تحلیل «جمله» بر هشدار «علیرضا سلیمی» نماینده تهران درخصوص تشکیل ستادی موازی برای به شکست کشاندن کلیات کابینه چهاردهم؛
نیابتیهای «سعید جلیلی» !؟
نظام سیاسی ایران امروز را «نیمهریاستی» تعریف میکنند به عبارت دیگر، رییسجمهور با آرای مستقیم مردم انتخاب میشود، نخستوزیر نداریم و مجلس نیز در تعیین اختیارات رییسجمهوری نقشی ندارد اما رییسجمهور منتخب نمیتواند مانند کشورهایی با نظام ریاستی، وزیران خود را با یک حکم انتخاب کند بلکه برعکس موظف است آنان را را به مجلس معرفی کند تا نمایندگان پس از مذاکرات و گاه داد و بیدادهای طولانی و مرور برنامههای هر یک از وزرا، به آنان رأی اعتماد بدهند و هیأت وزیران تنها پس از رأی اعتماد نمایندگان مجلس شکل میگیرد.
صاحبخبر - این روش ضمن اینکه فواید خود را دارد، معایبی هم دارد و آن این است که اگر مجلس از نظر سیاسی با رییسجمهور هماهنگ نباشد، میتواند رأی اعتماد را دچار وقفه کند و دولت را در حالت بلاتکلیفی نگاه دارد یا بهدنبال امتیازگیری از دولت باشد همانگونه که اگردولت و مجلس همراه و همفکر باشند، محتمل است نیروهای ناکارآمدی که از سوی رییسجمهور معرفی میشوند نیز رأی اعتماد بگیرند و درمجموع شاهد شکلگیری دولتی ناکارآمد و ضعیف باشیم. روز گذشته مسعود پزشکیان به مجلس شورای اسلامی رفت و با صدای رسا کابینه خود را کابینه وفاق ملی توصیف کرد و گفت تلاش کرد از همه نیروهای سیاسی در کابینه استفاده کند و ابداً نگاه سیاسی و جناحی اعمال نکرده است و همچنین اظهار امیدواری کرد که نمایندگان به وزیران پبشنهادی رأی بدهند. نکته مهم این است که اکثریت قریب به اتفاق مجلس، مسعود پزشکیان را یارِ خود نمیدانند و بازیسازی افرادی چون محمدجواد ظریف و سید محمد خاتمی در ایام انتخابات آنان را عصبانیتر هم کرده است و بهنظر میآید قصد ندارند اجازه بدهند مسعود پزشکیان بدون باج دادن به آنان، هیأت وزیران خود را شکل بدهد. نکته مهم دیگری که میتوان آن را مانع ناشناخته بر سر راه رأی اعتماد توصیف کرد این است که سعید جلیلی که در انتخابات روز ۸ و ۱۵ تیرماه گذشته رقیب اصلی مسعود پزشکیان بود و در نهایت نیز میدان را به وی باخت، نیروهای موثری در مجلس دارد و برعکس روش سه ساله گذشته خود که در دولت سایه فعال بود اما برای دولت مرحوم سید ابراهیم رییسی، دردسری درست نمیکرد، تغییر رویه داد و عزم کرد تا سایه دولت در سایه خود را مانند شمشیر داموکلس بر سر دولت چهاردهم نگاه دارد و گویا برای اینکه گربه را دمِ حجله بکشد، از رأی اعتماد شروع کرد. سعید جلیلی دو روز قبل در جلسهای با حضور تعدادی از نمایندگان وفادار به خود در مجلس، استادان دانشگاه و فعالین بخش خصوصی به موضوع برنامه وزرای پیشنهادی پزشکیان ورود کرد و گفت: آقای رییسجمهور گفتند صبر کنید کابینه را از روی عملکردش نقد کنید، بگذارید عمل شود بعد نقد کنید، اما هرچه کمک پیشبینی باشد و هر چه دانشگاهیان کمک کنند برنامهها را بررسی کنند، کارنامه آتی دولت بهبود مییابد. این حرف سعید جلیلی را میتوان فرمان این نامزد شکستخورده به نیروهای وفادار به خود تعبیر کرد که باید به مسعود پزشکیان نشان بدهند که رییس کیست. سعید جلیلی چند روز جلوتر و زمانی که نام اعضای کابینه به مجلس اعلام شده بود نیز واکنش نشان داد و در پیامی خطاب به مردم که احتمالاً منظورش همان ۱۴ میلیون رأیدهنده به وی هستند نوشت: سوابق و برنامههای کابینه ارزیابی میکنیم و در اختیار مجلس قرار می دهیم. ساعاتی قبل حجتالاسلام و المسلمین علیرضا سلیمی نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس، تلویحاً به این موضوع اشاره کرد و گفت: رییسجمهور در تعیین کابینه تحت فشار سهمخواهان قرار نگرفت و به همین دلیل یک ستاد موازی تشکیل شده برای اینکه اجازه ندهند کلیات کابینه موفق شود. مخالفت برخی از چهرههای تند اصولگرا در جلسه علنی مجلس روز گذشته با کلیت کابینه نیز بهخوبی نشان داد تعدادی از نمایندگان نگاه به خارج از مجلس دارند و احتمالاً گوش به فرمان سعیدِ خود هستند تا هم در جلسه رأی اعتماد، ضرب شستی به مسعود پزشکیان نشان دهند و هم در ادامه کار دولت، با اخطار و سوال و تهدید به استیضاح، چوب لای چرخ دولت چهاردهم بیندازند آن هم در شرایطی که کشور هم از نظر اجتماعی و امنیتی و هم از نظر اقتصادی در شرایط حساسی قرار دارد و نمایندگان نباید منافع ملی را پای مصالح جناحی و سیاسی قربانی کنند و توقع داریم نهادهای بالادستی به این موضوع توجه داشته باشند.∎