از هشت صبح دیروز جمعه، کلید دومین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری برای تعیین نهمین کلیددار پاستور زده شد. بدون شک طبق قانون در این مرحله یکی از نامزدها، ولو با کسب یک رأی بیشتر پیروز انتخابات خواهد بود. در این بین باید اذعان کرد که روند طی‌شده در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری از زمان ثبت‌نام چهره‌های سیاسی تا رأی‌گیری دور دوم، اگر پیچیده‌ترین انتخابات تاریخ ایران پس از انقلاب را رقم نزده باشد، بی‌شک یکی از پیچیده‌ترین ادوار انتخابات است تا جایی که تقریبا کار پیش‌بینی را برای هر ناظر و تحلیلگری سخت کرده است. همچنانی که بیشتر تحلیل‌ها نتوانست نتایج دور اول انتخابات از میزان پایین مشارکت گرفته تا کناررفتن محمدباقر قالیباف با آن میزان از آرا را پیش‌بینی کند. همین میزان از ابهام برای دور دوم هم صدق می‌کند و تا لحظه تنظیم این گزارش در غروب روز جمعه 15 تیر، تقریبا هیچ‌کس نمی‌تواند با قاطعیت از پیروز میدان سخن بگوید و همه چیز در حد گمانه‌زنی و اظهار امیدواری است.
بنا بر گفته رئیس ستاد انتخابات کشور، مانند دور نخست، ۶۱میلیون‌و۴۵۲هزار‌و ۳۲۱ نفر واجد شرایط رأی‌دادن در داخل و خارج از کشور بودند و رأی‌گیری در بیش از ۵۸ هزار شعبه در داخل کشور و ۳۴۴ شعبه در خارج از کشور انجام شد. در این دور بیش از ۸۰۰ هزار نیروی مردمی در هیئت‌های اجرائی و نظارتی سراسر کشور در حوزه‌های اخذ رأی فعال بودند. نکته شایان ذکر این است که آن دسته از افرادی که در مرحله اول شرکت نکرده بودند، در مرحله دوم می‌توانستند شرکت کنند. ناگفته نماند که در این دوره از انتخابات، درج مهر بر شناسنامه هم حذف شد.
مطابق با دستور احمد وحیدی، وزیر کشور، دومین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری از هشت صبح دیروز (جمعه) آغاز شد و خود او (وحیدی) هم رأیش را در همان ستاد انتخابات وزارت کشور به صندوق انداخت. وزیر کشور در سخنانی از همه مردم دعوت کرد در همان آغازین ساعات در شعب اخذ رأی حاضر شوند و به گفته او، «صرفا هر اظهارنظر اعلامی از ستاد انتخابات کشور که از صداوسیما منتشر شود، مورد قبول است و مردم توجهی به گزارش‌های خارج از این چارچوب نکنند». هم‌زمان با شروع اخذ در دومین مرحله انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم، حساب کاربری منتسب به سایت مقام معظم رهبری هم در صفحه اجتماعی ایکس بخشی از بیانات معظم‌له را منتشر کرد که می‌فرمایند: «خداوند ان‌شاءالله ملت را موفق کند و کشور را آباد کند و همه کسانی که در این راه زحمت می‌کشند مشمول لطف و رحمت خودش قرار بدهد».
فارغ از آنچه گفته شد، مانند دور نخست و به دلیل فاصله زمانی و اختلاف ساعت، نخستین رأی در دور دوم انتخابات، پنجشنبه‌شب به وقت تهران، در ولینگتون، پایتخت نیوزیلند به صندوق انداخته شد. علیرضا نظرآهار، سفیر ایران ضمن اعلام آغاز رسمی انتخابات در نیوزیلند، رأی خود را به عنوان اولین رأی به صندوق انداخت. البته پیش از آغاز رأی‌گیری در ایران، محمد مخبر، سرپرست ریاست‌جمهوری اسلامی ایران، پنجشنبه‌شب با اشاره به حضور حماسی مردم ایران در انتخابات این قول را داد که «مردم مطمئن باشند دولت با تمام توان از رأی مردم صیانت خواهد کرد و تمام دستگاه‌های مسئول در این مطلب بسیج هستند و ان‌شاءالله فردا شاهد یک حماسه دوباره از مردم باشیم». سرپرست ریاست‌جمهوری صبح جمعه هم تأکید کرد: «به دقت حفظ سلامت انتخابات و صیانت از حق مردم را در دولت پیگیری می‌کنیم و به مردم اطمینان می‌دهم دولت بدون هیچ گرایشی این انتخابات را برگزار می‌کند».
قبل‌تر هم ستاد انتخابات اعلام کرد در راستای نظارت حداکثری نامزدها بر فرایند اخذ رأی در شعب اخذ رأی و تجمیع آرای نامزدها در بخش‌ها، شهرستان‌ها و ستاد انتخابات کشور، هر نامزد می‌تواند یک نفر نماینده به عنوان ناظر در هیئت‌های اجرائی شهرستان، بخش و شعب اخذ رأی ثابت و سیار و ستاد انتخابات کشور داشته باشد. این نمایندگان توسط نامزد مربوطه یا نماینده تام‌الاختیار ایشان از میان افراد داوطلب معرفی می‌شوند و می‌توانند تا پایان اخذ رأی و شمارش و تنظیم صورت‌جلسات بدون دخالت در امور اجرائی و نظارت در محل‌های مذکور حضور داشته باشند و ممانعت از حضور آنها ممنوع بوده و جرم محسوب می‌شود.
به رغم مواضع مخبر، برخی گزارش‌ها حاکی از آن بود که دیروز (جمعه) در روند برگزاری انتخابات از سوی ستاد انتخابات نامزد اصولگرایان فعالیت‌هایی صورت می‌گرفت که شائبه کارشکنی را تقویت می‌کرد. جدا از این برخی کارشناسان گله‌مند بودند که شاهد سوء‌استفاده از تریبون‌هایی مانند صداوسیما نیز بوده‌ایم و در سوی دیگر نیز طیفی از سیاسیون اذعان دارند برخی از پیامک‌های ارسالی وزارت کشور با انگیزه‌های خاص سیاسی طی ساعات مختلف برگزاری انتخابات برای مردم ارسال شده بود. این در حالی است که چهره‌های سیاسی نزدیک به ستاد پزشکیان به طور مداوم از درخواست برای افزایش مشارکت مردمی گفتند و نوشتند. هم‌زمان ستاد انتخابات مسعود پزشکیان هم با صدور اطلاعیه‌ای از شهروندان درخواست کرد در صورت مشاهده هرگونه تخلف در حوزه اخذ رأی، با تلفن یا لینک اعلامی، اطلاع‌رسانی کنند.
از شهر قدس (قلعه‌حسن‌خان) تا قرچک؛ دو نامزد اصلی کجا رأی دادند؟
صبح جمعه فیلمی از مسعود پزشکیان، نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در فضای رسانه‌ای منتشر شد که او در حال رفتن به سوی شعب اخذ رأی بود. در این فیلم که محمدجواد ظریف و همسرش و زهرا پزشکیان (دختر مسعود پزشکیان) حضور دارند، این نامزد انتخابات پس از ردشدن از زیر قرآن، به همراه ظریف سوار ماشین شدند تا به محل اخذ رأی برای حضور در پای صندوق آرا بروند. البته مسعود پزشکیان و محمدجواد ظریف دقایقی قبل از اینکه برای شرکت در انتخابات مرحله دوم انتخابات ریاست‌جمهوری عازم محل صندوق رأی شوند، با یکدیگر گفت‌وگو کردند. پس از عزیمت، مسعود پزشکیان به همراه ظریف در مدرسه عاشورای شهر قدس، رأی خود را به صندوق انداختند. به علت ازدحام شدید جمعیت در مدرسه عاشورای قلعه‌حسن‌خان که مسعود پزشکیان و محمدجواد ظریف برای رأی‌دادن به آنجا رفته بودند، امکان عکاسی از لحظه انداختن رأی آنان در صندوق فراهم نشد. آن‌گونه که فرارو روایت کرده است، طبق اخبار دریافتی، مسئولان شعبه پس از مشاهده ازدحام جمعیت، صندوق رأی را از حیاط به همراه پزشکیان و ظریف به داخل ساختمان مدرسه بردند و در این میان، عکاسان هم مانند مردم عادی بیرون ساختمان ماندند و نتوانستند از رأی‌دادن پزشکیان و ظریف تصویری ثبت کنند. بروز این وضعیت باعث ناراحتی و عصبانیت شدید عکاسان شده است؛ چراکه آنها صرفا برای ثبت لحظه رأی‌دادن نامزد اصلاح‌طلبان مسیر طولانی تهران تا قلعه‌حسن‌خان را آمده بودند. در مقابل، سعید جلیلی به عنوان دیگر نامزد این انتخابات، به همراه محسن منصوری، مسجد جامع قرچک را برای دادن رأی خود انتخاب کردند.
سعید جلیلی پس از مشارکت در انتخابات طی سخنانی عنوان کرد: «هرچه مردم بیشتر پای صندوق‌های رأی بیایند، آن نقش پرشکوه ایفا می‌شود و قدرت نظام و توانایی آن برای یک جهش بزرگ در چهار سال آینده بیشتر فراهم می‌شود». به گفته او «با حضور گسترده مردم و با انتخاب شایسته آنها، در چهار سال آینده نه‌تنها مسائل و مشکلات روزمره حل می‌شود، بلکه یک جهش بزرگ داشته باشیم و از امروز این نقش آغاز می‌شود». جلیلی در پایان به بیان جمله‌ای معنادار بسنده کرد که برخی تحلیلگران از آن بوی پذیرش شکست را استشمام کردند؛ آنجا که این نامزد تصریح کرد: «از فردا نیز هر‌کس که منتخب مردم شد مورد احترام همه است و رئیس‌جمهور همه کشور است، همه باید به او کمک کنند تا با قدرت چهار سال پرشکوه و پرافتخار را برای کشور رقم بزنیم».
کدام چهره‌ها در کجا رأی دادند؟
مانند دور نخست انتخابات، چهره‌های کلیدی سیاسی از جریان‌های مختلف، دو حسینیه «ارشاد» و «جماران» را برای حضور پای صندوق‌ها برگزیده بودند. از همان صبح جمعه حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات، با حضور در حسینیه جماران در انتخابات شرکت کرد و خطاب به مردم این را هم توصیه کرد: «امیدوارم همه ملت ایران، با هر گرایشی، با هر رویکردی در این انتخابات سرنوشت‌ساز شرکت کنند. امروز جوری نباشد که بعدا افسوس بخوریم از اینکه فرصت را از دست دادیم؛ همه بیایند و با شوق و به امید بهبود و به امید سربلندی ایران و ان‌شاءالله که موفق باشند».
سیدحسن خمینی هم در همین حسینیه (جماران) رأی داد و او هم ابراز امیدواری کرد: «مشارکت مردم از مرحله قبل بیشتر شود، البته نظرسنجی‌ها هم نشان داده‌اند که میل مشارکت نسبت به دوره قبلی بیشتر است. امیدواریم امروز انتخابات پرشور برگزار شود تا فردا جشن ملی را بگیریم و رئیس‌جمهور انتخاب شود. گاهی امکان دارد در روند انتخابات بین نامزدهای انتخاباتی کدورت و اختلافاتی شکل بگیرد که امیدواریم فردا هرکسی به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد این کدورت‌ها را کنار بگذارد و رئیس‌جمهور همه باشد». تولیت حرم بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران بار دیگر از مردم دعوت کرد تا در انتخابات شرکت کنند و شخصی که معیار ریاست‌جمهوری در نظام جمهوری اسلامی را دارد، انتخاب کنند. در حسینیه جماران چهره‌های دیگری از محمود واعظی و مجید انصاری گرفته تا محمدرضا عارف، علی یونسی، محمدباقر نوبخت، محمدجواد آذری‌جهرمی، عبدالناصر همتی، صادق زیباکلام، محمد اشرفی‌اصفهانی (نماینده ادوار)، سعید لیلاز، سیدیاسر خمینی، مصطفی کواکبیان، محمد شریعتمداری، محمد مهاجری، حسینعلی امیری (معاون پارلمانی دولت یازدهم و دوازدهم)، معصومه ابتکار، صدیقه مصطفوی (دختر بزرگ امام)، عفت مرعشی، فاطمه هاشمی‌رفسنجانی و... حضور پیدا کردند.
در حسینیه ارشاد هم علی‌اکبر ناطق‌نوری همان دقایق اولیه صبح رأی خود را به صندوق انداخت. در این حسینیه هم چهره‌های دیگری همچون سیدهادی خامنه‌ای، محمد توسلی، شهاب‌الدین طباطبایی، بهروز نعمتی، علی مطهری، محمود صادقی، شهیندخت مولاوردی، مهرداد لاهوتی، فیاض زاهد، محمدحسن نامی (رئیس سازمان مدیریت بحران کشور)، سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، حسین دهقان، احمد زیدآبادی، عباس آخوندی، غلامحسین کرباسچی و... مشارکت در انتخابات را رقم زدند. البته برخی چهره‌های دیگر در سایر حوزه‌ها رأی خود را به صندوق‌ها انداختند که در این میان می‌توان به حسن روحانی اشاره کرد که یکی از مدارس منطقه یک را برای حضور در انتخابات برگزید. علی لاریجانی هم در روستای لوت بخش لاریجان در شهرستان آمل پای صندوق‌ها رفت. محمدباقر قالیباف در حرم رضوی حاضر شد. حسن باقری و عباس عراقچی هم در مسجد امام صادق(ع) میدان اقدسیه حضور پیدا کردند.
کروبی هم رأی داد
مهدی کروبی هم در انتخابات مرحله دوم ریاست‌جمهوری چهاردهم شرکت کرد و پس از انداختن رأی خود به صندوق‌ها گفت: «آن‌گونه که مطلع شدم میزان رأی در مرحله دوم خیلی بهتر از مرحله اول بوده که لازم است از مردم تشکر کنم». کروبی این را هم اضافه کرد که «متأسفانه کشور توسط گروهی اقلیت به گروگان گرفته شده است و همه باید تلاش کنیم ایران را نجات دهیم». فخرالسادات محتشمی‌پور، همسر مصطفی تاجزاده سیاست‌مدار اصلاح‌طلب نیز که در زندان به سر می‌برد، در انتخابات شرکت کرد و عکسی از همسرش را که دو سال در زندان است، به همراه داشت.