این مناظره حول محور فرهنگ و سیاست خواهد بود که قرار است به حدود ۱۲ تا ۱۳ موضوع و پرسش پیرامون این مسائل پرداخته شود.
مهدی خسروی همچنان اجرای مناظره‌ها را بر عهده دارد و قرار است از هر نامزد مطابق با سخنانی که این چند وقت مطرح کرده است سوالاتی اختصاصی بپرسد.
* سوال اول:
در دور اول انتخابات، شاهد مشارکت 40 درصدی بودیم که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ هر آنچه که هست، چه از طرف جناح های سیاسی و چه از طرف مردم و جوامع نخبگانی، این اصلاً اتفاق مطلوبی نیست و باید به آن اهمیت داد و صحبت کرد. اهمیت مشارکت مردم در انتخابات که در اصل نشان دهنده نوعی سرمایه اجتماعی است می تواند به توان رئیس جمهور آینده در داخل و توسعه روابط بین الملل تاثیرگذار باشد. شما اگر رئیس جمهور بشوید برنامه شما چیست که در دوره بعدی انتخابات ریاست جمهوری شاهد افزایش مشارکت باشیم؟
جلیلی : مشارکت کاهشی انتخابات اخیربایدریشه‌یابی شود
سعید جلیلی گفت: از افتخارات جمهوری اسلامی و حرکت امام بزرگوار این بود که امروز شاهدیم دنیا معترف است، مردم در ایران تعیین‌کننده هستند.
وی افزود: مردم روز جمعه پای صندوق‌های رأی حاضر شده و انتخاب کردند و همه دیدند که چیزی از قبل تعیین شده نبود و هم‌چنین که این جمعه نیز این حضور و تعیین‌کننده بودن رقم خواهد خورد. اگر امروز قدرت و پیشرفتی در کشور داریم، این حاصل مشارکت مردم است؛ وقتی همه مردم در این عرصه حضور دارند و در اداره کشور هستند، کشور از مشکلات عبور داده می‌شود و یک نمونه‌ی آن در دفاع مقدس نمایان است.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری عنوان کرد: اینکه ما در شعارمان می‌گوییم یک جهان فرصت و یک ایران جهش، این با مشارکت مردم شدنی است و دولت باید زمینه‌ی این را فراهم کند و هر ایرانی احساس کند که می‌تواند نقش‌آفرین باشد. یکی از برنامه‌های دولت من این است که مشارکت مردم حتما روزبه‌روز بتواند در عرصه‌های مختلف جدی‌تر و موثرتری در اداره کشور باشد.
جلیلی اظهار داشت: بنده بارها گفته‌ام گفتمان دولت سایه یعنی مشارکت مردم؛ این یعنی هرکس به اندازه‌ی توان خود کمک کند تا کار کشور بهتر جلو برود و اگر در کار دولت و یا مجلس اشکالی مشاهده می‌شود، همه باید کمک کنند تا این مشکل رفع شود.
وی خاطر نشان کرد: ما در دولت سایه می‌گوییم که هر موضوعی یک وضع موجود و یک وضع مطلوب دارد؛ الان هم می‌گوییم باید به این سمت حرکت کرد. باید برای افزایش مشارکت نیز از خود مردم بکارگیری کرد. اگر برخی مشارکت‌ها در انتخابات اخیر و قبل از آن کاهشی بوده، باید ریشه‌یابی شود و باید با برنامه پیش رفت تا مردم در این عرصه حضور یابند.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: باید برای هر یک از استعدادها متناسب با توانمندی‌ای که دارد، برنامه‌ریزی شود. نمی‌توان برای استعدادها بستری باز نکرد و زمان انتخابات بگوییم که مردم در انتخابات شرکت کنند. نمی‌شود با هلی‌کوپتر به یک روستا صندوق رأی ببریم ولی بعد از انتخابات این روستا رها شود.
* پزشکیان: بنزین را گران نمی‌کنیم / یک خبر فیک را به رجانیوز 210 میلیون پول دادند که از جانب ما منتشر کند که پسر فلانی گفته است سنی‌ها فلان هستند / با شوکر به یک نفر[به دلیل حمایت از من] حمله کرده اند
مسعود پزشکیان اظهار داشت: قبل از اینکه وارد بحث شوم اشاره به دروغی کنم که از جانب ما در رسانه‌ها منتشر کردند و گفتند که می‌خواهیم بنزین را گران کنیم در حالی که ما بارها گفتیم که این کار را نمی‌کنیم و بدون رضایت مردم هیچ کاری در این حوزه نخواهیم کرد.
وی در ارتباط با راهکارهای افزایش مشارکت در انتخابات خاطرنشان کرد: مشارکتی که در دور اول انتخابات صورت گرفت برای من به عنوان یک فرد ایرانی نگران کننده است و قابل قبول نیست که 60 درصد از مردم پای صندوق نیایند. ما یک گیری داریم که این اتفاق افتاده است. این مشکل مربوط به این می‌شود که ما زنان و اقوام کشور را بازی نمی‌دهیم و بر اساس حق و عدالت عمل نمی‌کنیم. وقتی مردم احساس کنند در یک کشور و سازمان آنها را بازی نمی‌دهند، رغبت پیدا نمی‌کنند که در انتخابات مشارکت کنند. وقتی خیلی از خواسته‌ها و صداها را نشنویم و خودمان آن را لغو کنیم طبیعی است که آنها نیز پای صندوق رای نخواهند آمد.
پزشکیان خاطرنشان کرد: ستون یک جامعه مردم هستند و وقتی 60 درصد مردم نمی‌آیند ما باید احساس کنیم که خللی در کار ما وجود دارد. ما وقتی می‌خواهیم در برابر دشمن بایستیم این مردم هستند که در برابر دشمن ایستادگی می‌کنند.الان مردم نسبت به ما مسئله دارند. ما اگر می‌خواهیم مملکت ثبات و جامعیت را پیدا کند باید همه مذاهب و اقوام را ببینیم و هر کس را بر اساس شایستگی جایگاهش را در نظر بگیریم.
این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری با اشاره به انتشار اخبار دروغ به نقل از پسرش عنوان کرد: یک خبر فیک را به رجانیوز 210 میلیون پول دادند که از جانب ما منتشر کند که پسر فلانی گفته است سنی‌ها فلان هستند و به آقای عبدالحمید بی‌احترامی کرده است. اینها دروغ است و یک عده آدم‌ها این دروغ‌‌ها را گسترش می‌دهند و این کارها زشت است.
وی در پاسخ به این سوال که اینکه در ادوار گذشته مشارکت بالاتری داشتیم، علتش این بود که این چالش‌ها را نداشتیم؟ گفت: شدت این گونه رفتارها کمتر بود. متاسفانه ما روز به روز پشتوانه اجتماعی خود را به خاطر رفتارهایمان از جمله رفتار با مردم، دختران، فیلترینگ مردم از ما ناراضی هستند.
وی در بخش دیگری از اظهاراتش به موضوع حمله به یک خانواده حامی او در تبریز اشاره کرد و گفت: با شوکر به یک نفر[به دلیل حمایت از من] حمله کرده اند.
* جلیلی: هنوز انتخابات نتیجه‌اش اعلام نشده است اما می‌گویند شما طالبانید
سعید جلیلی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: اگر ما انتظار داریم مردم مشارکت کنند، آنها باید احساس کنند با مشارکت خودشان یک حرکت جمعی با دولت را شکل می‌دهند.
وی افزود: برای مثال بسیاری از کارگران فصلی و ساختمانی می‌گویند شما ما را نمی‌بینید و در این عرصه‌ها از ما صحبت نمی‌کنید. ما چند میلیون زن سرپرست خانوار داریم که باید در برنامه‌های کشور دیده شوند. اگر آمدید و گفتید من برنامه‌ای ندارم خوب او می‌گوید چرا باید واردعرصه شوم. اگر مردم احساس کنند برای مسائل آنها راه حل شناخته شده وجود دارد وارد عرصه می‌شوند اما اگر بجای این مسائل، فریب ودروغ مطرح شد جواب نمی‌دهد.
جلیلی تصریح کرد: در 48 ساعت گذشته مطالب بسیاری علیه من تولید شده‌است که ربطی به مسائل مردم ندارد و این فضا به مشارکت مردم کمک نمی‌کند. هنوز انتخابات نتیجه‌اش اعلام نشده است اما به 10 میلیون نفر می‌گویند شما طالبانید! این به انتخابات کمک نمی‌کند. باید به مردم راهکار نشان دهیم. مردم باید احساس کنند آیا مسئله آنها مطرح شد یا نه. اگر شما آمدید مسئله را درست شناختید و آنها احساس کردند مسائلشان حل می‌شود به ما کمک می‌کنند.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: مردم الان دغدغه امنیت شغلی دارند و اگر احساس کنند برای آنها راه حل نداریم در عرصه شرکت نمی‌کنند. علاوه بر این باید به آنها بگوییم عرصه‌ای ایجاد می‌کنیم که شما بتوانید از تمام استعدادهای خود لذت ببرید.
* پزشکیان: مشکل فقرا ما هستیم نه آمریکا / رفته بودم زیارت، برخی که بهشان می‌گویند حزب اللهی، به من می‌گفتند منافق. آیا من منافق هستم؟
مسعود پزشکیان در ادامه سخنانش بیان داشت: موضوعی که آقای جلیلی درباره فضاسازی‌های رسانه ای می‌گفتند بنده اگر می آوردم که سه یا چهار برابر می‌شد.
وی افزود: رفته بودم زیارت، برخی که بهشان می‌گویند حزب اللهی، به من می‌گفتند منافق. آیا من منافق هستم؟ منی که تمام زندگی و کارم بر اساس اعتقادات است.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: آن کسانی که پای صندوق رای آمدند محرومین بودند که زندگی آنها مشکل داشته است.
پزشکیان ادامه داد: سیاست هایی وجود دارد مثلا قانون برنامه در حوزه سلامت نوشته شده است اما چهار دهه اجرا نشده است؛ مجری وقتی عزم و اراده برای اجرایی آن ندارد باید این موضوع پیش بیاید.
وی تاکید کرد: اگر بخواهیم مشارکت افزایش یابد مردم باید باور کنند که مسئولان سر همان سفره‌ای می‌نشینند که او می‌نشیند. وقتی سه قوه سفره‌ای برای خودشان پهن کردند و با مردم جدا شدند مردم این موضوع را می بینند.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: الان این واقعیت وجود ندارد. ما یک عده خواص هستیم که سفره خودمان را داریم و مردم سفره دیگری دارند.
پزشکیان ادامه داد: مشکل فقرا ما هستیم، مشکل فقرا که آمریکا نیست. قانون و برنامه هم وجود دارد و باید اجرا شود.
وی افزود: نباید آدم های خود را در دولت استخدام کنیم چرا از تنوع قومی درکشور استفاده نمی‌کنیم؛ اگر جزو یک مذهبی است اگر کرد، عرب و سنی است باید از آن ها استفاده کرد.
* سوال دوم:
چه توصیه ای در ایام باقیمانده تا 15 تیر برای رقبا و رفقا دارید؟
جلیلی: باید حقوق همه‌ی اقوام در نظر گرفته شود
نامزد انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به سوال دوم مبنی بر اینکه توصیه‌ی شما به رفقا و رقبای خود برای رعایت اخلاق چیست؟ گفت: بنده از ابتدای انتخابات به اطرافیان گفتم به‌خاطر دنیای امثال من، آخرت خود را خراب نکنید و تقوا را رعایت کنید. آقای پزشکیان نکته‌ای را درباره بی‌اخلاقی علیه ایشان گفتند که وقتی آن را شنیدم، به دوستان گفتم شما پیگیری کنید و حتی اگر ایشان خودشان پیگیر نکرد، شما دنبال کنید تا این اتفاقات رخ ندهد. بله، ممکن است کسانی وارد صحنه شوند و عرصه را متشنج کنند.
جلیلی بیان کرد: برخی اوقات ممکن است بعضی افراد رفتارهایی داشته باشند ولی مساله این است اگر خود ما و مسئولین ستادهای ما در این عرصه‌ها بداخلاقی کنند، این مذموم است و باید جلوگیری شود. بله، برخی مشکلات به‌خاطر ماست و پای آمریکا نیست و مردم این را می‌دانند. آقای پزشکیان گفتند که چرا برنامه ششم اجرا نشده؟ این برنامه در زمان مجلس دهم و دولت دوازدهم بوده؛ آن دولت و مجلس نگاه نزدیک به آقای پزشکیان داشت ولی چرا ان برنامه اجرا نشد؟
وی اظهارداشت: اگر شما در مجلس هستید که نقش نظارتی دارد و باید دنبال کند که این برنامه اجرا می‌شود یا نه، برنامه نیازمند پیگیری و نظارت است. آقای پزشکیان نایب رئیس مجلس بودند و این مسئله را بررسی کنند که چرا این کار انجام نشده و 30 درصد برنامه اجرا شده است؟
نامزد انتخابات ریاست جمهوری خاطر نشان کرد: اگر به مردم نقش دهیم، اگر دولت و مجلس هم کوتاهی در وظیفه کردند، کار متوقف نمی‌شود. باید مردم هم بتوانند طی اجرای آن پیگیری کرده و مطالبه داشته باشند. بنده از هر دانشگاه خواسته‌ام که تبدیل به یک دولت سایه شود و مسائل را قدم‌به‌قدم دنبال کند.
جلیلی بیان کرد: مسئله‌ای که آقای پزشکیان درباره ادای حقوق اهل سنت گفت، نکته‌ی خوبی است و چه به من رأی داده و یا ندهند، اینان حق دارند. این اخلاق بدی است که گفته شود بیایید و رای دهید و بعد از انتخابات مسائل پیگیری نشود. همه ایران سرای من است و باید همه اقوام مورد توجه قرار بگیرند. اقوام و مذاهب مخلف باید در کشور نقش ایفا کنند.
*پزشکیان: ما مگر گذاشتیم در جامعه مطالبه‌گری شکل بگیرد / معلم به خیابان می‌آید با باتوم از او استقبال می‌کنیم؛ بازنشسته حق و حقوق خود را مطالبه می‌کند او را به زندان می‌اندازیم.
مسعود پزشکیان در ادامه اظهاراتش گفت: مقصر اصلی مجلس دولت و قوه قضاییه است وقتی آنکه قانون می‌نویسد خلاف می‌کند، کسی که باید اجرا کند خلاف می‌کند، کسی که باید قضاوت کند، خلاف می‌کند همین اتفاقات می‌افتد. من از روز اول در مجلس در هر دوره‌ای که در مجلس بودم به این رویه اعتراض کردم. در همین دوره کنونی از روز اول سوال و اعتراض کردم و گفتم که آدمی که در بیرون از دولت خودش منافعی شخصی دارد نمیتواند در سیستم دولتی خدمتی نمی‌دهد که منافع شخصی‌اش به خطر بیتفد.
وی افزود: الان دو سال بود من سوال کرده بودم که چرا قوانین فعلی اجرا نمی‌شود در حالی که عده‌ای در مجلس در حال نگارش قانون جدید بودند. خب نوشتن قانون جدید چه لزومی دارد وقتی قانون‌های فعلی اجرایی نمی‌شود. در همین دولت کلی دانشجوها را به خاطر اعتراض‌ها تعلیق یا اخراج کردند. وقتی ما در جامعه، اداره و دانشگاه کاری می‌کنیم که هرکس خواست حرف بزند او را بیرون می‌کنیم بعد هم می‌گوییم که مردم بیایند حرف بزنند.
پزشکیان خاطرنشان کرد: اینکه نمی‌شود آن مردمی که با ما بودند آزاد باشند که در خیابان‌ها حرف بزنند اما اگر با ما نبودند یک اعتراضی به عملکرد غلط ما داشتند، او را به زندان می‌اندازیم.
این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری عنوان کرد: ما مگر گذاشتیم در جامعه مطالبه‌گری شکل بگیرد. معلم به خیابان می‌آید با باتوم از او استقبال می‌کنیم. بازنشسته حق و حقوق خود را مطالبه می‌کند او را به زندان می‌اندازیم. اگر ما به مردم احترام بگذاریم و به حق آنها احترام بگذاریم، با ما همراهی می‌کنند.
* جلیلی: باید حرف مردم و دانشجویان را شنید
سعید جلیلی در ادامه سخنانش تصریح کرد: تعارض منافع خیلی بحث درستی است. امروز در جمع فعالان اقتصادی حضور داشتم آنها می‌گفتند یکبار وزیر ارتباطات را از بخش خصوصی بگذارید؛ من گفتم مخالفم چون شما خودتان ذینفع هستید. البته دولت باید فضا را برای فعالیت بخش خصوص باز کند.ما موضوع را اگر ناقص مطرح کنیم و خوب نبینیم نمیتوانیم راه حل درست داشته باشیم.
وی با بیان اینکه باید صدای دانشجو شنیده شود، گفت:در حوادث 1401 از آبان‌ماه هفته‌ای در یک دانشگاه حضور پیدا می‌کردم و حرف دانشجویان را می‌شنیدم. حداقل جلسات من 3 تا 4 ساعت بود و برخی 6 یا هفت ساعت طول می‌کشید. همان زمان برخی می‌گفتند نسلی آمده که نه او زبان ما را می فهمد و نه ما زبان او را؛ من همان موقع گفتم که این حرف اشتباهی است. شما باید بروید با مردم و دانشجویان صحبت کنید.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: در همان ایام بحث کارگران هپکو و ماشین سازی تبریز و هفت تپه پیش آمده بود. من در بین آننها رفتم و صحبت آنها را شنیدم. در هپکو کارگری می‌خواست خودکشی کند و همان موقع در دولت و مجلس دوستان که از رقیب ما بودند به آنها کمکی نمی‌کردند. در ایام انتخابات که به هپکو رفتم آن کارگر که قصد خودکشی داشت را دیدم که خوشحال بود. چون در دولت شهید رئیسی مشکلاتش حل شده بود؛ اینطور می‌شود نشاط اجتماعی ایجاد کرد.وقتی در هشت سال رشد منفی اقتصادی داشته باشید یعنی رکود اقتصادی وجود دارد. در این فضا اساتید و دانشجویان احساس می‌کنند آینده شغلی و زندگی آنان وضعیت مشخصی ندارد.
* پزشکیان: وقتی بچه‌ها را در مدارس مسموم می‌کردند بعضی گفتند چرا اینطور می‌کنید اینها گرفتند و برخی را اخراج کردند
مسعود پزشکیان افزود: الان در دانشگاه تبریز من بارها پرسیدم چرا این بچه‌ها را اخراج کردید؟ وقتی بچه‌ها را در مدارس مسموم می‌کردند بعضی گفتند چرا اینطور می‌کنید اینها گرفتند و برخی را اخراج کردند.
وی ادامه داد: ما وقتی می‌گوییم مردم، باید اجازه بدهیم که مردم قانون را مطالبه‌گری کنند. لاقل بگذاریم داد بزنند که چرا اجرا نمی‌کنید؟
نامزد انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: قرار بود بر اساس سیاستهای کلی مقام معظم رهبری در سال 1404 در منطقه اول شویم؛ آیا شده‌ایم؟ آیا دولتها طبق برنامه‌ای که خودشان نوشتند عمل می‌کنند؟ نه کار دیگر می‌کنند.
پزشکیان با بیان اینکه بیشترین مشکل این است که حرف میزنیم ولی عمل نمی‌کنیم و پاسخگو هم نیستیم، تصریح کرد: ما راحت پیمان می‌بندیم و وعده می‌دهیم ولی عمل نمی‌کنیم. حالا باز وعده می‌دهیم؛ با این روند غیرممکن است به وعده‌ها برسیم.
وی ادامه داد: باید با مردم صادق باشیم و مردم بپذیرند که ما صداقت داریم. ولی ما صداقت نداریم. اگر با مردم صادق باشیم به ما اعتماد پیدا می‌کنند.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری بیان داشت: آیا مردم در برابر قانون مساوی هستند؟ آیا عمل ما بر اساس صداقت است؟ آیا ما قوانینی که می‌نویسیم روی آن می‌ایستیم؟ اما هر کسی آمد اجرا نکرد و فقط گفت برنامه دارم این برنامه به چه دردی می‌خورد؟ باید سیاستهای کلی اجرا شود.
سوال سوم:
به لحاظ سازوکار اجرایی، با چه سازوکاری امکان اعتراض مردم را بر اساس قانون اساسی فراهم می‌کنید؟
جلیلی: امر به معروف و نهی از منکر باید از دولت و کارگزاران شروع شود
سعید جلیلی در پاسخ به سوال سوم مناظره مبنی بر اینکه ممکن است اقشار مختلف مردم درباره موضوعات مختلفی اعتراض داشته باشند، اگر رئیس‌جمهور شدید چه سازوکاری طبق قانون اساسی برای شنیدن اعتراض مردم خواهید داشت؟ گفت: از افتخار مردم‌سالاری دینی است که اگر وظیفه‌ای را برای دولت تعریف می‌کند، نمی‌گوید دولت فقط باید آن را انجام دهد و تک‌تک مردم هم این امکان را دارند که مسائل را دنبال کنند. امر به معروف و نهی از منکر بحث متعالی است و باید از دولت و کارگزاران شروع شود.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری اظهار داشت: هرکس باید مسائل را دنبال کند و ببیند اگر مشکلی هست، اعتراض را بیان کند. اعتراض فقط به خیابان آمدن نیست و یعنی اینکه مشخص شود که فلان مسئله خطاست و ناقص است.
جلیلی اضافه کرد: باید بین مردم رفت و بنده در ده‌ها دانشگاه استان‌های مختلف در زمان دولت رفیق رفتم و دانشجویان سوالات خود را مطرح می‌کردند و شاهد بودیم اگر درست جواب داده می‌شد، قانع می‌شدند. ما این کار را در دولت آقای روحانی هم انجام دادیم که در دانشگاه حضور داشتم.
وی بیان کرد: باید همه اقشار دیده شوند، نکاتی که آقای پزشکیان می‌گوید از سر دل‌سوزی هست ولی کافی نیست. وقتی برنامه تبدیل به قانون می‌شود، الزام دارد و همه باید آن را پیاده کنند. رشد 8 درصدی در برنامه مطرح شده و باید برای بخش‌های مختلف برای عملیاتی کردن این مسئله برنامه داشت.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری خاطرنشان کرد: باید برای هر دانشگاه و هر بخش یک نقش تعریف کرد تا بتوان به این رشد 8 درصد رسید. این مسئله نیازمند برنامه است.
جلیلی درباره این سازوکارهای طرح اعتراض گفت: باید حرف‌ها شنیده شود، چرا کارگر به خیابان می‌آید؟ چون حرف او شنیده نمی‌شود. اگر دفتر ما باز باشد تا مسائل این افراد مطرح شود و دنبال هم شود، به کف خیابان نمی‌آید. در وقایع آبان 1398 به دانشگاه شهید مدنی تبریز رفتم و دانشجویان اشکالی را درباره واگذاری ماشین‌سازی تبریز مطرح کردند و من هم استقبال کردم و مقام معظم رهبری هم این کار دانشجویان را تحسین کردند.
وی بیان کرد: این یک رویکرد و نگاه است؛ باید مسائل شنیده و دنبال شود. هرکس در توان خود باید مسائل مردم را دنبال کند.
* پزشکیان: مردم اگر اجازه اعتراض داشته باشند مگر دیوانه هستند که اغتشاش کنند
مسعود پزشکیان گفت: این یک راه حل علمی دارد و ما اگر بر اساس همین راه حل علمی حرکت کنیم هیچوقت به شرایط فعلی دچار نمی‌شویم.
وی افزود: ما در مدیریت 3 اصل داریم. اول اینکه چه کسی مسئول است، دوم اینکه چگونه باید عمل کنیم و سوم اینکه چطور باید پاسخگو باشیم. اگر ما در یک سیستم که برنامه دارد مسئول را بیاوریم و به او بگوییم که تو مسئول هستی که این کار را بکنی و اگر آن کار را نکرد او را مجازات کنیم، مشکلات قابل حل است و یک مدیر به این راحتی نمیتواند حق یک کارگر را ندهد و یک دانشجو را به راحتی بیرون بیندازد.
وی افزود: 99 درصد از مدیران کشور نمیدانند قانون برنامه یعنی چی. حتی وزیران، رئیس دانشگاه یا مدیرکل‌ها نمیدانند که قانون برنامه یعنی چی. بنابراین قدم اول این است که وقتی دولت قانون مصوب را از مجلس تحویل گرفت، برای او تعیین کنید که فلان کار را انجام دهد و او را نسبت به انجام دقیق قانون مسئولیت پذیر کنید و اگر برخورد نکرد او را تنبیه کنید. وضعیت الان ما به گونه‌ای است که مدیر ما وظیفه خود را به درستی انجام نمی‌دهد ولی کتک آن را پرسنل و مشتری می‌خورد.
پزشکیان خاطرنشان کرد: بنده در زمانی که وزیر بودم یک روز کارمندان اعتراض کردند و من دیدم که ماموران حراست در تلاش هستند تا صداها را خاموش کنند. به حراست گفتم که چرا اعتراض می‌شود. آنها گفتند که حقوق‌شان را می‌خواهند. من به آنها گفتم که مقصر من هستم و باید پول آنها را بدهم و عذرخواهی کردم و آنها هم بعد از حل شدن مشکل‌شان به دنبال زندگی‌شان رفتند.
این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: وظیفه ما این است که با هم دعوا نکنیم و به قانون عمل کنیم. مردم حق دارند که اعتراض کنند. ما به مردم می‌گوییم که برای اعتراض کردن اجازه بگیر و بعد به او اجازه اعتراض کردن هم نمی‌دهیم.
پزشکیان در پاسخ به این که برای اینکه یک اعتراض به اغتشاش تبدیل نشود، چه برنامه‌ای دارید؟ گفت: اگر اجازه اعتراض داشته باشند مگر دیوانه هستند که اغتشاش کنند. وقتی ما جواب مردم را نمی‌دهیم خب معلوم است که دست به اغتشاش می‌زنند.
جلیلی: سرعت اینترنت باید 10 تا 50 برابر افزایش پیدا کند
سعید جلیلی در ادامه سخنانش عنوان کرد: سوال اصلی الان این است که رئیس جمهور در حوزه اجرای قانون چه نقشی باید ایفا کند و اگر دولت قانون را اجرا نمی‌کند رئیس جمهور چکار باید کند. مردم رئیس جمهوری می‌خواهند که قانون را اجرا کند. اگر مردم احساس کنند قانون اجرا نمی‌شود می‌گویند شاید آینده هم قانون اجرا نشود.
وی افزود: ما می‌گوییم رشد هشت درصد که همینطوری انجام نمی‌شود پس باید از وزیر برنامه عملیاتی بخواهیم و بگوییم این وظیفه توست و باید انجام دهی. رئیس‌جمهور باید ماهانه و 6 ماه یکبار از وزرا سوال کند که برای اجرای برنامه چه کردند.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: یکی از باورهای من این است که یک بخش عمده‌ای از فرصتها در فضای مجازی است و فضای مجازی با فضای حقیقی عجین شده و دولت باید برای آن برنامه داشته باشد. باید بگوییم چطور می‌خواهم سرعت اینترنت را زیاد کنیم. بر اساس محاسبات ما باید سرعت اینترنت موبایل 10 برابر و اینترنت ثابت باید 50 برابر افزایش پیدا کند.
جلیلی تصریح کرد: در هر عرصه‌ای برای اینکه بتوانید از آن بهره برداری حداکثری داشته باشید باید برخورد مسئولانه با آن داشته باشیم و مسئولیت پذیر باشیم. در عرصه‌های مختلف مسئولیت پذیری باید طبق قانون بوده و سلیقه‌ای نباشد آنوقت این فضای مجازی موثر می‌شود. ما نیروی انسانی بسیار ارزشمند داریم و یکی از مطالبات فعالان مجازی این است که برخی اقدامات را ما خودمان انجام می‌دهیم دولت باید در بحث تنطیم گری ورود کند و آنوقت خود مردم خیلی از کارها را به بهرترین شکل انجام می دهند؛ لذا ادارات باید پناهگاه مردم باشند.
* پزشکیان: الان مردم بیش از اینترنت پول فیلترشکن می‌دهند / باید کاری کنیم مردم در فضای مجازی راحت زندگی و درآمد کسب کنند
نامزد انتخابات ریاست جمهوری در ادامه مناظره گفت: تمام دنیا در مواقع خاص محدودیت برای اینترنت دارند اما نه برای ایام عادی.
وی افزود: الان مردم بیش از اینترنت پول فیلترشکن می‌دهند و در این فیلترشکن تازه آن محدودیت و کنترل هم دیگر نیست و به هر سایتی خواهند رفت.
پزشکیان ادامه داد: فیلترینگ و اینترنت آزاد در کجا باید رعایت شود. نمی‌توانید بگویید ما می‌خواهیم در یک قفس زندگی کنیم و ارتباطی با دنیا نداشته باشیم. مثلا در دانشگاه‌ها برای ارتباط با دنیا به اینترنت آزاد نیاز است.
وی ادامه داد: صاحبان شرکت‌ها با پلتفرم‌های بزرگ صحبت کنند و این مسئله مسئولیت‌پذیری را حل کنند. چه کسانی هستند که الان فیلترشکنها را می‌دهند؟
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: خیلی‌ها با کاری که در فضای مجازی شد کسب و کارشان را از دست دادند. در وضعیت عادی همه دارند از فیلترشکن استفاده می‌کنند؛ چرا اینطور است؟
پزشکیان تصریح کرد: یک وقتی تظاهرات و اعتصابات بود ولی الان که هیچ خبری نیست؛ چرا الان فیلتر می‌کنید و مردم را از زندگی ساقط می‌کنید و دانشگاه‌ها و بیمارستانها را هم با مشکل روبرو می‌کنید؟
وی ادامه داد: باید کاری کنیم مردم در فضای مجازی راحت زندگی و درآمد کسب کنند.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: کجای دنیا مثل ما عمل می‌کند؟ ما از خودمان قرار نیست چیزی را اختراع کنیم. مشابه دنیا عمل کنیم. ما داریم مردم را از زندگی ساقط می‌کنیم.
پزشکیان تاکید کرد: چه کسانی الان پول فیلترشکنها را می خورند؟ مالیات هم نمی دهند!
* جلیلی: برنامه داریم که ششمین کشوری باشیم که کاوشگر به ماه می‌فرستیم / فردی هم در مناظره به من گفت 11 سال زنبیل گذاشته‌اید؛ گفتم بله! به هرحال نمی‌شود حرف کلی زد باید بررسی کرده باشید
نامزد انتخابات ریاست جمهوری درباره فضای مجازی اظهار داشت: اگر می‌گوییم فضای مجازی یک فرصت است، باید برای آن برنامه داشته و به مردم بگوییم می‌خواهیم چه کنیم. یکی از این مباحث این است که می‌خواهیم در فضای مجازی مصرف‌کننده و یا تولیدکننده باشیم؟ و یا نگاه‌مان به سکوی داخلی و یا خارجی باشد؟ بله، سکوی خارجی بیاید و مسئولیت بپذیرد و فعالیت کند ولی اگر این نگاه را داریم که می‌خواهیم فعال باشیم و منعفل نباشیم، باید چطور عمل کرد؟
جلیلی خاطر نشان کرد: چرا نباید پول اینترنتی که از مردم گرفته می‌شود و مردم در آن محتوا تولید می‌کنند به آنان داده نشود؟ ما در برنامه داریم 10 درصد از هزینه اینترنت باید به مردم برگردد.
وی ادامه داد: در برنامه داریم که می‌خواهیم ششمین کشوری باشیم که کاوشگر به ماه می‌فرستیم.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه گفته می‌شد شما پایگاه حزبی مشخصی ندارید و مطرح می‌شود که فرد بسته‌ای هستید؛ آیا با کار تشکیلاتی مخالفید و تصمیم‌گیری در دولت شما چطور خواهد بود؟ گفت: موضوعات در کشور ما مختلف است و راه این است که باید جلسات کارشناسی برگزار شود و به تصمیم برسیم. نکته این است که ما هم‌اکنون از مقام رئیس‌جمهور سخن می‌گوییم و رئیس‌جمهور باید تصمیم بگیرد.
جلیلی خاطرنشان کرد: وقتی فرد برای ریاست جمهوری اعلام آمادگی می‌کند، باید در عرصه‌های مختلف نگاه‌های مختلف را شنیده و به جمع‌بندی رسیده باشد. در دنیا احزابی هستند و بر این موضوعات کار می‌کنند و یک نفر از آن حزب این برنامه را دنبال می‌کند.
وی افزود: ما با برخی جلسات محفلی و لابی‌ها به این نتایج برای اجرای برنامه‌ها نمی‌رسیم،؛ اتفاقاً دیدگاه ما این است که محدود و بسته به یک جریان و نگاه نیستیم و همه ایران سرای من است. اینکه بنده گفتم در 11 سال مسائل را بررسی کردم و فردی هم در مناظره به من گفت 11 سال زنبیل گذاشته‌اید؛ گفتم بله! به هرحال نمی‌شود حرف کلی زد باید بررسی کرده باشید. اگر می‌خواهیم به کشور کمک کنیم، باید به مسائل اشراف داشته باشیم و به جمع‌بندی رسیده باشیم.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری خاطرنشان کرد: رئیس‌جمهور در مقام اجرا قرار دارد؛ باید رئیس‌جمهور بتواند تصمیم سریع را به‌موقع بگیرد و اگر تأخیر و تزلزل وجود داشته باشد، زمان از دست می‌رود. سیاست خارجی عرصه استفاده از فرصت‌هاست و باید از فرصتها استفاده کنیم؛ این نیازمند اشراف است و اگر احاطه باشد، فشار خارجی و بعضاً کارشکنی داخلی از بین می‌رود.
جلیلی ادامه داد: بنده در 8 سال گذشته با 24 صنف جلسه داشتم و به 17 مانع تولید و رکود در بازار رسیدیم. باید این مسائل شناخته شود تا بتوان کار را پیش بُرد.
* پزشکیان: FATF وقتی دولت قبل است مخالفت می‌شود ولی در دولت بعد هست موافقت می‌شود / ترامپ و نتانیاهو با برجام مخالف بودند؛ آنها که سفارت عربستان و انگلیسی را آتش زدند مخالف بودند / نتانیاهو خودش را می‌کشت که برجام اجرا نشود؛ ما هم در داخل دعوا کردیم تا این برجام نشود
مسعود پزشکیان در ادامه سخنانش در مناظره گفت: ماشین‌هایی که قیمت آن 20 هزار دلار است ما در این مملکت که حقوق حقوق‌بگیرانمان 200 دلار است، 100 هزار دلار می‌فروشیم. در صورتی که اگر ما مرز را باز کنیم که ماشین خارجی بیاید، مشکل قابل حل است. ما در مملکت را بستیم و یک سری خودروهایی را تولید می‌کنیم که مردم مجبورند از همین خودروها استفاده کنند. اگر رقابت باشد حتما خودروسازان خودشان را اصلاح می‌کنند.
این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در پاسخ به این سوال که چطور در حوزه کارشناسی تفکرات مختلف و بعضا متضاد را در کنار هم خواهد چید و تصمیم‌گیری خواهد کرد؟ عنوان کرد: وقتی می‌گویم کارشناسی، اقتصاد 125 فوق تخصص دارد. وقتی دو کارشناس می‌آیند باز دو نظر مختلف دارند. اینکه کی در کجا کارشناس است، خودش یک مسئله است. اینکه دید ما چیست، ما گفتیم دیدمان حق و عدالت است. در بحث عدالت در سلامت و آموزش معتقدیم که نباید مبتنی بر بازار آزاد باشد. قرار نیست که یک مادری که فرزندش روی دستش در حال مرگ است، به او خدمات پزشکی ندهیم. قرار نیست که یک روستایی در مدرسه بد بنشیند و یک عده آدم‌های پولدار بچه‌های خود را با دوپینگ در مدارس خوب ثبت‌نام کنند و بعد بچه‌های روستایی در کنار بچه‌های پولدار با هم رقابت کنند.
پزشکیان گفت: من وقتی چشمم مریض است به دنبال جراح شکم نمی‌گردم. حالا اگر قرار است ما در گندم اقتصاد را تعریف کنیم، به سراغ کسی میرویم که متخصص این حوزه باشد. ما وقتی از اقتصاد پزشکی صحبت می‌کنیم یک متخصص اقتصاد معمولی نمیتواند در این حوزه نظر دهد و باید به سراغ متخصص حوزه اقتصاد پزشکی برویم.
وی در پاسخ به این سوال که در سیاست خارجی و اقتصاد دو تفکر متضاد را چطور می‌توان مدیریت و انتخاب کرد؟ افزود: سیاست خارجی اصولا باید بستر را برای تاجران و اقتصاددانان ما در دنیا آماده کند. اینکه ما می‌خواهیم در روابط خارجی، کشاورزی را در دستور کار قرار دهیم، این یک نگاه می‌خواهد و اگر می‌خواهیم صنعت را اولویت بدهیم، این یک نگاه دیگر می‌خواهد. چرا دبی و امارات موفق شدند؟ علت این است که آنها کارشناس مربوطه را پیدا کردند و از او نسخه گرفتند و آن نسخه را اجرا کردند.
مسعود پزشکیان در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: امکان ندارد کسی که برای وزارت بهداشت برنامه می‌نویسد، اما در درون آن وزارتخانه نباشد. نمیتواند مشکلات آن را حل کند.
وی افزود: مشکل ما در کشور نبود راه حل نیست، مشکل آدم‌هایی است که مهارت ندارد.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: مشکل اصلی ما در مملکت اختلاف است؛ FATF وقتی دولت قبل است مخالفت می‌شود ولی در دولت بعد هست موافقت می‌شود.
پزشکیان تاکید کرد: اگر می‌خواهیم در دنیا رشد کنیم هرچه ارتباطمان را بیشتر کنیم بهتر می‌توانیم زندگی کنیم. اول از همسایه‌ها شروع کنیم و بعد هرچه توانستیم جلوتر میرویم.
وی ادامه داد: هنر وزارت خارجه یا سیاست خارجه باید این باشد که قابلیت انعطاف و آلترناتیوهای مختلف برای مذاکره و تجارت داشته باشد.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری بیان داشت: اگر هیچ گزینه دیگری نداشته باشیم، آن گزینه، به قیمت ارزان می‌خرد و گران به ما می‌فروشد و نمیتوانیم کاری کنیم.
پزشکیان ادامه داد: من با ریز قضیه برجام کاری ندارم؛ ترامپ و نتانیاهو مخالف بودند؛ آنها که سفارت عربستان و انگلیسی را آتش زدند مخالف بودند؛ عربستان هم مخالف بودند؛ چقدر به کشور ضرر زدند؟
وی افزود: نتانیاهو خودش را می‌کشت که برجام اجرا نشود. ما هم در داخل دعوا کردیم تا این برجام نشود! وقتی معامله می‌کنی و گفتگو می‌کنی یک چیزی می‌دهی و یک چیزی می‌گیری.
پزشکیان تاکید کرد: اگر طرف مقابل تعامل نکند، با توانمندی های خودمان زندگی می کنیم و مشکلات را حل می‌کنیم ولی از تمدن دور خواهیم ماند.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: می‌دانید الان چقدر به خاطر FATF و برجام ضرر می‌کنیم؟ چند هزار میلیارد روزانه ضرر می‌کنیم. عده‌ای هم کاسب تحریم هستند.
وی بیان داشت: ما براساس سیاستهای رهبری بر سه اصل حکمت، مصلحت و عزت پیش میرویم اما باید در داخل اتحاد و همبستگی ایجاد شود دست از این اختلافات برداریم و سهم خود را برداریم نباید دور خود قفس ایجاد کنیم الان عراق، ترکیه و چین پول ما را نمی‌دهند.
جلیلی: سیاست خارجی فقط سه کشور نیست
سیاست خارجی فقط سه کشور نیست.
از برجام خارج شدند و تحریم ها را افزایش دادند.
کسی در داخل ایران مانع اجرای برجام نشد.
جلیلی مجددا ایده صادرات 11 میلیارد دلار صیفی جات به روسیه را مطرح کرد.
پزشکیان: این که فکر کنیم دور خودمان دیوار بکشیم تهاتر کنیم که نمی شود
این که فکر کنیم دور خودمان دیوار بکشیم تهاتر کنیم که نمی شود
۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی لازم برای کشور را که نمی توان با تهاتر جذب کرد.
جلیلی: اکثر کشورها همه تعهدات fatf را انجام ندادند
اکثر کشورها همه تعهدات fatf را انجام ندادند.
سخنگوی روحانی می گفت تا fatf امضا نشود، نمی توانیم واکسن بیاوریم یا حقوق دهیم.
پزشکیان به جلیلی: اقای جلیلی پس شفاف بگویید نه برجام را می پذیرید نه fatf را
جلیلی: در FATF و برجام امروز ما طلبکاریم و نه بدهکار
پزشکیان به جلیلی:
نفت رو چقدر می فروشید؟
پزشکیان درباره نفت به جلیلی گفت: بشکه نفت چند می فروشد؟
جلیلی پاسخ داد: شما در مجلس هستید، نفت چقدر قیمت گذاشته شده است؟
پزشکیان گفت: شما بگویید قیمت را چند می فروشید؟
جلیلی گفت: قیمت نفت در دنیا متفاوت است.
پزشکیان گفت: یعنی ما مشابه دنیا می‌فروشیم؟
جلیلی پاسخ داد: بله
پزشکیان گفت: اصلاً امکان ندارد.
جلیلی گفت: از زمانی که آنها بود، آن چیزی که داره پرداخت می‌شد حتی در زمان خود برجام، آن زمان بیشتر داشت تخفیف داده می‌شد.
پزشکیان: اگر انقدر نفت می فروشید، پس چرا انقدر مردم بدبخت شده اند
قطر بازار گاز را گرفته اما ما گاز قطع می کنیم در زمستان.
در زمان خود رییسی هم ۵۰۰ تحریم اضافه شده.
چرا چین قرارداد ۲۵ ساله را اجرا نمی کند؟
اف ای تی اف مثل فیفا ست، اگر قبولش نکنیم، نمی تونیم وارد بازی های بین المللی بشویم.
معامله را جوش ندادن در روابط بین المللی هنر نیست.
پزشکیان به جلیلی: می گفتید تحریم نعمت است.پس برجام را شما نمی پذیرید.
جلیلی: این دیپلماسی است که از برجام خارج نمی شویم؟
برجام زمانی بسته شد که اوباما می گفت تحریم ها به پایان کار رسیده
پزشکیان به جلیلی: پس همین مسیر فعلی بدون برجام را می خواهید ادامه دهید.
ابن همه متخصصان درمورد برجام اینطور می گویند، فقط شما اینطور می گویید؛ خب مناظره کنید.
جلیلی: اهرم تحریم را باید از دست دشمن خارج کنیم.
جلیلی در پاسخ به پزشکیان: همین مسیر فعلی را با قدرت ادامه می دهم
باید دشمن را از تحریم پشیمان کنیم، با قدرت اقتصادی
معطل برجام و... نمانیم، همان کاری که شهید رئیسی انجام داد
پزشکیان: چرا هر مذاکره ای که رفتید، پشت بندش علیه ایران قطعنامه صادر شد
جلیلی در پاسخ به انتقاد پزشکیان از عبارت «تحریم ها فرصت است»: در دل تهدیدها فرصت است، این را مسخره نکنیم
پزشکیان: اگر می توانید، خب پس چرا پول ما را پس نمی دهند، حتی عراق.
این وضعیت می تواند ادامه پیدا کند، اما سرمایه هایمان را می سوزانیم.
پزشکیان به جلیلی: برنامه ات برای برحلم خب چیست؟ / جلیلی: برنامه من مشخص است، از جمله در کشاورزی
پزشکیان: برنامه شما چیست اقای جلیلی، شما که می گویید برنامه داری
جلیلی: باید راه هایش را پیدا کنیم
شما در تشخیص مسائل هم نادرست عمل می کنید.
پزشکیان به جلیلی: راه حلت را بگو
جلیلی: برنامه من این است که معطل سه کشور نمانیم.
برنامه من این است که هر سفارت بشود یک سکو.
۳ تا قطعنامه در دوره لاریجانی صادر شد و ظریف انوقت سفیر بود.
پزشکیان: این حرف هایی که جلیلی می گوید برنامه نیست
پزشکیان به جلیلی: در سایت شما هم گشتم، چیزی تحت عنوان برنامه پیدا نکردم.
یا نمی دانی برنامه چطوری نوشته می شود، یا برنامه شما کپی پیست هست.
جلیلی: تدابیر و صحیح من باعث شد فشار تحریم ها کم شود.
جلیلی: من یک دفعه دبیر شورای امنیت ملی نشدم . پزشکیان: مردم باید قضاوت کنند.
پزشکیان: چرا همه چیز در دولت رئیسی گران شده؟ جلیلی: دلیل گرانی گوشت و برنج و مسکن و... در دولت رئیس هم روحانی است.
پزشکیان به جلیلی: کشور را قفل کرده اید.
پزشکیان به جلیلی: همین افرادی که به سفارت حمله کردند، در ستاد شما فعالند و در صداوسیما کار می کنند / شما که حکومت در سایه بودید چرا پیگیری نکردید محاکمه مهاجمان به سفارت را
دوستان شما کسانی هستند که سفارت سعودی را اتش زدند.
همین افرادی که به سفارت حمله کردند، در ستاد شما فعالند و در صداوسیما کار می کنند.
شما که حکومت در سایه بودید چرا پیگیری نکردید محاکمه مهاجمان به سفارت را.
برجام و fatf را قفل کرده اید.
مردم ببینید این وضع ماست و جلیلی می گوید همین مسیر را ادامه خواهد داد.
جلیلی: پزشکیان کشور را عقب می اندازد
پزشکیان کشور را عقب می اندازد.
با همین روش می توانیم هم مشکلات را حل کنیم و هم پیشرفت کنیم.
پزشکیان: من قائل به مذاکره هستم، ولی جلیلی می گوید قبول ندارم
من قائل به مذاکره هستم، ولی جلیلی می گوید قبول ندارم
من قائل به گشایش در روابط بانکی با دنیا هستم اما جلیلی....
خنثی سازی تحریم در نگاه جلیلی یعنی قاچاق و میلیاردها دلار ضرر.
نگاه جلیلی یعنی زندگی در قفس.
جلیلی: برنامه پزشکیان شعاری است .