تراز تجاری تجارت خارجی ایران رکورد زد. بر اساس اعلام رئیسکل گمرک ایران، کسری تجاری ایران به نزدیک به ۱۷میلیارد دلار رسیده‌است. این رقم بالاترین کسری تجارت خارجی کشور است. صادرات ایران از نظر ارزش نسبت به سال‌گذشته با کاهش مواجه‌شده و در ازای آن ارزش واردات رشد زیادی را تجربه‌کرده است؛ این در حالی است که اگر به آمار صادرات غیرنفتی، صدور نفت، برق و خدمات فنی‌مهندسی و تجارت چمدانی را اضافه کنیم با مازاد تراز تجاری مواجه خواهیم شد. توجه به این نکته لازم است که اواسط سال‌گذشته، گمرک ایران آمارصادرات نفت، برق، خدمات فنی‌مهندسی و تجارت چمدانی را هم به آمارهای گمرکی افزوده است.
رئیسکل گمرک ایران گفت: تجارت خارجی کشور (مجموع واردات و صادرات) در سال۱۴۰۲ با ۲.۶درصد افزایش به رقم ۱۵۳میلیارد و ۱۷۰میلیون دلار رسید. از این میزان تجارت خارجی کشور، ۸۶میلیارد و ۸۹۰میلیون دلار به صادرات با احتساب نفت، برق، خدمات فنی‌مهندسی و تجارت چمدانی و ۶۶میلیارد و ۲۸۰میلیون دلار به واردات اختصاص داشت. رضوانیفر گفت: در این مدت ۳۵میلیارد و ۸۷۰میلیون دلار نفت، ۳۷۰میلیون دلار برق و یک‌میلیارد و ۲۹۳میلیون دلار خدمات فنی‌مهندسی صادر شد.
صادرات غیرنفتی در ۱۴۰۲
محمد رضوانیفر درخصوص میزان صادرات بدون احتساب صادرات نفت، برق، خدمات فنی‌مهندسی و تجارت چمدانی در سال۱۴۰۲ گفت: در این مدت میزان صادرات بدون احتساب نفت، برق، خدمات فنی‌مهندسی و تجارت چمدانی، ۱۳۶میلیون و ۴۰۹هزار‌تن کالا به ارزش ۴۹میلیارد و ۳۳۰میلیون دلار بوده که به لحاظ ارزش ۸.۸۷درصد کاهش و از حیث وزن ۸۲.۹درصد افزایش داشته‌است. در ۱۲ماهه سال۱۴۰۲ بدون احتساب صادرات نفت‌خام، خدمات فنی‌مهندسی و برق حدود ۱۶.۸۷میلیارد دلار کسری تجارت خارجی و با احتساب صادرات نفت‌خام، خدمات فنی‌مهندسی و برق شاهد ۲۰.۶میلیارد دلار مازاد تجارت خارجی روبه‌رو بودیم. به گفته او، در این مدت همچنین ۴۸میلیون و ۸۰۰هزار تن کالای پتروشیمی به ارزش ۱۹میلیارد و ۴۰۰میلیون دلار صادر شده‌است که به لحاظ وزن و ارزش به ترتیب ۱۱.۳۲درصد و ۲۸.۵۹درصد کاهش نشان می‌دهد. وی درخصوص سه قلم عمده کالای صادراتی در سال۱۴۰۲ افزود: گاز طبیعی مایع‌شده با ۳میلیارد و ۹۰میلیون دلار، پروپان‌مایع‌شده با ۳میلیارد و ۶۲میلیون دلار و قیر نفت با ۲میلیارد و ۱۹۷میلیون دلار سه قلم عمده کالای صادراتی در این مدت بودند. رضوانیفر اظهارکرد: در بین ۱۰ قلم عمده کالای صادراتی بیشترین رشد به لحاظ ارزش به گازهای نفتی و هیدروکربن‌‌‌‌‌‌های گازی شکل مایع‌شده با ۶۲.۶۸درصد، سنگ‌آهن با ۶۲.۴۶درصد و قیر نفت با ۲۱.۸۴درصد و بیشترین کاهش در ارزش به گازهای طبیعی مایع‌شده با ۵۹.۱۱درصد، پروپان‌مایع‌شده با ۱۹.۲۶درصد و بوتان مایع‌شده با ۵.۸۴درصد اختصاص یافت. وی درخصوص بزرگ‌ترین مقاصد صادراتی ایران در سال۱۴۰۲ گفت: چین با ۱۳میلیارد و ۹۱۵میلیون دلار، عراق با ۹میلیارد و ۲۱۵میلیون دلار، امارات‌متحده‌عربی با ۶میلیارد و ۶۱۱میلیون دلار، ترکیه با ۴میلیارد و ۱۶۰میلیون دلار و هند با ۲میلیون دلار و ۱۷۳میلیون دلار ۵ کشور اول مقصد کالای صادراتی ایران بودند که در مجموع ۵۳.۷۴درصد از وزن و ۷۳.۱۳درصد از کل ارزش صادرات کشور را به خود اختصاص دادند. به گفته وی متوسط ارزش گمرکی هر‌تن کالای صادراتی با ۱۷درصد کاهش به ۳۶۲ دلار رسیده‌است.
واردات در ۱۴۰۲
معاون وزیر اقتصاد و رئیسکل گمرک ایران درخصوص واردات کالا به کشور در سال۱۴۰۲ افزود: در این مدت ۳۹میلیون‌تن کالا به ارزش ۶۶میلیارد و ۲۸۰میلیون دلار وارد کشور شده‌است که به لحاظ وزن ۴.۳۹درصد و از حیث ارزش ۹/۷۷درصد افزایش را نشان می‌دهد.
رضوانیفر با اشاره به اینکه سه قلم عمده کالاهای وارداتی در سال۱۴۰۲ ذرت دامی، گوشی تلفن‌همراه و شمش طلا بوده‌است، اظهار کرد: در این مدت ۳میلیارد و ۷۸۳میلیون دلار ذرت دامی، ۲میلیارد و ۹۰۶میلیون دلار گوشی تلفن‌همراه و یک‌میلیارد و ۹۳۶میلیون دلار شمش طلا وارد کشور شده‌است.
وی درخصوص بیشترین افزایش و کاهش به لحاظ ارزش در بین اقلام عمده کالای وارداتی در سال۱۴۰۲ افزود: واردات شمش طلا، تراکتور و قطعات منفصله جهت تولید خودروی‌سواری از بیشترین افزایش به لحاظ ارزش و گندم، برنج و دانه سویا از بیشترین کاهش در ارزش در بین اقلام عمده وارداتی در این مدت برخوردار بودند.
به گفته وی، امارات‌متحده‌عربی با ۲۰میلیارد و ۷۸۲میلیون دلار، چین با ۱۸میلیارد و ۵۴۵میلیون دلار، ترکیه با ۷میلیارد و ۵۴۱میلیون دلار، آلمان با ۲میلیارد و ۱۵۵میلیون دلار و هند با یک‌میلیارد و ۹۱۷میلیون دلار ۵ کشور عمده طرف معامله واردات در سال۱۴۰۲ بوده‌اند. در سال۱۴۰۲ حدود ۶۵درصد از وزن و ۷۶درصد از ارزش کل واردات کشور از ۵ کشور فوق‌الذکر انجام گرفت. رضوانیفر گفت: متوسط ارزش گمرکی هر‌تن کالای وارداتی با ۵.۱۶ درصد افزایش به رقم ۱۶۹۷ دلار رسید.
تجارت با همسایگان
رئیسکل گمرک ایران گفت: تجارت ایران با ۱۵کشور همسایه در سال۱۴۰۲ با ۱.۳۵درصد افزایش به رقم ۶۰میلیارد و ۷۷۳میلیون دلار رسید. رضوانیفر ادامه داد: میزان وزنی تجارت (مجموع صادرات و واردات) ایران در سال۱۴۰۲ با ۱۵کشور همسایه ۹۵میلیون و ۹۲۴هزار تن بوده که این رقم نسبت به سال‌ماقبل ۲.۴۵درصد کاهش نشان می‌دهد. وی درخصوص تجارت ایران با کشورهای همسایه در سال۱۴۰۲ به تفکیک صادرات و واردات افزود: در این مدت ۲۸میلیارد و ۲۸۸میلیون دلار کالا به ۱۵ کشور همسایه صادر و ۳۲میلیارد و ۴۸۵میلیون دلار وارد کشور شده که به ترتیب ۹.۵۱درصد کاهش و ۱۳.۱۷درصد افزایش داشته‌است.
معاون وزیر اقتصاد عنوان کرد: در این مدت صادرات ایران به لحاظ ارزش به کشورهای عراق، ترکیه، جمهوری‌آذربایجان، ترکمنستان، ارمنستان، کویت، قطر و عربستان‌سعودی با کاهش و به کشورهای امارات‌متحده‌عربی، پاکستان، افغانستان، عمان، روسیه، قزاقستان و بحرین با افزایش روبه‌رو بوده است.
رضوانیفر درخصوص واردات کالا از کشورهای همسایه در سال۱۴۰۲ افزود: در این مدت واردات از پاکستان، قزاقستان، کویت و بحرین به لحاظ ارزش کاهش و از کشورهای امارات‌متحده‌عربی، ترکیه، روسیه، عمان، عراق، قطر، جمهوری‌آذربایجان، ارمنستان، افغانستان، ترکمنستان و بحرین افزایش نشان می‌دهد. همچنین در این مدت از کشور عربستان وارداتی انجام نگرفته‌است.
وی گفت: بررسی آمار تجارت ایران با کشورهای همسایه نشان می‌دهد تجارت کشورمان (صادرات و واردات) با کشورهای امارات‌متحده‌عربی، پاکستان، روسیه، عمان و افغانستان افزایش و تجارت با کشورهای ترکیه، عراق افغانستان، جمهوری‌آذربایجان، ترکمنستان، ارمنستان، قزاقستان، کویت، بحرین و عربستان در سال۱۴۰۲ کاهش داشته‌است.
معاون وزیر اقتصاد درخصوص ۵ کشور اول همسایه که در سال۱۴۰۲ بیشترین حجم مبادلات تجاری (مجموع صادرات واردات) به لحاظ ارزش با آنها انجام شده‌است، افزود: در این مدت بیش از ۵۴میلیارد دلار از تجارت ایران با ۵کشور همسایه شامل امارات‌متحده‌عربی، ترکیه، عراق، پاکستان و فدراسیون‌روسیه انجام گرفته است.