لذت مصرف تنباکو در مقایسه با آسیبهای بیشماری که به سلولها وارد میکند، بیمعنی به نظر میرسد. دود تنباکو بعد از وارد شدن به دهان به ریهها و سلولها رفته و سپس سیستمهای عصبی را متأثر میکند. در هر مرحله، اثرات علمی ثابتشدهای را که این ماده در سطح میکروسکوپی و سلولی بر بدن ما دارد، خواهیم دید.
اثرات اولیه در دهان و حلق
اولین سلولهایی که دود را دریافت میکنند در دهان، بینی و گلو هستند. این دود حاوی ۵۰ ماده سرطانزا است که به سرعت در بزاق و مایعات بینی حل میشوند، به تمام سلولهای این ناحیه میرسند و باعث مرگ سلولی میشوند.
در بدترین حالت، آنها باعث «جهش DNA» میشوند که میتواند منجر به ایجاد سرطان شود. هرچند تنباکو را بیشتر با سرطان ریه مرتبط میدانیم، اما یکی از مهمترین عوامل خطر، ایجاد سرطان دهان است که در رده هشتم میان سرطانهای مرگبار قرار دارد.
علاوه بر این، تنباکو باعث تغییراتی در عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود که احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهد. همچنین دود تنباکو حس چشایی و بویایی را از ما سلب میکند و طعم تلخ تقریباً مداومی در دهان باقی میگذارد. این نتیجه ضعف اندامهای حسی ما است.
آسیب ریه
دود تنباکو علائمی در ریهها ایجاد میکند که بسیاری از آنها تحت عنوان بیماری مزمن انسدادی ریه یا COPD دستهبندی میشوند. در این بیماری، عدم تعادل ناشی از تنباکو در سلولهای دهان، بینی و گلو باعث میشود که آنها مخاط غلیظتری تولید کنند.
علاوه بر این، برونش (مسیر هوایی ریه بعد از نای) مسدود میشود و علائمی شبیه خفگی ایجاد میکند. افراد مبتلا به COPD بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و سرطان ریه هستند.
قیر سیاه و ماکروفاژها
ریهها سرشار از «ماکروفاژها» هستند. ماکروفاژها سلولهای ایمنی بدن هستند که سلولهای مرده، سلولهای سرطانی و میکروبها را شناسایی کرده و میبلعند. آنها در واکنش به حملات و دفاع از بدن، نقش کلیدی دارند. فعالیت این سلولها در افراد سیگاری مختل میشود. آنها قیر حاصل از دود را می بلعند و می میرند و در نهایت به ریههای فرد سیگاری ظاهری سیاهشده میدهند.
اثرات نیکوتین بر نورونها: وابستگی و اعتیاد
به گزارش دویچه وله، اثرات لذتآور سیگار نتیجه نیکوتین است، یک ماده شیمیایی که با تحریک گیرندههای مغز، تعداد آنها را کاهش میدهد و در واقع حساسیتزدایی میکند. در نتیجه، به مرور برای رسیدن به لذت اولیه، به مقادیر بیشتری از تحریک نیاز است.
اعتیاد به مواد اینگونه به وجود میآید. این فرآیند حساسیتزدایی نه تنها وابستگی به نیکوتین ایجاد میکند، بلکه میتواند به بیماریهای دیگری مانند از دست دادن حافظه، افسردگی، اسکیزوفرنی، روانپریشی و اضطراب منجر شود.