جمعه ۱۲ ام آبان ماه بود که در سفر دوم رئیس جمهور به استان کردستان طرح‌های متنوعی در بخش‌های مختلفی چون آب ، حمل و نقل ، کشاورزی و …. افتتاح شد و در این بین دو طرح شاخص به نام‌های «سد مخزنی سیازاخ» در دیواندره و «سد مخزنی چراغ ویس» در سقز مورد توجه نگارنده قرار گرفت. سد سیازاخ با حجم ۲۳۰ میلیون مترمکعب و سد چراغ ویس با حجم ۸۵ میلیون متر مکعب عمدتا با هدف تامین آب شرب و کشاورزی منطقه طراحی و اجرا شده‌اند. سد سیازاخ در بالادست رودخانه قزل اوزن ، سد سفید رود و در نهایت تالاب بوجاق در سواحل خزر و سد چراغ ویس در بالادست رودخانه زرینه رود سد بوکان و در نهایت دریاچه ارومیه واقع شده‌اند.
موقعیت این دو سد و حجم آب قابل تنظیم آنها به گونه‌ای است که حتما بعد از آبگیری و شروع بهره‌برداری کامل این دو سد، روان‌آب در رودخانه‌های قزل اوزن و زرینه رود کاهش می‌یابد و در نهایت عدم توجه به رهاسازی سهمیه حقابه محیط زیستی در این دو سد که غالبا رخ می‌دهد می‌تواند تاثیر منفی و مخربی روی خشک شدن دریاچه ارومیه و کاهش آب سد سفید رود و تالاب بوجاق در سواحل خزر داشته باشد.
شکی نیست که در چند سال اخیر در استان کردستان طرح‌های توسعه‌ای و خصوصا طرح‌های تامین و توزیع آب نسبت به سایر استان‌ها سرمایه‌گذاری کمتری داشته و حق مردم این استان است که در شرایط فعلی از مواهب طبیعی استفاده کافی ببرند و کسب و کار و کشاورزیشان رونق کافی بگیرد، ولی در این یادداشت، طرف صحبت وزیر نیرو و رییس جمهور است. آنها باید دقت کنند بعد از این سفر، سفری به ارومیه و آذربایجان غربی خواهند داشت و قطعا در آن استان باید پاسخگوی خشک شدن دریاچه ارومیه، کمبود آب شرب تبریز و مسایلی از این قبیل در حوضه آبریز دریاچه ارومیه باشند و اگر سفری هم به گیلان داشته باشند، خواهند دید که مشکلات کمبود آب در سد سفید رود هم شرایط دشواری را برای کشاورزان شالیکار گیلانی فراهم آورده است.
منظور از ذکر همه این موارد آن است که نگاه همه اقشار مردم و بالاخص مدیران ارشد کشور باید جامع‌نگر و بر اساس حوضه آبریز باشد، بطوریکه اگر در بالادست یک حوضه آبریز هستند به فکر زیستمندان پایین دست بوده و اگر در پایین حوضه آبریز هستند بدانند که زیستمندانی هم در بالادست حوضه زندگی می‌کنند و بطور خلاصه اینکه نگاه مدیران ارشد کشور از جنبه محیط زیستی و تامین و توزیع آب صد در صد جامع و بر اساس نیازهای کل حوضه آبریز استوار باشد.
اما متاسفانه در سخنان عزیزانی که دو سد «سیازاخ» و «چراغ ویس» را افتتاح کردند بیشتر نگاه نقطه‌ای دیده می‌شود و منظورشان از افتتاح این دو سد تنظیم بهینه آب در کردستان بوده است. ضمن تایید سخنان این دو مقام ارشد کشور شاید بهتر بود که با نگاهی حوضه‌ای حداقل به حاضران در جلسه متذکر می‌شدند که استان کردستان به علت موقعیت خاص خود که اغلب در بالادست رودخانه‌های اصلی کشور قرار گرفته می‌تواند نقش مهمی در ارسال آب به پایین دست داشته باشد و به‌این‌ترتیب دست‌کم توجه مدیران ارشد و مردم استان به حوضه آبریز جلب می‌شود. به‌خاطر داشته باشیم تا زمانی‌که فرهنگ مشارکتی در تمام زیستمندان و مصرف‌کنندگان آب در یک حوضه آبریز به‌وجود نیاید، انتظار احیای دریاچه ارومیه تفکری بیهوده خواهد بود.