جواد موگویی، مستندساز و پژوهشگر تاریخی در گفت‌و‌گو با برنامه «پاراگراف» اعتمادآنلاین درباره مساله خشونت در دهه 60 و اعتراضات آبان 98 و پاییز 1401 صحبت کرده و به مقایسه پرداخته است.

بخشی از این گفت و گو را در ادامه می‌بینید و می‌خوانید:

• سطح خشونت در دهه 60 با 1401 قابل مقایسه نیست. دلیل اولی را گفتم که دهه 60 با سازمان تروریستی طرف هستید، در 1401 با مردم، خانواده و دانشجو و دانش‌آموز طرف هستید. دوم در دهه 60 حجم خشونت بالاست چون حجم خشونت طرف مقابل بالاست. در 1401 طرف مقابل در بعضی موارد خشونتش بالاست و در سیستم هم همین‌جور است و در بعضی موارد حجم خشونت بسیار بالایی دارد؛ یعنی اگر از یک طرف شهید عجمیان آن‌گونه تکه و پاره شده است یا شهید الله‌وری، آن طرف هم شما فیلم نازی‌آباد را دارید که طرف با فاصله 30 سانتی به صورت شلیک می‌کند، حالا با ساچمه‌ای و پلاستیکی، من نمی‌دانم. آن هم سطح خشونت بالایی دارد.
• حالا باید بگوییم آیا جمهوری اسلامی می‌تواند در 1401 سطح خشونت خود را پایین بیاورد؟ من می‌گویم نسبت به 98 پایین آورده بود. به چند دلیل؛ در 98 در سه روز و طبق آمار رسمی با گلوله جنگی 230 نفر کشته شدند و بلافاصله سیستم هول شد و شروع به کشت و کشتار کرد. از مردم هم کشته شدند. حالا درباره مقصرین نمی‌خواهم صحبت کنم.
• در سال 1401 خود سیستم امنیتی و نظامی پلیس 70 کشته با چاقو و چوب داده است؛ یعنی اینکه طرف مقابل چوب و چاقو داشته است و تو می‌توانستی شلیک کنی و نکردی. این معنی را می‌دهد، یعنی یا سلاح همراه نداشتی یا داشتی و نزدی. از این دو حالت خارج نیست. یا سلاح نداشتی یا داشتی و نزدی دیگر! 70 کشته دادید. این یعنی که بنا بر تیراندازی مستقیم جنگی نبوده است. حالا یکی یا ده تا زده کار ندارم اما بنا نبوده است، اما در 98 از همان ابتدا بوده است.
• (در پاسخ به این سوال که 98 یک تصمیم جمعی بوده؟):تصمیم نیست، رخداد جمعی است. همان اول شروع به شلیک کرده است. به این فکر نکرده که ابتدا گاز اشک‌آور بزند، گلوله پلاستیکی بزند، اصلاً فکر نکرده است. اصلاً آمادگی نداشته است. آقا [ی روحانی] خودش صبح جمعه گفته است که من خودم هم خبر نداشتم بنزین گران شده. اصلاً آماده نبودند، سیستم هم آماده نبوده؛ بسیج نبوده، سپاه هم نبوده است. در 1401 آمادگی دارد. گلوله پلاستیکی تهیه کرده است. ساچمه‌ای و پلاستیکی آماده کرده است. نیروهای نظامی را خلع سلاح کرده است. بنا بر خلع سلاح است. حالا من در دست اینها سلاح هم دیدم. خودم دیدم. در اهواز دیدم، در ایذه دیدم، در زاهدان و تهران دیدم. من خودم دیدم. اما بنا بر خلع سلاح است، بنا بر گلوله پلاستیکی است، بنا بر ساچمه‌ای است، بنا بر گاز اشک‌آور است، بنابراین سطح خشونت از سال 98 نسبت به 1401 پایین آمده است.

متن و ویدئوی کامل این گفت‌وگو را اینجا بخوانید و ببینید.