شفقنا- خانه تکانی یکی از دهها سنت آغازین نوروز باستانی است که بیشتر مسئولیت آن بر عهده زنان است و چه بسا در این فرآیند که با حساسیت ویژه‌ای نیز همراه است سلامت بانوان به خطر بیافتد، اما با رعایت اصول ایمنی و بهداشتی می‌توان مانع بروز حوادث و آسیب‌های ناشی از این سنت هر ساله شد.
به گزارش شفقنا از ایرنا، روزشمار تقویم نشان می‌دهد که آخرین ماه سال از راه رسیده و نوروز همراه با سنت‌های مختلف پیش رو است و برای وارد شدن به سال جدید باید آیین‌هایی را انجام داد که یکی از این سنت‌ها برای ما ایرانی‌ها، در استقبال از بهار با خانه تکانی شروع می‌شود.
اکنون زنان به عنوان عضو موثر این سنت سخت مشغول برنامه‌ریزی برای نظافت خانه و آماده شدن برای سال جدید هستند و با تنظیم بندی زمان برای نظافت خانه در تلاش هستند.
انجام این سنت هرچند موجب می‌شود گرد و غبار و جِرم یک ساله از خانه و وسایل پاک شود اما اگر این فعالیت توام با رعایت نکات ایمنی نباشد چه بسا شب سال نو با پشیمانی و یا بیماری آغاز خواهد شد، بنابراین لازم است برای جلوگیری از هرگونه آسیب، نسبت به رعایت نکات بهداشتی و ایمنی جدی‌تر باشیم.
از مهمترین حوادث و مشکلات خانه تکانی می‌توان به دردهای اسکلتی عضلانی مانند کتف درد، گردن درد، کمردرد، مسمومیت‌ها و عوارض ریوی مانند تنگی نفس و آسم، بیماری‌های پوستی، سوزش و خارش پوست دست، سقوط از بلندی شامل نردبان، پشت بام و لیزخوردن و برق گرفتگی اشاره کرد.خانه تکانی و تهدیدات آن برای سلامت زنان
زن خانه داری در این باره به خبرنگار ایرنا، گفت: با آغاز اسفند، خانه تکانی به عنوان یک سنت شروع می‌شود و اکنون که ماه رمضان نیز در پیش است باید همزمان به استقبال دو مراسم دینی و ملی رفت، پس چه بهتر که خانه تکانی جدی تر صورت گیرد.
«منیره دولت‌آبادی» افزود: رعایت نکات ایمنی و بهداشتی در خانه تکانی باید مورد توجه قرار گیرد تا صدمات ناشی از آن پشیمانی به همراه نداشته باشد.
وی با بیان اینکه، مخلوط مواد شوینده در این ایام بسیار شایع است، تاکید کرد: اکنون مواد ضدعفونی کننده نانو در بازار به وفور وجود دارد و نباید مانند گذشته با مخلوط چند ماده، سلامت خود را به خطر انداخت.
سید «مجید نورزی زاده» نیز گفت: با برنامه‌ریزی می‌توان در فرصت باقی مانده نسبت به خانه تکانی اقدام کرد و مردان با کمک به زنان در خانه تکانی از جمله نصب پرده و شستشوی شیشه، احتمال سقوط از ارتفاع، سلامت خانواده را مورد توجه قرار دهند.
وی افزود: مردان با حمل و نقل اجسام سنگین از آسیب به کمر و دست زنان جلوگیری کنند و با وحدت و کار تیمی از خستگی خانه تکانی که زنان مسئولیت آن را برعهده دارند، بکاهند.
وی تاکید کرد: رعایت نکات کوچک اما مهم می‌تواند سنت خانه تکانی را شیرین کند و همه اعضای خانواده از تمیزی آن لذت ببرند و نیز می‌توان با کم توجهی به رعایت نکات ایمنی یک عمر نادم بود.
خانه تکانی و تهدیدات آن برای سلامت زنان
سقوط از ارتفاع در خانه تکانی
رئیس اورژانس پیش بیمارستانی و حوادث دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی گفت: لازم است در هنگام خانه تکانی، ایمنی در ارتفاع مورد توجه قرار گیرد و انجام این کار به جوانان سپره شود.
«بهروز ایران نژاد» افزود: بانوان به علت سن بالا و کهولت سن در ارتفاع دچار سرگیجه شده و با برهم خوردن تعادل به زمین سقوط می‌کنند که خطرات جبران ناپذیری دارد.
وی بیان کرد: در استفاده از مواد ضدعفونی کننده نیز از مخلوط با سایر مواد زمین شور به جد خودداری کنند زیرا موجب مسمومیت تنفسی شدید می‌شود.
رئیس اورژانس پیش بیمارستانی و حوادث دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی گفت: مخلوط مواد شوینده بسیار خطرناک است و موجب می‌شود، فرد به شبه آسم تا آخر عمر مبتلا شود.
ایران نژاد اضافه کرد: آموزش حلقه مفقوده در آیین خانه تکانی است و خانواده‌ها بیش از هر زمان دیگر به نکات ایمنی توجه کنند و در این زمینه نقش رسانه‌ها بسیار حائز اهمیت است.
وی افزود: سلامت کودکان در خانه تکانی نیز مورد تهدید است و باید والدین هنگام استفاده از مواد ضدعفونی، این مواد را از دسترس کودکان خارج کنند و یا با قرار دادن در ارتفاع بالا مراقب سلامت آنان باشند.
رئیس اورژانس پیش بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی، بیان کرد: برخی والدین با تخلیه مواد شوینده در بطری نوشابه موجب می‌شوند کودکان به تصور وجود نوشابه خوراکی، سلامت خود را به شدت تهدید کنند.
ایران نژاد اظهار کرد: لازم است هنگام استفاده از مواد شوینده پنجره‌ها باز باشد و تهویه هوا روشن تا از آسیب به سلامت جلوگیری شود و از استعمال دخانیات به جد خودداری شود.
خانه تکانی و تهدیدات آن برای سلامت زنان
یک متخصص ارتوپدی معتقد است، برای جلوگیری از آسیب به بدن در انجام فعالیت خانه تکانی، لازم است اصول ایمنی رعایت شود تا از آسیب‌های اسکلتی مربوط به این ایام پیشگیری به عمل آید.
دکتر«احمدرضا بهروزی» افزود: هنگام تمیز کردن شیشه باید از ایمنی پایه نردبان یا چهارپایه برای جلوگیری از سرخوردن، مطمئن بود.
وی بیان کرد: نباید در خانه تکانی به عضلات بیش از حد متعارف کشش وارد کرد تا به مفاصل آسیب وارد نشود و با انجام برنامه‌ریزی‌های منظم از فشار بیش از اندازه به استخوان و عضلات خودداری شود.
این متخصص گفت: هرساله با شروع خانه تکانی در روزهای پایانی سال شاهد افزایش آسیب‌ها و تروما، بویژه در زنان هستیم.
وی با بیان اینکه خانه تکانی باید با رعایت اصول ایمنی و حفظ سلامت افراد انجام شود، گفت: قرار نیست برای تمیز کردن منزل و محیط زندگی سلامت و جانمان را به خطر بیندازیم و بانوان باید مراقب باشند تا در کنار شست و شو و نظافت منزل آسیبی به سلامت آنان وارد نشود.
بهروزی، شکستگی دست و پا به خاطر سقوط از ارتفاع، آسیب به ستون فقرات و دیسک کمرو کشیدگی رباط‌های اطراف مفاصل را از جمله شایع‌ترین آسیب‌های خانه تکانی عنوان کرد و افزود: متأسفانه بیشتر بانوان به دلیل فعالیت بیش از حد و فشار نامتعادل بر روی زانو، کمر و مچ دست بعد از اتمام خانه تکانی دچار مشکلات اسکلتی فراوانی می‌شوند.
وی با بیان اینکه توصیه می‌شود در گام اول بانوان به هیچ عنوان به تنهایی اقدام به انجام خانه تکانی نکنند و حتماً از افراد دیگر برای انجام این کار کمک بگیرند، تصریح کرد: مشارکت تمام اعضای خانواده در امر خانه تکانی موجب می‌شود فشار از روی دوش بانوان برداشته شده و کمتر دچار آسیب شوند.
آسیب‌های خانه تکانی را جدی بگیریم
یک فیزیوتراپ فشار بر عضلات کمر، شانه و ناحیه لگن و نیز آسیب دیسک‌کمر و عضلات تاندون‌شانه را یکی از شایع‌ترین عوارض خانه تکانی عنوان کرد.
سید «مرتضی شایستگان» معتقد است: در اسفند ماه و با شروع خانه تکانی مراجعات افراد و بویژه زنان با دردها و مشکلات کمر و شانه افزایش می‌یابد.
وی افزود: در همین راستا اولین توصیه به افراد این است که هنگام خانه‌تکانی از انجام کارها در زمان‌های کوتاه و فشرده به طور جد خودداری کرده و سعی کنند کارها را با تقسیم‌بندی مناسب در فواصل زمانی طولانی مدت انجام دهند.
شایستگان اظهار کرد: همچنین افراد باید در زمان انجام کارهای خانه‌تکانی از قرارگیری طولانی مدت در یک حالت ثابت خودداری کنند، زیرا این کار موجب آسیب به ستون فقرات می‌شود.
این فیزیوتراپ همچینن توصیه کرد: افراد از بلند کردن اجسام سنگین به تنهایی خودداری کرده و حتما از دیگران کمک بگیرند.
وی افزود: برای بلندکردن اجسام نیز نباید از کمر استفاده کرد و باید وسایل را با استفاده از عضلات زانو و لگن بلند کرد، به این صورت که نشسته و با جسم سنگین بلند شوند و از خم‌شدن و بلندکردن اجسام خودداری کنند.
∎