آفتاب یزد نوشت:در بطن جامعه بسیاری از مردم کوچه و خیابان انتظار تعیین تکلیف برجام را می‌کشند و بسیاری از مکالمات و تصمیمات اقتصادی آنها حول همین موضوع قرار دارد. بسیاری از آنها به احیاء برجام امیدوار هستند و انتظار می‌کشند برای روزهای بعد از آن تا مشکلات اقتصادی و معیشتی جامعه کم شود حتی عده‌ای انجام فعالیت‌های اقتصادی خود را مانند خرید خانه و ماشین را به تعویق انداخته‌اند تا تکلیف این مسئله روشن شود.
مردم جامعه ما امروز غرق در مشکلات معیشتی شدیدی هستند اما به صورت واضح و شفاف دلیل شرایط کنونی را نمی‌دانند و امروز به انتظار پناه برده‌اند و منتظر احیاء برجام هستند.
محمدرضا خباز کارشناس و فعال سیاسی در این باره به آفتاب یزد گفت:«در ابتدا باید چند نکته مورد توجه قرار بگیرد؛ نکته اول این است که آقایان دولتمردان که دیروز مخالف برجام بودند و امروز موافق آن، به صورت جدی وارد مذاکره نمی‌شوند چون به آن باور ندارند، از کجا فهمیده‌اند که مردم نسبت به آینده برجام بی‌تفاوت هستند؟ آیا سنجش افکار عمومی در این باره صورت گرفته است؟ آیا در این خصوص آماری وجود دارد و پژوهشی انجام داده اند؟ در صورتی که پژوهش‌ها چیز دیگری را نشان می‌دهد. بر اساس آماری که مرکز آمار اعلام کرده است بیش از ۶۲ درصد از مردم علاقه مند هستند که برجام زودتر به نتیجه برسد و فقط ۱۸ درصد از مردم بر اساس آماری که در این نظرسنجی به دست آمده، مخالف برجام هستند. اما اکثریت مردم آینده اقتصاد را کشور را در رفع تحریم‌ها می‌دانند. نکته دوم این است که مگر آقایانی ادعا می‌کنند که مردم نسبت به برجام بی‌تفاوت هستند نظر مردم برایشان اهمیتی دارد؟ ناراحتی‌های مردم باید ناراحتی مسئولین باشد. فقری که امروز همه خانواده‌ها را به ستوه آورده است باید دغدغه اصلی مسئولین باشد زیرا شکم سیر قادر به درک دغدغه گرسنگان نیست. نکته سوم این است که این آقایانی که امروز مدافع برجام شده‌اند بر اثر فشار افکار عمومی این کار را انجام داده‌اند وگرنه خودشان به برجام باور ندارند.»
سرنوشت اقتصادی کشور به برجام گره خورده است
وی ادامه داد:« چه بگویند برجام در زندگی مردم موثر است و چه بگویند برجام تاثیری بر زندگی مردم ندارد، باید بدانیم که از وقتی دولت جدید روی کار آمده هر روز سفره معیشت مردم کوچک و کوچک‌تر شده است و همه اقتصاددان‌های کشور با هر نحله اقتصادی و با هر گرایش سیاسی معتقد هستند که برجام اگر حل نشود و تحریم‌ها برداشته نشود تلاش دولت برای حل مشکل اقتصادی کشور آب در هاون کوبیدن است. چون با وجود تحریم نمی‌تواند مشکلات اقتصادی کشور را حل کرد. موضوع حائز اهمیت در اینجا این است که باید دولت تمام تلاش خودش را به کار ببرد تا روزنه‌های خلاف و سوء استفاده از بودجه عمومی را ببندد. یکی از حرف‌های رئیس جمهور در زمان انتخابات این بود که گفت ما اگر در قوه مجریه باشیم بهتر می‌توانیم با فساد مبارزه کنیم و روزنه‌ها و دروازه‌های سوء استفاده از بودجه عمومی را خواهیم بست و اختلاس‌ها به حداقل خواهد رسید. در هر صورت سرنوشت اقتصادی کشور به برجام گره خورده و برجام در زندگی مردم موثر است. حل برجام شرایط را برای حل مشکلات اقتصادی مردم فراهم خواهد کرد.»
روزنامه جمهوری اسلامی: همه موفقیتهای برجام ، مال دولت سیزدهم باشد/ همین که مذاکره را برگزیدید مردم خوشحالند
روزنامه جمهوری اسلامی نوشت:روند کاهشی نرخ سکه و ارز در روزهای اخیر و احساس نشاط روحی به وجود آمده در عموم مردم کشورمان بعد از انتشار اخبار مثبت درباره توافق برجامی که منجر به رفع تحریم‌ها خواهد شد، روشن‌ترین نشانه هستند برای دولتمردان جمهوری اسلامی که نشان می‌دهند معطل نگهداشتن مذاکرات برجامی به صلاح نیست.
آنچه این روزها در افکار عمومی جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم مشاهده می‌شود و جستجوهای کم‌سابقه‌ای که مردم به صورت لحظه به لحظه برای به دست آوردن اخبار مربوط به نتیجه مذاکرات برجامی و رفع تحریم‌ها می‌کنند، چند نکته برجسته و قابل تأمل را به مسئولین یادآور می‌شود که توجه به آنها مقتضای حکمرانی مردم مدارانه است. بزرگ‌ترین سرمایه هر نظام حکومتی، پشتوانه مردمی آنست. این پشتوانه فقط هنگامی وجود خواهد داشت که حکمرانان به افکار و تمایلات مشروع مردم توجه و اعتنا کنند و از پذیرفتن آن گریزان نباشند. حکمرانی صحیح این نیست که هرچه دولتمردان می‌خواهند انجام بدهند و از مردم انتظار انقیاد و تأیید داشته باشند. آنها وکیل مردم هستند و هیچ وکیلی حق ندارد برخلاف نظر موکل خود عمل کند.
- ازجمله نکات برجسته‌ای که باید مورد توجه مسئولین قرار گیرد اینست که مذاکره، مناسب‌ترین راه برای حل اختلافات و رسیدن به اهداف مورد نظر است. با قطع نظر از ایرادهائی که گرفته می‌شود و نقطه ضعف‌هائی که عده‌ای برای هیأت مذاکره کننده برمی‌شمرند، اکنون این واقعیت به صورت بسیار بارز و روشن برای همگان به اثبات رسیده که دولت سیزدهم نیز توسل به مذاکره را مناسب‌ترین راه برای نجات برجام می‌داند و با پیمودن این راه توانسته به نتایج مطلوبی نیز برسد.
- واقعیت مؤثر بودن تحریم در بحران اقتصادی کشور، نکته مهم دیگری است که اکنون هیچ مسئولی از مجموعه حکمرانی کشور درصدد انکار آن برنمی‌آید. هرچند ممکن است بعضی از آنها به دلایلی که برای همگان قابل درک و فهم است آشکارا این واقعیت را به زبان نیاورند، ولی اطلاع داریم که همان‌ها نیز در موارد مقتضی به آن اعتراف کرده‌اند.
- در توافقی که اکنون مطرح است، تعهدات متعددی از طرف آمریکائی گرفته شده که هیأت مذاکره کننده آنها را در ردیف امتیازات این دور از مذاکرات محسوب می‌کند. بسیار خوب، هیچ منعی برای اینکه هیأت مذاکره کننده فعلی این تعهدات طرف مقابل را به حساب امتیازاتی بگذارد که دریافت کرده و آنها را ازجمله نقاط قوت دولت سیزدهم بداند وجود ندارد به این شرط که با معطلی‌های جدید همین امتیازات را هم از دست ندهد. البته خود حضرات هم می‌دانند که هیچیک از تعهدات طرف آمریکائی ضامن اجرائی ندارند ولی با اینحال کسی با ثبت شدن آنها در کارنامه این هیأت و کارنامه دولت سیزدهم مخالف نیست بدین امید که برجام به فرجام برسد و باز هم گرفتار امروز و فردا نشود.
- طرف ایرانی هم تعهداتی را پذیرفته که امری طبیعی در فرایند مذاکرات برای تأمین منافع بالاتر است. اینهم قابل قبول است بشرط اینکه به بهانه‌ای در دست افرادی در داخل تبدیل نشود برای به تأخیر انداختن اعلام نهائی توافق. مردم ایران از این تأخیرها بسیار زیان کرده‌اند و نباید بیش از این متحمل زیان شوند.
در توافق اردیبهشت ۱۴۰۰ که توسط هیأت مذاکره کننده سابق به دست آمده بود، خروج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست تحریم‌ها بخشی از آن توافق بود و حالا این موضوع به بعد از نهائی شدن توافق برجامی موکول شده است. این، یکی از زیان‌های به تأخیر انداختن پذیرش توافق است. در بخش اقتصادی، زیان‌های تأخیر در پذیرش توافق، به قدری زیاد است که زندگی عموم مردم را تحت تأثیر خود قرار داده و کاری کرده که اکنون مردم بی‌صبرانه منتظر شنیدن پذیرش توافق هستند.
- یکی از برجسته‌ترین نکات قابل تأمل اینست که دولت و مجلس توانستند با یک اجلاس کوتاه غیر علنی – که البته اخبارش علنی شد – به آسانی به تفاهم برسند و مقرر شد دولت سیزدهم می‌تواند بدون آنکه نیازی به مصوبه مجلس یازدهم داشته باشد، تفاهم‌نامه را بپذیرد. این، یعنی تقارن دولت سیزدهم و مجلس یازدهم «تقارن سعدین» است برخلاف تقارن دولت دوازدهم با مجلس دهم که مصوبه‌اش در تأیید برجام کام همین حضرات را چنان تلخ کرده بود که گوئی قهوه قجری به خوردشان داده‌اند. چشم حسود، کور باشد. شما توافق را بپذیرید و شر تحریم‌ها را از سر این مردم مظلوم کم کنید، ما هم این «تقارن سعدین» را به شما تبریک عرض خواهیم کرد.
∎