مسابقات انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر به روزهای پایانی و سرنوشت‌ساز خود رسیده است. در قاره‌ها و مناطق مختلف شاهد برگزاری بازی‌های حساسی هستیم که هر یک می‌تواند صعود یا عدم صعود تیم‌ها به بزرگترین رویئداد فوتبالی جهان را رقم بزند.
تا به اینجا ۱۵ تیم به همراه قطرِ میزبان حضور خود در جام بیست و دوم را قطعی کرده‌اند و طی روزهای پیش رو تعداد تیم‌ها به عدد ۲۹ می‌رسد. ۳۱ مارچ، یعنی ۱۱ فروردین، آخرین رده‌بندی فیفا اعلام خواهد شد و روز بعد یعنی اول آپریل یا عبارتی دیگر ۱۲ فروردین‌ماه، مراسم قرعه‌کشی جام جهانی در شهر دوحه و از ساعت ۱۹:۳۰ دقیقه به وقت تهران به انجام می‌رسد.
قرعه‌کشی مسابقات جام جهانی معمولا زمانی انجام می‌شد که ۳۲ تیم حاضر در این رویداد مهم، مشخص شده بودند اما این بار به خاطر برگزاری جام جهانی در زمانی خاص(فصل پاییز) و همچنین به خاطر شیوع ویروس کرونا که برگزاری بازی‌ها را با اختلال مواجه کرد شاهد یک اتفاق نادر هستیم و همین مساله سوالات فراوانی را درباره چگونگی برگزاری قرعه‌کشی در ذهن‌ها متبادر ساخته است. با این حال شرایط پیچیده‌ای در میان نیست و متوجه شدن سازوکار قرعه‌کشی کار چندان دشواری نخواهد بود.
چهار گلدان در روز قرعه‌کشی وجود دارد که هشت گوی داخل هر گلدان است. گلدان‌هایی که به ترتیب متعلق به تیم‌های سید یک، دو، سه و چهار است. از طرفی یک گلدان دیگر هم وجود دارد که در آن گروه‌های A تا H جای گرفته‌اند.
قطر، میزبان جام جهانی است و نامش در سید یک قرار دارد. گوی متعلق به این تیم با رنگی متفاوت نسبت به الباقی تیم‌ها متمایز شده و آنها بدون قرعه‌کشی باید در گروه یک جای بگیرند. هفت تیم دیگر سید یک اما هفت تیمی هستند که در آخرین رنکینگ اعلام شده از سوی فیفا بهترین عنوان را به دست آورده‌اند. نام آنها یکی پس از دیگری از درون گلدان اول بیرون می‌آید و در گلدان دیگر مشخص می‌شود که هر یک در چه گروهی قرار گرفته‌اند.
پس از مشخص شدن جایگاه تیم‌های حاضر در سید یک به سراغ سید دوم می‌رویم. تیم‌های هشتم تا پانزدهم رنکینگ فیفا که مجوز حضور در جام‌جهانی را کسب کرده‌اند در این گلدان قرار دارند. اینجا هم تیم‌ها یک به یک در گروه‌های خود جای خواهند گرفت. در ادامه نوبت به سید سوم و تیم‌های برتر شانزدهم تا بیست و سوم می‌رسد تا رقبای خود را بشناسند.
اما سید چهارم. در اینجا شاهد حضور تیم‌های بیست و چهارم تا بیست و هشتمِ برترِ رنکینگ فیفا هستیم که مجوز حضور در جام جهانی را اخذ کرده‌اند. سه تیم برای حضور در این سید باقی می‌مانند و این دقیقا جایگاه سه تیمی است که هنوز مشخص نشده دقیقا چه تیم‌هایی هستند.
برنده پلی‌آف آسیا/آمریکای جنوبی، برنده پلی‌آف کونکاکاف/ اقیانوسیه و یک تیم اروپایی سه تیمی خواهند بود که سید چهارم را تکمیل می‌کنند. یکی از تیم‌های امارات، لبنان، عراق، ژاپن، استرالیا و یا عربستان از آسیا باید به مصاف یکی از تیم‌های اکوادور، اروگوئه، پرو، کلمبیا، شیلی و بولیوی برود تا یکی از آنها به عنوان نیم سهمیه آمریکای جنوبی یا آسیا به جام جهانی راه پیدا کند. سهمیه دیگر از دل جدال یکی از هشت تیم قاره اقیانوسیه با یکی از تیم‌های کانادا، آمریکا، مکزیک، کاستاریکا و یا پاناما بیرون می‌آید و نماینده اروپا نیز یکی از تیم‌های اوکراین، اسکاتلند، ولز و یا اتریش خواهد بود.
باید این نکته را متذکر شویم که نمایندگان هیچ قاره یا منطقه‌ای نباید در یک گروه با هم قرار بگیرند. یعنی امکان هم‌گروهی ۲ تیم از آسیا، آفریقا، آمریکای جنوبی و ... در یک گروه نیست و در این بین تنها قاره اروپا استثنا خواهد بود. قاره سبز در جام جهانی ۱۳ نماینده دارد و پنج گروه به ناچار شاهد حضور ۲ تیم اروپایی خواهد بود. با این اوصاف و به طور مثال در گروهی که ایران در آن قرار دارد؛ در سید چهارم بدون شک گویی که متعلق به برنده پلی‌آف آمریکای جنوبی/آسیا است قرار نخواهد گرفت چون ممکن است در خردادماه، تیم آسیایی فاتح رقابت پلی‌آف شود و امکان هم‌گروهی ۲ تیم آسیایی نیست. این یعنی ایران با تیم آخر آمریکای جنوبی در یک گروه قرار نمی‌گیرد و این اتفاق ممکن است فقط در سید یک یا سید دوم برای تیم دراگان اسکوچیچ رخ دهد که به طور مثال ایران با برزیل یا آرژانتین و یا اروگوئه یا کلمبیا(در صورت صعود مستقیم به جام جهانی) هم‌گروه شود.
همچنین می‌تواند یک خوش‌شانسی بزرگ نصیب تیم ملی ایران شود اگر تیمی از کونکاکاف در سید دوم(مکزیک یا آمریکا در صورت صعود) هم‌گروه نشویم. در این صورت گلدانی که متعلق به برنده پلی‌آف کونکاکاف/اقیانوسیه خواهد بود امکان قرار گرفتن در گروه ایران را دارد و این می‌تواند بهترین قرعه برای ملی‌پوشان باشد. در چنین شرایطی ممکن است نیوزلند، پاناما یا کاستاریکا در گروهی جای بگیرند که ایران در آن قرار دارد.
حال باید دید در پایان چه تیم‌هایی به چام جهانی صعود می‌کنند و تیم‌های راه یافته در کدام گلدان‌ها جای خواهند گرفت. ایران فعلا در سید سوم است ولی تحت شرایطی خاص و بسیار بعید می‌تواند در گلدان دوم قرار بگیرد. همه چیز تا شب سیزدهم فروردین‌ماه مشخص خواهد شد.