سرمقاله
صاحبخبر - ادامه از صفحه یک: آمریکا برای افزایش بیشتر عرضه، قیمت نفت بیش از یک درصد افزایش یافت و بخشی از افت هفته گذشته را جبران کرد. گفتنی است بهای معاملات نفت برنت ۸۲ سنت معادل بیش از یک درصد افزایش یافت و به ۸۱ دلار و ۳۶ سنت در هر بشکه رسید. (نفت برنت روز پنج شنبه حدود دو درصد سقوط کرده بود.) اکنون اگر اوپک پلاس همچنان به خواسته آمریکا بی اعتنایی کند به سمت نبرد با کاخ سفید پیش میرود که نگران است تورم حاصل از قیمتهای بالای انرژی روند احیای اقتصادی را منحرف کند. تسلیم فشار شدن و باز کردن شیرهای نفت، نزدیکترین متحد عربستان سعودی در خارج از اوپک پلاس را حفظ میکند اما به قیمت آسیب دیدن احیای قیمت نفت تمام میشود که خزانه این صادرکننده بزرگ نفت را پر کرده است. - دلایل اپک پلاس برای مقاومت در برابر خواسته آمریکا در مقطع فعلی اختلاف میان مصرف کنندگان و تولیدکنندگان از بازار نفت فراتر رفته و در روابط مشکل دار آمریکا با متحدان قدیمی خود در خاورمیانه تنیده میشود. کاخ سفید همزمان با برگزاری اجلاس جهانی آب و هوایی گلاسکو با هدف کاهش مصرف سوختهای فسیلی، در سیاستی متناقض و دوگانه در دو عرصه محیط زیست و انرژی، سازمان اوپک، روسیه و متحدان را متهم کرده که با مخالفت با تولید بیشتر نفت، احیای اقتصادی در جهان را با خطر مواجه ساختهاند اما وی حاضر نشد بگوید اگر کشورهای تولیدکننده نفت تولیدشان را افزایش ندهند، قصد دارد چه کاری انجام دهد. این درحالی است که اپک پلاس هدف خود از افزایش تدریجی تولید نفت اعلام کرده است. اوپک پلاس معتقد است هنوز برای افزایش بیشتر عرضه نفت زود است زیرا بحران جهانی کرونا تمام نشده و امکان اختلال در تقاضا وجود دارد و اگر واشنگتن فکر میکند که جهان به نفت بیشتری نیاز دارد خود آمریکا ظرفیتهای زیادی را برای افزایش تولید دارد. همچنین اینکه تولیدکنندگان نفتی نگران آن هستند که با بالا بردن سرعت افزایش عرضه نفت به بازار جهانی دوباره شاهد اثرگذاری منفی این مسأله بر قیمت باشند. از طرف دیگر اگر اوپک پلاس تسلیم خواسته آمریکا شود، معلوم نیست چه میزان نفت بیشتر از ۴۰۰ هزار بشکه در روز برای بایدن کافی خواهد کرد. اگر این گروه متعهد شود تولیدش را ۶۰۰ هزار بشکه در روز یا حتی ۸۰۰ هزار بشکه در روز برای دسامبر افزایش دهد، معلوم نیست بتواند به چنین وعدهای عمل کند. حتی در مقطع فعلی هم اپک به دلیل نبود سرمایه گذاری در میادین نفتی کشورهایی مانند آنگولا، نیجریه و حتی کویت که روی تولید تأثیر گذاشته است، برای رسیدن به اهداف تولید ماهانه به تقلا افتاده است. روسیه و امارات متحده عربی ممکن است ظرفیت برای تولید فراتر از سهمیه خود و جبران تولید ضعیفتر کشورهای دیگر داشته باشند، اما چنین اقدامی مستلزم تغییر توافق فعلی اوپک پلاس است. یک دلیل دیگر مقاومت اوپک پلاس این ریسک است که اگر نفت بیشتری عرضه شود، بازار ممکن است به سرعت وضعیت مازاد پیدا کند. عرضه در حال حاضر محدود است اما انتظار میرود در اوایل سال آینده بازار با مازاد عرضه روبرو شود. - واکنش آمریکا در برابر اپک اگر همچنان اوپک پلاس درخواست بایدن را نادیده بگیرد، آمریکا ابزارهای دیگری برای مقابله در اختیار دارد مثلاً میتواند قانون ضد انحصارطلبی علیه اوپک پلاس را احیا کند که بعید است در کوتاه مدت روی قیمت نفت تاثیری داشته باشد. اقدامات رادیکالتری مانند ممنوعیت صادرات نفت آمریکا وجود دارند اما چنین اقداماتی به صنعت نفت آمریکا آسیب زده و باعث مختل شدن بیشتر بازارهای جهانی میشوند. محتملترین اقدام برداشت از ذخایر استراتژیک نفت خواهد بود. باید دید که اقتصادهای بزرگ در روزهای آتی برای رفع بحران کنونی از ذخایر استراتژیک خود برداشت خواهند کرد یا خیر. البته کاخ سفید اعلام کرده از تمام ابزارهایی که در اختیار دارد، از جمله برداشت نفت از ذخایر استراتژیک، برای تضمین دسترسی به انرژی ارزان، استفاده خواهد کرد. عربستان و روسیه اطمینان دارند که قیمتهای بالاتر نفت باعث افزایش سریع تولید صنعت شیل آمریکا نخواهد شد. شرکتهای آمریکایی متعهد شدهاند که سرمایه خود را حفظ کنند و سود سرمایهگذاران را در اولویت قرار دهند. با این حال، چندین شرکت بزرگ نفتی متعهد شدهاند که تولید یا هزینههای شیل را در سال آینده افزایش دهند. ضمن اینکه باید توجه داشت برداشت از ذخایر استراتژیک اگر همزمان با سایر کشورهای صنعتی عضو آژانس بین المللی انرژی انجام شود، تأثیر بزرگتری روی قیمت نفت خواهد داشت. هند و چین مصرف کنندگان بزرگ نفت در آسیا هستند و ذخایر استراتژیکشان در خارج از سیستم آژانس بین المللی انرژی قرار دارد اما ممکن است از آنها خواسته شود به این اقدام ملحق شوند.∎