به نقل از دویچه وله، وزارت امورخارجه آلمان در پاسخ به پرسش امید نوری‌پور، نماینده حزب سبزها در پارلمان این کشور اعلام کرده که ساز و کار مالی اتحادیه اروپا موسوم به "اینستکس" برای مبادله تجاری با ایران همچنان بی‌اثر بوده و از زمان تأسیس آن در دو سال پیش تا کنون فقط یک مبادله موفقیت‌آمیز از طریق آن انجام شده است.
در پی خروج آمریکا از برجام، کانال مالی اینستکس در ژانویه سال ۲۰۱۹ با هدف ایجاد امکان مبادلات تجاری محدود با ایران به رغم تحریم‌های آمریکا، توسط فرانسه، آلمان و انگلیس تأسیس شد.
اما این کانال در عمل موفقیت‌آمیز نبوده و تنها ۱۴ ماه پس از تأسیس، ایران و اروپا موفق شدند از طریق اینستکس اولین مبادله تجاری و تراکنش مالی خود را انجام دهند؛ مبادله‌ای که طی آن محموله‌ای از اقلام پزشکی از اروپا به ایران صادر شد.
خبرگزاری آلمان در گزارشی که روز یکشنبه ۲۸ دی (۱۷ ژانویه) منتشر شده، آورده است: آنتیه لندرت‌زه، یک مقام وزارت خارجه آلمان در پاسخ خود به امید نوری‌پور، مدعی شده که جمهوری اسلامی ایران مسئول عمکرد ناموفق اینستکس بوده است.
بنابر ادعای این مقام آلمانی پس از راه‌اندازی اینستکس، شمار زیادی از شرکت‌های اروپایی نسبت به همکاری تجاری از طریق اینستکس ابراز علاقه کردند و وارد مذاکره شدند.
لندرت‌زه در ادامه پاسخ خود تحقق یک مبادله تجاری را وابسته به عوامل "زیاد و اغلب بسیار پیچیده دانسته و ادعا کرده که طرف ایرانی تاکنون با هیچ‌کدام از معاملات بعدی موافقت نکرده است.
به گزارش خبرگزاری آلمان، امید نوری‌پور دولت آلمان را متهم به کم‌کاری در نجات برجام کرده و گفته است: دولت آلمان برای جلوگیری از کارشکنی ترامپ در توافق هسته‌ای باید همراه با کشورهای اروپایی زودتر، قاطعانه‌تر و اساسی‌تر عمل می‌کرد.
این نماینده ایرانی‌تبار مجلس آلمان، نجات توافق هسته‌ای را در شرایط کنونی با توجه به برخی مخالفت ها در تهران و روی کار آمدن رئیس‌جمهور جدید در آمریکا "بسیار دشوار" دانسته است.
به گزارش ایسنا، این در حالی است که مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها تاکید کرده اند که کشورهای اروپایی در راه اندازی موثر ساز و کار اینستکس کم کاری کرده و اعلام کرده اند که اگر اروپا برای تسهیل مبادلات تجاری و مالی با ایران تلاش نکند، تهران به روند کاهش تعهدات برجامی خود ادامه خواهد داد.
مجید تخت‌روانچی، نماینده دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل حدود یک ماه پیش در نامه‌ای به دبیرکل این سازمان از برآورده نشدن وعده کشورهای اروپایی برای تضمین روابط اقتصادی با ایران و ایجاد سامانه اینستکس شکایت کرده و خواستار اثبات کارایی این سازوکار شده بود.
همچنین محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان امروز (یک شنبه) در یک پیام توئیتری با تاکید بر اینکه طرف های اروپایی برجام برای حفظ این توافق هیچ کاری انجام نداده اند، خاطر نشان کرد: برجام به دلیل تلاش های ایران زنده است، نه سه کشور اروپایی.