آنتونیو گوترش در دهمین گزارش اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که پس از توافق هستهای ایران در سال ۱۳۹۴ با اجماع به تصویب رسید، بار دیگر یادآور شد این قطعنامه از همه کشورهای عضو، سازمانهای منطقهای و سازمانهای بینالمللی میخواهد تا از اجرای برجام حمایت کنند.
وی برجام را شاهدی بر اثربخشی چندجانبهگرایی، دیپلماسی، گفتوگو و موفقیت در منع گسترش سلاحهای هستهای دانست و افزود: من به طور مداوم بر این باور بودهام که این برنامه بهترین راه برای اطمینان از یک راه حل جامع، بلند مدت و مناسب برای مساله هستهای ایران و همچنین کمک به صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی است.
دبیرکل سازمان ملل متحد ادامه داد: من به تعهد مداوم شرکت کنندگان در حفظ و اهمیت کارایی این برنامه برای همه از جمله ارائه مزایای اقتصادی ملموس برای مردم ایران اشاره می کنم. من همه کشورها را به حمایت از این برنامه تشویق کردهام و بر این عقیدهام که مواردی که مستقیما با این برنامه ارتباط ندارند باید بدون تعصب برای حفظ توافق و دستاوردهای آن مورد رسیدگی قرار گیرند.
گوترش همچنین با ابراز تاسف از خروج یکجانبه آمریکا از برجام، اعمال دوباره تحریمهای ملی که طبق برجام لغو یا از آنها چشم پوشی شده بود را مغایر با اهداف تعیین شده در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) دانست.
وی تصریح کرد سایر اقدامات انجام شده توسط ایالات متحده برای محدود کردن فعالیتهای مجاز در چارچوب این برنامه همچنین ممکن است مانع توانایی جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورهای عضو در اجرای برخی از مفاد برجام و قطعنامه شود.
دبیرکل سازمان ملل متحد همچنین به ادعای دولت ترامپ برای استفاده از مکانیسم ماشه و بازگرداندن تمام تحریمهای شورای امنیت که به موجب قطعنامه ۲۲۳۱ خاتمه یافتهاند، اشاره کرد و گفت: اکثر اعضای شورای امنیت و جمهوری اسلامی ایران به رئیس شورای امنیت نامه نوشتند که نامه ۲۰ اوت وزیر خارجه آمریکا به معنای بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ تلقی نمیشود.
گوترش یادآور شد: آنها همچنین بر حمایت قاطع خود از برجام و ادامه اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) تاکید کردند. رئیس شورای امنیت در ماه اوت و رئیس شورای امنیت در ماه سپتامبر نشان دادند که آنها در موقعیتی نیستند که بتوانند با توجه به نامه ۲۰ اوت ایالات متحده اقدامی انجام دهند.
وی همچنین با ابراز تاسف از اقدامات کاهش تعهدات جمهوری اسلامی ایران که به موجب مواد برجام انجام شده است، اظهار کرد: توجه میدهم که جمهوری اسلامی ایران اظهار داشته است که میخواهد در برجام باقی بماند و تاکید کرده است که همه اقدامات از اول ژوئیه ۲۰۱۹، قابل برگشت است.
دبیرکل سازمان ملل متحد به گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیت هستهای ایران هم اشاره کرد و گفت: بار دیگر از جمهوری اسلامی ایران درخواست میکنم که به اجرای کامل برجام بازگردد. همچنین از جمهوری اسلامی ایران میخواهم که سایر نگرانیهای مطرح شده توسط سایر مشارکتکنندگان برجام و کشورهای عضو سازمان ملل در مورد قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) را با دقت در نظر بگیرد و آنها را برطرف کند.
گوترش در این گزارش افزود: من از کشورهایی که به حمایت از ابزار پشتیبانی از مبادلات تجاری ادامه میدهند، سپاسگزارم. من دوباره بر اهمیت ابتکارات در حمایت از روابط تجاری و اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران به ویژه در چالشهای اقتصادی و بهداشتی کنونی ناشی از بیماری همه گیر ویروس کرونا (کووید-۱۹) تاکید میکنم.
وی ادامه داد: من مشارکت دیگر کشورهای عضو را برای حفظ این برجام مورد تاکید قرار میدهم و همچنان آنها را تشویق میکنم تا با مشارکت کنندگان در برجام برای ایجاد شرایط لازم فعالان اقتصادی خود در تجارت با جمهوری اسلامی ایران مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱ همکاری موثر داشته باشند.
دبیرکل سازمان ملل متحد در بخش دیگری از گزارش خود به ادعاهای مربوط به ارسال سلاح ایران پرداخت و مدعی شد نمیتواند تشخیص دهد که این تجهیزات در مغایرت با قطعنامه ۲۲۳۱ قرار دارند یا خیر. همچنین تصاویر با کیفیت بالا نشان میدهد تسلیحات توقیف شده توسط استرالیا منشا ایرانی ندارند.
گوترش همچنین به ترور شهید محسن فخریزاده اشاره کرد و افزود: در نامه ۲۷ نوامبر ۲۰۲۰، نماینده دائمی جمهوری اسلامی ایران به من و رئیس شورای امنیت اطلاع داد که آقای محسن فخریزاده دانشمند برجسته ایرانی در یک حمله تروریستی ترور شد.
قرار است این گزارش روز سهشنبه در نشست دورهای شورای امنیت که با موضوع اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ برگزار میشود، قرائت شود.