به گزارش جهان صنعت نیوز: برخی کارشناسان دلیل این ابلاغیه را احتمال فیلترینگ اینستاگرام می‌دانند همان‌طور که پیش از فیلترینگ تلگرام، تبلیغات آن در صداوسیما ممنوع شد. از طرف دیگر کارشناسان بر این باورند که جایگزینی برای اینستاگرام وجود ندارد. این شبکه اجتماعی وجاهت بسیاری دارد، برای تبلیغات ریاست‌جمهوری می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و هزینه فیلترینگ آن برای حکومت بسیار زیاد است.
مدتی است آنتن پخش زنده و غیرزنده رسانه ملی درگیر جذب مخاطب و فالوئر برای شبکه اجتماعی اینستاگرام است.
برنامه‌های مختلف صداوسیما برای ارتباط بهتر با مخاطبان خود در صفحات اینستاگرام فعالیت می‌کنند و از زمان شروع برنامه از مخاطب می‌خواهند با دنبال کردن صفحه آن برنامه در اینستاگرام و ارسال پیام، نظرات و یا درخواست خود را با عوامل تولید این برنامه در میان بگذارند. در فواصل مختلف این برنامه‌ها نیز مجری، نظراتی که از سوی بینندگان در صفحه اینستاگرام برنامه درج می‌شود را می‌خواند.
برای مثال برنامه «طبیب» در شبکه ۳ سیما که در حوزه سلامت پخش می‌شود، به صورت کاملا علنی آدرس صفحه خود در اینستاگرام را اعلام می‌کند و از مردم می‌خواهد نسبت به برنامه نظرات خود را بگویند و یا سوالات‌شان را درج کنند. برنامه‌هایی مانند «دستپخت» در شبکه یک یا «میدون» در شبکه سه سیما صفحات اینستاگرامی خود را به کاربران معرفی می‌کنند. مسابقه «برخط شو» از شبکه ۵ سیما نیز همین سیاست را در پیش گرفته است. حتی در برنامه‌هایی با مضمون کودک نیز این موضوع دیده می‌شود. برای مثال در برنامه‌ای با عنوان «با ما بیا» در شبکه دوم سیما چندین بار صفحه اینستاگرامی این برنامه زیرنویس می‌شود.
رسانه ملی باید ملاحظات را در نظر بگیرد
اقدام رسانه ملی در تبلیغ شبکه خارجی اینستاگرام با آنچه در اهداف اسناد بالادستی نظام برای تولید و مدیریت محتوای سالم و فاخر فضای مجازی دیده شده است منافات دارد و کارشناسان بسیاری آن را تناقض آشکار در عمل به مصوبات شورای‌عالی فضای مجازی و سیاستگذاری در حوزه حاکمیت فضای مجازی می‌دانند.
امیر خوراکیان معاون محتوای مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه ما در حوزه حضور پیام‌رسان‌های بومی در رسانه ملی ضعف داریم و در حال پیگیری این موضوع هستیم، اظهار کرد: در این فضا ملاحظاتی وجود دارد که رسانه ملی باید به آن توجه کند.
وی گفت: سازمان صداوسیما مطابق با بند مصوب سند حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی، در این جهت مسوولیت دارد و ما در تلاش هستیم که سازوکار دقیق و روشنی برای پیام‌رسان‌های بومی تعیین شود تا هم بتوانند با یک شرایط مطلوب مستقیما خودشان را در رسانه ملی تبلیغ کنند و هم در برنامه‌ها، کارها و فعالیت‌هایی که رسانه ملی قصد دارد بینندگان را به یک شبکه در فضای مجازی ارجاع دهد، از ظرفیت پیام‌رسان‌های داخلی استفاده کنند.
معاون محتوای مرکز ملی فضای مجازی ادامه داد: تاکیدمان این است که پیام‌رسان‌های خارجی که فاقد مجوز هستند و هیچ تعامل و همکاری‌ای با کشور ندارند، در اولویت تبلیغ در تلویزیون به هیچ عنوان نباشند.
وی با اشاره به اقدام سازمان صداوسیما در هدایت کاربران به سمت شبکه اجتماعی اینستاگرام گفت: ما در مرکز ملی فضای مجازی مخالفت خود را با این اقدام سازمان صداوسیما در قالب ارسال ابلاغیه‌ای اعلام کردیم و پیگیر موضوع بودیم و جلسات مشترکی نیز با سازمان صداوسیما داشتیم.
خوراکیان افزود: به شدت دنبال این هستیم که هم پیام‌رسان‌های خارجی در برنامه‌های رسانه ملی معرفی نشوند و هم ظرفیت برای استفاده پیام‌رسان‌های بومی از این فضا فراهم شود.
وی ادامه داد: برای صداوسیما هم مساله قابل توجهی خواهد بود که پیام‌رسان بومی را معرفی کند چرا که وقتی پیام‌رسان خارجی را معرفی می‌کند نمی‌تواند درآمدی داشته باشد اما برخی از پیام‌رسان‌های داخلی حتی حاضر هستند برای تبلیغ در رسانه ملی، مشارکت مالی داشته باشند.
معاون مرکز ملی فضای مجازی گفت: ما این موضوع را به صورت مکتوب به صداوسیما ابلاغ‌کرده و اعلام کردیم که با تبلیغ اینستاگرام به این شکل مخالف هستیم. در این راستا عنوان شد که پیشنهاد و توصیه ما این است که مبتنی بر سند پیام‌رسان‌های اجتماعی مصوب شورای‌عالی فضای مجازی، زمینه برای تبلیغ پیام‌رسان‌های داخلی در رسانه ملی فراهم شود. امیدواریم این اتفاق بیفتد.
احتمال مسدودیت اینستاگرام
یکی از کارشناسان شبکه‌های اجتماعی معتقد است ممکن است دلیل این ابلاغیه و ممنوعیت تبلیغات اینستاگرام توسط صداوسیما، احتمال فیلترینگ آن باشد.
محمود محمدی فعال و مشاور اکوسیستم استارت‌آپی در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: پیش از فیلترینگ تلگرام، این پیام‌رسان بین‌المللی در صداوسیما به عنوان یکی از راه‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی معرفی می‌شد. دقیقا پیش از فیلترینگ تلگرام، اطلاعیه‌ای صادر شد که صداوسیما دیگر حق ندارد تلگرام را به عنوان شبکه اجتماعی خود معرفی کند و باید از پیام‌رسان‌های بومی استفاده کند.
او افزود: برخی از برنامه‌های صداوسیما همچنان از کانال‌های تلگرامی استفاده می‌کردند اما پس از مسدود شدن کامل تلگرام، به پیام‌رسان‌های بومی کوچ کردند.
محمدی پیش از فیلترینگ تلگرام معتقد بود امکان ندارد این پیام‌رسان بین‌المللی فیلتر شود چراکه مدام در صداوسیما از آن به عنوان یکی از راه‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی نام برده می‌شود.
او تاکید کرد: احتمال فیلترینگ اینستاگرام پس از این ابلاغیه و ممنوعیت تبلیغ اینستاگرام در صداوسیما وجود دارد.
به گفته محمدی، به راستی در صداوسیما تبلیغاتی درباره اینستاگرام می‌شد و تعداد نصب و کاربران این شبکه اجتماعی افزایش یافته بود.
او بر این باور است که حتی دارا بودن کسب‌و‌کارهای مجازی در اینستاگرام هم موجب نمی‌شود از فیلترینگ اینستاگرام منصرف شوند چراکه اگر چنین بود تلگرام نباید فیلتر می‌شد. از سوی دیگر تلاش برخی از کارشناسان برای کسب درآمد از طریق مالیات گرفتن از فعالان اقتصادی اینستاگرام نیز به بن‌بست رسیده است.
پیش از این محمدصادق افراسیابی معاون مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگو با جهان‌صنعت‌نیوز گفته بود می‌توان از فعالان اقتصادی در اینستاگرام مالیات اخذ کرد.
جایگزینی وجود ندارد
یکی از کارشناسان رسانه‌های اجتماعی بر این باور است که دولت اینستاگرام را فیلتر نمی‌کند چراکه هزینه این کار زیاد بوده و از طرفی جایگزینی برای اینستاگرام وجود ندارد.
علی دادگر کارشناس شبکه‌های اجتماعی در گفت و گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: دفعه اولی نیست که این اتفاق می‌افتد. هرازگاهی نهادهای حکومتی چنین درخواست‌هایی صادر می‌کنند و از سازمان‌های خودشان نیز شروع می‌کنند. به طور کلی این اقدام دوره‌ای و مقطعی است.
او با رد این احتمال که ممکن است اینستاگرام فیلتر شود افزود: هیچ جایگزینی برای اینستاگرام وجود ندارد. این ابزار که سوپاپ اطمینان مردم است اگر فیلتر شود، جایگزینی برای آن وجود ندارد تا مردم رجوع کنند و این اقدام اشتباه است مگر اینکه مقطعی باشد. یکی از دلایلی که جایگزینی تاکنون برای اینستاگرام پیدا نشده این است که اینستاگرام بیشترین درصد نفوذ را در میان مردم دارد و دلیلی وجود ندارد تا فیلتر شود.
دادگر تاکید کرد: وجاهت شبکه‌های اجتماعی به این است که اکثریت جامعه در آن عضو باشند و اگر در این شرایط آن را فیلتر کنند بیشترین ضربه را حکومت متحمل می‌شود.
به گفته او کسب‌و‌کارهای زیادی از طریق اینستاگرام فعالیت می‌کنند و دیده می‌شوند و چرخ بسیاری از صنایع به واسطه اینستاگرام می‌چرخد که ضربه می‌خورند. بنابراین در صورت فیلتر شدن اینستاگرام، هجمه‌های بسیاری علیه نظام ایجاد می‌شود.
دادگر گفت: تلگرام زمانی فیلتر شد که جایگزین‌هایی برای آن وجود داشت، با این همه مردم تلگرام را با وجود کوچ مقطعی به دیگر پیام‌رسان‌های بومی ترجیح دادند.
او تاکید کرد: سال گذشته آبان اینترنت قطع شد اما مقطعی بود. این سخت‌گیری‌ها برای اینستاگرام نیز مقطعی است. اگر هم فیلتر شود به خاطر کنترل شرایط فعلی بوده و مجددا باز می‌شود.
به گفته دادگر اینستاگرام بهترین شبکه برای تبلیغات ریاست‌جمهوری است و بعید است چنین ابزاری را در نزدیکی انتخابات ریاست‌جمهوری از دست بدهند.