گروه بین الملل-رجانیوز: پس از اینکه آمریکا نتوانست تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را رقم بزند و با وتوی چین و روسیه روبه رو شد، کاخ سفید به سراغ فعال کردن مکانیزم ماشه از طریق شورای امنیت رفت. اقدامی که با واکنش منفی همه کشورها به جز جمهوری دومینیکن همراه شد. با وجود این مخالفتها اگر آمریکا بتواند با دور زدن نظر اعضای شورای امنیت و وتوی مضاعف کار خود را پیش ببرد علاوه بر اعمال مجدد قطعنامههای ایرانی، قدرت های جهانی نیز ضربهای اساسی و حیثیتی خواهند خورد چرا که یک قدرت توانسته علی رغم مخالفت جامعه جهانی نظرات یک جانبه گرای خود را به کرسی بنشاند. به همین دلیل گفته میشود اعضای شورای امنیت به خصوص روسیه و چین از هر شیوه ممکن قانونی و دیپلماتیک برای جلوگیری از فعال کردن مکانیزم ماشه توسط ایالات متحده استفاده خواهند کرد.
به گزارش رجانیوز: در مدت ۲۴ ساعت پس از اقدام مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، در درخواست از شورای امنیت برای فعال شدن مکانیزم ماشه و بازگشت تحریمها علیه ایران، ۱۳ عضو از ۱۵ عضو این شورا طی نامههایی مخالفت خود را با این اقدام آمریکا اعلام کردهاند.
روسیه، چین، آلمان، انگلیس، فرانسه، بلژیک، آفریقای جنوبی، نیجر، تونس، سنت وینسنت و گرنادین، استونی، ویتنام و اندونزی که خود ریاست دورهای شورای امنیت را برعهده دارد، تصریح کردند که آمریکا حق استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد.
در این میان، جمهوری دومینیکن هنوز نامه ای به رئیس شورای امنیت برای اعلام موضع خود در باره اسنپ بک ارائه نکرده است.
در این خصوص یک رسانه انگلیسی میگوید با توجه به مخالفت اکثر اعضای شورای امنیت با تلاش آمریکا برای بازگشت خودکار تحریمها علیه ایران، رئیس دورهای شورای امنیت موظف به ارائه پیشنویس قطعنامهای با موضوع «ادامه لغو تحریمهای ایران» نیست.در ماه آگوست اندونزی و در ماه سپتامبر نیجر رئیس دورهای شورای امنیت هستند.
یکی از مخالفان جدی اقدام آمریکا روسیه است. خبرگزاری آسوشتیتدپرس نوشته روسیه جزو سرسختترین مخالفان اقدام آمریکا برای احیای تحریمها علیه ایران بوده است.
بلافاصله بعد از آنکه مایک پامپئو نامه رسمی آمریکا برای بازگشت تحریمها را تحویل رئیس شورای امنیت داد «دیمیتری پولیانسکی»، معاون نماینده روسیه در سازمان ملل در توئیتر نوشت: «مثل اینکه ۲ سیاره وجود دارند. یکی سیارهای افسانهای و مبتنی بر قانون جنگل که آمریکا در آن مجاز است بدون مجاب کردن دیگران هر کاری را که دلش میخواهد انجام دهد، توافقها را نقض کرده و از آنها خارج شود و باز هم به دنبال منفعت بردن از آن باشد؛ دوم، سیارهای دیگر که بقیه دنیا در آن زندگی میکنند و در آن قانون بینالمللی و دیپلماسی حاکم است.»
پامپئو در مصاحبه با فاکسنیوز ابراز اطمینان کرد که تحریمهای سازمان ملل علیه ایران احیا خواهند شد.
او گفت: «روسیه و چین میتوانند کل روز حرافی کنند، اما من به شما اطمینان میدهم ایالات متحده از تمامی ابزارهای موجود در اختیارش استفاده خواهد کرد تا اطمینان حاصل کند که روسیه و چین قادر به تحویل سامانههایی تسلیحاتی به ایران که ما را تهدید میکنند نخواهد بود.»
همچنین وزارت خارجه روسیه با صدور بیانیهای از اقدامات آمریکا علیه ایران انتقاد کرده و آن را «اشتباه» دانست. وزارت خارجه روسیه تأکید کرده است: «ما اعتقاد داریم مسیر تشدید تنشها علیه ایران، نادرست و بنبست است. ما از ایالات متحده میخواهیم تصمیمهای معقول اتحاذ کرده و خود را از فرصت رسیدن به به توافق با ایران محروم نکند.»
سخنگوی وزارت خارجه چین نیز در نشست خبری روز جمعه ضمن تأکید بر اینکه واشنگتن حقی برای فعالسازی ساز و کار موسوم به «مکانیسم ماشه» ندارد. وی گفت: «بنابراین، طرفهای مشارکتکننده در برجام و همچنین اکثریت قاطع اعضای شورای امنیت معتقدند که درخواست آمریکا فاقد اساس قانونی است و مکانیسم بازگشت خودکار تحریمها فعال نشده است.»
دولت آمریکا روز پنجشنبه (۲۱ اوت/۳۰ مرداد) با ارائه نامهای به رئیس شورای امنیت رسماً این شورا را از خواست خود برای بازگرداندن تمامی تحریمهای بینالمللی علیه ایران مطلع کرد.
آمریکا در این نامه ایران را به «نقض اساسی» تعهداتش در «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) متهم کرده است.
این نامه، روند ۳۰ روزهای را آغاز میکند که از لحاظ تئوریک میتواند به «بازگشت خودکار» تحریم سازمان ملل علیه ایران منجر شود. با این حال، کارشناسان گفتهاند دولت آمریکا مسیر پرپیچ و خم و دشواری پیش رو دارد.
ساز و کار موسوم به بازگشت خودکار تحریمها که با نامهای دیگری مثل «مکانیسم ماشه» یا «اسنپبک» نیز شناخته میشود به دنبال احیای تمامی قطعنامههای تحریمی علیه تهران است که پس از حصول برجام میان ایران و گروه موسوم به ۱+۵ تعلیق شده بودند.
تلاش آمریکا در این مسیر پس از شکست این کشور در به تصویب رساندن قطعنامهای که خواستار جلوگیری از انقضای تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران بود، صورت میگیرد. آن قطعنامه که روز ۲۵ مرداد به رأی گذاشته شد با ۱۱ رأی ممتنع، ۲ رأی موافق (آمریکا و جمهوری دومینیکن) و ۲ رأی مخالف (روسیه و چین) رد شد.
واشنگتن از قبل اعلام کرده بود چنانچه در تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران موفق نشود قصد دارد بر حسب تفسیر خود از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از یکی از بندهای مندرج در برجام که با نامهایی مانند «مکانیسم ماشه»، «ساز و کار حل و فصل اختلاف» یا «ساز و کار بازگشت خودکار تحریمها» شناخته میشود برای بازگرداندن تحریمهای بینالمللی علیه ایران استفاده کند.