این که حادثه سایت نطنز در کدام سوله رخ داده و چه اقداماتی در این سوله انجام میشده و چرا ایران بیان ماهیت حادثه را به تاخیرانداخته است ، سوالاتی است که در گزارش به آن پاسخ داده ایم
جزئیات جدید درباره حادثه در سایت نطنز
صاحبخبر - هادی محمدی – پنج روز پس از گذشت حادثه در یک سوله در فضای باز سایت هستهای نطنز و با این که کیوان خسروی سخنگوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی اعلام کرده بود علت حادثه مشخص شده اما «به دلایل امنیتی» فعلا بیان نخواهد شد، شامگاه یک شنبه، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی به محل دقیق این حادثه اشاره کرد و گفت : «مرکز مونتاژ سانتریفیوژ ایران » در این حادثه آسیب دیده است. وی با بیان این که «خوشبختانه این حادثه تلفات جانی نداشته اما خسارتهای مالی قابل توجه بود» اظهار کرد: «الان مراجع امنیتی کشور میدانند که علت حادثه چیست اما بنا به ملاحظات امنیتی فعلا بنا ندارند در این باره صحبت کنند.» چرا اعلام ماهیت حادثه به آینده موکول شده است؟ دراین باره پایگاه خبری نورنیوز نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در گزارشی تاکید کرد: «به طور طبیعی حادثه پنج شنبه گذشته در سایت هستهای نطنز، صرف نظر از میزان خسارت محدود آن برای ایران، واجد« اهمیت راهبردی»است و بررسی عوامل وقوع و« اتخاذ تمهیدات ضروری» برای جلوگیری از تکرار رخدادهای مشابه نیز از قاعده «تصمیمات راهبردی»پیروی میکند.» نورنیوز هشدار داده است که «بدون شک تصمیم ایران برای موکول کردن اعلام چیستی این رخداد به آینده را باید از نقطه نظر زمان مورد نیاز برای اتخاذ تصمیمات راهبردی مورد توجه و ارزیابی قرار داد.» همچنین سایت اصلاح طلب ایلنا در مطلبی که نورنیوز آن را بازنشر کرده است نوشت: «اگر این امر برای ایران مسجل شود که این اقدام از سوی واشنگتن ، تل آویو یا ریاض صورت گرفته، چنین اقدامی به معنای عبور از خطوط قرمز ایران است...ایران در سرنگونی هواپیمای بدون سرنشین گلوبال هوک که حریم هوایی ایران را نقض کرده بود و نیز بمباران پایگاه عین الاسد در انتقام ترور سردار سلیمانی نشان داد که عبور از خطوط قرمزش را تحمل نخواهد کرد و در زمان و مکان مناسبی پاسخ تجاوز به حریم اش را خواهد داد.» حادثه در کدام سوله نطنز رخ داده است؟ در همین حال کمالوندی در گفت وگو با ایرنا در خصوص مشخصات سولهای که این حادثه در آن رخ داده است، گفت: این سوله بعد از خروج آمریکا از برجام و دستور رهبری به سازمان انرژی اتمی مبنی بر ایجاد زمینه لازم برای تولید ۱۹۰ هزار سو (در چارچوب برجام) و دقیقا دو روز بعد از این فرمایش ایشان یعنی در روز ۱۶ خرداد 97 افتتاح شد. قرار بود در این سوله نمونههای بیشتری از ماشینهای سانتریفیوژ پیشرفته تولید شود و تکمیل هر چه بیشتر سالن مد نظر بود که تا روز حادثه نیز ادامه داشت. وی گفت: تجهیزاتی که در این سالن وجود داشت تجهیزاتاندازهگیری و ابزارهای دقیقی بودند که در این حادثه بخشی از آنها از بین رفته و بخش دیگری نیز خسارت دیده است و به دلیل نوع تجهیزات حتی اگر حادثه ابعاد کوچک تری نیز میداشت دیگر نمیتوانست قابل استفاده باشد. «مرکز مونتاژ سانتریفیوژ ایران »چیست؟ اما این مجموعه که به «مرکز مونتاژ سانتریفیوژ ایران » معروف بود چه خصوصیاتی داشت؟ روزنامه خراسان اردیبهشت سال قبل توانست به عنوان اولین رسانه وارد این مجموعه مهم در حوزه ساخت ماشینهای غنی سازی پیشرفته ایران شود و گزارش اختصاصی از این مرکز تهیه کند. در واقع این مرکز برای ساخت ماشینهای سانتریفیوژ غیر از IR1 و بیشتر ماشینهای با ظرفیت غنی سازی بالاتر همچون IR2M،IR4 و IR6 طراحی شده بود که در همین مدت بیش از یک سال دهها ماشین IR6 که هم اکنون در نطنز در حال تست زنجیره و تزریق گاز UF6 هستند در این مرکز تولید شد. البته همان زمان گفته شد که این مجموعه برای ساخت سانتریفیوژهای IR-8 و IR9 که ارتفاع بیشتری دارند مناسب نیست و به سالن دیگری با ارتفاع بیشتر نیاز است که ساخته خواهد شد. با وجود این حادثه تاسف بار که هزینهها و خسارتهایی نیز به بار آورده و فارغ از علت دقیق آن که در آینده اعلام خواهد شد ، به نظر میرسد با توجه به بومی بودن تجهیزات و نقشههای این مرکز راهبردی ، ساخت دوباره آن هم در کمترین زمان تنها به همراهی و همکاری بودجهای مناسب و کار شبانه روزی و جهادی نیاز دارد و همان متخصصانی که روزی چنین مجموعه منحصر به فردی را در غرب آسیا و بدون کمک خارجی ساختند میتوانند دوباره نیز بسازند و حتما این بار پیشرفتهتر و به روزتر از قبل. بهروز کمالوندی نیز این نظر را دارد و میگوید: اگرچه هنوز این بحث نهایی نشده که آیا سوله جدید در همان نقطه فعلی ساخته شود یا با در نظر گرفتن ملاحظات پدافندی در محل مناسب دیگری بنا شود اما آن چه برنامههای آن در طول همین دو سه روز طی چندین جلسه مشخص شده این است که سوله در ابعادی بزرگتر و با استفاده از تجهیزات بیشتر و پیشرفتهتری ساخته شود. وی گفت: با عزم جدی که در همکاران ما وجود دارد و با کندیهایی که این حادثه در برنامه میان مدت توسعه و تولید ماشینهای پیشرفته ایران ایجاد میکند ، این کندی را انشاءا... جبران میکنیم به نحوی که حتی ظرفیتهایی بیشتر از قبل در این سایت ایجاد شود. افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده ایران به 2700کیلوگرم همچنین یک منبع آگاه در سازمان انرژی اتمی نیز به خراسان گفت : حادثه بامداد پنج شنبه هیچ خللی در تولید مواد غنی شده و برنامه غنی سازی ایران ایجاد نکرده و همچنان در نطنز ماهانه حدود 300کیلو اورانیوم غنی شده 4.5درصد تولید میشود و تاکنون ذخایر غنی شده ایران به حدود 2700کیلوگرم رسیده است.∎