ورق دوباره به حالت قبل بازمیگردد؛ شورای حکام در واکنش به آنچه عدم همکاری ایران نام داده، قطعنامه تصویب کرد؛ قطعنامهای که بعد از حلوفصل مسئله پیامدی، برجام و قطعنامه 2231، بعد از هشت سال دوباره از سر گرفته شده است.
به گزارش روز نو :اگرچه وزیر خارجه ایران قبل از برگزاری این جلسه در توییتی تلاش کرد آنها را از این قطعنامه برحذر دارد، به مسکو سفر کرد تا مطمئن شود مقامات روس به نفع ایران عمل خواهند کرد، ولی هیچ اقدامی مانع از تصویب قطعنامه نشد. این قطعنامه از آنجایی اهمیت دارد که ایران طبق گزارشهای فصلی آژانس همکاریاش برای بازرسیها طبق برجام را قطع نکرده، اما موضوع آنجاست که آژانس درخواست بازرسی از دو سایت را داشته که ایران با آن موافقت نکرده است. سایتهای کوچک و بزرگی که نامهایشان از بین پروندههای مورد ادعای جاسوسان اسرائیلی خارج میشود.اگرچه ایران می تواند دلایل مهمی برای این عدم دسترسی ارائه کند، اما مسئله آن زمانی شکل حاد پیدا میکند که این قطعنامه میتواند پیشزمینه طرح دوباره مسئله هستهای در شورای امنیت و بازگشت تحریمها شود، بهویژه آنکه آمریکا با توجه به سرآمدن موعد بازگشت تحریم تسلیحاتی ایران، به دنبال این امر است؛ یعنی ساقطکردن قطعنامه 2231 و ایجاد شرایطی که ایران خود مجبور به خروج از برجام شود.
روز جمعه شورای حکام آژانس انرژی اتمی پس از رأیگیری در جلسهای حضوری قطعنامه ارائهشده از جانب تروئیکای اروپا درباره ایران را تصویب کرد.دیپلماتهای حاضر در مورد این قطعنامه گفتند که از ایران میخواهد عدم دسترسی به دو محل را برای آژانس متوقف کرده و به طور کامل با این نهاد همکاری کند. متن این قطعنامه که از جانب فرانسه، آلمان و انگلیس ارائه شده و به رؤیت رویترز نیز رسیده است، مطرح میکند که شورا «از ایران میخواهد به طور کامل با آژانس همکاری کرده و درخواستهای آژانس را بدون تأخیر بیشتر اجابت کند، از جمله اینکه فورا به محلهای مشخصشده از جانب آژانس دسترسی ایجاد کند».این قطعنامه که از جانب فرانسه، آلمان و انگلیس ارائه شد، با نسبت رأی ۲۵ به ۲ و هفت مورد پرهیز از رأیدهی تصویب شد.به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه اینترنتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، آژانس در گزارشی پس از تصویبشدن قطعنامه در شورای حکام درباره ایران، مطرح کرد که شورای حکام قطعنامهای را تصویب کرد که از ایران میخواهد در اجرای توافقنامه پادمانی و پروتکل الحاقی آن کاملا با آژانس همکاری کرده و بدون تأخیر خواستههای آژانس را اجابت کند. در ادامه این گزارش آمده است: این قطعنامه پیرو گزارشهای مدیرکل آژانس در ماههای مارس و ژوئن ارائه شده است که این گزارش بیانگر اقدامات آژانس و تعامل آن با ایران برای شفافسازی اطلاعات مربوط به درستی و کاملبودن اظهارات ایران تحت معاهده پادمانی و پروتکل الحاقی آن است، از جمله عدم دسترسی به دو محل مشخصشده از جانب آژانس و عدم شفافسازی درباره سؤالهای آژانس درباره مواد و فعالیتهای هستهای اعلامنشده احتمالی در ایران.
پیش از این جلسه، وزیر خارجه ایران در توییتر نوشته بود: «شورای حکام نباید اجازه دهد که دشمنان برجام، منافع عالی ایران را به خطر اندازند. سه کشور اروپایی که به وظایف خود در برجام عمل نکردهاند، نباید آلت فعل (این کار) باشند. ما چیزی برای پنهانکردن نداریم. بازرسیهای آژانس در ایران طی پنج سال گذشته، از کل بازرسیها در تاریخ آژانس بینالمللی انرژی اتمی بیشتر بوده است. راهحل مبتنیبر توافق امکانپذیر است، ولی صدور قطعنامه آن را نابود خواهد کرد».در متن بیانیه نماینده ایران در آژانس نیز نکتهای مثبت به چشم نمیخورد. کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در آژانس، بعد از تصویب قطعنامه بیانیهای را قرائت کرد که در آن آمده است: «جمهوری اسلامی ایران، بالاترین سطح از همکاری و پذیرش بازرسیهای آژانس در میان کشورهای عضو را دارد. درحالیکه سالانه بیش از ۳۳ دسترسی تکمیلی از ایران انجام میشود، بزرگنمایی دو درخواست دسترسی آژانس، درحالیکه ایران ابهامات و نگرانیهای اصولی در این خصوص دارد و گفتوگوها نیز در این زمینه در جریان است و همچنین تلاشها در جهت ایجاد یک بحران غیرضروری بر سر راه این همکاریها، اقدامی کاملا غیرسازنده و سیاسی است. ازاینرو، تصویب این قطعنامه در شورای حکام با هدف درخواست همکاری ایران با آژانس و نادیدهگرفتن همکاریهای موجود، عمیقا مأیوسکننده و مایه تأسف است».غریبآبادی در بخشی از این بیانیه یادآوری کرده که «...همین سه کشور [تروئیکای اروپایی] تاکنون گامهای ملموس و عملی برای اجرای تعهدات خود تحت برجام برنداشتهاند و این بیعملی آنها، در کنار اقدامات مخرب و غیرقانونی و یکجانبه رژیم آمریکا، موجب شده است تا آینده برجام در هالهای از ابهام قرار گیرد. چنانچه نمیتوانید گامی برای نجات برجام بردارید، حداقل شرایط را پیچیدهتر و دشوارتر نکنید!!...». «باید به این نکته مهم اشاره کنم که ما وضعیت موجود را دامی آمریکایی- اسرائیلی نیز تلقی میکنیم که ظرف دو سال گذشته نهتنها از هیچ تلاشی برای ویرانی برجام فروگذار نکردند، بلکه از انواع فشارها بر آژانس، از جمله با ارائه ادعاهای واهی و بیاساس، استفاده کردند تا مسیر صحیح همکاریها را منحرف کرده و توجهات را از عدم پایبندی به تعهدات بینالمللی مرتبط خود یا خارجماندن از ترتیبات و اسناد مهم بینالمللی مرتبط با خلع سلاح و کنترل تسلیحات، تغییر جهت دهند»... . «مایلم همچنین تأکید کنم که جمهوری اسلامی ایران پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه و موقت بر اساس تعهد سیاسی خود ذیل برجام اجرا میکند و از آنجایی که به تصویب آن نرسیده است، بههیچعنوان آن را بهعنوان یک تعهد حقوقی در نظر نمیگیرد... این قطعنامه نه موجب ترغیب ایران به ارائه دسترسی به آژانس بر اساس ادعاهای واهی و بیاساس میشود و نه موجب اعمال فشار به آن. جمهوری اسلامی ایران، این قطعنامه را کاملا رد میکند و اقدام مقتضی و مناسب را در واکنش به آن اتخاذ خواهد کرد که مسئولیت و عواقب آن، برعهده بانیان چنین قطعنامهای خواهد بود». نماینده ایران در آژانس بیانیه خود را خطاب به دبیرخانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی اینگونه به پایان رسانده است: «... به شیوهای عمل کنید که متهم به فروپاشی آخرین سنگر چندجانبهگرایی در وین و نابودی برجام نشوید». روسیه و چین بهعنوان دو عضو مخالف این قطعنامه هم بعد از جلسه توییتهایی در مخالفت با آن کردند. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین در توییتر نوشت: «... با تأکید بر ضرورت حلکردن بدون تأخیر این مشکل از جانب تهران و آژانس، ما باور داریم که این قطعنامه میتواند نتیجه معکوس داشته باشد». نمایندگی دائمی چین در سازمانهای بینالمللی در وین نیز در توییتر نوشت: چین عمیقا از قطعنامه تصویبشده در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره اجرای [تعهدات] پادمانی ایران با درنظرگرفتن اهمیت زیاد آن در چشمانداز برجام [توافق هستهای] متأسف است. چین و روسیه علیه این قطعنامه رأی دادند.به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز، وزارت امور خارجه فرانسه نیز اعلام کرد که انگلیس، فرانسه و آلمان روز جمعه استراتژیشان را برای مذاکرات مهم در سازمان ملل و آنچه تخطیهای ادامهدار ایران از توافق هستهای عنوان شده است تشریح خواهند کرد.
بازگشت به دوران قطعنامه
ورق دوباره به حالت قبل بازمیگردد؛ شورای حکام در واکنش به آنچه عدم همکاری ایران نام داده، قطعنامه تصویب کرد؛ قطعنامهای که بعد از حلوفصل مسئله پیامدی، برجام و قطعنامه 2231، بعد از هشت سال دوباره از سر گرفته شده است.
صاحبخبر -
∎