صاحبخبر - کیمیا نجفی
پس از شیوع و گسترش ویروس کرونا در برخیاز کشورها و پس از آن ورود این ویروس به ایران حواشی بسیاری به وجود آمد و درپی این حواشی ما شاهد تاثیرات آن بر زوایای مختلف جامعه بودیم. در این میان بسیاری از افراد دائما در داروخانهها به دنبال مواد ضدعفونیکننده میگردند، این در حالی است که برخی دیگر از افراد با جستوجو در شبکههای اجتماعی به دنبال راههای متنوع سنتی برای مقابله با این ویروس هستند. صفحات اجتماعی اینروزها محلی برای توصیههای پزشکی شده و هر روز نسخهای جدید را برای مردم میپیچند و توصیههای تازه را برای مبارزه با این ویروس مطرح میکنند. از جمله این توصیهها مصرف برخی میوهجات و صیفیجات برای بالا بردن میزان ایمنی و توانایی بدن در مقابل این میهمان ناخوانده است. البته که ایجاد چنین شرایطی بازار برخی از میوهجات و صیفیجات را با تلاطم روبهرو میکند و سود آن تنها در جیب عدهای سرازیر میشود.
به گزارش «ابتکار»، زیان ویروس کرونا علاوه بر بازار تجهیزات بهداشتی، بازار برخی اقلام خوراکی را نیز هدف قرار داده و افزایش قیمت جومی برخی محصولات را مهمان خانهها کرده استبه طوری که برخی از اقلام در بازار صیفیجات در چند روز اخیر با افزایش قیمت بیسابقهای همراه شد و افراد را حیرتزده کرد. این ماجرا با واکنشهای زیادی همراه بود و تنشهای قابل توجهی را در فضای مجازی به راه انداخت. پیش از این در شبکههای مجازی توصیههایی مبنی بر افزایش مصرف لیموترش، سیر و زنجبیل به شهروندان شد. این در حالی بود که پزشکان نیز تاکید بر استفاده از ویتامینهای مختلف از جمله ویتامین ث و مواد غذایی دارای طبع گرم داشتند. دست به دست شدن این توصیهها کافی بود تا مردم برای افزایش ایمنی و مقاوت بدنشان به مصرف سیر، لیمو ترش و زنجبیل رو بیاورند. اما از همان ابتدا دریافتند که برای قرار دادن این سه قلم جنس در سبد خریدشان باید هزینههای گزافی را بپردازند. پس از توصیه به مصرفقیمت این اقلام در مدار افزایشی قرار گرفت، به طوری که برخیها از زنجیبل، سیر و لیموترش رابه عنوان کالاهای لوکس یاد میکنند. لوکس شدن این اقلام در حالی است که بسیاری از خانوارها توان تهیه آنها را ندارند و با توجه به جو روانی پیش آمده در اینباره آنها را با نگرانی روبهرو کرده است. شنیدهها حاکی از آن است که زنجبیل تازه در خرده فروشیها از کیلویی90هزار تومان تا ۱۲۰ هزارتومان و لیموترش و سیر نیز کیلویی۵۰ هزار تومان به فروش میرسد. با دیدن قیمتها مصرف-کنندگان تنها مغازدارانی که به دنبال سود بیشتر هستند را مقصر میدانند، این در حالی است که مغازهدارن و خردهفروشان نیز از شرایط پیش آمده ناراضی بوده و میگویند که برای خرید این محصولات به صورت عمده از میادین میوه و ترهبار مشکلات بیشماری دارند و بهای زیادی را میپردازند. در این راستا اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزیدر گفت-وگو با تسنیم در واکنش به گران شدن بیسابقه سه میوه و صیفی پرمصرف سیر، لیموترش و زنجبیل اظهار کرد: «گران شدن قیمت این محصولات ربطی به خردهفروشان میوه و ترهبار ندارد بلکه قیمت این محصولات در روزهای اخیر در میدان مرکزی میوه و ترهبار تهران بهشدت افزایشیافته است و اعضای ما نیز مجبور به فروش این محصولات بهقیمتهای بالاتری هستند.»
کارگر در بخش دیگری از صحبتهایش به این مسئله که همه فروشندگان میوه و ترهبار باید فاکتور خرید داشته باشند تاکید کرد و گفت: «همه فروشگاههایی که در سطح شهر تهران اقدام به فروش هرمحصول کشاورزی از جمله سه محصول زنجبیل، لیموترش و سیر میکنند باید فاکتور خرید رسمی خود را از عمدهفروشان میدان مرکزی بههمراه داشته باشند، در غیر این صورت تخلف صورت گرفته است و باید با آنها برخورد صورت گیرد.»
بازار برای دلالان داغ شده است
وقتی در جامعه موضوعی همهگیر میشود بدون توجه به واقعی بودن و یا نبودن آن ترسی دلها را فرا میگیرد. با شیوع ویروس کرونا رفته رفته ترس میان افراد جامعه ریشه کرد که نتیجه آن را در بسیاری از بازارها و همچنین رفتار افراد جامعه شاهد بودیم. در این میان نیز هر فردی برای خود و دیگران نسخهای میپیچد و از راههای گوناگون برای مقابله با این ویروس صحبت میکند. به دلیل دست به دست شدن همین توصیهها استفاده از مواد غذایی برای برخی از خانوارها حائز اهمیت میشود و در این شرایط پای دلالان و سودجویان به میان میآید و آنها با کمیاب کردن اقلام گفته شده و یا گران-فروشی، نبض بازار را در دست میگیرند. در این میان خانوارها از تامین این اقلام ناتوان میشوند و بازار برای دلالان داغتر. مسئولان مربوطه نیز در این-رابطه صحبتهایی را مطرح کرده و عواملی که باعث گرانیها اخیر در بازار میوهجات و صیفیجات را بررسی میکنند. در این راستاحسن صابری، نایب رئیس اتحادیه بارفروشان در گفتوگو با میزان درباره افزایش قیمت میوه طی روزهای اخیر به ویژه لیموترش، زنجبیل، مرکبات و سیر اظهار کرد: «یکی از دلایل این افزایش قیمت به دلیل بالا رفتن تقاضا با شیوع بیماری کرونا است.همچنین برخی به دلیل سودجویی ارسال این محصولات را از شهرستانها به تهران متوقف کردند که موجب افزایش قیمت شده است.زمانی که عرضه نسبت به تقاضا کاهش مییابد طبیعتا موجب بالا رفتن قیمت میشود.»
صابریدر بخش دیگری از صحبتهایش با بیان اینکه واردات زنجبیل توسط دو نفر صورت میگیرد، بیان کرد: «لیموترش و سیر نیز در دست عدهای خاص قرار دارد و عرضه را مدیریت میکنند.برای مدیریت بازار به مسئولان نامه ارسال شده است تا وضعیت بازار کنترل شود.»
کرونا به بازار میوه هم رسید
«افزایش تقاضا در برابر کاهش عرضه» اولین دلیلی است که مسئولان مربوطه برای گرانیهای اخیر سیر، لیمو و زنجبیل بیان میکند. هرچند که توصیهها درخصوص مصرف این اقلام از سوی تمام پزشکان تایید نشده اما بسیاری ازافراد معتقدند مصرف برخی میوهها و خوراکیها میتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند و راهی برای مقابله با ویروس کرونا خواهد بود.بنابراین مردم وحشتزده برای خرید برخی کالاهایی که برای پیشگیری از این بیماری مطرح شد به صف شدهاند. همین باور باعث شد تا دلالان به صحنه بیایند و با استفاده از ابزاری به نام کرونا سودی بیشتر به جیب بزنند و دود این طمع تنها به چشم مصرفکنندگان خواهد رفت.با توجه به این مسائل نیاز به افزایش کنترل و نظارت برای پایان دادن به سودجویی دلالان بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. حال باید دید که در روزهای آتی مدیریت بازار میوهجات و صیفیجات چگونه پیش خواهد رفت، آیا بازار روند منطقی در پیش میگیرد و یا بازیچه دست دلالان بوده و قیمتها به افزایش خود ادامه خواهند داد؟∎