حق نشر عکس Getty Images
Image caption
بوریس جانسون نخست‌وزیر بریتانیا
کمتر کسی می‌داند بوریس جانسون این روزها و ساعت‌ها چه احساسی دارد. او ظاهراً نخست‌وزیر بریتانیاست؛ ولی انگار کاملاً آچمز شده و امکان چندانی برای حرکت ندارد.
حزبش اکثریتش را در مجلس از دست داده، پارلمان می‌خواهد قانوناً او را موظف کند زیر قول اصلی‌اش بزند، تلاشش برای برقراری نظم و انضباط در حزب با واکنش تند اعضای حزب مواجه شده، و احزاب مخالف حاضر نیستند به انتخابات زودرس تن بدهند.
حتی برادرش هم پشتش را خالی کرده و تلویحاً گفته او به فکر منافع ملی نیست.
کار به جایی رسیده که یک ماه و نیم نشده، دفتر نخست‌وزیر باید به خبرنگاران بگوید: "نه، آقای نخست‌وزیر قصد استعفا ندارد."
- هفته سرنوشت‌ساز برگزیت؛ آخرین فرصت 'ائتلاف شورشی'
- ملکه بریتانیا می‌توانست جلوی تعلیق پارلمان را بگیرد؟
- 'یا مرگ یا برگزیت'
- برگزیت، گوشت هورمونی و مرغ کلری
هرگز نگو هرگز
آقای جانسون بارها گفته از آسمان سنگ هم ببارد، بریتانیا را ۳۱ اکتبر از اتحادیه اروپا خارج می‌کند و "هرگز" درخواست نمی‌دهد برگزیت به تعویق بیفتد.
از آسمان سنگ نباریده، ولی تصویب قریب‌الوقوع "قانون (خروج از) اتحادیه اروپا (شماره ۶)" او را موظف می‌کند دقیقاً همین کار را انجام دهد.
"ائتلاف شورشی" مخالفان خروج بی‌توافق آن‌قدر به او بی‌اعتمادند که حتی متن نامه‌ای را هم که می‌خواهند آقای نخست‌وزیر به رئیس شورای سران اتحادیه اروپا بنویسد، در متن قانون آورده‌اند تا او نتواند راهی برای دور زدنشان پیدا کند.
دولت به هر دری زد که کار به این‌جا نکشد. با اعلام تعلیق مجلس، تلاش کرد نمایندگان وقت لازم را برای تصویب قانون نداشته باشند ولی آن‌ها به سرعت برق و باد کار را به پیش بردند.
نمایندگان محافظه‌کار را به اخراج از فراکسیون حزب تهدید کرد ولی ۲۱ نفر آن‌ها باز هم سرپیچی کردند.
گفت ممکن است از ملکه بخواهد قانون را امضا نکند یا آن‌که دولت از اجرای آن سر باز بزند ولی مجبور به تکذیب چنین احتمالاتی شد.
دست آخر امیدش به این بود که طرفداران برگزیت در مجلس اعیان آن‌قدر حرف بزنند که وقتی برای تصویب قانون نماند؛ ولی این مجلس هم یک و نیم صبح پنجشنبه پس از ۱۰ ساعت مقاومت، تسلیم شد.
حالا شاید جز پیروزی در یک انتخابات زودرس و لغو این قانون، بوریس جانسون راهی برای جلوگیری از تعویق برگزیت نداشته باشد.
حق نشر عکس PA Media Image caption جرمی کوربین رهبر حزب کارگر بریتانیا (نفر دوم از راست)حزب کارگر بر سر دوراهی
دو سال است که جرمی کوربین رهبر حزب کارگر از دولت می‌خواهد که انتخابات زودرس برگزار کند.
ولی چهارشنبه که دولت از مجلس خواست با برگزاری چنین انتخاباتی موافقت کند، احزاب مخالف پیشنهاد دولت را رد کردند و گفتند اول باید قانون جلوگیری از خروج بی‌توافق به تصویب نهایی برسد.
حالا که دولت پذیرفته که طرح آن‌ها در نهایت تا هفته آینده به قانون تبدیل می‌شود، می‌خواهد دوشنبه دوباره درباره برگزاری انتخابات زودرس رأی‌گیری شود.
ولی هنوز معلوم نیست حزب کارگر چه جوابی می‌دهد.
بعضی معتقدند باید برگزاری انتخابات در ۱۵ اکتبر را بپذیرند تا بوریس جانسون نتواند آن‌ها را به بزدلی متهم کند.
عده‌ای دیگر می‌گویند بگذارید بوریس جانسون ۱۷ اکتبر به نشست سران اتحادیه اروپا برود، بدون توافقنامه جدیدی برگردد و مجبور شود برگزیت را به تعویق بیندازد.
به عبارت دیگر آن‌ها می‌خواهند آقای جانسون را در برزخ نگه دارند تا مانند ماه‌های آخر نخست‌وزیری ترزا می، او بر مسند قدرت تکیه زده باشد؛ بدون آن‌که قدرت یا اختیاری داشته باشد.
آن‌ها معتقدند چنین کاری باعث می‌شود او خوار و خفیف شود، نتواند با حزب برگزیت به رهبری نایجل فراژ ائتلاف کند و رأی هواداران سرسخت برگزیت را از دست بدهد.
چشم‌انداز چنین شرایطی است که باعث شده گزینه‌هایی غیرعادی و باورنکردنی برای خروج از این وضعیت مطرح شود.
تیرهای آخر ترکش
بر اساس قانون برگزاری انتخابات زودرس به موافقت دو سوم نمایندگان مجلس نیاز دارد.
اگر حزب کارگر دوشنبه هم با برگزاری انتخابات پیش از پایان اکتبر مخالفت کرد، دولت می‌تواند یک لایحه یک‌خطی به مجلس ببرد تا این حد نصاب را به شکل موقت کنار بگذارد.
ولی چنین لایحه‌ای قابل اصلاح است و مخالفان خروج بی‌توافق می‌توانند هر شرط و اصلاحیه‌ای را که بخواهند، به آن اضافه کنند.
در کنار این، مجلس اعیان هم ممکن است آن را رد کند و با توجه به این‌که پارلمان باید حداکثر تا پنجشنبه آینده معلق شود، تضمینی نیست که فرصت کافی برای تصویب نهایی‌اش باشد.
گزینه دیگری که بعضی از هواداران سرسخت برگزیت گفته‌اند این است که اگر آقای جانسون مجبور شد درخواست تعویق برگزیت را بدهد، باید از یکی از سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا که چندان دل خوشی از این اتحادیه ندارد، مثلاً ویکتور اوربان نخست‌وزیر مجارستان بخواهند که درخواست او را وتو کند.
آقای جانسون همین طور می‌تواند برای رسیدن به خواسته‌اش برای برگزاری انتخابات زودرس، خودش درخواست رأی عدم اعتماد به دولت را بدهد.
ولی بر اساس قانون بین رأی عدم اعتماد تا برگزاری انتخابات باید حداقل هفت هفته فاصله باشد.
اگر آقای جانسون نخواهد شخصاً از اتحادیه اروپا تقاضای تعویق کند، یا باید در این فرصت کم به توافقی برسد که مجلس را راضی کند، یا استعفا بدهد.
دفتر نخست‌وزیر پنجشنبه به خبرنگاران گفت او قصد استعفا ندارد.
حق نشر عکس AFP Image caption دومینیک کامینگز را مغز متفکر دولت بوریس جانسون می‌دانند'ساده‌لوح بددهن'
در این میان، تصمیم بوریس جانسون برای اخراج ۲۱ نماینده محافظه‌کار از فراکسیون حزب در مجلس، حمله‌ها به او و مشاور ارشدش دومینیک کامینگز را تشدید کرده است.
این ۲۱ نفر - که بسیاری‌شان سابقه عضویت در کابینه تا همین چند هفته پیش را دارند - سه‌شنبه بر خلاف نظر دولت، به بررسی طرح جلوگیری از خروج بی‌توافق رأی دادند.
گزارش شده ساعتی بعد از این شکست، دومینیک کامینگز "در حال مستی" در یکی از راهروهای پارلمان به طرف جرمی کوربین رفته و به او گفته "بیا انتخابات بگذاریم؛ ترسو نباش."
همچنین گزارشی منتشر شده که آقای کامینگز با یکی از این نمایندگان محافظه‌کار "شورشی" تماس گرفته و به او دشنام داده است.
همین‌ها باعث شد که یک نماینده محافظه‌کار باسابقه از آقای کامینگز به عنوان "ساده‌لوح بددهن" نام ببرد.
در کنار این عده‌ای از نمایندگان حزب می‌گویند اخراج این ۲۱ نفر طرح آقای کامینگز بوده و فشارها بر نخست‌وزیر برای کنار گذاشتن او و بازگرداندن نمایندگان اخراجی بیشتر شده است.
حق نشر عکس Getty Images Image caption بوریس جانسون نخست‌وزیر بریتانیاروزهای دشوار آقای نخست‌وزیر
سرنوشت بوریس جانسون ظاهراً چندان در دست خودش نیست.
نه تنها حزب حاکم در مجلس در اقلیت است، بلکه اکثریت قاطعی از نمایندگان کاملاً با برنامه او برای پیش‌برد برگزیت مخالفند و می‌خواهند جلوی آن را بگیرند.
ولی این مجلس که حاضر نیست او را کنار بگذارد، بعید است به رقیبش جرمی کوربین رأی اعتماد بدهد و فعلاً هم نمی‌خواهد انتخابات زودرس برگزار شود.
اثری از نرمش اتحادیه اروپا هم که دیده نمی‌شود.
بوریس جانسون فعلاً در بن‌بست برگزیت گیر افتاده و راه آسانی برای خروج ندارد؛ مگر آن‌که جرمی کوربین دوشنبه با قبول برگزاری انتخابات زودرس، او را نجات دهد.
اما اصلاً بعید نیست که انتخابات زودرس هم به شکست حزب محافظه‌کار بینجامد و باعث شود بوریس جانسون صاحب رکورد کوتاه‌ترین دوره زمامداری یک نخست‌وزیر بریتانیا شود.