چهار سال قبل خطر انقراض يوزپلنگ ايراني، فعالان و مسئولان محيط زيست را بر آن داشت تا با مسئولان فدراسيون فوتبال براي حمايت از اين گونه در حال انقراض گفتوگو کنند، گفتوگوهايي که منجر به حضور يوز ايراني در جام جهاني 2014 برزيل شد. اولين بار در جام جهاني برزيل بود که پسران ايراني با طرحي از يوز ايراني وارد ميدان شدند، حرکتي که نه فقط خوشحالي ايرانيها را به دنبال داشت که به گفته کارشناسان محيط زيست در کاهش شکار و مقابله مردم محلي با اين گونه کمياب و ارزشمند اثر مثبت نيز گذاشت. اين ايده در واقع ناشي از يک دلمشغولي براي جلب توجه مردم جهان به يوزپلنگ آسيايي بود که يکي از گونههاي به شدت در حال انقراض است و تنها چند قلاده از آن در ايران باقي مانده است. با اين حال اين داستان خيلي طولاني نشد و با وجود اينكه گفته ميشود وزارت نيز مخالف حذف يوز ايراني از روي پيراهن تيم ملي است، اما به نظر ميرسد فدراسيون تصميم نهايي خود را براي حذف يوز ايراني گرفته است!
اولين گام
بعد از چند سال، اولينبار در بازي حساس ايران مقابل کره جنوبي در مقدماتي جام جهاني ۲۰۱۸ روسيه بود که طرح يوزپلنگ ايراني پس از سالها از روي لباس تيم ملي حذف شد. دليل اين اتفاق که واکنشهاي زيادي را در پي داشت، مخالفت شرکت آديداس با استفاده از طرح يوز ايراني بود. ابتدا گفته شد که آديداس از اين جهت که اين طرح را پيشتر آلاشپورت زده با استفاده از آن مخالف است، اما طولي نکشيد که مشخص شد شرکت آديداس به فدراسيون فوتبال اعلام کرده قرار دادن طرح بزرگ يوز ايراني روي پيراهن تيم ملي، فناوريهاي به کار رفته روي البسه توليدي اين شرکت را از بين ميبرد. آديداس از فناوري منحصر به فرد کليماکول در توليد کفشها و لباسهايش بهره ميبرد، فناوري که به ورزشکاران اين امکان را ميدهد هنگام دويدن در رفت و برگشت، هوا يا همان تهويه و خنککنندگي در لباسهايشان وجود داشته باشد، اما طرح بزرگ يوز ايراني روي پيراهنهاي تيم ملي گويا باعث از بين رفتن اثر تکنولوژيهاي مخصوص آديداس در توليد لباسها ميشد.
وعدهاي که عملي نشد!
اوايل زمستان سال گذشته، گفته شد فدراسيون فوتبال سنگهايش را با آديداس براي استفاده از طرح يوزپلنگ ايراني روي پيراهن تيم ملي واکنده است. صفيالله فغانپور، مسئول حقوقي فدراسيون فوتبال در مقابل نگرانيهايي که در خصوص حذف يوزپلنگ ايراني وجود داشت، گفته بود: «يوزپلنگ روي طراحيهاي جديد خواهد بود و اين جزو موارد قرارداد ما با آديداس است.» اگرچه فغانپور همچنان معتقد است که حذف يوز از پيراهن تيم ملي قطعي نيست، اما تاج رئيس فدراسيون فوتبال در برنامه نود خبر از رفتن يوز ايراني از روي پيراهنهاي تيم ملي در جام جهاني داد. بعد از تاج، ممبيني سرپرست کميته بازاريابي فدراسيون فوتبال نيز ضمن تأييد اين خبر، آديداس را عامل حذف يوز معرفي کرد: «يوز ايراني به دليل نوع خاص لباس و روزنههايي که براي تنفس روي آن وجود دارد، حذف شد، چراکه اگر ميماند تکنولوژي آديداس زير سؤال ميرفت. به همين دليل پيشنهاد داديم طرح يوز بين آرم فدراسيون فوتبال و لوگوي آديداس قرار گيرد که به دليل ازدحام طرح در آن بخش لباس، اين موضوع منتفي شد. پيشنهاد ديگرمان استفاده از يوز پشت پيراهن و بين شماره و اسم بازيکن بود که اين هم منتفي شد تا بهطور کلي طرح يوز از پيراهن تيم ملي حذف شود.»
کاش تيم ملي از يوز ايراني حمايت ميکرد
گلههاي رضا شجيع، رئيس دفتر محيط زيست و توسعه پايدار وزارت ورزش و جوانان، اما نشان از پايان داستان يوز ايراني در تيم ملي دارد: « تيم ملي بايد همچنان از يوز ايراني حمايت ميکرد. در حاليکه فوتبال در زمينه انتخاب نماد محيط زيستي پيشقدم بوده و تأثير زيادي هم بر فرهنگسازي و شناخت يوز در بين مردم ايران داشته و مخاطرات مربوط به انقراض اين گونه را گوشزد کرده است.» در پي انتشار خبر حذف يوز ايراني از روي پيراهن تيم ملي، البته خرازيانمقدم، مديرکل دفتر حياتوحش سازمان حفاظت از محيط زيست از ارسال نامه به فدراسيون فوتبال و درخواست برگزاري جلسه خبر داده است، اما بعيد به نظر ميرسد تلاشها در اين راستا منجر به بازگشت يوز روي پيراهنهاي تيم ملي شود!