مهیاوه غنی از پروتئین، اسیدهای آمینه ضروری و برخی مواد معدنی مورد نیاز بدن نظیر فسفر و کلسیم است. البته مهیاوه بسیار فساد‌پذیر است و به همین دلیل در ترکیب آن از مقادیر بسیار زیادی نمک (گاهی تا 16 درصد) به منظور کنترل فسادپذیری این محصول استفاده می‌شود. لذا مصرف مهیاوه به هیچ وجه به مبتلایان به بیماری‌های قلبی ـ عروقی و نیز افراد دارای فشار خون بالا توصیه نمی‌شود.
یکی از معضلات بهداشتی مهیاوه که طی تحقیقات اخیر پژوهشگران کشور به اثبات رسیده، احتمال آلودگی این محصول به سم هیستامین است. باکتری‌های موجود در ماهی، اسید آمینه هیستیدین موجود در گوشت ماهی را به سم هیستامین تبدیل می‌کنند و لذا حضور هیستامین در مواد غذایی با منشأ آبزیان محتمل است. هر چه شدت تخمیر و فعالیت باکتری‌ها بیشتر باشد تولید و تجمع هیستامین در غذا بیشتر است. به همین دلیل از آنجا که مهیاوه طی تخمیر شدید و طولانی مدت ماهی به دست می‌آید، میزان هیستامین بسیار بیشتری در مقایسه با سایر محصولات غذایی دارد.
علائم مسمومیت هیستامینی شامل کهیر و سوزش پوست، تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکمی، سردرد، لرزش، خارش بدن و برافروختگی است. یکی از علائم ویژه مسمومیت هیستامینی این است که بلافاصله پس از مصرف غذای آلوده، حس سوزش در دهان ایجاد می‌شود که به طعم فلفلی دهان مشهور است. شروع علائم مسمومیت بسیار سریع است و از زمان مصرف غذای آلوده تا بروز علائم حداکثر 30 تا 60 دقیقه طول می‌کشد. مسمومیت هیستامینی معمولا وخیم نیست و مبتلایان پس از حدود 16 ساعت خودبه خود بهبود پیدا می‌کنند. البته در موارد شدیدتر مراجعه به پزشک و استفاده از داروی‌های آنتی هیستامین الزامی است.
به نظر می‌رسد در ساکنان و بومیان استان هرمزگان، سازگاری بدن با این سم بیشتر است و احتمالا عوارض مسمومیت به شکل بسیار خفیف بروز می‌کند. از سوی دیگر، از آنجا که مسمومیت هیستامینی خودبه خود بهبود می‌یابد معمولا مبتلایان به پزشک مراجعه نمی‌کنند. اما خطر اصلی در مورد مسافران و گردشگران است که ممکن است به علت ناآشنایی با مخاطرات مهیاوه دچار مسمومیت هیستامینی شوند. علاقه‌مندان به مهیاوه بهتر است ابتدا یک قاشق از این محصول را بچشند و اگر بلافاصله در دهان خود احساس سوزش کردند یا حسی شبیه خوردن یک فلفل قرمز تند به آنها دست داد، دیگر نخورند و در صورت بروز سایر علائم به پزشک مراجعه کنند. تحقیقات نشان داده اگر در ترکیب مهیاوه از برخی گیاهان معطر نظیر آویشن و زیره استفاده شود، میزان تولید هیستامین در این محصول کاهش می‌یابد.
زیرا این مواد خاصیت باکتری کشی دارند و از طریق کم کردن تعداد باکتری‌ها، شدت تخمیر و در نهایت مقدار تولید سم هیستامین در مهیاوه را کاهش می‌دهند.
دکتر بهادر حاجی محمدی
سرپرست مرکز تحقیقات سلامت و ایمنی غذای دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد