برخي مراجع همانند حضرت آيت الله خامنه اي حضور يک خانم را به شرط وجود جميع شرايط يعني از صحت قرائت تا عدالت، به عنوان امام جماعت براي بانوان بلامانع مي دانند.
حجت الاسلام والمسلمين سيد حامد علم الهدي معاون امور ايران مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي در گفتگو با وب سايت اتحاديه جهاني زنان مسلمان اظهار داشت: در پيمودن نردبان ترقي و تعالي در معنويات هيچ برتري براي هيچ جنسيتي وجود ندارد و زنان ميتوانند همچون مردان به مراتب عالي عرفان و معنويت دست يابند و به عنوان استاد حوزه و دانشگاه در جامعه نقش آفريني کنند، يا به عنوان خطيب و سخنران در مجامع مذهبي حضور يابند.
وي در ادامه در باره حضور زنان در مسجد به شرح دو ديدگاه افراط و تفريط پرداخت و افزود: ما به عنوان شيعه در کشور، ديدگاه وسط را پذيرفته و اجرايي کردهايم.
معاون امور ايران مجمع در تشريح ديدگاه افراطي که بين برخي از پيروان مذاهب اسلامي وجود دارد، گفت: برخي اعتقاد به عدم حضور بانوان در مساجد دارند و در بسياري از مساجد اهل سنت اصلا جايي براي بانوان در نظر گرفته نميشود که ما اين را يک ديدگاه افراطي ميدانيم و در سالهاي اخير فعاليتهاي مثبتي در اين زمينه صورت گرفته است.
حجت الاسلام علم الهدي تاکيد کرد: اين مسئله بيش از اينکه ديني باشد، قومي است و خوشبختانه در سالهاي اخير، مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي در اين مسئله وارد شده و در ساخت مساجد جديد اين نکته در نظر گرفته مي شود که حتما بخشي به بانوان براي نماز جمعه و نماز جماعت اختصاص يابد؛ چرا که حداقل 50 درصد از جامعه را زنان تشکيل ميدهند و در مسئله عبادت هيچ تفاوتي بين زن و مرد وجود ندارد.
معاون امور ايران مجمع جهاني تقريب خاطر نشان کرد: در تمام مسائل عبادي حتي اعتکاف، بانوان نيز ميتوانند مانند مردان شرکت داشته باشند و در پيمودن نردبان ترقي و تعالي در معنويات هيچ برتري براي هيچ جنسيتي وجود ندارد و زنان ميتوانند همچون مردان به مراتب عالي عرفان و معنويت دست يابند و به عنوان استاد حوزه و دانشگاه در جامعه نقش آفريني
کنند، يا به عنوان خطيب و سخنران در مجامع مذهبي حضور يابند.
حجت الاسلام علم الهدي پيرامون امامت جماعت بانوان گفت: در اين خصوص در ميان مراجع اختلاف نظر وجود دارد و تمام مراجع اين مجوز را صادر نمي کنند، همان گونه که در مسئله قضاوت بانوان اختلاف نظر ميان مراجع وجود دارد اما برخي مانند حضرت آيت الله
خامنه اي حضور يک خانم را به شرط وجود جميع شرايط يعني از صحت قرائت تا عدالت به عنوان امام جماعت براي بانوان بلامانع ميدانند. اما در بين اهل سنت به خصوص در جامعه سنتي اهل تسنن من تصور نميکنم اين مجوز وجود داشته باشد.
وي درباره محروم کردن زنان از حضور در مساجد گفت: اين ديدگاه نزد اهل تشيع محکوم است، چرا که در زمان پيامبر اکرم (ص) نيز زنان در مساجد حضور داشتند و باب النساء در زمان پيامبر (ص) در مسجد النبي ايجاد شده که حضرت رسول (ص) مسير ورود بانوان را به مسجد از مسير آقايان جدا کردند و براي حضور آنان از پرده و ايجاد حجاب استفاده کردند و اين سنت پيامبر (ص) بوده و هيچ دليل عقلي و شرعي براي منع و محروميت نيمي از جامعه از حق حضور در مسجد نداريم.
در ادامه حجت الاسلام علم الهدي به ارزيابي ديدگاه تفريطي مبني بر اختصاص دادن مساجد به بانوان پرداخت و افزود: به نظر نميرسد که ضرورتي براي اين امر وجود داشته باشد و علي رغم وجود نمونههايي در کشورهاي غربي، اگر به کشورهايي توجه کنيم که قدمت بيشتري در ساخت مسجد دارند مانند ترکيه، کشورهاي عربي اسلامي و ايران در گذشته چنين موردي را نداشتهايم که مسجدي مختص بانوان باشد و اکنون نيز در اين مسئله احساس نياز نميکنيم. در برخي موارد اين نياز به جداسازي احساس ميشده مانند سالنهاي ورزشي يا پارکهاي مخصوص بانوان که اين مراکز تأسيس شدهاند اما در حوزه مساجد هرگز اين مسئله در جوامع اسلامي مطرح نبوده است.
وي خاطرنشان کرد: وجود خطيب خانم براي بانوان توجيه پذير است و از قديم بانوان جلسات مخصوص خود را در منازل و در سالنها داشتهاند و الحمد لله با پيشرفت جامعه بانوان در عرصه حوزه و دانشگاه روز به روز شاهد پيشرفت و رشد خطباي زن هستيم و زنان از اين لحاظ خودکفا شدهاند. اما اصرار بر اينکه امام جماعت نيز بانو باشد، با توجه به اختلافات فتواي موجود در اين زمينه ضرورت اين جداسازي احساس نميشود.
معاون امور ايران مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي يکي از دلايل عدم ترجيح اين جداسازي را در اين دانست که فضاهايي که به عنوان مسجد در شهرها و به خصوص کلانشهرها در نظر گرفته ميشود اغلب فضايي محدود است که تقسيم آن به فضاي زنانه و مردانه آن را محدودتر ميکند، لذا من فکر ميکنم ديدگاه متعادل جمهوري اسلامي و دنياي تشيع جايگاه ويژه خود را دارد. الحمد لله در تمام مساجد، حسينيهها، تکايا، راهپيماييها و ساير اجتماعات جمعه و جماعت و حج و عمره و مراسم مذهبي حضور بانوان را شاهد بودهايم و فضايي به آنان اختصاص داده شده است.
وي ضمن اذعان به اينکه در برخي موارد جايگاه بانوان مناسب نيست، گفت: در اين راستا بايد اقداماتي انجام شود. فضاي بانوان نبايد تنگ و کوچک يا دور باشد، از نظر تهويه، فرش و سرويس هاي بهداشتي و پاکيزگي شرايط مطلوب داشته باشد و در تجديد بنا و ساخت و ساز
مساجد جديد اين نکته بايد مد نظر قرار گيرد، چرا که در گذشته شايد در مواردي نسبت به اين مسئله کم توجهي شده و اين تبعيض در فضا بايد از بين برود تا مساجد فضايي براي آرامش باشند و همه افراد با تمام گرايشهاي سياسي در مسجد احساس امنيت و آرامش داشته باشند و به عبادت بپردازند.
حجت الاسلام علم الهدي همچنين پيرامون معماري مساجد گفت: مشکل اين است که ما تاکنون نتوانستهايم معماري واحدي براي مساجد تعريف کنيم و مساجد هرکدام به شکل متفاوتي ساخته شدهاند، در صورتي که در بسياري کشورهاي عربي و حتي مناطق جنوبي و عرب نشين ايران سعي شده مساجد رنگ واحدي داشته باشند و عموما سفيد هستند و گلدسته واحدي دارند که از فاصله دور معرف وجود مسجد است. در حالي که در کلانشهرها اين امر لحاظ نشده و در آينده بايد مورد توجه قرار گيرد. شهرها و شهرکها به صورت مداوم در حال توسعه هستند اما سرانه مسجد را نتوانستهايم در کلانشهرها براي مردم تعريف و تهيه کنيم و گاهي مساجد کوچک جوابگوي جمعيت ساکن در شهرکها و برج ها نيستند.
حجت الاسلام علم الهدي يکي ديگر از موارد ضعف مساجد را بسته بودن دربها به جز اوقات نماز دانست و افزود: دربهاي مساجد بايد همواره به روي مؤمنين باز باشد در حالي که در مساجد شيعيان سه بار در روز گشوده ميشود. حال آنکه بايد اين امر تسهيل شود تا اگر نماز شخصي به تأخير افتاد متوسل به نماز خواندن در پياده رو نشود که براي جامعه اسلامي شايسته نيست. در حالي که در ميان اهل سنت که پنج نوبت براي نماز در مسجد حضور مييابند دربها معمولا هميشه باز است و در مساجد ما نيز اين امور بايد ديده شود. علاوه بر اين به توصيه شهرداري، سرويسهاي بهداشتي مساجد بايد در طول روز در دسترس عموم باشند و شخصي براي اين مسائل با درب بسته روبه رو نشود.
وي با توجه به اهميت بحث بانوان و مساجد در سال 1395 افزود: بخشنامهاي بايد از سوي سازمان امور مساجد تنظيم شود و به قدر امکان به مساجد کمک مالي اختصاص يابد، چرا که اکثر مساجد از نظر اقتصادي ضعيف هستند و حتي براي رفع نياز آب و برق خود از نمازگزاران کمک ميگيرند. البته مشارکت در اين امر خير، پسنديده است ولي شهرداريها و خيرين بايد سعي در توسعه فضاي بانوان در مساجد داشته باشند، به ويژه که در بسياري از مراسم حضور بانوان پررنگ تر از حضورآقايان است و لازم است کمدهايي جهت وسايل نماز و چادر و سجادههاي بانوان در مساجد در نظر گرفته شود. دغدغه تمام ما ائمه جماعات است که با اين مسائل درگير هستيم و اميدوارم نهادهاي مربوطه و خيرين گام هايي در اين راستا بردارند.