به گزارش روابط عمومی وزارت علوم، به نقل از وزارت آموزش و پرورش، علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش، صبح امروز شنبه ۲۴آذر ماه در جلسه روز ملی پژوهش که در اردوگاه شهید باهنر برگزار شد. ضمن تبریک روز ملی پژوهش و قدردانی از کارکنان این حوزه، گفت: آمارها و گزارش‌های ارائه شده، نشان می‌دهد که به نسبت امکانات و سرمایه‌های در اختیار، موفقیت‌های چشمگیری داشته‌ایم.
وی ادامه داد: نزدیک به دو دهه است که موضوع پژوهش در قالب‌های مختلف در بدنه آموزش و پرورش شکل گرفته و رویکردهای قابل توجهی بر نظام تعلیم و تربیت حاکم شده است هر چند که با ایده آل‌ها، هنوز فاصله داریم.
وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: موضوع پژوهش و جایگاه پژوهش، یکی از مهم‌ترین شاخص‌های کشورهای توسعه یافته است. سهم ایران به رغم این‌که در تولید علم از جایگاه بسیار خوبی برخودار است، در پژوهش شرایط مطلوبی ندارد. سهم پژوهش، از تولید ناخالص ملی، زیر یک درصد است؛ در حالی که در میانگین جامعه جهانی، این عدد بالای یک و نیم و در کشورهای در حال توسعه، این عدد بین ۶تا ۷ درصد است.
وی افزود: نوع نگاه و سرمایه گذاری به حوزه‌های علمی پژوهشی با رویکرد نخبگی و تمرکز گرایی است. به عبارتی، به پژوهش به چشم تخصصی نگاه می‌کنیم تا این‌که پژوهش را به موضوعی عمومی و به یک جریان در سطح کشور تبدیل و آن را فراگیر کنیم.
کاظمی با تأکید بر این‌که این نگاه در موضوع آموزش نیز وجود دارد، گفت: در سال۹۲ با ۱۲ میلیون دانش آموز، بودجه آموزش و پرورش حدود ۱۰.۵ درصد و امسال هم با وجود ۱۶ میلیون دانش آموز؛ همچنان همان سهم را از بودجه عمومی کشور داراست. این نشان می‌دهد که دچار شکاف عمیقی، میدان نظر و عمل شده‌ایم، زیرا مبانی نظری و فکری کاملاً متعالی است اما در کف میدان، چیز دیگری محقق می‌شود. البته خسارت این نگاه، متوجه جامعه خواهد شد.
وزیر آموزش و پروش با بیان این‌که زمانی می‌توانیم کشور را به قله‌های رفیع پیشرفت و توسعه برسانیم که نظام تعلیم و تربیت دغدغه و اولویت اول در نظر و عمل باشد، افزود: با توجه به این رویکرد، می‌توان مسیر توسعه و آبادانی کشور را در پیش گرفت. با مرور در آیات قرآن نیز به این مهم می‌رسیم که بخش زیادی از آن به تفکر، تدّبر و پژوهش باز می‌گردد. بنابراین باید از ظرفیت پژوهش در عرصه تعلیم و تربیت بهره کافی برد .
وی با اشاره به این‌که علم محصول پژوهش است، ادامه داد: برای دست یافتن به دادههای جدید و حلّ مسایل در عرصه‌های مختلف، باید دائم در حال پژوهش باشیم. بی‌شک برای رسیدن به جایگاه رفیع علمی باید در این حوزه سرمایه گذاری شود .
کاظمی با تأکید بر این‌که فرهنگ پژوهش و پژوهشگری در آموزش پرورش شکل می‌گیرد، گفت: حلّ مسائل کلان آموزش و پرورش مبتنی بر پژوهش و ایجاد نگرش پژوهشی میان معلمان و دانش آموزان وظیفه ما است و به میزانی که در برابر آموزش مسئولیت داریم، در حوزه پژوهش هم مسئول هستیم. زیرا معلم و دانش آموز پژوهشگر، برای کشور تولید علم می‌کند .
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به این‌که آموزش و پژوهش، دو واژه جدا ناشدنی هستند،گفت: یکی از دلایلی که دائم دچار آزمون و خطا هستیم این است که از پژوهش به درستی استفاده نمی‌کنیم.
وی ادامه داد: ضروری است سیاست‌ها و و تصمیمات کلان آموزش پرورش براساس دادههای علمی و پژوهشی اتخاذ شود .
کاظمی با تأکید بر این‌که سواد پژوهشی میان دانش آموزان و معلمان نیازمند تقویت است، گفت: معلم و دانش آموز پژوهشگر یکی از از دیدگاه‌های متعالی سند تحول بنیادین است. زمانی می‌توانیم دانش آموز و معلم پژوهشگر تربیت کنیم که ساختار برنامه درسی مدرسه، تألیف کتب درسی و روش‌های تدریس بر مبنای پژوهش باشد، در حالی که در این حوزه کاستی‌های بسیاری داریم و امیدوارم در بازبینی کتاب‌های درسی به این مولفه توجه اساسی داشته باشند.
وزیر آموزش و پرورش با تأکید بر تقویت و به روزرسانی امکانات پژوهش در مدارس، مناطق و استان‌ها بیان کرد: بدون آشنایی با روش‌ها و مهارت‌های پژوهشی در حوزه معلمان و دانش‌آموزان نمی‌توانیم موفق باشیم.
ضرورت تقویت پژوهش سراها
کاظمی ادامه داد: باید شبکه‌های تخصصی، مدرسان توانمند، پژوهش‌سراها، بودجه پژوهشی؛ نیازهای دانش آموزان را در این حوزه مرتفع کند. باید مشخص شود در چند منطقه از مناطق آموزشی به این موضوعات توجه شده است. ما نیازمند ساختار شبکه‌ای در این حوزه هستیم. شبکه پژوهش باید در مسیر آموزش پژوهش قرار داده شود.
وی با اشاره به این‌که در مسیر پژوهش مشکلات و موانعی نیز وجود دارد، افزود: باید از ظرفیت باقی نهادها در برطرف شدن کاستی‌های پژوهشی استفاده کنیم. باید به سمت پژوهش‌های عرصه محور برویم، یعنی به سمتی برویم که مسائل ما را حل کند .