همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: با بررسی طول‌موج‌های مختلف، اخترشناسان و اخترفیزیک‌دانان می‌توانند جمعیت ستاره‌ای، دینامیک گاز و دیگر ویژگی‌های آن را با جزئیات بسیار بیشتر از کهکشان‌های دور درک کنند.
خویشاوندان کهکشان راه شیری
تحقیقات جدید بر ۱۰۱ نفر از خویشاوندان کهکشان راه شیری می تواند تفاوت آنها را با همدیگر نشان دهد. یکی از راه‌های قدرتمند برای درک مسائل، مقایسه آنها با دیگران در کلاس خودشان است. نظرسنجی ها ابزار موثری برای مقایسه هستند و نظرسنجی های نجومی هم حجم عظیمی از داده های اساسی را در این تلاش ها به همراه داشته است.
طبق بررسی‌ها کهکشان‌ها در درون هاله‌های غول‌پیکر ماده تاریک، ماده گریزانی که با نور برهم‌کنش نمی‌کند، تشکیل می‌شوند.
ماده تاریک
۸۵ درصد از ماده جهان را ماده تاریک مرموز تشکیل می‌دهد، درحالی‌که تنها ۱۵ درصد آن را ماده معمولی یا باریونی تشکیل می‌دهد. یعنی ارز جنسی که سیارات، ستاره‌ها و کهکشان‌ها را تشکیل می‌دهد.
اگرچه ما نمی توانیم این هاله‌های عظیم را ببینیم، ستاره‌شناسان می‌توانند اثرات آنها را مشاهده کنند. هدف، درک نحوه عملکرد هاله‌های ماده تاریک است. این کهکشان‌های ماهواره‌ای کم جرم را در اطراف کهکشان‌هایی مشابه جرم کهکشان راه شیری بررسی می‌کند. این ماهواره‌ها را می‌توان به داخل هاله‌های ماده تاریک کهکشان‌های بزرگ‌تر کشاند. SAGA چند صد از این کهکشان‌های ماهواره‌ای را پیدا کرده است که به‌دور ۱۰۱ کهکشان با جرم راه شیری می‌چرخند.
بیشتر بخوانید:
یک آزمایشگاه فیزیک باورنکردنی
ریسا وکسلر، استاد علوم و علوم‌انسانی و استاد فیزیک در دانشکده علوم و علوم‌انسانی، می‌گوید: کهکشان راه شیری یک آزمایشگاه فیزیک باورنکردنی از جمله برای فیزیک تشکیل کهکشان‌ها و فیزیک ماده تاریک بوده است. وکسلر همچنین یکی از بنیان‌گذاران SAGA Survey است.
اما کهکشان راه شیری تنها یک منظومه است و ممکن است نمونه‌ای از نحوه شکل‌گیری کهکشان‌های دیگر نباشد. به همین دلیل یافتن کهکشان‌های مشابه و مقایسه آنها بسیار مهم است.
توزیع کامل کهکشان‌های مشابه در سراسر جهان
وکسلر که همچنین استاد فیزیک ذرات و اخترفیزیک در آزمایشگاه ملی شتاب‌دهنده SLAC است، عقیده دارد نتایج ما نشان می‌دهد که ما نمی‌توانیم مدل‌های تشکیل کهکشان‌ها را فقط به کهکشان راه شیری محدود کنیم.
سومین انتشار داده‌های SAGA Survey شامل ۳۷۸ ماهواره است که در سیستم‌های ۱۰۱ مگاواتی یافت شده‌اند که اولین مقاله بر ماهواره‌ها تمرکز دارد.
مطالعه دوم بر تشکیل ستاره در ماهواره ها متمرکز است. میزان تشکیل ستاره (SFR) یک معیار مهم در درک تکامل کهکشان است.
کشش بیشتر هاله ماده تاریک
تحقیقات نشان می‌دهد شکل‌گیری ستاره هنوز در کهکشان‌های ماهواره‌ای فعال است، اما هر چه به میزبان نزدیک‌تر باشند، SFR آنها کندتر می‌شود. آیا ممکن است کشش بیشتر هاله ماده تاریک نزدیک به کهکشان، تشکیل ستاره را خاموش کند؟
نتایج ما نشان می‌دهد که ماهواره‌ها و ماهواره‌های کم جرم در ۱۰۰ کیلوپی‌سی‌سی در محیطی شبیه کهکشان راه شیری به‌طور مؤثرتری خاموش می‌شوند، با این فرآیندها به اندازه کافی آهسته عمل می‌کنند تا جمعیتی از ماهواره‌های ستاره‌ساز را در تمام جرم‌های ستاره‌ای و شعاع‌های پیش‌بینی‌شده حفظ کنند.
نقش فاصله شعاعی
بااین‌حال در ماهواره‌های کهکشان راه شیری، تنها ابرهای ماژلانی هنوز ستاره‌ها را تشکیل می‌دهند و اصله شعاعی در آن نقش دارد.
وکسلر می‌گوید اکنون ما یک پازل داریم.
چه چیزی در کهکشان راه شیری باعث شد که این ماهواره‌های کوچک و کم‌جرم، ستاره‌زایی خود را خاموش کنند؟ شاید، بر خلاف یک کهکشان میزبان معمولی، کهکشان راه شیری ترکیبی منحصربه‌فرد از ماهواره‌های قدیمی‌تری دارد که شکل‌گیری ستاره‌ها را متوقف کرده‌اند و ماهواره‌های فعال جدیدتر. LMC و SMC در هاله ماده تاریک کهکشان راه شیری افتادند. این هم یکی دیگر از دلایل غیرمعمول بودن کهکشان ما ست.
نقشه‌برداری از ماهواره‌های درخشان
به عقیده وکسلر SAGA معیاری برای پیشبرد درک ما از جهان از طریق مطالعه دقیق کهکشان‌های ماهواره‌ای در منظومه‌های فراتر از کهکشان راه شیری فراهم می‌آورد.
اگرچه ما هدف اولیه خود را برای نقشه‌برداری از ماهواره‌های درخشان در ۱۰۱ کهکشان میزبان به پایان رساندیم، اما هنوز کارهای زیادی هست که باید انجام دهیم و مطالعات بیشتری هم باید در این خصوص انجام شود.