کاظم غریب‌آبادی معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه امشب (پنجشنبه) اول آذرماه در گفت‌وگویی درباره حکم صادره در دیوان کیفری بین‌المللی علیه نتانیاهو و گالانت گفت: صدور این رأی در شرایط فلعلی که رژیم صهیونیستی به انواع و اقسام جنایات خود همچنان ادامه می‌دهد و مورد حمایت کشورهای غربی و آمریکا و مدعیان حقوق بشر قرار دارد، یک اقدام شجاعانه است و تا حدودی بی اقدامی مجامع بین‌المللی را جبران می‌کند.
دیوان بین‌المللی کیفری امروز حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو و یوآو گالانت به جرم ارتکاب جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت را صادر کرد.
* تمرکز دیوان کیفری بین‌المللی بر افراد است نه دولت‌ها
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه افزود: چندی پیش وقتی دادستان دیوان کیفری بین‌المللی تقاضای دستگیری نتانیاهو و وزیر جنگ سابق این رژیم را به یکی از شعبات دادگاه کیفری بین‌المللی ارسال کرد آماج تهدیدات این رژیم و آمریکا قرار گرفت و حتی تحریم و تهدید کرده و ورود اینها را به قلمرو خود ممنوع اعلام کردند.
وی افزود: صدور این حکم بعد از چند ماه از درخواست دادستان دیوان کیفری بین‌المللی از دو جنبه حائز اهمیت است نکته اول اهمیت حقوقی و بین‌المللی آن است. ما در جهان دو دیوان بین‌المللی داریمt یکی دیوان بین‌المللی دادگستری که در لاهه هلند مستقر است و بیشتر به دعاوی بین کشورها و دولت‌ها می‌پردازد و به مباحث کیفری نمی‌پردازد. هم صلاحیت ترافعی و هم صلاحیت مشورتی دارد.
غریب‌آبادی ادامه داد: دوم دیوان کیفری بین‌المللی است که صلاحیت آن متمرکز بر افراد است و اینجا دولت‌ها محاکمه نمی‌شوند، افراد هستند که منحصراً در حوزه جنایاتی که در حوزه کیفری انجام می‌دهند که اساسنامه رم که سند مؤسس این دیوان است چهار جرم را در زمره صلاحیت‌های دیوان احصا می‌کند مثل جنایات علیه بشریت، جنایت جنگی و نسل‌زدایی و جرم تجاوز.
* دو پرونده برای اسرائیل در دو دیوان بین‌المللی
وی اضافه کرد: در حال حاضر در دو دیوان بین‌المللی پرونده برای این رژیم وجود دارد. دیوان بین‌المللی دادگستری و آن دعوایی که آفریقای جنوبی با حمایت طیف وسیعی از کشورها علیه این رژیم طرح کرد در چارچوب کنوانسیون منع نسل‌کشی، آن پرونده مفتوح است و دستور موقت دیوان چند ماه پیش صادر شده که بسیار مهم است و به نوعی جنایات این رژیم را شناسایی می‌کند و از این رژیم خواسته که جنایات خود را متوقف کند. الان شاهد اقدام در دادگاه دوم هستیم. در هر دو دادگاه این رژیم دارای پرونده است که منجر به برخی احکام شده است. در دیوان کیفری بین‌المللی حکم دستگیری صادر شده است.
غریب‌آبادی ادامه داد: در همین مدت کوتاه بعد از صدور حکم، طیف وسیعی از کشورها هم استقلال و حاکمیت دیوان را به رسمیت شناختند و هم گفتند حکم را اجرا می‌کنند. یعنی اگر نتانیاهو جنایتکار و وزیر جنگ سابق این رژیم به قلمرو این کشورها سفر کنند دستگیر می‌شوند.
معاون وزیر خارجه گفت: این نشان می‌دهد در جهانی که این همه جرم و جنایت صورت می‌گیرد و توسط مدعیان حمایت می‌شود، روزنه‌ای است که می‌توانیم امیدهایی به برخی از این مجامع داشته باشیم که بخشی از عدالت اجرا شود.
وی افزود: ما باید از ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی خوب استفاده کنیم. شاید در روابط بین کشورها مشکلات و چالش‌های متعددی وجود داشته باشد و شاید در مجامع بین‌المللی آمریکا و غربی‌ها ترکیب‌ها را به نحوی چیدند که بتوانند خروجی‌ها را به نفع خود استخراج کنند ولی این مجامع بین‌المللی تنها فرصت برای کشورهای در حال توسعه هستند که بتوانند حرف خود را بیان و یارگیری و اعتراض کنند.
* شکست اسرائیل در جبهه دیپلماسی و جبهه حقوقی
غریب‌آبادی بیان کرد: در کنار رأی دیوان کیفری بین‌المللی الان مسئولیت محاکم ملی سنگین است. کشورهایی که گفتند به رای دادگاه تمکین می‌کنیم، باید به حقوقدانان و وکلا در ایران کمک کنیم که در قلمرو این کشورهای غربی دعواهای ملی را نزد دادگاه‌های این کشورها علیه جنایتکاران این رژیم طرح کنند.
معاون وزیر خارجه با بیان اینکه در حال حاضر جبهه حقوقی علیه این رژیم شکل گرفته است، افزود: این رژیم در جبهه دیپلماسی عمومی و افکار عمومی بین‌المللی و جبهه حقوقی با شکست مواجه شده و ان‌شاءالله به‌زودی با شکست‌های متعددی در جبهه نظامی مواجه شود.
* پیروزی بزرگ برای محور مقاومت
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی که آیا این حکم برای کشورهایی که نتانیاهو و گالانت به قلمروهایشان سفر می‌کنند مسئولیت حقوقی و بین‌المللی به همراه دارد؟ پاسخ داد: برای کشورهای عضو دیوان کیفری بین‌المللی الزام‌آور است و عموم کشورهای غربی عضو این دیوان هستند، ولی آمریکا عضو نیست.
غریب‌آبادی افزود: الان دیگر با این حکم یک تنگنای سیاسی هم برای مراودات مقامات این رژیم ایجاد می‌شود و دیگر نمی‌توانند به راحتی به قلمرو این کشورها رفت‌وآمد داشته باشند.
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه یادآور شد: ضمن اینکه بیانیه‌های این کشورها را مثبت ارزیابی می‌کنیم و باید این کشورها یک جایی به حقوق بین‌الملل احترام بگذارند و کار درستی هم هست. ولی در تحلیل به اشتباه نرویم که فکر کنیم این کشورها عاشق حقوق بین‌الملل هستند و تمامی مبانی حقوق بین‌الملل را رعایت می‌کنند. یکی از مهم‌ترین دلایلی که این کشورها به حکم دیوان تمکین می‌کنند، آثار منفی بعدی عدم تمکین است. اینها عضو این دیوان هستند و تا الان هزینه سنگینی برای حمایت از این رژیم پرداخت کرده‌اند.
وی افزود: اگر حکم دادگاه را نپذیرند مرگ دیوان کیفری بین‌المللی خواهد بود.
غریب‌آبادی این رأی را تاریخی، مهم و پیروزی بزرگ برای محور مقاومت و حامیان مردم مظلوم فلسطین و شکست برای حامیان این رژیم خواند و گفت: اهمیت این حکم بسیار بالاست.
* پاسخ ایران به اسنپ بک را قبلاً به آنها اعلام کرده‌ایم
به گزارش فارس، کاظم غریب‌آبادی که در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری حضور داشت، درباره صدور قطعنامه در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران و همچنین استفاده از مکانیسم ماشه (اسنپ بک) توسط اروپایی‌ها هم بیان کرد: ایران پیش از این اعلام کرد که اگر اقدام به اسنپ بک کنند و قطعنامه‌ها و تحریم‌های شورای امنیت را برگردانند، پاسخ ایران بسیار صریح است و پاسخی که ایران و رئیس‌جمهور اسبق ایران در نامه به سران سه کشور اروپایی ارسال و به عنوان یک سند است، پاسخ خروج از ان.پی.تی اعلام شد. پاسخی بود که رئیس‌جمهور ایران به همتایان خود ارسال کرده است.
این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: ما به اروپا گفتیم فکر نکنید این فقط یک تهدید برای ایران است، بلکه تهدید برای شما هم هست و همه باید تلاش کنند که به اکتبر ۲۰۲۵ نرسیم.
وی در پاسخ به این سؤال که به محض اینکه مکانیسم ماشه فعال شود ما از ان.پی.تی خارج می‌شویم؟ افزود: این تصمیمی است که نظام گرفته و چندین سال قبل کتباً توسط رئیس‌جمهور ایران به آنها ابلاغ شده است. الان نباید با قطعیت بگوییم اسنپ بک روی می‌دهد، ولی اگر اسنپ بک رخ دهد پاسخ را ایران خواهد داد و مجموعه نظام براساس تصمیماتی که گرفته شده عمل خواهد کرد.
معاون وزیر خارجه بیان کرد: در گفت‌وگوهایی که با اروپایی‌ها در دو سه ماه گذشته داشتیم به این رسیدیم که اروپایی‌ها هم نگران هستند و این گونه نیست که می‌خواهند از اسنپ‌بک استفاده کنند، بلکه خودشان هم نگران واکنش ایران در صورت اجرای اسنپ‌بک هستند.
وی درباره قطعنامه شورای حکام گفت: این قطعنامه ارتباط بین برنامه هسته‌ای ایران و شورای امنیت نیست. هر چند بدعهدی کشورهایی اروپایی است.
* قطعاً پاسخ چنین قطعنامه‌ای خروج از ان.پی.تی نیست
وی عنوان کرد: ایران با حسن نیت وارد تعامل شده و مدیرکل آژانس هم از این فرایند حمایت کرده و مخالف اقدام سیاسی در شورای حکام است. با این حال برخی کشورهایی که در آنجا نشستند و دم از گفت‌وگو و تعامل می‌زنند، به این اقدام سیاسی متوسل شده تا فضا را تخریب و فشار بر ایران وارد کرده و با روح و روان مردم بازی کرده و عملیات روانی اجرا کنند.
غریب‌آبادی ادامه داد: شبکه‌های فارسی زبان معاند خبرنگار به وین فرستادند. از چه گزارش می‌دهند؟ انگار شورای امنیت تشکیل جلسه داده و می‌خواهد تحریم وضع کند. باید مراقب باشیم و تحلیل‌هایمان درست و صحیح باشد. نباید اجازه دهیم با روح و روان مردم بازی کنند.
وی افزود: ولی عزت ایران اقتضا می‌کند که وقتی آنها این حسن‌نیت‌ها را کنار می‌گذارند و به رویه‌های سیاسی متوسل می‌شوند، این پاسخش سکوت و یک بیانیه سیاسی نیست. باید بدانند اگر می‌خواهند با ایران کار کنند باید مثل ما صادق بوده و به اصل تعامل پایبند باشند، نمی‌توانند بدعهدی کنند. مدیرکل دست خالی برنگشت و ایده‌هایی را مطرح کرد. ایده‌هایی که بعضا اروپایی‌ها پیگیری می‌کردند را کنار زدند و با اینکه می‌دانند ایران پاسخ فنی می‌دهد، این اقدام (صدور قطعنامه) را انجام می‌دهند.
معاون وزیر خارجه با بیان اینکه ایران نمی‌تواند به یک بیانیه سیاسی اکتفا کند، گفت: باید هزینه‌های اقدامات علیه ایران را هم‌سنگ کنیم. قطعاً پاسخ چنین قطعنامه‌ای خروج از ان.پی.تی نیست، ولی این پاسخ باید پاسخی باشد که پیامش را بگیرند.
* پاسخ ایران به قطعنامه شورای حکام در حوزه فنی است
این دیپلمات ارشد ایرانی گفت: همکاری ما با آژانس در چارچوب تعهداتمان باید ادامه یابد، مگر اینکه از ان.پی.تی خارج شویم، مادامی که در ان.پی.تی هستیم باید تعهدات پادمانی را انجام دهیم و این الزام حقوقی برای کشورهای عضو است.
وی اعلام کرد که پاسخ ایران به قطعنامه شورای حکام در حوزه فنی است و افزود: اینگونه نیست که بیاییم برنامه فنی خود را در قبال اقدامات سیاسی قرار دهیم. در برخی از برنامه‌ها حسن‌نیت‌هایی را نشان داده و برخی عجله‌ها را به خرج ندادیم و الان می‌توانیم اینها را با رفتار خلاف وعده اروپایی‌ها تنظیم کنیم. اگر جایی حسن‌نیت نشان دادیم، ادامه ندهیم.
غریب‌آبادی اضافه کرد: پاسخ ایران در حوزه فعالیت‌های فنی است. برنامه هسته‌ای ما وسیع و گسترده‌ای است و کاربردهای مختلفی دارد، از تولید سوخت هسته‌ای تا کاربردها در حوزه کشاورزی و درمان بیماری و ....
وی گفت: باید به برنامه خود تداوم بدهیم و نگران ملاحظات سیاسی برخی کشورها نباید نباشیم. مگر اینکه آنها به نتیجه برسند که با ایران با احترام رفتار کنند. اگر می‌خواهند مسیر تقابل را انتخاب کنند، تقابل انتخاب ایران نیست، انتخاب و سیاست ما در عرصه سیاست خارجی تعامل است، ولی اگر سوءاستفاده از رفتار ایران شود، ایران همچنان به سیاست خود ادامه نخواهد داد و سیاست خود را با رفتار طرف‌های مقابل تنظیم خواهد کرد.
غریب‌آبادی توضیح داد: ایران طیف مختلفی از ماشین‌های سانتریفیوژ را دارد و می‌تواند اینها را تنظیم کند که کدام را فعال و چه میزان فعال شوند و میزان اورانیوم غنی‌شده را تنظیم کند./فارس