انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم به لحاظ موضوعات متنوع و البته حیاتی پیشاانتخاباتی، از خاص‌ترین دوره‌های انتخاباتی در چهاردهه گذشته محسوب می‌شود. این انتخابات روز ۲۸ خردادماه در حالی برگزار می‌شود که مردم ایران همچنان با ویروس کرونا و تحریم در حال نبردی نابرابر هستند اما امیدها به شکست این دو ویروس مهلک هم بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است. واکسیناسیون پرشتاب عموم مردم و رفع سریع تحریم های آمریکا می تواند این امید را تداوم بخشیده و تا پای صندوق های رای گسترش دهد.
«علی ربیعی» سخنگوی دولت در یادداشتی سال‌هایی را که بر مردم ایران گذشت، این گونه روایت می کند: «ما چهار سال دشوار را در مواجهه با بی‌رحمانه‌ترین تحریم‌هایی که تاریخ متأخر به خود دیده، پشت سر گذاشتیم و زیر تیغ این مشقت، روزهای تلخ‌تری را در مقابله با همه‌گیری کرونا که تحریم به دردآوری آن افزود، سپری کردیم. اما هیچ‌کدام از اینها به دست نمی‌آمد اگر مردم با متانتی که سزاوار ملت متمدن و شکیبای ماست، آن درد و رنج را تحمل نمی‌کردند. البته مردم این همراهی را نمی‌داشتند اگر به کوشش وقفه‌ناپذیر دولت منتخب در اداره امور به بهترین وجه میسر، واقف نبودند و رنج مقاومت را بر خود آسان نمی‌کردند، اگر به آینده‌ای بهتر پس از عبور از طوفان مشکلات، امید نداشتند.»
به نظر می‌رسد امیدها برای عبور از این توفان قوت گرفته و این رویداد مثبت و مبارکی برای مردمی است که بیش از سه سال زیر شدیدترین تحریم‌های آمریکا مقاومت کردند و بیش از یک سال است که با ویروس کرونا در تقابلی سخت می‌جنگند؛ با این وجود چرا موضوع واکسیناسیون و رفع تحریم‌ها باید به دستاویزی برای عده ای تبدیل شده و با هر بهانه و ترفندی درصدد به تاخیر انداختن این دو مهم باشند؟ تلاشی که گاهی در تریبون‌های شب‌های قدر و با حمله به وزیر امورخارجه انجام می‌گیرد و گاهی با سنگ اندازی در مسیر تامین واکسن.
این اقدامات هم از سوی دولت مورد انتقاد است و هم بسیاری از تحلیلگران آن را در شرایط فعلی موجب یاس و دلسردی بیشتر مردم می دانند. رییس جمهوری درباره به بی اخلاقی تریبون‌داران در مجالس شب‌های قدر گفته است: «لحنی که امروز ما در جامعه می بینیم، مورد پسند امیرالمومنین نیست، همه باید برای تغییر این وضعیت و اخلاق تلاش کنیم. با هر بهانه کوچکی مساله را بزرگ نکنیم. در کنار بزرگ کردن مسائل با دست خودمان، بذر کینه در جامعه نیفشانیم.» بذرهای کینه‌ای که در اثر اختلافات سیاسی و انتخاباتی در کشور ایجاد شده و می شود؛ دست‌کم در دو زمین سلامت مردم و رفع تحریم‌ها نباید کاشته شود که میوه تلخ آن جز ناامیدی در داخل و سواستفاده در خارج نخواهد بود.
گره سیاسی میان وین و ستادهای انتخاباتی
برگزاری همایش‌هایی در مذمت مذاکرات وین، به بهانه نان و معیشت مردم، از سوی نمایندگان مجلس در حالی صورت می‌گیرد که یکی از مهم ترین انتقادات به قوه مقننه در یک سال کاری خود، عدم تصویب قوانینی درباره معیشت و به اصطلاح نان مردم است. گروهی در حالی نگران دل بستن مجدد دولت به وعده‌های آمریکا هستند که در مدت مسوولیت خود جز مجموعه ای از طرح‌های انتخاباتی و قوانین سیاسی، برای رفع نگرانی‌های مردم اقدام دیگری انجام نداده اند و این از عجایب شرایط کنونی است که گروهی که خود با کمترین رای ممکن در انتخابات چهار دهه گذشته به مجلس شورای اسلامی راه یافته اند، از محبوبیت ۱۰ درصدی رییس جمهوری با رای ۲۴ میلیونی سخن می‌گویند.
اینکه کشور در شرایط کنونی نیازی به مذاکره دارد یا نه؟ روز ۲۵ فروردین و در جلسه مجازی انس با قرآن کریم از سوی رهبر معظم انقلاب این گونه تببین شد: «تشخیص مسوولان این است که مذاکره کنیم تا این سیاست را اعمال کنیم. ما بحثی در این زمینه نداریم ولی باید مراقبت شود که مذاکره فرسایشی نباشد و طوری نباشد که طرف ها مذاکره را کش دهند چون این برای کشور ضرر دارد.» رهبر معظم انقلاب به عنوان عالی‌ترین مقام سیاسی در کشور، بحثی درباره مذاکره نداشته و به مسوولان این امر اعتماد کرده اند و این می‌تواند الگویی برای برخی که در ایام مذاکرات و رسیدن به نتیجه مطلوب، دلواپس دلیل این اقدام هستند، باشد. از سوی دیگر و این بار هم بر اساس تازه ترین بیانات رهبر انقلاب، وزارت خارجه و دیپلمات های جمهوری اسلامی، به عنوان کارگزار یا مجری، برنامه ها و تصمیمات نظام هستند و همانطور که عراقچی هم تاکید کرده است؛ صرفاً در راستای خطوط تعیین شده ای که از مواضع قطعی نظام است، حرکت می کند. این حرکت قطعا با تایید تصمیم گیران عالی نظام بوده و خواهد بود؛ این اصل را منتقدان و مخالفان وزارت خارجه بهتر از هر شخص و گروهی می دانند اما جز انتقاد و هجمه به این وزارتخانه، راه دیگری برای پیشبرد اهداف انتخاباتی خود نمی یابند، در چنین مسیری حرکت می کنند. اینکه آیا می دانند با ادامه چنین روندی، رفع تحریم ها علیه مردم ایران به تاخیر خواهد افتاد، یا نه؟ پرسشی است که همچنان در افکار عمومی بی پاسخ است.
علیرغم تمام هشدارها از سوی دلسوزان و عقلای کشور، گره زدن مذاکرات هسته ای به انتخابات، همچنان در دستور کار، برخی داوطلبان رسمی و غیررسمی انتخابات قرار دارد. تضعیف تیم مذاکره کننده ای که در وین است یا مسئول آن ها که در تهران است، تلاش برای القای بی نتیجه بودن مذاکرات به استناد گزارش های منابع آگاه ناشناس، تقلای ناتمام برای شکستن حرمت وزیر امورخارجه، همه از مواردی است که به عنوان تاکتیک انتخاباتی به صورت گسترده از تریبون های مختلف و اشخاص متنوع اعمال می شود. تفاوتی هم نمی کند؛ تریبون دار مداح اهل بیت باشد یا نماینده مجلس. اظهارات تاسف باری که به ویژه در شب های دعا و عزای قدر، از تریبون های حرمت دار کشور اعلام شد؛ نشان می دهد که شماری از منتقدان؛ حتی بر بنیان های اعتقادی و اعلامی خود نیز، در مسیر رسیدن به هدفی خاص پایبند نیستند. شاید به همین دلیل است که حجت الاسلام «محمدتقی فاضل میبدی» تصریح کرده است: «اینکه نشر مصاحبه ظریف به مذاق برخی خوش نیاید را حق می دهم اما حمله به ظریف با اشعار مذهبی و در لیالی قدر گناه کبیره است. تعجب می کنم از مسئولین که هیچ برخوردی با این افراد نمی کنند.»
شدت هجمه ها به مذاکرات و تیم مذاکره کننده آن اندازه افزایش یافت که «سیدعباس عراقچی» معاون سیاسی وزارت امورخارجه و رییس هیات ایرانی حاضر در مذاکرات، روز جمعه و پس از برگزاری دور تازه نشست های کمیسیون برجام بار دیگر تاکید کرد: «انتخابات امر مهمی در کشور است ولی به موضوع مذاکرات و رفع تحریم ها هیچ ارتباطی ندارد. مذاکرات ما فارغ از مسایل حاشیه‌ای و جانبی برگزار می شود، اهداف ملی داشته و امنیت منافع ملی را در نظر دارد. ما صرفاً در راستای خطوط تعیین شده ای که از مواضع قطعی نظام است برای تامین منافع کشور و برداشته شدن تحریم‌ها حرکت می کنیم.»
سیاست زدگی سلامت در روزگار کرونا
«موضوع کرونا یک مساله ملی، انسانی و اخلاقی است؛ خواهش می‌کنم هیچ کس این داستان را دستمایه‌ای سیاسی برای مسایل حزبی و جناحی و یا برای انتخابات قرار ندهد.» این تازه ترین درخواست رییس جمهوری از منتقدان و مخالفان دولت در بحران کروناست. پیش از این و از همان روزهای نخست شیوع کرونا هم حجت الاسلام و المسلمین «حسن روحانی» بارها از همه جریانها و شخصیت ها و تریبون داران خواسته بود، بحث سلامت مردم را به میانه درگیری های سیاسی خود نکشانند. هم مردم و هم دولت طی ماه های گذشته در برابر کرونا دشواری بسیاری بر دوش کشیدند و اکنون با اثربخش بودن واکسن های تولید شده و امیدها برای از میان رفتن این بیماری عجیب، تضعیف دولت به بهانه کرونا و واکسن و مسائلی از این جنس، آرامشی را که مردم به آن امیدوار هستنند؛ تهدید خواهد کرد.
گرچه کارنامه دولت خالی از اشکال نیست و کاستی‌هایی دارد اما هر سه این گروه‌ها در روزهایی که هر دولتمردی به تمام انرژی و تمرکز خود نیاز دارد با تیترها و توییت‌ها و گفت و گوها این انرژی و تمرکز را تا حدی از آن‌ها سلب می‌نمایند. بخش منطقی این پیشنهادات و انتقادات مورد توجه دولت است اما سعی برای توضیح یک خبر دروغ و رقم شایعه روزانه ساعت‌های بسیاری از کابینه می‌گیرد و این در بحران تحریم- کرونا جفاست. این در حالی است که از یکایک این خبرها و دروغ‌ها در رسانه‌های بیگانه علیه کشور خبرها و دروغ‌های بزرگتر و بیشتر تولید شده و با اعتماد و روان مردم بازی می‌شود.
27215