سرویس اقتصادی جوان آنلاین: صنعت مرغداری در ایران بیش از ششدهه قدمت دارد. سالهاست که علاوه بر مرغداران بخش خصوصی، مرغداریهای وابسته به آستان قدس رضوی؛ بنیاد مستضعفان و گروه اقتصادی کوثر در این صنعت فعالیت و بخش بزرگی از نیاز کشور را تأمین میکنند. اما چه شد که اوضاع تولید مرغ این چنین دچار آشفتگی و بینظمی شد. مگر میشود که متولیان تولید از میزان جوجهریزی و نیاز صنعت به نهاده طیور بیخبر باشند یا به چنین صنعتی که با سبد خانوار سروکار دارد بیتوجه باشند؟ سال۷۷ با تشکیل شرکت پشتیبانی امور دام، این شرکت موظف شد همیشه سهماه نیاز کشور به نهادههای دام و طیور را ذخیرهسازی کند. اما با تشدید تحریمها در دو سال اخیر و افزایش مصرف مرغ در کشور، این شرکت در تأمین ارز مورد نیاز برای تأمین ذخایر استراتژیک دچار مشکل شد و انبارها به تدریج خالی شدند. محمد یوسفی، دبیر انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی از تعطیل شدن مرغداریها سخن میگوید و در گفتگو با «جوان» میافزاید: زمانی در استان تهران هزارو ۶۰۰ مرغداری گوشتی فعالیت میکرد، اما درحال حاضر تعداد آنها به ۵۰۰واحد رسیده است. دولت نهاده دولتی به مرغداران میدهد، اما هزینه آب و برق، دارو، کارگر و حمل و نقل را که به شدت گران شده نادیده میگیرد.
وی میگوید: سال گذشته که شرایط فعلی بازار مرغ را پیشبینی میکردیم به دولت اعلام کردیم با مردم روراست باشید. قیمت مرغ را برای اقشار متوسط و آسیب پذیر جامعه ارزان نگه دارید و با صدور کارت این خانوار را حمایت کنید، اما به اقشار مرفه جامعه سوبسید ندهید. متأسفانه آقایان هشدارهای ما را نادیده گرفتند و نتیجه آن شد که مردم برای خرید مرغ مورد نیازشان ساعتها در صف منتظر بمانند. وی در پاسخ به اینکه شایعاتی مبنی براینکه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، مرغ به حربهای سیاسی تبدیل شده باشد و در ماههای آتی برای جمعآوری رأی مرغ فراوان و ارزان شود یا بالعکس میگوید: این موضوع را تکذیب نمیکنم، اما در مقطع کنونی فقط عدم مدیریت صحیح در توزیع نهادهها، جوجه یک روزه و از همه مهمتر توزیع تا سفرههای مردم موجب بروز مشکلات فعلی شده است و تا زمانی که این مدیریت سرو سامان نگیرد، تأمین مرغ با مشکل مواجه خواهد بود.
استمرار مشکلات در وضعیت تولید مرغ
همچنین عضو کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق تهران، روز گذشته اعلام کرد که به دلیل وجود بوروکراسی دولتی، واردات نهادهها توسط بخشخصوصی مختل شده و احتمالاً وضعیت تولید مرغ در هفتههای آتی نیز بهبود پیدا نخواهد کرد.
به گزارش سایت اتاق بازرگانی تهران، کاوه زرگران از توقف یک ماهه ثبت سفارش نهادههای دامی خبر داده و میگوید: از بیستم اسفندماه تاکنون به دلیل جابهجایی اختیارات از وزارت صمت به وزارت جهاد کشاورزی، هیچ ثبتسفارشی در حوزه نهادهها انجام نشده و حتی برخی محمولههایی که وارد شده نیز به دلیل نقص مدارک و مشخص نبودن نهاد متولی، امکان پهلوگیری و تخلیه نیافتهاند.
عضو کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق تهران میافزاید: به دلیل تعلل در ایجاد سازوکارهای موردنیاز برای ثبتسفارش این پیشبینی وجود دارد که نهاده مورد نیاز برای تولید مرغ فراهم نباشد و وضعیت بازار در ماههای آینده نیز بهبود پیدا نکند. این در حالی است که اگر پیشبینیها از وضعیت آب و هوا نیز محقق شود، نیاز به واردات نهادهها بیشتر خواهد بود.
وی با بیان اینکه «تأمین نهادهها و واردات آن مانند گذشته در شرایط معمول به سر نمیبرد» تأکید میکند: به دلیل مشکلات و بوروکراسیهایی که دولت ایجاد کرده، واردات نهادهها با موانعی مواجه شدهاست؛ نمونه بارز این مانعتراشی آن است که از حدود یکماه گذشته به دلیل جابهجایی اختیارات از وزارت صمت به وزارت جهاد کشاورزی هیچ ثبت سفارشی در حوزه نهادهها انجام نشده و این توقف یک ماهه در روند ثبت سفارش، آثار خود را در ماههای آینده نشان خواهد داد.
ادامه مشکلات در سامانه بازارگاه
وی با بیان اینکه «در شرایط فعلی وجود سازوکاری نظیر سامانه بازارگاه لازم به نظر میرسد، اما این سامانه در تنظیم بازار ناموفق عمل کرده است» میافزاید: البته این سامانه موجب شفافسازی عملکرد واردکنندگان شده و این امکان را فراهم کرده است که مسیر کالا از بدو ورود به کشور تا مصرفکننده نهایی مشخص شود. در عینحال، عملکرد ذاتی سامانه بازارگاه در بازه یکونیم ساله گذشته بهبود یافته است؛ اما هنوز نقایص بسیاری دارد که میتوان به سرعت آن را برطرف کرد. زرگران نقایص این سامانه را نبود امکان پیشفروش کالا برای فروشنده و نیز حذف عوامل فروش دانسته و میگوید: این مسئله، جریان تأمین نقدینگی تولیدکنندگان را به هم میریزد و آنها قادر نخواهند بود عملکرد مناسبی داشته باشند. اکنون تمام نقدینگی این بخش به صورت انحصاری در اختیار بانک کشاورزی قرار میگیرد و در مقابل خدمات قابل توجهی را نیز به بخش تولید و تجارت ارائه نمیدهد. در حالی که خریدار و فروشنده باید اجازه داشته باشند با هر بانکی که تمایل دارند، امر داد و ستد نهادهها را مورد پیگیری قرار دهند. به طورکلی وجود سامانه بازارگاه در شرایط فعلی کشور الزامی است، اما پافشاری بر ادامه برخی اشتباهات مایه تعجب است.