روز گذشته روزنامه جوان پيش‌بيني كرده بود دولت منتظر تدبير باد و باران براي رفع آلودگي هواي پايتخت است و جالب اينكه در كمتر از 24ساعت همين اتفاق رخ داد و اواخر ديروز خبري با عنوان «پيش‌بيني وزش باد در پايتخت» روي خروجي خبرگزاري‌ها قرار گرفت؛ خبري كه تأييد مي‌كرد دولتمردان بدون كمترين كاري براي وضعيت اضطراري پايتخت، در هيچ سازمان و نهادي برنامه‌اي براي كنترل يا كاهش آلودگي‌ها ارائه نداده‌اند و دست روي دست گذاشته‌اند تا باد و باران و فلك به داد اين شهر برسد.
روز گذشته شركت كنترل كيفيت هواي تهران گزارش داد هوا هنوز در شرايط ناسالم براي برخي گروه‌هاي جامعه است، اما در آستانه اضطرار قرار دارد.
متوسط شاخص كيفيت هوا در صبح روز يك‌شنبه ۱۴۳ بوده است، يعني در شرايط ناسالم براي گروه‌هاي حساس جامعه است و البته فقط هفت واحد فاصله با شرايط ناسالم براي همه گروه‌ها و وضعيت قرمز دارد.
طبق تصميم كميته اضطرار آلودگي هوا، ديروز مدارس تعطيل شد و به دليل پايين نيامدن آلاينده‌ها امروز هم تمام مدارس در همه مقاطع تعطيل شد.
اين در حالي است كه پيش‌بيني‌هاي سازمان هواشناسي حكايت از جو پايدار دارد، ضمن اينكه مشاهدات از سطح شهر نشان مي‌دهد با وجود تعطيلي مدارس، هنوز خيابان‌ها مملو از خودرو است و با كمي تغيير ساعت پيك ترافيك، ازدحام زيادي از ماشين‌ها در معابر اصلي شهر به چشم مي‌خورد.
هواشناسي: امروز باد مي‌وزد
در همين رابطه محمد رستگاري، معاون نظارت و پايش اداره كل حفاظت محيط زيست استان تهران گفت: در اين بازه زماني ميانگين غلظت آلاينده ذرات معلق كمتر از 5/2 ميكرون 141 و در شرايط ناسالم براي گروه‌هاي حساس، ذرات معلق كمتر از 10 ميكرون 71، دي‌اكسيد نيتروژن 62 و در شرايط سالم بوده است. همچنين ميانگين منوكسيد كربن 42، ازن 25 و دي‌اكسيد گوگرد 28 و در شرايط پاك قرار داشته است.
اما علي عابديني، معاون توسعه و پيش‌بيني سازمان هواشناسي كشور با اشاره به اينكه الگوها و نقشه‌هاي پيش‌بيني روز شنبه، نشان‌دهنده اين بود كه به علت جريان وزش باد در روز دوشنبه، انتظار افزايش آلايندگي را در اين روز نداشته باشيم، گفت: «چون براي روز يك‌شنبه (ديروز) پيش‌بيني افزايش آلاينده‌ها شده بود كميته اضطرار، تعطيلي همه مقاطع تحصيلي تهران را اعلام كرد.»
البته يك‌بار ديگر كارشناس اين سازمان پيش‌بيني‌هاي اشتباه‌شان را تكرار كرده و با اينكه خبر تعطيلي تمامي مقاطع تحصيلي آموزش و پرورش اعلام شده بود، با بيان اينكه به نظر نمي‌آيد براي روز آينده (دوشنبه) احتياج به تعطيل كردن مدارس باشد، افزود: «پيش‌بيني سازمان هواشناسي اين است كه امشب (يك‌شنبه) و قبل از ظهر فردا (دوشنبه) وزش باد داشته باشيم و شاخص آلودگي خيلي بالا نرفته و در حد معمولي خواهد بود.»
معاون توسعه و پيش‌بيني سازمان هواشناسي كشور با اشاره به اينكه در صورت حاكميت پايدار در جو شاخص آلودگي در شهرهايي چون تهران بالا مي‌رود كه در طول سال در روزهاي محدودي اين اتفاق مي‌افتد، اظهار كرد: «معمولا در فصل سرد سال، شاهد شرايط پايداري در جو و وارونگي دما هستيم كه ماه‌هاي آذر و دي فراواني بيشتري از نظر وارونگي دما و افزايش آلودگي دارند.»
متهمان هميشگي چه كار مي‌كنند؟
معلوم نيست چرا با اينكه همه مي‌دانند در فصل سرما اكثر شهرهاي صنعتي دچار افزايش آلاينده‌ها مي‌شوند اما در طول سال كسي كاري نمي‌كند و رسيدگي به امور را به روزهاي سخت مي‌سپارند. امسال هم وارونگي هوا بلاي جان پايتخت شده و مسئولان را به دردسر انداخته و باز هم متهمان هميشگي اين اتفاق رديف شدند تا با اتخاذ تصميمات مقطعي اوضاع را كمي بهبود بخشند و به دنبال آن وزش باد و بارش برف و باران موجب پاك شدن صورت مسئله شود و در نهايت همه دلايل ايجاد اين وضعيت به فراموشي سپرده شود تا باز هواي آلوده ديگر و ادامه اين دور باطل.
تعطيلي مدارس، توقف فعاليت صنايع آلاينده، تشديد برخورد با خودروهاي دودزا و فاقد معاينه فني، تعطيلي فروش طرح‌هاي ترافيك روزانه، آماده‌باش اورژانس، گسترش طرح زوج و فرد از در منازل و كشكولي از توصيه و هشدار و نصيحت، نسخه‌هاي تكراري روزهاي آلوده هستند كه به فراخور ميزان آلودگي تعدادي از آنها انتخاب مي‌شوند.
با اين فرض كه از امروز باد و باران هواي شهرها را كمي پاك‌تر كند، اما تا چه زماني اين بسته‌ها و نسخه‌هاي امدادي و فوريتي براي حل مشكل آلودگي هوا پيچيده خواهد شد.
آيا هنوز وقت آن نرسيده تا كميته اضطرار كه هر بار تا بيايد تشكيل جلسه بدهد و تصميمي بگيرد و آنها را اجرايي كند، باد و باران به كمكش مي‌آيد، اين‌بار كمي زودتر جلساتش را برقرار و برنامه‌هايش را اجرايي كند؟
زور چه كسي بيشتر است!
اگرچه حل مشكلات محيط زيستي به ويژه آلودگي هوا، حداقل در حرف به عنوان يكي از مهم‌ترين برنامه‌هاي دولت يازدهم است و معصومه ابتكار، رئيس سازمان محيط‌زيست نيز بارها تأكيد كرده است دولت اراده جدي براي كاهش آلودگي هوا دارد و حذف بنزين‌هاي آلوده و توزيع بنزين يورو 4 و حذف مازوت در نيروگاه‌ها در دستور كار قرار دارد، اما تشديد آلودگي هوا طي روزهاي اخير نشان داد نه تنها كاري مفيد در اين زمينه انجام نشده است بلكه پازل آلودگي هوا قطعات مفقود شده بسياري دارد كه بايد آنها را يافت و در كنار هم چيد.
در همين راستا صنايع و مشاغل آلاينده، يكي از متهمان اصلي آلودگي هواي پايتخت هستند كه در محدوده شهر تهران فعاليت مي‌كنند.
چندي پيش بود كه رحمت‌الله حافظي، رئيس كميسيون سلامت شوراي شهر تهران در نامه‌اي به فرماندار درخواست كرده بود وارد موضوع تعطيلي معادن شن و ماسه شود. وي در مورد اين موضوع گفت: «تعطيلي فعاليت شركت‌هاي شن و ماسه منطقه 18 شهرداري تهران آراي قطعي كميسيون بند 20 ماده 55 قانون شهرداري را در 30 شهريورماه امسال كسب كرده است و از عيسي فرهادي، فرماندار تهران خواسته شده تا نسبت به تعطيلي و متوقف كردن فعاليت واحدهاي شركت‌هاي شن و ماسه اقدامات قانوني را صادر كند.»
اما باز هم بايد نشست و ديد در اين بازي زور كدام طرف بيشتر است و چه كسي حرفش به كرسي مي‌نشيند. صنايع و پول يا مردم و سلامت.