اگر چه تردد خودروها، وارونگی هوا، کیفیت بنزین، فروش طرح های ترافیک و همه همه تکه های پازل آلودگی هوا را در این روزهای سال تشکیل می دهند، به نظر می رسد مدیریت کنترل آلودگی هوا نیز از دست یک سازمان یا ستاد خارج بوده و به شکل جزیره ای اداره می شود. به اعتقاد برخی کارشناسان و مسئولین عدم وجود مدیریت یکپارچه برای حل این معضل نیز یکی دیگر از موانع یافتن راهکار مناسب و جامع محسوب می شود. ابوالفضل قناعتی عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران با انتقاد از جزیره‌ای عمل کردن دستگاه‌های مسئول در این زمینه اظهارکرد: عدم مدیریت متمرکز در حل مشکل آلودگی هوا سبب شده است که آلودگی هوا هر از چندگاهی عرض اندام کند و مشکلات جدی برای مردم پایتخت ایجاد کند.

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، طبق روال سال های گذشته  امسال نیز با نزدیک شدن به زمستان و شروع فصل سرما، آلودگی هوا در کلانشهرها از حد مجاز عبور کرد و کار به تعطیلی مدارس کشید. طوری که امروز سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران از تعطیلی مدارس تهران در فردا و در صورت ادامه وضعیت آلودگی تا پایان هفته خبر داده است.

اصولا عرف حاکم بر مدیریت وضعیت آلودگی هوا در کشورما چنین بوده است که موضع گیری های بعضا تند و انداختن توپ در زمین سازمان یا نهاد دیگر از اولویت بیشتری برخوردار بوده است تا ارائه راهکاری عملی تر برای کنترل و حل این معضل.

 هفته گذشته رییس مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران به ارائه آماری تکان دهنده از بالا رفتن آمار مرگ و میر به دلیل آلودگی هوا خبر داد و گفت: هر روز که هوای تهران ناسالم تر است، تعداد متوفیات تهران به شکل معناداری افزایش پیدا می کند.

مرگ هایی که در روزهای آلوده بیشتر می شوند

در روزهای عادی بهشت زهرا (س) به طور متوسط روزانه 150 میهمان دارد اما در روزهای دی ماه که آلودگی هوا به اوج می رسد تعداد میهمانان بهشت زهرا به 180 نفر در روز افزایش پیدا می کند.

او این را هم گفت که مرگ و میر در کلانشهر تهران در روزهای آلوده، نسبت به روزهایی که هوای تهران عادی است 20 درصد افزایش می یابد اما به این نکته اشاره ای نکرد که چند درصد از این آلودگی را اقدامات نادرست و نسنجیده شهرداری ایجاد می کند و وعده هایی که برای رفع این آلاینده ها داده شده، تا چه حد عملی شده است.

با این حال علاوه بر تعطیلی مدارس و رفع اضطرار خروج گروه های حساس به آلودگی از منازل به سطح شهر دیگر تصمیم اتخاذ شده برای کنترل آسیب های ناشی از هوای آلوده تهران اورژانس نیز خبر از  خدمات ویژه ای برای کسانی که با مشکل آلودگی هوا درگیر هستند داده است؛ سخنگوی اورژانس تهران از آماده‌باش برای ارائه خدمات به صورت مشاوره تلفنی واعزام به محل در شرایط اضطراری آلودگی هوا خبر داد.

آماده باش اورژانس در روزهای آلوده

حسن عباسی ، در رابطه با آخرین اقدامات اورژانس تهران با تشدید آلودگی هوای پایتخت به ایسنا گفت: اورژانس تهران در حالت آماده باش قرار دارد و هموطنان می‌توانند در صورتی که دچار مشکل شدند با شماره تلفن 115 تماس بگیرند و همکاران ما به صورت مشاوره‌ای به انها ارائه خدمت کنند. در صورت لزوم نیز همکاران ما به محل اعزام می‌شوند و مردم می‌توانند از خدمات اورژانس بهره مند شوند.

 اگر چه تردد خودروها، وارونگی هوا، کیفیت بنزین، فروش طرح های ترافیک و همه همه تکه های پازل آلودگی هوا را در این روزهای سال تشکیل می دهند، به نظر می رسد مدیریت کنترل آلودگی هوا نیز از دست یک سازمان یا ستاد خارج بوده و به شکل جزیره ای اداره می شود. به اعتقاد برخی کارشناسان و مسئولین عدم وجود مدیریت یکپارچه برای حل این معضل نیز یکی دیگر از موانع یافتن راهکار مناسب و جامع محسوب می شود. ابوالفضل قناعتی عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران با انتقاد از جزیره‌ای عمل کردن دستگاه‌های مسئول در این زمینه اظهارکرد: عدم مدیریت متمرکز در حل مشکل آلودگی هوا سبب شده است که آلودگی هوا هراز چندگاهی عرض اندام کند و مشکلات جدی برای مردم پایتخت ایجاد کند.

تعطیلی مدارس،  تصمیمی دم دستی اما ضروری

  قناعتی دم دستی ترین تصمیم کمیته اضطرار آلودگی هوا را تعطیلی مدارس دانست و گفت: همه مسئولان در زمینه حل مشکل آلودگی هوا تنها حرف و نصیحت می‌کنند اما هنوز هم کسی معضل آلودگی هوا را جدی نگرفته چرا که قطعا با تعطیلی مدارس تردد مردم در سطح شهر با فرزندانشان افزایش پیدا خواهد کرد.

عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران با اشاره به وعده‌های رئیس سازمان محیط زیست گفت: این فرد در شورا حضور داشته و در دوره قبل یکی از اعضای فعال بوده است و در زمانی که در شورا حضور داشت در خصوص مشکلات آلودگی هوا سخنرانی کرده و بنزین یورو 4 را راه حل کاهش آلودگی می دانست اما حالا یا بنزین یورو4 نداریم یا یورو 4 الکی است.

از طرف دیگر حقانی، رییس کمیته  محیط زیست شورای شهر تهران در باره برنامه های  شهرداری تهران در مورد آلودگی هوا  اظهار کرد: محور سیاست ها و برنامه ها و پروژه های شهرداری باید مسئله محیط زیست باشد در حالی که این طور نیست. متاسفانه در برنامه ها همه جوره مسائل مربوط به محیط زیست را برنامه ریزی کردیم اما برای شهرداری محور نیست.

سعید متصدی،  معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست، اما از همگرایی سازمان محیط زیست و شهرداری تهران سخن می گوید و معتقد است؛ مرجع اصلی اعلام شرایط آلودگی هوا بر حسب قوانین، اداره کل محیط زیست استان است . خوشبختانه همکاری خیلی خوبی بین اداره کل محیط زیست استان تهران و  شهرداری تهران در زمینه پایش آلودگی هوا وجود دارد. شرکت کنترل کیفیت هوا تعدادی ایستگاه و اداره کل محیط زیست استان هم تعداد دیگری ایستگاه سنجش آلودگی هوا دارد و طبق تفاهمی که وجود دارد وضعیت آلودگی هوا در قالب مرکزی به نام مرکز مهار که در آنجا سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری تهران، وزارت بهداشت و سازمان هواشناسی حضور دارند، اعلام می‌ شود.

وی  در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود حذف بنزین تولید داخل و استفاده از بنزین وارداتی یورو ۴ هنوز هم شاهد آلودگی هوا هستیم، به مهر گفت:‌ موضوع را از این طرف ببینید که اگر بنزین عوض نمی‌شد و بنزین یورو ۴ توزیع نمی‌شد چه اتفاقی می‌افتاد. در آن صورت ما از همان شهریور ماه در شرایط هشدار و اضطرار می‌رفتیم.

اصلاح قوانین نحوه جلوگیری از آلودگی هوا

با این وجود آنچه ضروری به نظر می رسد پرهیز از تمرکز بر تصمیمات آنی- اورژانسی به جای برنامه ریزی دقیق، صحیح و مؤثر برای کنترل آلودگی هوای کلانشهر ها است. نمایندگان مجلس شورای اسلامی بعضا انتقادهای تند و تیزی را بر سازمان حفاظت از محیط زیست وارد می کنند ولی با مروری بر عملکرد زیست محیطی مجلس نهم نشانی از تصمیمات و تصویب قوانین راهگشا برای این مهم به چشم نمی خورد.

معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست در پاسخ به نمایندگانی که گفته بودند «پس از جلوگیری از تولید بنزین ملی، گفتند هوای تهران پاک شد پس این آلودگی‌ها از کجاست؟»  تصریح کرد: بحث آلودگی هوا نیازمند یک تلاش جمعی است. باید قوانین موضوع هم اصلاح بشود. الان بیش از یک سال است که اصلاحیه قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا در مجلس است و ما منتظریم که هر چه زودتر این اصلاحیه تصویب شود تا اقدامات پایدار و اقدامات اجرایی قدرتمند بیشتری بتوانیم داشته باشیم. نمایندگان مجلس ما بهتر است وظیفه قانون‌گذاری و کمکی که از راه وضع قانون و مقررات می‌توانند به کاهش آلودگی هوا کنند را بیشتر مد نظر قرار بدهند تا این که بخواهند به مباحث مربوط به راندمان سوخت و بحث‌های اثرگذاری سوخت روی آلودگی هوا ورود پیدا کنند.

مجلس پیش رو و مساله آلودگی هوا

به گفته کارشناسان، بخش عظیمی از آلودگی های شهر تهران به دلیل آلایندگی اتوبوس های فرسوده است که استفاده از آن ها به جای آن که کمکی به نفس مردم بکند، بدتر آن را به شماره می اندازد. تخریب بافت جنگلی و باغی موجود در تهران، تغییر کاربری های سبز به مسکونی تجاری،افزایش جمعیت، فروش تراکم همه و همه نفس های تهران را به شماره انداخته است و هرگز با تصمیم های آنی و سلیقه ای و حتی بعضا سیاسی نمی شود روال عادی تنفس در این شهر را بازگرداند. آنچه مسلم به نظر می رسد این است که مجلس آینده با هر ترکیب و آرایش ممکن باید نگاه محیط زیستی را به عنوان یک اصل پذیرفته و همه تصمیمات و مصوبات خود را در این راستا هماهنگ کند. مجلس و نهاد های نظارتی از سویی باید با تقنین و قانون گذاری صحیح و کارشناسی راهکاری برای بحران های مختلف زیست محیطی کشور به خصوص آلودگی هوا و ریزگردها که در فصول مختلف سال در گوشه گوشه کشور زیست مردم را به مخاطره می اندازند تدبیری بیاندیشند و از سوی دیگر با نظارت بر سازمان ها و شهرداری های کلان شهرها اجازه خروج از ریل محیط زیستی را به آنها ندهند.