به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، شهرام موحدی مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان صبح امروز در نشست خبری پیرامون آخرین وضعیت بیماری تب برفکی و بیماریهای دامی در ادارهکل دامپزشکی استان گفت: این بیماری یکی از جدیترین تهدیدهای سالهای اخیر برای دام و تولیدات دامی کشور است؛ در حال حاضر تب برفکی به یکی از داغترین موضوعات محافل دامداری تبدیل شده و نیازمند اطلاعرسانی دقیق و پاسخگویی شفاف است.
وی اظهار کرد: از حدود 470 هزار رأس دام سنگین استان اصفهان تا امروز هشت هزار رأس به بیماری تببرفکی مبتلا شدهاند که معادل 1.7 درصد جمعیت دام سنگین استان است و این رقم بسیار پایینتر از حد طبیعی 10 درصد در سال است که در استانداردهای جهانی پذیرفته شده محسوب میشود.
مدیرکل سازمان دامپزشکی استان متذکر شد: تلفات تأییدشده و کارشناسیشده ما تنها حدود 100 رأس بوده که 10 رأس گاو بالغ و 90 رأس گوساله است؛ هزار و 100 رأس دام هم کشتار اضطراری شده که معادل دو دهم درصد جمعیت دام سنگین استان است.
ماهیت ویروس و عوامل انتقال
موحدی در بخش دیگری از سخنانش به تشریح ماهیت بژماری تب برفکی پرداخت و گفت: تب برفکی یک بیماری ویروسی بسیار جهشپذیر با ژنوم RNA است که مشابه ویروسهایی مانند کرونا و آنفلوانزا، ظرفیت بالایی در ایجاد گونههای جدید دارد.
وی با اشاره به وجود هفت سروتیپ اصلی و دهها زیرشاخه در این ویروس گفت: هر واکسن تنها برای یک سروتیپ خاص اثربخش است و ممکن است بر سویههای دیگر مصونیت ایجاد نکند. از طرفی تغییرات ژنتیکی ویروس گاهی به حدی است که حتی زیرسویههای یک سروتیپ نیز ممکن است به واکسن آن سروتیپ پاسخ مناسب ندهند.
مدیرکل دامپزشکی اصفهان افزود: سروتیپهای O ،A و Asia1 سالهاست در کشور بومی شده و کنترل آنها با واکسیناسیون مداوم انجام میشود؛ تب برفکی از طریق انواع حیوانات اهلی و وحشی مانند سگ، گرگ، روباه، گربه، شغال و حتی پرندگان منتقل میشود. جوندگانی مانند موش و حتی حشرات نیز میتوانند به طور فیزیکی ویروس را جابهجا کنند و ورود افراد متفرقه، دامداران بدون رعایت اصول بهداشتی، خودروهای حمل شیر و خوراک دام از عوامل پرخطر انتقال این ویروس هستند.
تببرفکی بیماری مشترک انسان و حیوان نیست
موحدی با بیان اینکه دوره کمون بیماری یک تا دوازده روز است، افزود: دام در این مدت آلوده است اما علائم نشان نمیدهد و برخی دامداران تصور میکنند پس از واکسیناسیون دامشان بیمار شده، در حالی که دام پیش از تزریق واکسن در دوره کمون بوده است.
وی ادامه داد: ویروس از بزاق، ترشحات بینی، تاولهای پوستی، ادرار، شیر، جنین سقطشده و حتی سلولهای پوستی ریختهشده در محیط قابل انتشار است و بررسیها نشان میدهد ویروس تا حدود صد روز روی لباس و تا پانزده روز در مخاط بینی انسان زنده میماند.
موحدی تأکید کرد: تب برفکی بیماری مشترک انسان و دام نیست و خطری برای سلامت انسان ایجاد نمیکند، اما فردی که وارد یک دامداری آلوده شده میتواند ویروس را به صورت مکانیکی به یک دامداری سالم منتقل کند.
قدرت انتقال تببرفکی 5 برابر کروناست
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان در ادامه به شاخص سرایتپذیری بیماری اشاره کرد و گفت: شاخص R0 تب برفکی بین 2 تا 25 است، در حالی که آنفلوانزای فصلی حدود 2 و کرونا حدود 5 بوده است؛ این یعنی تب برفکی ده برابر آنفلوانزا و پنج برابر کرونا قدرت انتشار دارد و همین ویژگی کنترل بیماری را بسیار دشوار میکند.
وی گفت: ویژگی دیگر این ویروس این است که با پاساژ مداوم از یک دام به دام دیگر قدرت بیماریزایی آن افزایش مییابد، در حالی که بسیاری از ویروسهای انسانی مانند آنفلوانزا بر اثر پاساژ ضعیفتر میشوند.
موحدی تصریح کرد: در این بیماری دام دچار تب بالا، تاولهای دهانی، لنگش، کاهش شدید اشتها و درد فراوان میشود و در مواردی حتی پوست پستان یا زبان دام جدا شده و امکان شیردوشی از بین میرود.
خاورمیانه، جنوب و شرق آسیا درگیر تببرفکی هستند
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان خاطرنشان کرد: کشورهای خاورمیانه مانند ایران، ترکیه، عراق، عمان، امارات، قطر، عربستان، سوریه و یمن و کشورهایی در شرق و جنوب شرق آسیا اکنون درگیر تب برفکی هستند و سازمان جهانی بهداشت دام یک سامانه اختصاصی برای گزارشهای جهانی این بیماری دارد.
اصفهان 470 هزار رأس دام سنگین دارد؛ اگر کاری نمیکردیم 26 هزار رأس دام تلف میشد
وی با اشاره به وضعیت دامی استان گفت: اصفهان 470 هزار دام سنگین و بیش از سه میلیون دام سبک دارد و رتبه اول تولید شیر و رتبه چهارم تولید گوشت قرمز کشور را به خود اختصاص داده و بیش از دو هزار روستا در آن فعالیت دامداری دارند.
موحدی تأکید کرد: این حجم عظیم تولید یک مزیت بزرگ و در عین حال یک آسیبپذیری جدی در زمان بروز بیماری است زیرا تراکم بالای دام کنترل بیماری را بسیار دشوار میسازد.
وی افزود: بر اساس مدلهای اپیدمیولوژیک، اگر هیچ اقدامی انجام نمیدادیم، حدود 26 هزار رأس دام تلف و بیش از 120 هزار رأس کشتار اضطراری ثبت میشد و خسارات مستقیم بیش از پنج هزار میلیارد تومان و غیرمستقیم دو تا چهار برابر برآورد میشد؛ اما امروز به دلیل اقدامات گسترده، هیچیک از این سناریوها رخ نداده است.
تزریق 4 میلیون دوز واکسن تببرفکی طی یکسال اخیر
وی گفت: از فروردینماه هشدارهای مداوم درباره شیوع بیماری و لزوم کاهش تردد، کنترل ورود افراد، ضدعفونی خودروها و افزایش مراقبتها به همه تشکلهای دامی ارسال شده است. از ابتدای سال تاکنون بیش از 641 هزار رأس دام سنگین و بیش از دو میلیون و 446 هزار رأس دام سبک علیه سویههای بومی واکسن دریافت کردهاند.
مدیرکل دامپزشکی اصفهان خاطرنشان کرد:برای سویه جدید 572 هزار دام سنگین صنعتی و بیش از 31 هزار دام سنگین روستایی به صورت رایگان واکسینه شدهاند و مجموع عملیات واکسیناسیون نزدیک به چهار میلیون مورد بوده است.
وی افزود: در برخی شبانهروزها تا 18 هزار رأس واکسینه شده و نیروهای دامپزشکی زیر نور چراغ خودروها و در معرض لگد، گازگرفتگی و آسیبهای متعدد فعالیت کردهاند و بسیاری از این نیروها با وجود تحصیلات دانشگاهی بالا در محیطهای سخت کار میکنند و همه این تلاشها برای صیانت از امنیت غذایی مردم است.
در تامین واکسن هیچ کمبودی نداریم
موحدی گفت: دامداران باید اصول امنیت زیستی را جدی بگیرند، از تردد غیرضروری افراد و خودروها جلوگیری کنند، دامهای خود را بیمه کنند و کوچکترین نشانه بیماری را گزارش دهند؛ کنترل تب برفکی تنها با همکاری کامل دامداران و دستگاههای اجرایی امکانپذیر است.
وی از تشکیل نخستین قرارگاه پیشگیری و کنترل بیماریهای دامی کشور در اصفهان خبر داد و افزود: امروز هیچ کمبودی در تأمین واکسن تب برفکی وجود ندارد و اثر واکسن حدود چهار ماه است و دام باید سه نوبت در سال واکسینه شود.
موحدی گفت: هیچ واکسنی ایمنی صددرصدی ندارد و بهترین شرایط اثربخشی حدود 65 درصد است، به ویژه زمانی که دامها به دلیل کمبود نهاده و استرس تغذیهای دچار ضعف ایمنی میشوند. یکی از چالشهای جدی تراکم بسیار زیاد دام در برخی دامداریهاست؛ در مواردی پروانه صد رأسی صادر شده اما بیش از هفتصد رأس دام نگهداری میشود و دامدار قادر به جداسازی دام بیمار نیست.
وی افزود: رعایت نکردن فاصله، نداشتن گیت ضدعفونی و نبود فضای قرنطینه از عوامل گسترش بیماری است.
در حال حاضر هیچ کانون فعال آنفلوآنزای فوقحاد پرندگان در استان ثبت نشده
موحدی در بخش دیگری از سخنانش به تشریح آخرین وضعیت آنفلوآنزای فوقحاد پرندگان در استان پرداخت و گفت: تا امروز هیچ کانون فعال آنفلوآنزای فوقحاد پرندگان در استان ثبت نشده و وضعیت آرام است اما این به معنای بیخطری نیست؛ اکنون در فصل مهاجرت پرندگان هستیم و بالاترین سطح هوشیاری را حفظ کردهایم.
وی با اشاره به تهدید بسیار جدی خشکی زایندهرود گفت: این پدیده همان "بمب خوشهای زیستی" است، زیرا پرندگان مهاجر به جای یک نقطه در هزاران استخر و آببند پراکنده میشوند و کنترل ویروس بسیار دشوار میشود.
مدیرکل دامپزشکی استان افزود: هر سال صدها هزار تا میلیونها پرنده مهاجر از مسیر سیبری–ایران عبور میکنند و کافی است چند پرنده ناقل ویروس باشند تا تهدیدی جدی برای مزارع طیور ایجاد شود. خشکی زایندهرود نه تنها بحران زیستمحیطی، بلکه تهدید مستقیم امنیت زیستی کشور است.
هاری گربههای شهری و هشدارهای پایانی
وی در پاسخ به سوال خبرنگاران پیرامون گسترش هاری گربههای شهری گفت: در حال حاضر شیوع گسترده هاری گربه نداریم و فقط موارد پراکنده دو تا سه مورد ثبت شده است.
موحدی غذارسانی مستقیم و بیرویه به گربههای خیابانی را یکی از مشکلات بزرگ دانست و گفت: این موضوع موجب افزایش جمعیت گربه و موش و بالا رفتن خطر بیماری میشود و غذارسانی باید مسئولانه و همراه با واکسیناسیون و عقیمسازی باشد.
وی با تقدیر از حمایتهای استاندار، مدیریت بحران و دستگاههای استان گفت: از 31 فروردین 1404 هشدارهای رسمی ارسال کردهایم، بیش از 500 نامه نوشتهایم، اولین قرارگاه پیشگیری تببرفکی کشور را تشکیل دادهایم و بیش از 60 جلسه قرارگاه در 28 شهرستان برگزار کردهایم و امروز بحران نداریم اما هشدار جدی داریم.
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان در پایان تأکید کرد: وضعیت 1.7 درصد درگیری در استانی با این تراکم، نتیجه تلاش شبانهروزی همکاران دامپزشکی و همکاری دستگاههاست.
انتهای پیام/170