به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اسفراین، نخستین همایش شناخت مفاخر خراسان شمالی در دانشگاه صنعتی صبح امروز آغاز و تا عصر ششم آذرماه ادامه خواهد داشت. این همایش میزبان بسیاری از ادیبان، نویسندگان، تاریخ‌دانان و شاعران ایران است.

پذیرش ۸۴ مقاله

محمد حاتمی رئیس دانشگاه صنعتی اسفراین گفت: در این رویداد، ۱۵۳ چکیده مقاله دریافت شد که پس از فرآیند داوری علمی، ۸۴ مقاله برای ارائه پذیرفته شدند. سخنرانی‌ها و پنل‌های تخصصی، به بررسی ابعاد مختلف تاریخ، فرهنگ اختصاص خواهد داشت و شرکت‌کنندگان فرصتی برای تبادل نظر و گفت‌وگو درباره دستاوردهای علمی و فرهنگی و نقش ابوالعباس خواهند داشت.

وی گفت: این همایش، با هدف معرفی مفاخر استان و تبیین نقش آنان در توسعه فرهنگی و تاریخی ایران، میزبان پژوهشگران و استادان مختلف برگزار شده است.

حاتمی با اشاره به برنامه‌های عصرگاهی این همایش بیان کرد: برنامه‌های پایانی همایش شامل اختتامیه با محور ایران‌شناسی، رونمایی از سردیس ابوالعباس اسفراینی، بازدید از شهر تاریخی بلقیس و حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان میهمان ویژه است.

پیام رئیس مجلس به نخستین همایش ملی شناخت مفاخر خراسان شمالی

در نخستین همایش ملی شناخت مفاخر خراسان شمالی با بزرگداشت ابوالعباس اسفراینی که امروز در مجتمع آموزش عالی فنی و مهندسی اسفراین در حال برگزاری است محمد مهدی شهریاری، نماینده مردم ۶ شهرستان استان و رئیس مجمع نمایندگان، پیام دکتر محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی را قرائت کرد که قطعاً این اقدام نشان‌دهنده توجه مسئولان کشوری و استانی به معرفی مفاخر و تبیین جایگاه علمی و فرهنگی خراسان شمالی است.

در بخشی از این پیام آمده است: ارزش مردم اسفراین فراتر از قواعد محلی است؛ این شهر نماد پیوند فرهنگ و سیاست تاریخی ایران زمین است و مجلس شورای اسلامی و نمایندگان ملت ایران در کنار شما هستند تا میراث اسفراینی را گرامی بدارند؛ میراثی که زادگاه بزرگانی چون ابوالعباس فضل بن احمد اسفراینی است؛ بزرگ‌مردی که چهره‌ای درخشان در تاریخ ایران و میراث‌دار سنت دیوان‌سالاری با اصالت ایرانی بود و سال‌های بسیاری به ایران خدمت کرد. بر کسی پوشیده نیست که نقش این زعیم فرهنگی در تاریخ دیوانی و سیاسی دوران خود بسیار برجسته است و بارها در غیاب سلاطین با تدبیر امور کشور را اداره کرد.

تجلیل از مفاخر، تجلیل از علم و دانش است

امام جمعه اسفراین با تأکید بر ارزش و اهمیت گرامی‌داشت مفاخر، گفت: تجلیل از بزرگان و مفاخر، نه تنها ادای احترام به شخصیت‌های گذشته است، بلکه تجلیل از علم، دانش و هویت فرهنگی ما نیز محسوب می‌شود و مفاخر هر جامعه، چراغ راه آینده و الگوی زندگی علمی و اخلاقی برای نسل‌های بعد هستند.

وی افزود: ابوالعباس اسفراینی با خدمات علمی و فرهنگی خود، نمادی از خردمندی، تعهد و تلاش برای ارتقای فرهنگ ایرانی و اسلامی است و بزرگداشت چنین شخصیت‌هایی، مسئولیت ما در حفاظت و ترویج فرهنگ و دانش استان را یادآوری می‌کند.

برگزاری همایش با هدف افزایش سرمایه اجتماعی و همبستگی ملی

محمد بدری فرماندار اسفراین با اشاره به اهداف برگزاری همایش گفت: این همایش با هدف افزایش سرمایه اجتماعی و تقویت همبستگی ملی در شهرستان آغاز شده است و در چارچوب سیاست‌های دولت وفاق ملی، آمادگی داریم تمام امکانات شهرستان را در اختیار این قبیل همایش‌ها و برنامه‌ها قرار دهیم.

وی با تأکید بر اهمیت علمی، فرهنگی و معنوی ابوالعباس اسفراینی افزود: روحیه و ویژگی‌هایی که در آثار و زندگی این دانشمند برجسته دوره سامانیان ذکر شده، در تک‌تک مردم این سرزمین نیز وجود دارد و باید آن را پاس داشت.

ابوالعباس اسفراینی الگوی خواجه‌نظام‌الملک در گسترش مراکز علمی بود

یوسف متولی حقیقی دبیر علمی همایش در این مراسم با اشاره به اهمیت کارهای فرهنگی در دوره غزنویان گفت: فعالیت‌هایی که در این دوره انجام شد بسیار مهم بودند، به ویژه اقدامات فرهنگی که ابوالعباس اسفراینی نقش بسیار کلیدی در آن ایفا کرد.

وی گفت: او نهضتی را آغاز کرد که بعدها به نام «نهضت مدرسه‌سازی» شناخته شد و تبدیل به الگویی برای خواجه نظام‌الملک طوسی در توسعه مدارس و مراکز علمی شد.

متولی‌حقیقی ادامه داد: ابوالعباس اسفراینی با تأسیس مدارس و حمایت از فعالیت‌های علمی، نه تنها میراث فرهنگی بلکه بستر آموزش و ترویج دانش را در خراسان و ایران توسعه داد.

ابوالعباس اسفراینی زمینه‌ساز ترویج اندیشه‌های اخلاقی و فرهنگی

محمود جعفری دهقی استاد زبان‌های باستانی دانشگاه تهران در سخنان خود با اشاره به دیدگاه نیاکان و گذشتگان ایرانی گفت: جهان بر مبنای خرد آفریده شده است و هدف از آفرینش، از نظر نیاکان ما، مبارزه انسان علیه ظلم و شر بوده است.

وی افزود که این فلسفه خردمحور، زمینه‌های شکل‌گیری ارزش‌های اخلاقی و فرهنگی ایران را فراهم کرده و مفاخر بزرگی مانند ابوالعباس اسفراینی در ترویج این اندیشه‌ها نقش مؤثری داشته‌اند.

همایش ابوالعباس فرصتی برای بازخوانی تاریخ خراسان

جواد هروی در سخنان خود با تأکید بر اهمیت جایگاه تاریخی و فرهنگی ابوالعباس اسفراینی گفت: ابوالعباس اسفراینی نه تنها وزیری توانمند در دوره غزنوی بود، بلکه با اقدامات فرهنگی و علمی خود، مسیر شکل‌گیری و تثبیت ارزش‌های ایرانشهری را هموار کرد و بررسی زندگی و فعالیت‌های او به ما امکان می‌دهد تا درک بهتری از شبکه نخبگان فرهنگی و سیاسی خراسان در قرون میانه اسلامی پیدا کنیم.

وی افزود: مفاخر هر جامعه، ستون‌های هویت تاریخی و فرهنگی آن هستند و شناخت دقیق آنها، کلید فهم تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در گذشته و الهام‌بخش نسل‌های آینده است و همایش‌هایی مانند امروز، فرصت مهمی برای بازخوانی این میراث و بازشناسی نقش نخبگان خراسانی در تاریخ ایران فراهم می‌کند.

شناخت مفاخر چراغی راه نسل آینده

نجم‌الدین گیلانی در سخنان خود در این همایش با تأکید بر استمرار میراث فرهنگی و علمی ابوالعباس اسفراینی گفت: دانشمندانی که امروز در این جمع حضور دارند، ادامه‌دهندگان راه ابوالعباس اسفراینی هستند و مسئولیتی بزرگ بر دوش دارند تا ارزش‌های علمی، فرهنگی و اخلاقی او را در جامعه امروز بازتولید و ترویج کنند.

وی تصریح کرد: شناخت و تقدیر از مفاخر، نه تنها ارج نهادن به گذشته است، بلکه چراغ راهی برای نسل‌های آینده و بستر توسعه علمی و فرهنگی کشور محسوب می‌شود.

ابوالعباس زبان عربی را خارج و زبان فارسی را جایگزین کرد

محسن مدیر شانه‌چی با بیان نقش برجسته ابوالعباس اسفراینی در دربار غزنویان گفت: ابوالعباس نخستین کسی بود که در دربار غزنویان به وزارت رسید و زبان فارسی را به عنوان زبان رسمی دولت زنده کرد و زبان عربی را از جایگاه دولتی خارج ساخت. این اقدام، گامی مهم در تثبیت فرهنگ و هویت ایرانی در دوره اسلامی بود.

وی تاکید کرد: تلاش‌های ابوالعباس اسفراینی در ترویج زبان فارسی و حمایت از فرهنگ ایرانی، نمونه‌ای بارز از نقش مفاخر در شکل‌دهی به هویت ملی و فرهنگی ماست و نشان می‌دهد که یک فرد با اراده و خرد می‌تواند مسیر تاریخ فرهنگی یک سرزمین را تغییر دهد.