به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا؛ در دنیای امروز که تحریمها و فشارهای اجتماعی، اقتصادی و حتی عاطفی به طور روزمره افراد و خانوادهها را تحت تأثیر قرار میدهد، نگاهی به زندگی حضرت زهرا (س) میتواند بهعنوان یک الگوی عملی و تربیتی در مقابله با سختیها و فشارهای زندگی مورد استفاده قرار گیرد. حضرت زهرا (س) از همان آغاز زندگی در مواجهه با انواع تحریمها و فشارها ایستادگی کردند و با صبر و استقامت، نقش یک الگوی بیبدیل را ایفا کردند. حجتالاسلام هادی عجمی، کارشناس فقه تربیتی در گفتوگو با ما به تحلیل این مقاومتها و آموزههای تربیتی سید زنان عالم پرداخته است که در ادامه میخوانیم:
۱ـ دوران تحریم عاطفی: تولدی در دل سختیها
حضرت زهرا (س) در سال پنجم بعثت در شرایطی متولد شد که پیامبر اسلام (ص) در اوج فشارهای قریش و مخالفتهای آنان قرار داشت. هجمههای اجتماعی، فرهنگی و حتی عاطفی علیه پیامبر و خانواده ایشان از همان ابتدای پیامبری آغاز شده بود.
حجتالاسلام عجمی در این زمینه میگوید: تولد حضرت زهرا (س) در سال پنجم بعثت همزمان بود با اوج فشارها علیه پیامبر (ص) و خانوادهاش. قریش که تلاش میکردند تا پیامبر (ص) را از رسالت خود باز دارند، حتی در امور عاطفی نیز در برابر ایشان ایستاده بودند. حضرت خدیجه (س) در این شرایط از پیامبر (ص) حمایت میکردند، به تنهایی در مواجهه با این مشکلات قرار گرفتند و هیچکس از میان قوم قریش به ایشان کمک نکردند.
این تحریم عاطفی، اولین مرحله از مقاومت حضرت زهرا (س) بود. حتی در شرایطی که به نظر میرسید دشمنان هیچ جایی برای بروز محبت یا همدلی باقی نگذاشتهاند، حضرت زهرا (س) و خانوادهاش تنها به خاطر ایمان به خدا و رسالت پیامبر (ص) در این دنیا زندگی میکردند.
۲ـ دوران تحریم اقتصادی: در دل فقر، ایستادگی میکنیم
یکی از چالشهای جدی در دوران کودکی حضرت زهرا (س) تحریم اقتصادی بود. وقتی قریش نتواستند مسلمانان را از حبشه باز گردانند و برخی از بزرگان همچون حمزه مسلمان شدند، قریش تصمیم به تحریم اقتصادی بنیهاشم گرفتند.
حجتالاسلام عجمی با اشاره به چالشهای آن روز مسلمانان توضیح میدهد: قریش با تحریم اقتصادی بنیهاشم، مسلمانان را تحت فشار قرار دادند. این تحریم شامل قطع روابط تجاری، مسدود کردن منابع مالی و حتی جلوگیری از خرید و فروش کالاها برای مسلمانان بود. حضرت زهرا (س) در چنین شرایطی بزرگ شد و این تجربیات سخت اقتصادی در خانواده پیامبر (ص) به او درسهای بزرگی از ایستادگی و اعتماد به خدا داد. البته این فشار اقتصادی که در دوران طفولیت حضرت زهرا (س) اعمال میشد، نه تنها ایشان را تضعیف نکرد، بلکه شخصیتش را محکمتر ساخت و او را به الگویی از مقاومت در برابر سختیها تبدیل کرد.
این کارشناس فقه تربیتی میافزاید: حضرت زهرا (س) در چنین شرایطی بهطور طبیعی مجبور بودند تا با فقر و محرومیت دستوپنجه نرم کنند. اما در همین دوران، او یاد گرفتند که در برابر مشکلات اقتصادی، نباید از ارزشهای انسانی و اصول دینی کوتاه بیایند.
۳ـ دوران تحریم اجتماعی: فشارهای غیرمستقیم، آسیبهای پنهان
پس از رحلت امالمؤمنین حضرت خدیجه کبری (س) و حضرت ابوطالب (ع)، حضرت زهرا (س) با فشارهای اجتماعی شدیدی روبهرو شدند. این فشارها بهویژه از سوی قریش و کسانی که علیه پیامبر اسلام (ص) قیام کرده بودند، آغاز شد.
حجتالاسلام عجمی بیان میدارد: حضرت زهرا (س) باید با شرایط جدید زندگی کنار میآمد، در حالی که تحریمهای اجتماعی و فشارهای داخلی همچنان ادامه داشت. اما ایشان در برابر این فشارها ایستاد و بهعنوان دختر پیامبر اسلام (ص) نقشی محوری در حفظ وحدت و آرامش خانواده ایفا کردند.
این دوران از زندگی حضرت زهرا (س) نشاندهنده آزمونی بزرگ بود. حضرت زهرا (س) بهجای فرو رفتن در یأس، به پیامبر اسلام (ص) تکیه کردند و در کنار ایشان، در برابر فشارهای اجتماعی ایستادند. این کارشناس دینی ادامه میدهد: حضرت زهرا (س) در برابر فشارهای اجتماعی و حتی بیمهریها و حسادتها، به طور کاملاً معناداری نشان دادند که نباید در برابر مشکلات اجتماعی خود را شکستخورده دید.
۴ـ دوران تحریم وطن: هجرت به مدینه و شروعی نو
حضرت زهرا (س) پس از هجرت به مدینه دوران جدیدی از زندگی را آغاز کردند. در مدینه، حضرت زهرا (س) باید علاوه بر همسر امام علی (ع) و مادر امام حسن (ع) و امام حسین (ع) نقشهای اجتماعی جدیدی ایفا میکردند، همچنین در کنار پیامبر اسلام (ص) در روند ساخت جامعه اسلامی نیز مشارکت میکردند.
حجتالاسلام عجمی با بیان اینکه حضرت زهرا (س) به عنوان یک شخصیت اجتماعی، در توسعه و تقویت بنیانهای جامعه اسلامی نقش داشتند، اظهار میدارد: حضرت (س) در کنار امام علی (ع) به طور مستمر در فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی شرکت میکردند. در واقع این دوران، یکی از مهمترین نقاط عطف زندگی حضرت زهرا (س) بود که به عنوان یک زن مسلمان و فعال اجتماعی، در کنار مردان جامعه اسلامی ایستادگی میکردند.
۵. دوران تحریم امنیتی و جنگ تحمیلی: مقاومت در میدانهای سخت
حضرت زهرا (س) در دوران جنگها و مشکلات امنیتی پس از هجرت به مدینه، نقشهای متعددی ایفا کرد. در جنگ احد، در حالی که فقط چند روز از تولد امام حسن (ع) میگذشت، حضرت زهرا (س) به میدان جنگ شتافت تا به مداوای جراحات پیامبر اسلام (ص) و حضرت علی (ع) بپردازد.
حجتالاسلام عجمی با اشاره به نقش حضرت صدیقه طاهره (س) در این برهه از تاریخ اسلام به عنوان یکی از مدافعان اصلی اسلام و پیامبر (ص) ابراز میدارد: حضرت فاطمه (س) در جنگ خندق یا احزاب که مدینه در محاصره دشمن قرار داشت، با پخت نان به پیامبر اسلام (ص) و سپاه اسلام کمک کردند. این صبر و فداکاری در شرایط سخت، برای مسلمانان امروز یک الگوی عملی از خدمت به اسلام و مقاومت است.
۶. دوران تحریم سیاسی: ایستادگی در برابر ظلم داخلی
پس از شهادت پیامبر اسلام (ص)، حضرت زهرا (س) وارد دوران جدیدی از تحریمها و فشارهای سیاسی شد. این دوران، بهویژه در ماههای ابتدایی پس از وفات پیامبر (ص)، یکی از حساسترین و دشوارترین مراحل زندگی ایشان بود. در این زمان، حضرت زهرا (س) نهتنها باید در برابر تحریفهایی که علیه مقام امامت و ولایت امام علی (ع) صورت میگرفت، ایستادگی میکرد، بلکه به عنوان مدافع اصلی حق اهل بیت (ع) در برابر ظلم و ستمهایی که علیه آنها بهویژه در مسأله خلافت و حکومت انجام میشد، مقاومت کردند.
حجتالاسلام عجمی تصریح میکند: حضرت زهرا (س) که بهطور طبیعی درگیر مسائل خانواده و تربیت فرزندان بودند، اما بهخوبی آگاه بودند که در برابر ظلمهای سیاسی و تحریفات دینی نمیتوانند سکوت کنند.
از سویی دیگر یکی از مهمترین لحظات تاریخساز در این دوران، خطبه فدکیه حضرت زهرا (س) است که در آن به شدت علیه ستمهایی که بهویژه در مورد فدک و حق ولایت امام علی (ع) اعمال شده بود، سخن گفتند. این خطبه یکی از مهمترین بیانیههای سیاسی حضرت فاطمه (س) بود که در آن از حق مشروع امام علی (ع) دفاع کردند و بر ظلمهای پس از شهادت پیامبر اسلام (ص) در جامعه اسلامی تأکید کردند.
حجتالاسلام عجمی با اشاره به این موضوع بیان میکند: حضرت زهرا (س) با خطبه فدکیه نه تنها حق خود را در موضوع فدک مطالبه کردند، بلکه در واقع آنچه را که بعد از پیامبر اسلام (ص) بهعنوان ظلم سیاسی در حق امام علی (ع) و اهل بیت (ع) بود، برای مسلمانان تبیین کردند. در واقع این حرکت حضرت زهرا (س) یک قیام سیاسی بود که به ویژه در آن زمان که بسیاری از مسلمانان درگیر مسائل سیاسی بودند، نوری از حقیقت را بر تاریکیهای جامعه اسلامی افکند.
در روزهای پایانی عمر شریفشان حضرت (س) علاوه بر مقابله با ظلمهای سیاسی، وظیفه تربیتی و مادری خود را بهطور کامل ایفا کردند و امام حسن (ع) و امام حسین (ع) را بهگونهای تربیت کردند که در آینده پرچم حقیقت و عدالت را در دست بگیرند.
حضرت زهرا (س)، الگویی تمامعیار از مقاومت و استقامت
در نهایت، حضرت زهرای مرضیه (س) الگویی بیبدیل از مقاومت و استقامت در برابر انواع تحریمها و فشارها است. از تولد در دل سختیها و تحریمهای عاطفی تا مقاومت در برابر فشارهای اقتصادی و اجتماعی و از ایستادگی در برابر جنگهای تحمیلی تا مقابله با ظلمهای سیاسی پس از وفات پیامبر اسلام (ص)، حضرت زهرا (س) همواره در مسیر راستین هدایت ایستاده بود.
این کارشناس فقه تربیتی در اینباره میگوید: حضرت زهرا (س) علاوه بر دوران خود، برای همه نسلها از جمله نسل امروز، درسهایی از استقامت و فداکاری ارائه دادهاند. ایشان به عنوان یک زن مسلمان نشان دادند که در برابر هیچگونه ظلم یا تحریمی نباید تسلیم شد و باید در عرصههای اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی ایستادگی کرد. حضرت زهرا (س) نقشی برجسته در تربیت نسلهایی از مجاهدان اسلام داشتند و ثابت کردند که حتی در برابر شرایط دشوارمیتوان با ایمان به خدا، ایستادگی کرد.
این مقاومتها و فداکاریها درسهایی از صبر و ایستادگی را به مسلمانان میآموزد، همچنین راهکارهایی عملی برای مقابله با مشکلات و چالشهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پیشروی افراد و خانوادهها ارائه میدهد. زیرا حضرت زهرا (س) با تکیه بر ایمان به خدا و حمایت از اصول اسلامی در برابر دشمنان ایستادند و با تربیت نسلهای آینده، مسیر درست و شایستهای را برای مسلمانان ترسیم کردند.
بنابراین آموزههای زندگی حضرت فاطمه (س) یک راهکار مهارتی برای مقابله با فشارها و چالشهای روزمره نیز میتواند مورد استفاده قرار گیرد. این آموزهها میتواند برای زنان، خانوادهها و حتی جوانان مسلمان به عنوان راهی برای مقاومت و ایستادگی در برابر مشکلات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در دنیای معاصر مفید باشد.
انتهای پیام/
انتهای پیام/