به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ شبکه خبری CNN در گزارشی تحقیقی اعلام کرد که فعالیت‌های گروه تروریستی داعش در شمال موزامبیک بار دیگر شدت گرفته است؛ موضوعی که تحلیلگران آن را نتیجه مستقیم قطع کمک‌های آمریکا به این کشور فقیر آفریقایی می‌دانند.
ماه گذشته، هفت فرد مسلح با لباس نظامی به یک مجتمع صیادی در یک شهر ساحلی شهر «موکیمبوا دا برایا» یورش بردند و پس از ورود به مسجد، با استفاده از بلندگوی اذان، مردم را فراخواندند. هویت آنان زمانی آشکار شد که پرچم داعش را برافراشتند. امام مسجد، «سمیل عیسی»، به CNN گفت که این اقدام نشان‌دهنده افزایش اعتمادبه‌نفس داعش پس از فروپاشی برنامه‌های کمک‌رسانی آمریکا بود.
ویدئوی منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی نشان داد که یکی از اعضای داعش بیانیه‌ای محلی و حساب‌شده قرائت کرده است؛ بیانیه‌ای که به گفته تحلیلگران، استقلال نسبی این شاخه از داعش را نسبت به سایر شاخه‌ها نشان می‌دهد. در این ویدئو، مردم محلی نه‌تنها فرار نکردند بلکه به‌طور دقیق فیلم‌برداری شدند، تا داعش نشان دهد در چه مناطقی می‌تواند آزادانه حضور یابد.
منطقه کابو دلگادو در شمال موزامبیک، که سرشار از منابع گاز است، طی هشت سال گذشته شاهد قتل، اشغال زمین و خشونت‌های گسترده بوده است. این شهر ساحلی از اوت ۲۰۲۰ تا اوت ۲۰۲۱ تحت کنترل شورشیان بود و خسارت‌های سنگینی به بار آمد. پس از آن، نیروهای موزامبیکی و رواندایی با حمایت غرب توانستند تا حدودی نظم را بازگردانند و کمک‌های مالی سخاوتمندانه‌ای به منطقه تزریق شد.
اما در ژانویه، با دستور اجرایی رئیس‌جمهور آمریکا، بخشی از فعالیت‌های آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID) متوقف شد و برخی برنامه‌ها به‌شدت کاهش یافت؛ برنامه‌هایی که هدفشان تقویت حضور دولت مرکزی و مهار افراط‌گرایی بود.
در ۷ سپتامبر، داعش بار دیگر حمله‌ای خونین به موکیمبوا دا برایا انجام داد و طی چند هفته ده‌ها نفر ـ عمدتاً مسیحیان ـ را سر برید. این حمله باعث شد ده‌ها هزار نفر از ساکنان منطقه آواره شوند.
طبق داده‌های پروژه ACLED، ۷۹ درصد فعالیت‌های داعش در جهان بین ژانویه تا اکتبر سال جاری در آفریقا رخ داده است. فعالیت داعش در موزامبیک در ماه اکتبر به اوج رسید و این کشور اکنون مسئول ۱۱ درصد اقدامات خشونت‌آمیز داعش در سطح جهانی است.
CNN طی دو ماه با دست‌کم ۱۲ مقام سابق USAID، پیمانکاران و امدادگران گفت‌وگو کرده و اسناد داخلی این سازمان را بررسی کرده است تا تأثیر کامل تعطیلی آن بر یکی از آسیب‌پذیرترین کشورهای آفریقا را ارزیابی کند.
بحران فقر شدید در موزامبیک زمینه‌ساز رشد دوباره شورش‌های مسلحانه شده است؛ کشوری که بیش از نیمی از جمعیت آن زیر خط فقر زندگی می‌کنند و میانگین سنی آنان تنها ۱۷ سال است. این کشور به‌شدت به کمک‌های آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID) وابسته بود؛ کمک‌هایی که در سال ۲۰۲۴ به ۵۸۶ میلیون دلار رسید و حدود ۳ درصد تولید ناخالص داخلی موزامبیک را تشکیل می‌داد.
بر اساس اسناد بررسی‌شده توسط CNN، این کمک‌ها بیش از ۲.۴ میلیارد دلار پروژه جاری یا آینده را شامل می‌شد و خدماتی همچون غذا، آب، آموزش، حمایت از دولت محلی و تأمین داروهای HIV/ایدز را پوشش می‌داد. مجموع هزینه‌های داروهای مرتبط با HIV حدود ۱۶۰ میلیون دلار برآورد شده است.
USAID همچنین پروژه‌هایی برای کاهش توان داعش در جذب نیرو، تأمین مالی کرده بود؛ از جمله طرح‌هایی برای رانندگان تاکسی و صیادان در شهر موکیمبوا دا برایا، مناطقی که فقر و کمبود فرصت‌ها جوانان را به‌راحتی در معرض جذب شورشیان قرار می‌دهد.
یک مقام ارشد سابق USAID به CNN گفت: «توقف ناگهانی برنامه‌های این آژانس، راه را برای شورشیان باز کرد تا آزادانه‌تر عمل کنند و بدون مجازات پیش بروند.»
وی افزود که مطالعات نشان داده است شورش موزامبیک در نهایت ناشی از «فقر شدید، حاشیه‌نشینی و نبود خدمات اساسی مانند بهداشت و آموزش» بوده است.
این مقام سابق تأکید کرد که USAID به‌طور مستقیم برای رفع این ریشه‌ها فعالیت می‌کرد؛ از جمله تغذیه آوارگان، کمک به مدارس و درمانگاه‌ها و ایجاد فرصت‌های شغلی برای جوانان.
او افزود: «وقتی این تلاش‌ها ناگهان متوقف شد، خلأی ایجاد شد که ناامیدی و آسیب‌پذیری را افزایش داد و به شورشیان فضای بیشتری برای فعالیت داد؛ چه از طریق خشونت و چه از راه جلب حمایت جوامع محلی.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که دولت آمریکا همچنان در سال جاری به ارائه کمک‌ها در موزامبیک ادامه داده است؛ بیشتر این کمک‌ها شامل غذا و تغذیه برای نجات جان‌ها بوده است. وی افزود: «کمک‌های خارجی همواره در حال بازبینی هستند تا با نیازهای کشور دریافت‌کننده و اولویت‌های ایالات متحده هماهنگ باشند.»
وزارت خارجه آمریکا به پرسش CNN درباره ارتباط میان قطع کمک‌ها و بازگشت داعش پاسخی نداد و تنها تأکید کرد: «ایالات متحده همچنان سخاوتمندترین کشور جهان است و این دولت کارایی و اثرگذاری راهبردی برنامه‌های کمک خارجی را به‌طور چشمگیری افزایش داده است. ما از دیگر کشورها می‌خواهیم بار جهانی را بیشتر تقسیم کنند.»
.......................................
پایان پیام/ 167