فرارو- در حالی که رهبران جهان بر جلوگیری از نقض آستانه ۱.۵+ درجه سانتیگراد توافق‌نامه پاریس تمرکز کرده‌اند، یک تحلیل علمی جدید و جامع از خطرناک‌ترین شرایط آب و هوایی تابستانی در ۱۰۰ شهر بزرگ جهان نشان داد که حداقل دمای شب در بسیاری از شهرهای جهان در هوای بسیار گرم، تا ۱۰ برابر سریع‌تر از میانگین دمای روز افزایش یافته است.

به گزارش فرارو، این مطالعه در مقیاس جهانی توسط تیمی از دانشمندان برجسته گرما از ایالات متحده، استرالیا، آرژانتین و تایلند و به رهبری سازمان غیرانتفاعی جهانی «تاب‌آوری اقلیمی برای همه» با تمرکز بر محافظت از مردم در برابر خطرات گرمای شدید انجام شد. این تحلیل، داده‌های آب و هوایی سه دهه (۱۹۹۴-۲۰۲۴) را تحت دو الگوی آب و هوایی بسیار خطرناک بررسی کرد: شرایط گرمسیری خشک (گرم و خشک) و شرایط گرمسیری مرطوب (گرم و مرطوب).

این مطالعه نشان داد که ۸۳ درصد از شهرهای مورد بررسی در این تجزیه و تحلیل، دمای شبانه پایدار و بالاتری را در طول خطرناک‌ترین گرمای تابستان تجربه می‌کنند، و بسیاری از شهرها نیز شاهد کاهش سریع شکاف بین بالاترین دما در روز و پایین‌ترین دما در شب هستند. این الگو که به عنوان کاهش دامنه دمای روزانه شناخته می‌شود، به این معنی است که شهرها در تمام طول شبانه‌روز گرم می‌مانند و ساکنان پس از تاریکی هوا، آرامش کمی دارند یا اصلاً آرامشی ندارند.

در برخی شهرها، حداقل دمای شبانه در طول رویدادهای گرمای شدید بسیار سریع‌تر از میانگین دمای روزانه افزایش می‌یابد. به عنوان مثال، در ملبورن، استرالیا، دمای شبانه در طول شرایط خشک گرمسیری هر ۵.۳۶ سال ۱ درجه سانتیگراد افزایش می‌یابد، در حالی که در دبی، امارات متحده عربی، دمای شبانه در طول شرایط مرطوب گرمسیری هر ۸.۸۱ سال ۱ درجه سانتیگراد افزایش می‌یابد.

دکتر لری کالکشتاین، اقلیم‌شناس و مشاور ارشد علوم گرما در سازمان «تاب‌آوری اقلیمی برای همه» که رهبری این مطالعه را بر عهده داشت، گفت: «پیش از این تحلیل، ما نمی‌دانستیم که گرمای شبانه با چه سرعتی در خطرناک‌ترین توده‌های هوا در حال افزایش است. برای ما بسیار مهم است که بفهمیم گرمای تابستان - که مردم را راهی اورژانس می‌کند - چگونه در حال تغییر است و وقتی در مورد آن صحبت می‌کنیم، چه چیزی را نادیده می‌گیریم.»

محققان همچنین افزایش شدید جهانی در فراوانی خطرناک‌ترین الگوهای آب و هوایی گرم و مرطوب را ثبت کردند. انواع آب و هوای گرمسیری مرطوب در طول دوره 30 ساله در سطح جهان 37 درصد افزایش یافته است که تقریباً 50 درصد آن در آمریکای مرکزی و جنوبی، اقیانوسیه و آفریقا بوده است. الگوهای آب و هوایی گرمسیری خشک در سطح جهان 13 درصد افزایش یافته است که بیشترین افزایش در استرالیا مشاهده می‌شود، جایی که چنین شرایطی 29 درصد افزایش یافته است.

در طول آب و هوای مرطوب گرمسیری، شهرهایی مانند سانتا ماریا، آپینگتون، سئول، سمرقند، پاریس، شهر کویت، پورتلند و آبادان شدیدترین کاهش را در اختلاف دمای روز و شب تجربه می‌کنند که نشان‌دهنده شب‌های گرم‌تر و بار گرمایی پایدارتر ۲۴ ساعته است. از نظر منطقه‌ای، تعداد شهرهایی که در شرایط مرطوب گرمسیری، دامنه دمای روزانه آنها کاهش می‌یابد، شامل موارد زیر است:

• آفریقا: ۱۳ شهر از ۱۵ شهر

• آسیا: ۱۸ شهر از ۲۲ شهر

• آمریکای مرکزی و جنوبی: ۱۰ شهر از ۱۱ شهر

• اروپا: ۷ شهر از ۱۲ شهر

• خاورمیانه: ۵ از ۵ شهر

• آمریکای شمالی: ۱۴ شهر از ۱۶ شهر

• اقیانوسیه: ۹ شهر از ۱۱ شهر

در شرایط خشک گرمسیری، شهرهایی از جمله ملبورن، آگادیر، سئول، بمبئی، قاهره، اقصر، کویت سیتی و سانتیاگو بیشترین کاهش را در شکاف بین بالاترین دماهای روزانه و پایین‌ترین دماهای شبانه نشان می‌دهند. تفکیک منطقه‌ای شهرهایی که در طول آب و هوای خشک گرمسیری، دامنه دمای روزانه آنها کاهش می‌یابد، به شرح زیر است:

• آفریقا: ۱۰ شهر از ۱۴ شهر

• آسیا: ۱۳ شهر از ۲۲ شهر

• آمریکای مرکزی و جنوبی: ۷ شهر از ۱۱ شهر

• اروپا: ۴ شهر از ۶ شهر

• خاورمیانه: ۶ شهر از ۷ شهر

• آمریکای شمالی: ۱۱ شهر از ۱۴ شهر

• اقیانوسیه: ۵ شهر از ۹ شهر

تهدید پنهان سلامتی پس از تاریکی هوا

دمای بالای شب مانع از خنک شدن بدن انسان می‌شود و خطرات گرمازدگی، کم‌آبی بدن و استرس قلبی عروقی را افزایش می‌دهد. وقتی خواب به دلیل گرما مختل می‌شود، بدن توانایی خود را برای بهبودی از قرار گرفتن در معرض گرما در طول روز از دست می‌دهد که این امر خطر بیماری و مرگ را افزایش می‌دهد - به ویژه برای افراد مسن، زنان، افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای و ساکنان خانه‌های با تهویه نامناسب یا پرجمعیت.

مطالعات پزشکی نشان داده‌اند که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض شب‌های گرم، حتی زمانی که دمای روز مشابه باشد، با افزایش میزان بستری شدن در بیمارستان و مرگ و میر در طول موج‌های گرما مرتبط است. با این حال، بیشتر بحث‌های عمومی و بسیاری از ارزیابی‌های علمی در مورد گرمای شدید هنوز هم عمدتاً بر حداکثر دمای روز و میانگین‌های بلندمدت تمرکز دارند.

این مطالعه با بررسی تنها گرم‌ترین و خطرناک‌ترین توده‌های هوا - به جای تمام روزهای تابستان - یک نقطه کور حیاتی را در نحوه اندازه‌گیری و آمادگی جوامع برای گرمای شدید برجسته می‌کند. یافته‌ها نشان می‌دهد که جمعیت در بسیاری از شهرها در شب با خطرات سلامتی بیشتری نسبت به معیارهای گرما و سیستم‌های هشدار دهنده موجود مواجه هستند.

محققان تأکید می‌کنند که شب‌های گرم‌تر می‌توانند به ویژه در مناطق شهری خطرناک باشند، جایی که اثر جزیره گرمایی شهری، کمبود فضای سبز و محیط‌های ساخته شده متراکم، گرما را به دام می‌اندازند و فرصت‌های خنک شدن را کاهش می‌دهند. در محله‌هایی که دسترسی محدود به تهویه مطبوع یا مراکز خنک‌کننده عمومی ایمن دارند، تأثیر ترکیبی گرمای شبانه بالا می‌تواند کشنده باشد.

فراخوان برای اقدام در مورد بحران گرمای ۲۴ ساعته

این گزارش با عنوان «گرمای شدید و کاهش دامنه روزانه: ارزیابی جهانی از ویژگی و فراوانی توده هوای سرکوبگر»، از دولت‌ها، سازمان‌های بهداشتی و برنامه‌ریزان شهری می‌خواهد که گرمای شدید را به عنوان یک بحران ۲۴ ساعته و نه یک چالش فقط در طول روز در نظر بگیرند.

کتی باگمن مک‌لئود، مدیرعامل سازمان «تاب‌آوری اقلیمی برای همه»، گفت: «ما می‌خواهیم این تحلیل، رهبران شهری و بهداشتی را بسیج کند تا فوراً دیدگاه خود را در مورد بحران گرمای ۲۴ ساعته گسترش دهند. این تحقیق، یک نقطه کور حیاتی را در درک ما از گرمای شدید آشکار می‌کند.»

به گزارش فرارو، در حال حاضر، اکثر سیستم‌های هشدار گرما و برنامه‌های عملیاتی، تأکید اصلی خود را بر دمای بالای روز یا مقادیر شاخص گرما قرار می‌دهند. بسیاری از آنها به صراحت حداقل دمای شب یا سرعت افزایش این دمای شب تحت خطرناک‌ترین توده‌های هوا را در نظر نمی‌گیرند.

این مطالعه مجموعه‌ای از اقدامات را توصیه می‌کند، از جمله:

• به‌روزرسانی سیستم‌های هشدار اولیه گرما برای در نظر گرفتن دمای شب و کاهش شکاف بین روز و شب.

• طراحی دستورالعمل‌های بهداشت عمومی و واکنش‌های اضطراری که اولویت را به حفاظت در طول شب‌های گرم متوالی می‌دهد، نه فقط روزهای گرم.

• گسترش دسترسی به راهکارهای خنک‌کننده - مانند تهویه مطبوع، پنکه، سقف‌های خنک، فضاهای عمومی سایه‌دار و مراکز خنک‌کننده عمومی - به‌ویژه در محله‌های کم‌درآمد و پرخطر.

• ادغام خطرات گرمای شبانه در ضوابط ساختمانی، برنامه‌ریزی شهری و سیاست‌های مسکن، با تمرکز بر بهبود تهویه، عایق‌بندی و مصالح ساختمانی که باعث کاهش احتباس گرما می‌شوند.

• سرمایه‌گذاری در نظارت دقیق‌تر بر دما و رطوبت در سطح محله برای درک بهتر اینکه گرمای شبانه در کجا خطرناک‌تر است و چه کسی بیشترین آسیب را می‌بیند.

نویسندگان استدلال می‌کنند که با ادامه گرم شدن آب و هوا، جوامع دیگر نمی‌توانند برای تسکین طبیعی از گرمای روز به شب‌های خنک‌تر تکیه کنند. بدون اقدامات سریع سازگاری، افزایش دمای شب خطرات سلامتی را تشدید می‌کند، شبکه‌های برق را تحت فشار قرار می‌دهد زیرا تقاضا برای خنک‌سازی پس از تاریکی افزایش می‌یابد و نابرابری‌های موجود بین جوامعی که می‌توانند از پس هزینه‌های حفاظت برآیند و جوامعی که نمی‌توانند، عمیق‌تر می‌شود.

قرار گرفتن در معرض گرما به طور سنتی با حداکثر دمای روزانه و میانگین دما سنجیده می‌شود. این مطالعه نشان می‌دهد که برای محافظت واقعی از مردم، تصمیم‌گیرندگان باید تهدید رو به رشد شب‌های گرم‌تر و نحوه گسترش بی‌وقفه گرمای شدید در طول ۲۴ ساعت شبانه‌روز را در نظر بگیرند.