به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری آنا، سخنان اخیر کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، در گفتوگو با شبکه سیانان، تصویری شفاف و دقیق از رویکرد جمهوری اسلامی در عرصه سیاست خارجی ترسیم میکند؛ تصویری که نشان میدهد تهران ضمن پایبندی کامل به اصول راهبردی خود، از انعطاف تاکتیکی لازم برای مدیریت بحرانها و پیشبرد تعاملات بینالمللی بهره میگیرد.
مرور تحولات سیاسی و دیپلماتیک سالهای اخیر نیز این چارچوب ترسیمشده از سوی این دیپلمات ارشد را با شواهد عملی و مصادیق روشن تأیید میکند.
۱. خطوط قرمز ثابت در برنامههای هستهای و موشکی
جمهوری اسلامی همواره تأکید کرده است که توسعه برنامههای هستهای و موشکی، موضوعی غیرقابلمعامله و خارج از چارچوب هرگونه مذاکره است. تداوم غنیسازی اورانیوم و انجام آزمایشهای موشکی پیشرفته - در دورههایی که فشار تحریمها و تهدیدهای خارجی به اوج رسیده - نشاندهنده پایبندی کامل تهران به خطوط قرمز اعلامشده است. این رویکرد پیام صریحی به جامعه بینالمللی میفرستد: اصول امنیت ملی و دفاعی ایران قابل انعطاف نیست و هر تلاشی برای تغییر این خطوط با پاسخ بازدارنده و قاطع جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد.
۲. استقلال و خوداتکایی بومی در حوزه فناوری و دفاع
ایران با گسترش سامانههای دفاعی و توسعه فناوریهای هستهای در داخل کشور، سطحی پایدار از خوداتکایی استراتژیک را تثبیت کرده است. ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته، تولید پهپادهای عملیاتی و تقویت صنایع دفاعی بومی تنها بخشی از مسیر توانمندسازی داخلی است که در سالهای اخیر طی شده است.
این استقلال نهتنها توان دفاعی و بازدارندگی کشور را ارتقا داده، بلکه موقعیت دیپلماتیک ایران را نیز در مذاکرات بینالمللی تقویت کرده است؛ چراکه تهران با تکیه بر ظرفیتهای داخلی و بدون وابستگی به قدرتهای خارجی، قادر است اهداف راهبردی خود را با ثبات و اعتمادبهنفس بیشتری دنبال کند.
۳. شرطگذاری در مذاکرات بر اساس رفتار طرف مقابل
تحولات دیپلماتیک اخیر نشان میدهد که ایران همواره آمادگی ورود به مذاکره را دارد، اما این آمادگی را مشروط به رفتار طرف مقابل میداند. مذاکرات برجام نمونه روشن این رویکرد است؛ جایی که تهران بر رفع تحریمها و دریافت تضمینهای واقعی درباره حقوق هستهای خود تأکید کرده و تصریح داشته که بدون تحقق این شروط، هیچگونه مصالحهای انجام نخواهد شد. همین مبنا در تعاملات ایران با همسایگان خلیج فارس و دیگر کشورهای منطقه نیز دیده میشود.
دیپلماسی ایران با ریاض و بغداد بر اصل رفتار متقابل، احترام به منافع ملی و حفظ اصول راهبردی استوار است؛ رویکردی که نشان میدهد تهران در مسیر تعامل و گفتوگو، از چارچوبهای خود عدول نمیکند و در برابر زیادهخواهی ایالات متحده و فشارهای غربی نیز بر مواضع اصولیاش ثابتقدم باقی میماند.
۴. بازدارندگی فعال بدون ورود به تنشسازی
تهران سیاست «بازدارندگی فعال» را در دستور کار خود قرار داده، بیآنکه وارد اقدامات تحریکآمیز یا تنشزای نظامی شود. برگزاری رزمایشهای دفاعی، تقویت نیروهای دریایی و زمینی، و توسعه سامانههای پدافندی و پهپادی، بخشهایی از همین راهبرد محسوب میشوند. این اقدامات از یکسو توان ایران را برای مقابله با تهدیدات خارجی افزایش میدهد و از سوی دیگر نشان میدهد که جمهوری اسلامی از ورود به مسیر تنشآفرینی و درگیری غیرضروری پرهیز میکند. ایجاد تعادل میان قدرت بازدارنده و خودداری از تحریک نظامی، بیانگر هوشمندی تاکتیکی در سیاست دفاعی کشور است.
۵. انعطاف تاکتیکی در مسائل منطقهای با محوریت فلسطین
ایران در مسائل منطقهای، بهویژه در موضوع فلسطین، رویکردی مبتنی بر انعطاف تاکتیکی را دنبال میکند. حمایت مستمر از مقاومت فلسطین در کنار مشارکت فعال در ابتکارات دیپلماتیک برای حل بحران، نشان میدهد تهران در عین پایبندی به اصول ثابت خود، از انعطاف لازم برای همراهی با خواست و تصمیم ملتهای منطقه نیز برخوردار است.
این الگو، ترکیبی متوازن از حفظ اصول بنیادین و توجه به واقعیتهای میدانی را نمایان میسازد؛ الگویی که طی سالهای اخیر جایگاه ایران را در مسائل حساس منطقه تثبیت کرده است.
مذاکره همراه با حفظ خطوط قرمز
مجموعه این تجربههای سیاسی و دیپلماتیک همان چارچوبی را تأیید میکند که کمال خرازی در مصاحبه با سیانان بر آن تأکید کرد: اینکه تهران در حالی که برای مذاکره و تعامل آمادگی دارد، هرگز اصول راهبردی خود را برای جلب رضایت قدرتهای متجاوز قربانی نکرده و در برابر تهدیدها و فشارها عقب ننشسته است.
حفظ خطوط قرمز امنیتی و هستهای، بهرهگیری از هوشمندی دیپلماتیک و تقویت تصویر استقلال ملی، محورهایی هستند که جایگاه ایران را در معادلات منطقهای و بینالمللی تثبیت کردهاند.
انتهای پیام/