نگار فیض‌آبادی، انصاف نیوز: مریم عباسینژاد، روانپزشک، خودکشی را طبق داده‌های علمی وابسته به عوامل زیستی، روانی و اجتماعی دانست و گفت: «حفظ جان انسان‌ها در اولویت است و نباید خودکشی را پیامد طبیعی مشکلات و ناامیدی اجتماعی دانست و موجه نشان داد.»
این فعال حوزه پیشگیری از خودکشی، در گفتوگو با خبرنگار انصاف نیوز گفت: «قبل از گفتوگو در مورد موضوع خودکشی، باید چارچوب نظری‌مان را مشخص کنیم. در چارچوب نظری من، حفظ جان حتی یک انسان و به خصوص یک جوان، از جایگاه بالایی برخوردار است.»
او در ادامه اضافه کرد: «اما پیشگیری از خودکشی چرا مهم است؟ چون در وهله‌ی اول حفظ جان انسان‌ها ارزش دارد و از دست رفتن جان یک انسان خسارت‌بار است.
در سطح بعدی، حفظ جان یک جوان ارزشمندتر هم است. از طرف دیگر، پیامدهای فاجعه‌بار روانی اجتماعی خودکشی روی خانواده‌ی فرد متوفی و تعداد بسیار زیادی از نزدیکان و اطرافیان او و مخاطب‌هایی که او را می‌شناسند، جبران‌ناپذیر است و نمی‌توان از آنها چشم‌پوشی کرد.»
مریم عباسینژاد: خودکشی وابسته به یک تک عامل نیست
عباسینژاد گفت: «من نمی‌توانم درباره‌ی علل و عوامل مرتبط با خودکشی فرد خاصی که می‌فرمایید صحبتی کنم، چون او را نمی‌شناسم و اطلاعات بسیار زیادی برای کالبدشکافی یک خودکشی خاص نیاز است. اما این را با قاطعیت می‌توان گفت که به طور کلی خودکشی تحت تاثیر عوامل سه‌گانه‌ی بیولوژیک، روانی و اجتماعی اتفاق میفتد.
بنابراین نمی‌توان درصد مشخصی را برای سهم هر دسته از این عوامل در نظر گرفت و به شکل قطعی گفت کدامشان در خودکشی یک فرد، ولو تحت فشارهای اجتماعی و سیاسی، موثرتر بوده‌اند.»
این روانپزشک در ادامه اضافه کرد: «ممکن است در کالبدشکافی جسمی علت تامه‌ی مرگ را بتوان گفت، اما در کالبدشکافی روانی، نمی‌توان سهم عوامل را مشخص کرد، اما شواهد علمی مشخص کرده‌اند که در بیشتر موارد، عوامل روانی و اجتماعی در هم‌افزایی با یک زمینه بیولوژیک مغزی، در نهایت منجر به اقدام به خودکشی و مرگ می‌شوند.
منظور این است که در بیشتر کسانی که خودکشی کرده‌اند، یک زمینه‌ی زیستی برایشان فراهم بوده است و چه بسا اگر تحت نظر روانپزشک، تغییرات خلقی آنها بررسی می‌شد و مثلا داروی مناسب مصرف می‌کردند، در شرایط ناامیدی و بحران، از مهارت‌های سازگارانه‌ای برای حل مسائل خود استفاده می‌کردند، شرایط را تاب می‌آوردند، از افسردگی عبور می‌کردند و دست به خودکشی نمی‌زدند»
نقش دارو در کاهش و از بین رفتن افکار خودکشی
او گفت: «برخی بحران‌های شخصی و جمعی برای فردی که زمینه‌ی افسردگی و نوسان خلق دارد، مثل تیر خلاص عمل می‌کنند و در تصمیم نادرست فرد برای خودکشی تاثیر دارند.
شاید بحران‌های مکرر در طول سال‌ها، یا شکست‌های مکرر یا حتی مورد ظلم واقع شدن، تاثیرات منفی بر روان فرد داشته باشند، اما در اغلب موارد اطرافیان نشانه‌های هشدار را در فرد می‌بینند و ای کاش به موقع بتوانند به کمک فرد بشتابند.»
کمک به جای بی‌تفاوتی
او در خصوص کیفیت تاثیر عوامل اجتماعی در خودکشی توضیح داد: «این عوامل قطعا تاثیر دارند، اما نه با کیفیتی که بگوییم مستقیما عامل خودکشی بوده‌اند!
نقش عوامل بیولوژیک آنقدر پررنگ است که با وجود عوامل فشار اجتماعی، افراد با مصرف منظم داروهای روانپزشکی، فکر خودکشی‌شان که یک زمانی خیلی هم جدی و شدید بوده، می‌تواند با درمان از بین برود.»
عباسینژاد با مهم دانستن موضوع پیشگیری از خودکشی در جوامع در حال گذار مثل ایران گفت: «اگر کسی را می‌بینید که احساس ناامیدی می‌کند و تحت فشار است، حتما به او کمک کنید.
در گام اول مهم نیست که دقیقا چه عاملی باعث شده تا فرد به خودکشی فکر کند، مهم است که آن لحظه دیگران به او کمک کنند و در قدم بعدی، اقداماتی انجام شود که این کمک پایدار باشد و فرد به زندگی برگردد.»
«فکر خودکشی مثل تب است»
این فعال حوزه‌ی سلامت گفت: «فکر خودکشی مثل علامت تب در بیمار روانپزشکی است و باید فورا به آن توجه کرد. فراموش نکنیم که قرار نیست یک نفر دائم در تب بماند؛ زیرا به کمک درمان دارویی و روان‌درمانی می‌توان این علامت را برطرف کرد.
همه‌ی ما در مقطعی از زندگی شاید فکر کرده باشیم چقدر همه‌چیز تلخ و سیاه است و در زمان دیگری اصلا چنین نگرشی نداشته باشیم اما آنچه باعث تبدیل فکر به اقدام می‌شود، فقط مربوط به یک عامل نیست.»
«خودکشی را نباید عادی و طبیعی جلوه داد»
عباسینژاد در پایان گفت: «انسان ها در شرایط مختلف با طیفی از خلق شاد تا غمگین مواجه هستند. زمانی که فرد شاد است، درباره‌ی خودش، زندگی و دنیا نگرش مثبتی دارد و همه‌ی آنها را خوب ارزیابی می‌کند و در خلق غمگین، نسبت به خودش، دنیا و دیگران نگرشی منفی دارد و می‌خواهد زنده نباشد.
همه‌ی ما از نظر خلقی درصدی از نوسان را داریم که خیلی افراطی نیست اما کسانی که به خودکشی فکر می‌کنند حتما نیاز به درمان دارند.
در نهایت فراموش نکنیم که خودکشی هم شبیه قتل است؛ همان‌طور که قتل را نباید در هیچ شرایطی عادی‌سازی کرد و برایش توجیه آورد، خودکشی را هم نباید پیامد طبیعی مشکلات و ناامیدی اجتماعی دانست و موجه نشان داد.»
درصورتی‌که افکار خودکشی دارید، با اورژانس اجتماعی به شماره‌ی ۱۲۳ تماس بگیرید و حتما با یک روانپزشک و روانشناس (درمانگر) در تماس باشید و جلسه‌های منظم هفتگی را دنبال کنید.
انتهای پیام