به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، در میانه ارزیابی‌های مجلس شورای اسلامی از عملکرد دولت در برنامه پنج‌ساله هفتم،خبرنگار تسنیم دریک گفت‌وگوی صمیمانه با احمد آریایی‌نژاد، نماینده مردم ملایر،به برسی نکات قابل تأملی درباره چالش‌های پیشِ روی کشور می‌پردازد.بر این موضوع تأکید دارد که حلقه مفقوده پیشرفت در بسیاری از بخش‌ها، نه کمبود بودجه، بلکه ضعف در مدیریت و اجرا است که در ادامه میخوانید.
تسنیم :باتوجه به حضور کابینه دولت چهاردم در مجلس شورای اسلامی،چه گزارشی درمورد عملکرد اجرایی دولت دریافت کردید؟
آریایی نژاد: برنامه مجلس بر این اساس بود که پس از گذشت حدوداً یک سال از اجرای برنامه پنج‌ساله هفتم، گزارشی در مورد عملکرد اجرایی دولت دریافت نماییم؛ به این صورت که در خلال برنامه سالانه، گزارش عملکرد اخذ شود و نقاط ضعف و چالش‌های موجود در این برنامه مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس، از شخص رئیس‌جمهور گرفته تا معاون ایشان و مسئولان مختلف و وزرا، به نوبت در طی این دو روز، در نوبت‌های صبح و عصر حضور یافتند و وزارتخانه متبوع خود را در معرض ارزیابی قرار دادند. آنها گزارش دادند و کمیسیون‌های مربوطه در مورد برنامه در بخش مربوطه خود صحبت کردند و در نهایت، بیانیه‌ای صادر شد مبنی بر اینکه ما در بخش‌های مختلف با چالش مواجه هستیم و از دولت درخواست شد تا با شتاب و قدرت بیشتری برنامه را ادامه دهد.
چالش ارز و تسهیلات بانکی همچنان پابرجاست
تسنیم: چالش‌هایی که مطرح شد، چه موضوعاتی بودند؟
آریایی نژاد: هر وزیری در حوزه خود توضیح داد، برای مثال، وزیر بهداشت و درمان در مورد بحث پزشک خانواده، چالش‌های مربوط به نیروی انسانی، دارو و تجهیزات صحبت کرد. ما مطابق با برنامه پنج‌ساله هفتم در بخش‌های مرتبط با بهداشت و درمان، شاهد صحبت برخی از نمایندگان و رئیس کمیسیون بودیم. به عبارت دیگر، می‌خواهیم بگوییم که دولت از عملکرد خود دفاع کرد و مجلس نیز از برنامه دفاع نمود و در پایان، برای هر بخش بیانیه‌ای صادر شد که به باور بنده اکثر نمایندگان آن را امضا کردند، حاکی از اینکه لازم است دولت در بخش‌هایی که دارای عقب‌ماندگی قابل‌توجهی است، با قدرت و شتاب بیشتری تلاش نماید و این عقب‌ماندگی‌ها را نه تنها جبران کند، بلکه مطابق با برنامه پیش برود.
البته بیشتر اعضای مجلس معتقد بودند اغلب برنامه‌هایی که به زمین مانده، ارتباطی به کمبود بودجه ندارد، بلکه مربوط به عملیات و مدیریت است. برای مثال، در بحث مسکن، که دیگر مسئله زمین و تحریم مطرح نیست، می‌توانستند با قیمت مناسب و ارزان، را در اختیار متقاضیان مسکن قرار دهند. متن برنامه پنج‌ساله هفتم مقابل ما قرار داشت تا بررسی کنیم کدام بخش‌ها محقق نشده است وسپس در یک تعامل سازنده کمک کنیم تا دولت، پرقدرت‌تر و به یاری خدا، در مسیر اجرای برنامه گام بردارد.
تسنیم: در این جلسات،در بحث اقتصادی چه اقدامی انجام شد؟
آریایی نژاد: متاسفانه همچنان چالش ارز را داریم، بحث گرانی بنزین فعلاً منتفی است. بحث تولید ملی و اینکه برخی از بانک‌ها از وظایف محوله خود و از پرداخت تسهیلاتی که می‌بایست اعطا نمایند، تخطی کرده‌اند یا آن را پرداخت ننموده‌اند. این موارد، بخشی از چالش‌هایی است که در حوزه اقتصاد داشته‌ایم و همچنان داریم. بنده حتی شخصاً به حضور خود آقای وزیر، در دو نوبت، یک بار پیش از تصدی وزارت و یک بار پس از آن، عرض کردم که اگر هدف رونق اقتصادی، کاهش تورم و افزایش اشتغال است، می‌بایست دست واسطه‌هایی که بدون زحمت درآمد دارند، قطع شود و به تولیدکننده بها و اهمیت بیشتری داده شود. مسلماً راه‌حل‌هایی برای این موارد وجود دارد، اما متأسفانه به نظر می‌رسد آن همت لازم هنوز محقق نشده است. همه ما می‌بایست در یک جهت مناسب و هماهنگ حرکت نماییم.
البته بنده به شخصه نسبت به برخی از همکاران در خود مجلس نیز نقد دارم. هنگامی که وزرا حضور می‌یابند، به جای آنکه بنشینند و صحبت‌های ایشان را گوش دهند، اگر هم صحبتی می‌کنند، عمدتاً مشغول اخذ امضای نامه‌ها در داخل مجلس هستند تا نامه‌ای را نزد فلان شخص ببرند. حتی امروز نیز بارها شاهد بودیم که برخی از نمایندگان دور برخی از وزرا جمع می‌شدند و نامه ارائه می‌دادند، در حالی که وزیر می‌بایست به صحبت‌ها گوش می‌داد و برخی از نمایندگان می‌بایست صحبت می‌کردند؛ یا وزیر صحبت می‌کرد و نمایندگان گوش می‌دادند. متأسفانه به عملی مهم‌تر از این، که فعلاً وجود ندارد، مبادرت نمی‌ورزند و وقت مجلس را صرف مطالبات حوزه انتخابیه خود می‌کنند.
تسنیم: بحث کالابرگ‌ها،به کجا رسید؟
آریایی‌نژاد: رئیس مجلس، گفتند که کالابرگ الکترونیکی قراربود از آبان توزیع شود.چرا به صورت معیشتی اعلام شده است، این‌گونه سیاست‌ها، گاه به صورت موازی و گاه در تضاد با یکدیگر قرار می‌گیرند و با هم سازگار نیستند. در نهایت، ما به عنوان سیاست‌گذار و قانون‌گذار، می‌بایست آنچه را که قانون از ما خواسته است، اجرا نماییم. اگر بخواهیم هر فرد بر اساس سلیقه شخصی خود عمل کند، ممکن است در جاهای مختلف با چالش مواجه شویم. اتفاقاً رئیس مجلس نیز اعتراض خود را نسبت به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام داشت، که ظاهراً دیروز کالابرگ الکترونیکی را معیشتی اعلام نموده‌اند.
تسنیم: باتوجه به صحبت اخیر رئیس جمهور در مورد اینکه مجلس در قبال این وضعیت بحرانی مملکت مقصر هستند. نظر شما در این باره چیست؟
آریایی‌نژاد: بنده نیز در یکی از اظهارنظرهایم گفتم که اساساً تسامح و تساهل قوا و نهادها موجب شده است که مردم به حقوق خود نرسند و ما در برابر مردم شرمنده باشیم.هر شخصی دارای حد و حدودی از اختیارات است. اگر به خاطر داشته باشید، گاهی اوقات مقام معظم رهبری متذکر شده‌اند که برخی می‌گویند «باید این‌گونه شود، باید آن‌گونه شود»؛ سؤال اینجاست که مسئول اجرای این «بایدها» کیست؟ پاسخ، دولت است، حالا هر دولتی که باشد. اینکه آقای رئیس‌جمهور بیایند و بفرمایند که «برای حل این مشکلات بیایید دور هم جمع شویم، دیگر مربوط به زمان حاضر نیست، زیرا ایشان مسئول اجرایی کشور هستند.
اتفاقاً این بار رئیس مجلس در صحبت‌هایش عملیاتی و دقیق صحبت کرد. به هر حال، مجلس هم نقش مطالبه‌گری و هم نقش نظارتی دارد. اما ما نباید فراموش کنیم که قوه مجریه است. به نظر بنده، دولت می‌بایست ارائه آمار و ارقام دهد و مطابق با جداول و برنامه‌هایی که در برنامه پنج‌ساله هفتم وجود دارد، بیاید و بیان کند که ما در ابتدا در کجا قرار داشتیم و اکنون در کجا قرار داریم. از نظر پیشرفت برنامه، یا اگر در جاهایی پیشرفت نداشته‌ایم، یا عقب‌نشینی داشته‌ایم، یا کم‌پیشرفت کرده‌ایم، دلایل آن را توضیح دهد. ما تا حدی انتظار داشتیم که آقای رئیس‌جمهور صحبت کنند، خب حالا وزرای ایشان تا اندازه‌ای صحبت کردند.
اما در کلیت ماجرا، ما به دنبال توصیف صرف موضوع نیستیم. مشکل را همه می‌دانند، شما همین الان بروید و از یک نوجوان بپرسید، می‌داند که کشور چه مشکلاتی دارد. نه ما، نه دولت و نه هیچکس دیگر نباید به دنبال گفتاردرمانی باشد، منتها وظیفه ما، نظارت بر اجرای قوانین و موازین است و اگرگزارش بدهد که کوتاهی شده، دلایل آن را جویا می‌شویم. اگر دلایل کوتاهی، عمدی باشد، برخوردی متناسب خواهد شد و اگر از روی سهو باشد، تذکر می‌دهیم. به هر حال، ما تمایل داریم که هم‌افزایی میان قوا در چارچوب وظایف قانونی هر یک باشد. ما نمی‌توانیم برویم و مجری شویم و مجری نیز نباید بیاید و قانون‌گذار شود. اگر بخش‌هایی از اجرا را به اختیار خود مجری بگذاریم، ما تنها می‌توانیم قانون کلی را تصویب نماییم.
تسنیم: پس از این جلسه، انتظار شما از دولت چیست؟
آریایی نژاد: به هر حال، ما انتظار داریم هنگامی که مشکلی وجود دارد، متخصص مربوطه بیاید و راه چاره آن مشکل را بیان کند و سپس عمل نماید. ما تاکید می‌کنیم که کارها باید انجام شود، دولت نباید بگوید امکان پذیرنیست. به هر حال، دولت‌ها با پذیرش تصدی امور، می‌آیند و متصدی دولت می‌شوند و می‌دانند مشکلات چیست. اگر بگویند ما نمی‌دانستیم، این حرف قابل پذیرش نیست، زیرا به هر حال هنگام ورود به دولت، از شرایط جامعه آگاه هستند. برخی مشکلات نیز ممکن است بعداً و در حین کار ایجاد شده باشد. به هر حال، معنای مدیریت این نیست که همه راه‌ها هموار باشد و ما از ابتدا بگوییم که اگر این مشکلات از قبل می‌بود، قادر به حل آن بودیم، اما اگر مشکل جدیدی پیش آمد، ما نمی‌توانیم کاری کنیم. به نظر بنده این‌گونه توجیهات، نشانه‌ای از اشتباه در اقدام است. امید است که هر سه قوه به همراه نهادهای همراه مانند شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، همگی کمک کنند تا همه با هم یک مسیر درست را طی نماییم.
تأکید بر پیشگیری در نظام سلامت و تقویت تولید ملی
تسنیم: بیشترین چالش‌های موجود در برنامه پنج‌ساله هفتم، چیست؟
آریایی‌نژاد: به نظر بنده، به ترتیب، بیشترین چالش، مسائل اقتصادی و معیشتی است،سپس مسکن و پس از آن بهداشت و درمان است.
تسنیم: باتوجه به اینکه بیمه سلامت، با کسری بودجه مواجه است،آیا مجلس برای این موضوع، بودجه حمایتی درنظر دارد؟
آریایی‌نژاد: زمانی که ما یک مسیر را دائماً تکرار می‌کنیم و متوجه می‌شویم که اشتباهاتی داریم، چرا به دنبال راه حل جدید نمی‌رویم؟ چرا نمی‌رویم کشورهایی که الگوهای موفق دارند را بررسی کنیم و ببینیم آنها چه کرده‌اند که بیمه در آنجا موفق است؟ نخست، لازم است تعداد نیازمندان به درمان را کاهش دهیم و روی پیشگیری سرمایه‌گذاری کنیم. سپس کسی که خارج از استاندارد از بیمه استفاده می‌کند، باید حق بیمه متفاوتی با کسی بپردازد که ممکن است در سال حتی یک یا دو بار هم از بیمه خود استفاده نکند. در حال حاضر همه برابرند. باید مراقب «حق الناس» نیز باشیم. این که مثلاً 45 میلیون نفر بیمه‌شده باشند، اما فقط پنج میلیون نفر از آن استفاده کنند، این تا حدی از عدالت خارج می‌شود.
برای مثال بیمه خودرو را در نظر بگیرید. وقتی یک خودرو تصادف ندارد و عمدی در کار نبوده، در سال بعد تشویقی می‌شود و مقداری از حق بیمه او کمتر گرفته می‌شود. اما در حال حاضر، کسی که پرمراجعه به مراکز درمانی است، با کسی که تقریباً مراجعه‌اش صفر است، یک جور حق بیمه پرداخت می‌کند. این خود یک مسئله است. چرا بیمه ما توان مالی پرداخت ندارد؟ زیرا تعداد نیازمندان به درمان، فراتر از توان مالی و پوشش بیمه است. چرا از ابتدا مانع این وضعیت نشدیم؟ چون خانه‌های بهداشت را در شهر و روستا رها کردیم. یعنی همان پیشگیری را رها کردیم. درشرایط کنونی، تقدم پیشگیری بر درمان همچنین اصلاح سبک زندگی ضروری است.
تسنیم: باتوجه به اوضاع اقتصادی جامعه، بسیاری از مردم توانایی تامین حداقل کالری روزانه خود را نیز ندارند،به نظر شما علت این معضل چیست؟
آریایی نژاد: بدون شک، کمبود تولید ملی یا کاهش تولید ملی در این شرایط مؤثر است. دقت کنید وقتی که تولید ناخالص ملی با هزینه‌ها فاصله زیادی دارد، قطعاً به معنای تورم، گرانی و عدم دسترسی مردم به غذای مناسب است. شما می‌بینید که گوشت ، برنج ، مرغ گران شده‌است حتی نان نیز به تدریج به سمت گرانی یا نامناسب شدن قیمت یا مشکلات دیگر پیش می‌رود. این موارد خود باعث سوءتغذیه می‌شود و آن نیز به نوبه خود منجر به یکسری بیماری‌های گوارشی می‌گردد.
اگر اقتصاد شکوفایی داشته باشیم، نه تنها معضلات مردم برطرف می‌شود، بلکه رونق زندگی پررنگ‌تر و بیشتر نیز خواهد شد. باید توجه داشت که رئیس‌جمهور، نماینده مجلس، وزیر و مسئولان کشور از آسمان نیامده‌اند؛ این‌ها منتخب خود ما هستند. و نیز، کسی که تخصصی ندارد و کاری را قبول می‌کند، بی‌تقواست. این پایه و اساس کار است.اگر به بخش‌های دیگر برویم، به نظر من با منابعی که ایران دارد، اگر سوء مدیریت در کارنباشد، احتمال حل مشکلات به مراتب بیشتر است.
تأکید بر اهمیت خانه‌های بهداشت برای پیشگیری ارزان و همگانی
تسنیم: تعین‌تکلیف بدهی‌ها به دانشگاه‌های علوم پزشکی چه شد؟
آریایی نژاد:الان باید پرداخت شوند، منتها برای پرداخت، اول باید درآمدی وجود داشته باشد، وگرنه الان دیگرحتی فاصله چند ماهه نیز پر نخواهد شد.باید پایه و اساس را محکم کنید. بقیه چیزها ممکن است. وقتی هزینه‌هایمان بیشتر از درآمدمان است، این کاسه همان کاسه است! این روش، یک روش قهقرایی است. باید تلاش کنیم اول به برابری هزینه با درآمد برسیم. اگر روزی توانستیم درآمد بیشتری ایجاد کنیم، آنگاه فردا بسیاری از کارها حل می‌شود؛ هم ارزانی می‌آید، هم اشتغال زیاد می‌شود. منتها باید برنامه داشته باشیم. این موارد، وقتی برنامه نداشته باشیم، به آرزو و خیالات تبدیل می‌شود.
تسنیم: آیا مصوبه عملیاتی دارید تا مردم در مراحل اولیه زندگی از بیمه سلامت در حوزه پیشگیری استفاده کنند؟
آریایی نژاد: به نظر من این کار در وضعیت کنونی شدنی است. همیشه این بحث را در کمیسیون مطرح می‌کنم، با فعالیت خانه‌های بهداشت،تا این حد نیاز به پزشک متخصص و فوق‌تخصص نخواهید داشت. یک بهورز با دانش اندک که قادر باشد فشار خون را اندازه بگیرد و دیابت را کنترل کند، می‌تواند از بروز یا شدت بسیاری از بیماری‌هاجلوگیری کند یا آنها را کنترل نماید، به واسطه حضور یک نفر در یک جمعیت 400-500 نفری یک روستا، این روش برای ما بسیار ارزان‌تر تمام می‌شود تا اینکه بخواهیم یک فوق‌تخصص یا متخصص بیاوریم. درخانه‌های بهداشت هر کس از خدمات پیشگیری استفاده کند، یا مرتباً به خانه بهداشت مراجعه کند، و امتیازاتی که سبک زندگی‌اش را تغییر می‌دهد به او داده شود، برای مثال مبلغ حق بیمه‌ای که از او گرفته می‌شود، بسیار کمتر شود. البته این حق مردم است، ولی وقتی توان مالی کم باشد و نتوانیم دستمزد کافی پرداخت کنیم، چه کار می‌کنیم؟ او را آزاد می‌گذاریم تا به بخش خصوصی برود، یا زیرمیزی می‌گیرد، یا تحت فشار قرار می‌گیرد تا به کشورهای حاشیه خلیج فارس، ویا دیگرنقاط اروپا یا اقیانوسیه برود که مبلغ بیشتری پرداخت می‌کنند. خودبه‌خود کشش و جاذبه آنجا بیشتر است و ممکن است تحت فشار قرار گیرد و بروند.
مصاحبه از ملیکا قانعی و حاجی قربان قنبری خرم
انتهای پیام/