به گزارش خبرگزاری آنا، سفر قریب‌الوقوع امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه به بغداد که در حاشیه نشست COP ۳۰ در برزیل و در دیدار با «هه لو العسکری» وزیر محیط زیست عراق، نهایی شد، ظاهری دیپلماتیک و بشردوستانه (همکاری‌های زیست‌محیطی) دارد. با این حال، با توجه به سابقه مداخله‌جویانه پاریس در غرب آسیا، این تحول نیازمند تحلیل دقیق‌تری است تا از پسِ وعده‌های همکاری، اهداف ژئوپلیتیکی پنهان آشکار شود.
ورود پاریس به معادلات عراق، نه در راستای ثبات، بلکه تلاشی برای نفوذ مجدد در فضایی آشفته است که می‌تواند تداوم سیاست‌های مخرب منطقه‌ای را به دنبال داشته باشد.
صورتبندی ظاهری ماجرا در نوع خود قابل تامل است: سفر مکرون به عراق در چارچوب تعهدات بین‌المللی فرانسه در قبال تغییرات اقلیمی و مسائل زیست‌محیطی مطرح شده است. عراق، به دلیل بحران‌های متعدد آبی، فرسایش زمین و آلودگی‌های ناشی از درگیری‌های گذشته، نیازمند کمک‌های فنی و مالی بین‌المللی است.
فرانسه، با توجه به جایگاه خود در اتحادیه اروپا و تجربه در مدیریت بحران‌های محیط زیستی، تلاش دارد تا نقش یک «شریک مسئول» را ایفا کند. این رویکرد، به خصوص در مجامع جهانی مانند COP، امتیازات دیپلماتیک برای پاریس به همراه دارد و تلاش می‌کند چهره‌ای مثبت از فرانسه در منطقه ارائه دهد.
اما در تحلیل روابط بین‌الملل، اقدام‌های بشردوستانه اغلب پوششی برای اهداف استراتژیک هستند. فرانسه، به عنوان یکی از قدرت‌های اروپایی، همواره تلاش کرده است تا میراث استعماری و نفوذ تاریخی خود را در مناطق غرب آسیا و شمال آفریقا حفظ کند. عراق، به دلیل اهمیت استراتژیک، منابع عظیم انرژی و موقعیت ژئوپلیتیکی حساس خود در مرز‌های ایران، ترکیه و سوریه، همواره هدفی جذاب برای قدرت‌های بزرگ بوده است. بخش مهمی از تحلیل این سفر، بررسی سوابق تاریخی فرانسه در منطقه است.
از دوران قیمومیت فرانسه بر لبنان و سوریه تا مواضع این کشور در قبال بحران‌های اخیر، ردپای مداخله‌جویی پاریس دیده می‌شود.
این مداخله‌ها، در بسیاری موارد، منجر به تشدید شکاف‌های داخلی و تضعیف دولت‌های مرکزی شده است. بنابراین، زمانی که فرانسه پیشنهادی مبنی بر همکاری نزدیک با دولت بغداد می‌دهد، این پیشنهاد باید با احتیاط مورد بررسی قرار گیرد، زیرا سابقه نشان می‌دهد که این همکاری‌ها اغلب با اهداف بلندمدت و حتی کوتاه مدت پاریس پیوند خورده‌اند.
کمک‌های فرانسه در خاورمیانه عاملی برای بی ثباتی
تجربه تاریخی فرانسه در خاورمیانه، به‌ویژه در لبنان و سوریه، نشان می‌دهد که «کمک‌های» دیپلماتیک و نظامی پاریس اغلب به عاملی برای تداوم یا تعمیق بی‌ثباتی تبدیل شده است. هرگونه مداخله خارجی در معادلات پیچیده عراق، به ویژه در مقطع کنونی که ساختار‌های قدرت داخلی در حال کشمکش هستند، زمینه‌ساز بحران‌های مزمن امنیتی و سیاسی است.
سفر مکرون را باید در راستای تکمیل پازلی دانست که آمریکا و رژیم صهیونیستی در سر دارند: تثبیت تز «تجزیه عراق»، تداوم «خلق بحران‌های مزمن امنیتی در منطقه» و تلاش برای «بازتعریف تروریسم تکفیری» با اهداف خاص خود.
در لبنان، فرانسه همواره نقشی محوری در شکل‌دهی به ساختار‌های سیاسی ایفا کرده است. این نقش، اغلب در قالب حمایت از گروه‌هایی خاص یا اصرار بر راه‌حل‌های مبتنی بر توافقات سیاسی داخلی که منافع غرب را تأمین کند، نمود یافته است.
در سوریه نیز، فرانسه از حامیان اصلی گروه‌هایی بود که در پی براندازی دولت مرکزی بودند. این رویکرد، که اغلب بر مبنای «دفاع از ارزش‌های دموکراتیک» یا «حقوق بشر» توجیه می‌شود، در عمل به تلاش برای اعمال نفوذ مستقیم بر تصمیم‌گیری‌های ملی سایر کشور‌ها تعبیر می‌شود.
فرانسه اکنون به دنبال فرصتی است که بتواند مجدداً موقعیت خود را در معادلات عراق تثبیت کند. این فرصت، در فضای سیاسی آشفته‌ای نهفته است که ممکن است در روند تعیین نخست‌وزیر عراق یا اختلافات جناحی به وجود آید. پاریس قصد دارد با استفاده از این «خلاء مشروعیت موقت»، به عنوان بازیگری کلیدی وارد شود و وزن خود را در تصمیم‌گیری‌های کلان عراق، به‌خصوص در حوزه‌های انرژی و امنیتی، افزایش دهد.
این ورود خطرناک، هرچند با لباس همکاری‌های زیست‌محیطی پوشانده شده، اما هدف نهایی آن همسو کردن بغداد با منافع غرب و نادیده گرفتن حاکمیت ملی در برابر فشار‌های منطقه‌ای است.
خطر واقعی اینجاست که سیاست‌های فرانسه در منطقه، همواره بستر را برای بازیگران مخرب فراهم کرده است. هنگامی که مکرون به بغداد سفر می‌کند، باید با دیده‌ای انتقادی به نیت واقعی این دیپلماسی نگاه کرد. کشور‌های غربی مانند فرانسه که در پی تضعیف ساختار دولت مرکزی عراق هستند، اکنون با چهره‌های جدید دیپلماتیک و با وعده‌های همکاری، در قامت «چهل دزد بغداد» وارد عرصه شده‌اند تا از ناآرامی‌های موجود به نفع اهداف ژئوپلیتیک خود بهره ببرند.
عراق و متحدانش باید هوشیار باشند که ورود پاریس به این معادلات، ثبات را به ارمغان نخواهد آورد، بلکه زمینه را برای فصول جدیدی از بی‌ثباتی‌های کنترل‌شده منطقه‌ای آماده خواهد کرد.
انتهای پیام/