سرویس جهان مشرق - دکتر یوئل گوزانسکی پژوهشگر ارشد و رئیس برنامه خلیج فارس در مؤسسه مطالعات امنیت ملی رژیم صهیونیستی (INSS) و عضو ارشد (غیرمقیم) در مؤسسه خاورمیانه، در واشنگتن است. وی در رابطه با سفر پیشروی بن سلمان به آمریکا نوشت:
دیدار مورد انتظار بین رئیسجمهور ایالات متحده ترامپ و ولیعهد سعودی، محمد بن سلمان، در کاخ سفید در ۱۸ نوامبر ممکن است به عنوان رویدادی تعیینکننده در شکلگیری توازن قدرت جدید در غرب آسیا و با تأثیر مستقیم بر اسرائیل ظاهر شود.
عربستان سعودی، به عنوان کشوری کلیدی در جهان عرب، وزن منحصربهفردی به دلیل جایگاه سیاسی، اقتصادی و مذهبی خود دارد و به عنوان بازیگری مرکزی در آرایش منطقهای در برابر ایران عمل میکند.
او در رابطه با نگاه ترامپ به عربستان و جایگاه آن نوشت:
ترامپ عربستان سعودی را عاملی مرکزی در اجرای چشمانداز آمریکایی برای «معماری منطقهای جدید» میبیند. از دیدگاه او، تقویت روابط با آن، ستونی مهم در سیاست «معاملات بزرگ» دولت آمریکا است که اساس آن شراکتی مبتنی بر مبادلات متقابل - امنیتی، اقتصادی و فناوری - است.
آتشبس در غزه و آرمان به رسمیت شناختن کشور فلسطینی در واشنگتن به عنوان فرصتی برای بهرهبرداری از همکاری با عربستان به سمت نظم منطقهای جدید تلقی میشود. در این زمینه، اعلام اخیر کاخ سفید در مورد پیوستن قزاقستان به توافقهای ابراهیم نه تنها اقدامی نمادین، بلکه بیانگر استراتژی گستردهتری است: تلاش آمریکایی برای ساخت شبکهای از پلها بین آسیای مرکزی و خاورمیانه تحت رهبری آمریکا.
گوزانسکی با اشاره به ملحق شدن قزاقستان و سیگنال آن برای عربستان افزود:
قزاقستان، کشوری مسلمان میانهرو با وزن ژئواستراتژیک و اقتصادی، در واشنگتن به عنوان حلقهای پیونددهنده بین فضای پساشوروی و جهان عرب و شریک بالقوه در ابتکارات انرژی، زیرساختها و امنیت منطقهای دیده میشود.
اعلام ادغام این کشور در چارچوب توافقهای ابراهیم قرار است به کشورهای منطقه، و به ویژه عربستان، سیگنال دهد که دولت مصمم است «دایره ثبات» اطراف اسرائیل را فراتر از مرزهای سنتی خاورمیانه گسترش دهد، و کسانی که تأخیر کنند ممکن است خارج از نظم جدید بمانند.
این کارشناس صهیونیست با اشاره به گزارشهای منتشر شده در رابطه با احتمال فروش تسلیحات مدرن به عربستان نوشت:
همزمان، گزارشهایی در مورد قصد واشنگتن برای پیشبرد توافق دفاعی با عربستان مشابه آنچه اخیراً با قطر امضا شده وجود دارد و در چارچوب آن ممکن است حتی برای نخستین بار فروش هواپیماهای پیشرفته اف-۳۵ به عربستان را تأیید کند.
این آمادگی آمریکا قرار است فراتر از ارتقای انگیزه سعودی برای پیشبرد معاملات با واشنگتن، سعودیها را نیز به پیشرفت در گامهای عادیسازی با اسرائیل قانع کند. تاکنون مشخص نیست که ولیعهد عربستان در جریان بازدیدش تا چه حد به خواسته آمریکایی پاسخ دهد. همانطور که به یاد داریم، حاکم سعودی پیشرفت در این مسئله را به پیشرفت در رسیدن به چارچوبی سیاسی در موضوع فلسطینی گره زده است.
گوزانسکی در ادامه افزود:
عمیقتر شدن همکاری سعودی-آمریکایی در شرایط کنونی ممکن است انگیزه سعودی برای عادیسازی روابط با اسرائیل در آینده را کاهش دهد، به ویژه اگر آمریکا به ریاض آنچه میخواهد - دسترسی به فناوریهای پیشرفته، توافقهای دفاعی، و حتی مجوز غنیسازی اورانیوم - را بدون شرایط سیاسی در زمینه اسرائیلی اعطا کند.
نه تنها اسرائیل ممکن است قطار عادیسازی را از دست بدهد، چنین اقدامی ممکن است به برتری کیفی اسرائیل آسیب بزند و تابوی غنیسازی اورانیوم را از بین ببرد. در غیاب اقدام سیاسی معنادار اسرائیلی نسبت به فلسطینیها، عربستان ممکن است دستاوردهای استراتژیک قابل توجهی از واشنگتن بدون پرداخت هزینه سیاسی نسبت به تلآویو به دست آورد.
این پژوهشگر صهیونیست در پایان خاطرنشان کرد:
بنابراین، اسرائیل مجبور خواهد بود سیاست انعطافپذیر و دید استراتژیک گستردهای نشان دهد، دیدی که به آن اجازه دهد در شکلگیری نظم جدید ادغام شود و خارج از آن نماند. حفظ هماهنگی نزدیک با واشنگتن، همراه با گشایش ناشی از اقدامات سیاسی کنترلشده، ممکن است به اسرائیل کمک کند تا به عنوان بازیگری مرکزی در محور واشنگتن-ریاض باقی بماند و از شکلگیری نظم منطقهای جدیدی که در آن نفوذش کاهش یابد، جلوگیری کند.