به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، نشست خبری هفته کتاب سی‌وسوم صبح امروز سه‌شنبه (بیستم آبان ماه ۱۴۰۴) با حضور ابراهیم حیدری مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و دبیر سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و آزاده نظربلند دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور برگزار شد.

بر اساس این گزارش، دبیر سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در ابتدا به تشریح روند برگزاری این دوره پرداخت و اظهار داشت: ۸۰ دستگاه فعالیتهای خود را برای دبیرخانه ارسال کرده اند و نهاد کتابخانه ها به عنوان نهاد هماهنگ کننده در استانها و شهرستانها خواهد بود.

وی عدالت فرهنگی را مورد تاکید وزیر ارشاد دانست و متذکر شد: روز جمعه ۲۳ آبان در شهر اوز افتتاحیه هفته کتاب را با حضور معاونت فرهنگی خواهیم داشت.

حیدری با بیان اینکه «نقش مرکب» عنوان برنامه ای است که در آن از فعالان حوزه نشر تجلیل می شود گفت: ۱۴۷۱ برنامه از سراسر کشور در هفته کتاب خواهیم داشت که در ۳۲ استان برپا می شود.

وی در ادامه اسامی روزهای هفته کتاب را اعلام کرد.۲۴ آبان روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار، ۲۵ آبان روز قرآن و دیامبر مهربانی ها و فرهنگ فاطمی، ۲۶ آبان روز کتاب و فناوری های نشر، ۲۷ آبان روز کتاب، دانش آموش و دانشجو ، روز ۲۸ آبان روز کتاب ، همدلی و هم اندیشی و روز ۲۹ آبان شاهد کتابگردی خواهیم بود و سی ام آبان هم روز کتاب و خانواده نام گرفته است.

حیدری در پاسخ به سوال اول خبرنگار آنا درباره تسویه حساب با کتابفروشان و اینکه در صورت عدم تسویه میزان مشارکت در طرحهای آتی این عدم تسویه را کاهش خواهد داد گفت: ما به کتابفروشان در طول سال یارانه پرداخت می کنیم، تا الان هم هرچه وزارتخانه پرداخت کرده را واریز کرده ایم، با توجه به دوران پس از جنگ و شرایط کشور ما به شکل ماهانه سه یا ۴ میلیارد یارانه پرداخت میکنیم، تامین منابع در کشور به سختی در حال انجام است، اما تاکنون هرآنچه وزارتخانه پرداخت کرد ما واریز کردیم، اما باید بدانیم این عقب افتادگی ها تنها در حوزه کتاب نیست، چرا که شاهد تبعات جنگ هستیم، ما باید سعی کنیم در حد وسع به کتابفروشی ها بپردازیم، البته تلاش به تامین منابع داریم.

دبیر ستاد هفته کتاب در ادامه در پاسخ به سوال دوم خبرنگار آنا درباره عدم پرداخت حق الزحمه ممیزها و بررس های کتاب (ممیزها) از خردادماه و اینکه شنیده ها حاکی از آن است که این پول از سوی ارشاد تامین شده اما خانه کتاب صرف موضوعی دیگر کرده است، گفت: هزینه بررسهای کتاب باید از سوی معاونت فرهنگی تامین شود، آنچه به حساب خانه کتاب واریز شده تنها سه ماه باقی مانده که به سرعت پرداخت خواهد شد.

حیدری گفت: ما نسبت به کتاب‌فروشان و نقش اثرگذار آنان در زنجیره نشر حساسیت ویژه‌ای داریم و اجازه نمی‌دهیم هیچ مبلغی در مسیر پرداخت معطل بماند. هدف ما این است که با وجود شرایط اقتصادی دشوار، حمایت از کتاب‌فروشان به‌طور مستمر ادامه پیدا کند.

حیدری با بیان اینکه قرار نیست هفته کتاب چیزی را جابه جا کند و تنها موج رسانه ای است برای فروش، خرید و افزایش سرانه مطالعه گفت: نگاه هفته کتاب تبلیغی ترویجی است، اما پیمایش اینکه چقدر تاثیرگذار بوده کار آسانی نیست، ولی حداقل چهار تابلو از سمت شهرداری نصب می شود!

وی بودجه سال گذشته هفته کتاب را پنج میلیارد و امسال را دوبرابر بعنی ده میلیارد مطرح کرد. سرانه مطالعه شاخص‌های متفاوتی در دنیا دارد. در  هیچ‌جای دنیا سرانه مطالعه قالب و شاخص مشخص ندارد. بررسی سرانه مطالعه که در پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان در سال ۱۳۹۸ انجام شده و در سال ۱۳۹۹ منتشر شده است، نشان می‌دهد میزان سرانه مطالعه  ۱۲.۲ بوده است. در حالی که صدا و سیما با شاخص‌های متفاوت تا ۳۰ دقیقه هم  آماری درآورده است. 

او با تأکید بر شاخص‌های متفاوتی که در زمینه احصاء سرانه مطالعه وجود دارد، بیان کرد: بالاترین سرانه مطالعه برای هند، حدود ۸۰ دقیقه است که شاخص‌هایش متفاوت است. موج بعدی ۱۴۰۲ انجام شده که قرار بوده در سال ۱۴۰۳ منتشر شود اما هنوز انتشار عمومی پیدا نکرده است.

آزاده‌ نظربلند، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی، که در این نشست حاضر بود در پاسخ به پرسشی درباره سرانه مطالعه کشور گفت:  اگر قبلاً نهاد اظهارنظری داشته، اطلاعی ندارم اما در حال حاضر تحذر دارم درباره این مسئله صحبت کنم، زیرا سرانه مطالعه آیتم تک‌بعدی‌ای نیست که صرفا از اطلاعات و آمارهای نهاد کتابخانه‌های عمومی بیرون بیاید. در نهاد نهایتا آمار تعداد اعضای فعال، تعداد کتاب‌ها و تعداد کتاب‌هایی را که به امانت گرفته می‌شود، داریم. اما اینکه چقدر منجر به خواندن می‌شود، مشخص نیست. همچنین راه‌های دیگری که برای خواندن وجود دارد در اختیار نهاد نیست و اینکه ما چگونه می‌توانیم آمار مطالعه را احصا کنیم، از مسائلی است که قطعا باید مورد توجه  قرار بگیرد. 

او افزود: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نمی‌تواند با بعد امانت و میزان اعضای فعال خود اظهارنظر دقیقی درباره  سرانه مطالعه داشته باشد. ضمن اینکه احصاء سرانه مطالعه نیازمند پژوهش‌های میدانی گسترده است. حتی به دلیل متنوع شدن فرایندهای کسب اطلاعات، در خیلی از کشورها تعریف سرانه مطالعه عوض شده است. هر مدل کسب اطلاعات از هر راهی حتی در اوقات فراغت  در برخی از کشورها سرانه مطالعه حساب می‌شود. بخشی هم که وزارت فرهنگ و ارشاد به رسمیت می‌شناسد، پژوهش‌هایی است که تحت عنوان موج در پژوهشگاه فرهنگ و هنر  انجام می‌شود. فکر می‌کنم آخرین موج، که موج پنجم بوده، مربوط به سال ۱۴۰۲ است. مشخصا نهاد یکی از مراکز درگیر ترویج کتاب است و نمی‌تواند سرانه مطالعه را اعلام کند.

وی درباره تأثیر برگزاری هفته کتاب بر سرانه مطالعه کشور گفت: سیاست‌های کشورهای مختلف این است که به شکل‌های گوناگونی از صنایع فرهنگی خود حمایت کنند و کتاب نیز یکی از موارد مهم در این حوزه است.  ما سال‌هاست در این زمینه حمایت کرده‌ایم.

وی با اشاره به اتصال نهادهای مختلف در سال جاری اظهار کرد:  اگر یک حلقه ضعیف در این چرخه وجود داشته باشد، سایر بخش‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرند، حوزه کتاب یکی از حوزه‌های نسبتاً موفق است. 

حیدری به رشد قابل‌توجه تعداد عناوین کتاب پس از انقلاب اشاره کرد و گفت: این پیشرفت‌ها آمار مهمی را نشان می‌دهند. 

وی به فروش ۴۰ هزار نسخه کتاب در یک کتاب‌فروشی نمایشگاه خراسان شمالی اشاره کرد و افزود: نمایشگاه کتاب در شرایط اقتصادی پیچیده نیز رشد قابل توجهی داشته است به‌طوری‌که یک میلیون و ۸۰۰ هزار نسخه کتاب در همین نمایشگاه فروخته شده‌اند. چنین دستاوردهایی را نباید نادیده گرفت. 

حیدری به اشکالات موجود در برخی مراحل اجرایی و زمانی اشاره کرد و گفت: اشکالات این حوزه نیازمند اصلاح و نقد است. با این‌ حال امیدواریم که دولت و نهادهای فرهنگی تلاش خواهند کرد تا برنامه‌های ترویجی و فعالیت‌های مرتبط با کتابخانه‌ها را گسترش دهند. 

وی عنوان کرد: در کشوری با جمعیت میلیونی، انتشار ۱۲۰ هزار عنوان کتاب عدد کمی نیست. 

مدیرعامل خانه کتاب به تغییرات گسترده در دنیا، به‌ویژه در حوزه‌های دیجیتال، اشاره کرد و گفت: نحوه ارائه و دریافت اطلاعات متحول شده است و تعریف جدیدی از کتاب و اطلاعات شکل گرفته است. از مردم، نهادها و دستگاه‌های فرهنگی درخواست می‌کنیم برای توسعه فرهنگ کتابخوانی و حمایت از این روند تلاش بیشتری انجام دهند تا سایر سازمان‌ها نیز سهم خود را ایفا کنند.

سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «بخوانیم برای ایران» از بیست‌وچهارم تا سی‌ام آبان (۱۴۰۴) برگزار می‌شود.