تحولات سیاسی و اقتصادی هفته: سه جبهه متفاوت و یک ریسک مشترک
در هفته منتهی به ۲۳ اکتبر ۲۰۲۵، تنش تجاری میان واشنگتن و پکن وارد فاز تازهای شد. چین صادرات مواد معدنی حیاتی را محدود کرد و آمریکا در پاسخ تهدید به اعمال تعرفههای صددرصدی بر کالاهای صنعتی و فناوری کرد. این دور از تقابل برخلاف جنگ تعرفهای سنتی، به حوزه زنجیره تأمین و منابع راهبردی کشیده شده است؛ موضوعی که میتواند رشد جهانی را کند و بر تقاضای انرژی و مواد اولیه اثر منفی بگذارد. همزمان نوسان بازارهای مالی شدت گرفت و فعالان بازار نسبت به ورود دوباره دو اقتصاد بزرگ دنیا به چرخه تنش اقتصادی ابراز نگرانی کردند.
در خاورمیانه، اجرای آتشبس غزه همچنان با اتهامات متقابل اسرائیل و حماس روبهروست؛ دو طرف یکدیگر را به نقض توافق متهم کردهاند و گزارشهایی از حملات هوایی پراکنده در رفح منتشر شده است. ترامپ نیز در سخنرانی تازهای گفت برخی کشورهای عربی پیشنهاد دادهاند برای خلع سلاح حماس وارد غزه شوند. در همین حال، مذاکرات آمریکا و روسیه متوقف شده و ترامپ اعلام کرد گفتوگوها به جایی نمیرسد. بلافاصله پس از آن، واشنگتن دو غول نفتی روسیه، Rosneft و Lukoil را تحریم کرد؛ اقدامی که میتواند صادرات نفت روسیه را تحتفشار قرار دهد و ریسک ژئوپلیتیک تازهای را به بازار انرژی بازگرداند.
*بازار نفت و فیول شرق آسیا: بازگشت ریسک پس از سقوط قیمتها*
در هفته منتهی به ۲۳ اکتبر، افت اولیه قیمت نفت برنت تا محدوده ۶۰ دلار بیشتر ناشی از فروکشکردن تنشهای خاورمیانه و افزایش ذخایر نفت آمریکا بود که باعث شد معاملهگران بخشی از ریسک ژئوپلیتیک را از بازار حذف کنند. اما از اواسط هفته با اعلام شکست مذاکرات ترامپ و پوتین و تحریم دو شرکت بزرگ روسی، Rosneft و Lukoil، بازار بلافاصله واکنش نشان داد. نگرانی از کاهش صادرات روسیه، رشد تقاضای فصلی در شرق آسیا و دادههای تازه از بهبود مصرف سوخت در اروپا باعث بازگشت قیمتها شد. معاملهگران دوباره بخشی از ریسک سیاسی را در قیمت لحاظ کردند و نفت برنت تا ۶۴ دلار در هر بشکه اوج گرفت؛ نشانهای از بازگشت تدریجی ریسک ژئوپلیتیک به بازار انرژی در همین حال قیمت فیول CST180 سنگاپور به 369 دلار رسید و قیمت قیر سنگاپور و کره جنوبی هر کدام به 399 و 370 دلار رسید، با کاهش قیمت نفت، تقاضا همچنان در شرق آسیا کم است
*بازار قیر بحرین و اروپا: اصلاح آرام در سایه نفت ضعیف*
در بحرین بازار بدون محرک جدی باقی ماند و مسیر قیمتها تابعی از شاخصهای جهانی بود، قیمت قیر در بحرین کماکان روی 400 دلار است و در اروپا قیمت فوب روتردام و بالتیک حدود ۱۵ دلار کاهش یافت و مدیترانه نیز با افت ۱۱ دلاری مواجه شد. کاهش قیمت نفت خام برنت تا نزدیکی ۶۲ دلار و ضعف بازار سوخت سنگین باعث افت دومینویی در قیمت قیر شد. با وجود این، عرضه منطقهای متعادل است و بازار به جای سقوط، در فاز «اصلاح تدریجی» قرار دارد. قیمت قیر در اروپا بین 370 دلار تا 410 قرار گرفت.
*بازار قیر هند: سکون پیش از فشار رقابتی*
بازار هند تغییر محسوسی نداشت، هرچند واردکنندگان نسبت به فشار رقابتی محتاطتر شدند، بازار در هند تغییر خاصی نداشته و روند هفته های قبل ادامه دارد.
*بازار چین: رکود ساختوساز و خرید محتاطانه*
بازار شرق چین با کاهش ۱۷ دلاری مواجه شد و تقاضا از سطح پیشبینیها پایینتر آمد. پروژههای زیرساختی در شرق و جنوب چین به دلیل افت بودجههای محلی و رکود ساختوساز فعلاً متوقف ماندهاند. خریداران ترجیح میدهند از ذخایر موجود استفاده کنند تا زمانی که قیمتها تثبیت شود.
*تحلیل بازار ایران: ثبات شکننده در مسیر نفت*
قیمتهای صادراتی ایران تقریباً بدون تغییر باقی ماندند، نرخ دلار مقداری کاهش یافته و فرآیندهای داخل ایران صادرات قیر اندکی بهبود یافته ، همزمان تغییراتی نیز در مسیر برخی خطوط کشتیرانی برای بعضی از بنادر ایجاد شده، به نظر می رسد بازار در شرایط فعلی تابع مهمی از روند قیمت نفت می باشد.
* احمدرضا یوسفی از Infinity Galaxy:
بازار جهانی نفت و قیر در مرز بین دو موج متضاد قرار گرفته است؛ از یکسو، کاهش ریسک خاورمیانه و افت تقاضای شرق آسیا فشار نزولی ایجاد کرده، و از سوی دیگر، تحریم روسیه و بازگشت ریسک ژئوپلیتیک سیگنالهای صعودی را فعال کرده است.
بازار دیگر با هیجان حرکت نمیکند، بلکه با ترس میسنجد. هر شوک سیاسی فوراً در قیمتها منعکس میشود، اما دوام ندارد. در این شرایط، ثبات تنها در نگاه میانمدت معنا دارد؛ جایی که سیاست و نفت دوباره مسیر یکدیگر را قطع خواهند کرد.