همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: دانشمندان سالهاست هشدار میدهند جریان اقیانوسی معروف به AMOC در اقیانوس اطلس که عامل اصلی تنظیم دمای نیمکره شمالی است، در حال ضعیفشدن است. اگر این جریان از کار بیفتد، اروپا سرد میشود، آفریقا خشکتر میشود، و آمریکا با طوفانهای سهمگینتری روبهرو خواهد شد.
وقتی زمین از خودش مراقبت میکند
در روزهای اخیر خبر تازهای منتشر شده مبنی بر اینکه گروهی از محققان در نروژ دریافتهاند شاید طبیعت سیستم پشتیبان خودش را فعال کرده باشد. جریانهای جدیدی در نزدیکی گرینلند و دریای بارنتز شکلگرفتهاند که میتوانند بخشی از کار AMOC را انجام دهند؛ شاید زمین خودش دنبال راهحل میگردد.
جریانهای پنهانی اقیانوسی؛ امیدی تازه؟
در قطب شمال، گرمایش زمین باعث ذوب بیشتر یخها شده و این مسئله هم موجب ایجاد جریانهای سنگین و چگال از آبشور شده است.
این جریانها در حال پایینرفتن به عمق اقیانوس هستند و به گردش آب جهانی کمک میکنند.
اگر این روند پایدار باشد میتواند کاهش سرعت AMOC را جبران کند؛ اتفاقی که شاید دنیا را از بحران ناگهانی نجات دهد. البته
ما نمیگوییم خطر رفع شده، ولی نشانههایی از ترمیم خودبهخود در زمین دیده میشود.
بیشتر بخوانید :
سیلابهای موسمی و هوای بینظم؛ زنگ خطر برای آسیا
در همان حال که اقیانوسها در حال بازسازیاند، در جنوب آسیا یک بحران شدید اقلیمی در حال وقوع است: بارشهای موسمی در هند و بنگلادش بسیار ناپایدارتر شدهاند؛ یا اصلاً نمیبارد، یا آنقدر شدید میبارد که سیلاب میشود.
سیلابها هزاران خانه را ویران میکنند و کشاورزی را فلج کردهاند. همزمان، خشکسالیهای شدید در مناطق دیگر رخ میدهد، مثل یک تابستان بدون پایان.
این بینظمی کاملاً به گرمشدن اقیانوس هند و اقیانوس آرام مرتبط است.
چرا برای ما مهم است؟
اگر AMOC یا موسمیها به هم بخورند، الگوهای آبوهوایی در کل جهان از جمله ایران تغییر خواهند کرد. چون ایران در منطقهای خشک قرار دارد و تغییرات کوچک اقلیمی میتواند به بحران شدید آب منجر شود. این تحقیقات به ما میگوید که طبیعت هنوز قابل نجات است، اما نباید آن را تنها بگذاریم.
چه باید کرد؟
اولین کار صرفهجویی در مصرف انرژی با کاهش مصرف گاز و برق است که بهنوعی میتواند کمک خوبی برای گرمایش کمتر کره زمین بهحساب بیاید.
کمتر کردن استفاده از خودروهای شخصی؛ پیادهروی یا دوچرخهسواری هم میتواند در کمترشدن آلودگی هوا موثر واقع شود.
حمایت از فضای سبز محلی و کاشت بیشتر درختها هم از بهترین ابزار جذب دیاکسیدکربن به شمار میروند.
آگاهیرسانی در فضای مجازی هم موضوع مهم دیگری است که نباید نادیده گرفته شود؛ چون وقتی مردم بدانند، بهتر هم میتوانند تصمیم بگیرند.
مشارکت در بازیافت و تفکیک زباله نیز کار ساده؛ اما کمک بزرگی به زمین خواهد بود.
حفظ تعادل طبیعت
کره زمین زنده است. همانطور که انسانها برای زندهماندن تلاش میکنند، طبیعت هم برای حفظ تعادل خود میجنگد. اما این بار ما باید همراهش باشیم.
با این پژوهش تازه درباره جریانهای پنهانی اقیانوسی، روزنهای از امید باز شده؛ اما اگر همچنان بیتفاوت باشیم، طبیعت ممکن است دیگر فرصت ترمیم دوباره نداشته باشد.