Nebo-M ساخت روسیه یک سیستم ۱۰۰ میلیون دلاری، مستحکم ، سوار بر کامیون و مناسب حرکت و عملیات در همه شرایط زمین است که برای مستقر شدن در توندراهای سیبری و یافتن جنگنده های پنهانکاری که به سمت سرزمین مادری روس ها حرکت می کنند، قبل از اینکه بتوانند خیلی نزدیک بشوند، طراحی شده است. فدراسیون روسیه ادعا می‌کند که این سیستم میدانی، سوار بر کامیون، مناسب تمام عوارض زمین، می‌تواند هواپیماهای پنهانکار و موشک‌های بالستیک را با آرایه راداری قدرتمند خود شناسایی کند. با استفاده از تکنولوژی چند بانده، سیستم Nebo-M با دیش های عظیم خود می توانند امواج راداری را در طیف وسیعی از فرکانس ها پرتاب کند تا به هر چیزی و همه چیزی که در هوا حرکت می کند برخورد نمایند.

رسانه دولتی تاس روسیه، Nebo-M را چنین توصیف می کند: «رادار Nebo-M دشمن فناوری های پنهانکاری است. این سیستم می تواند F-22، F-35 و غیره را به خوبی ببیند». با توجه به اینکه طبق گزارش ها، اوکراین یکی از این رادارهای دوربرد ۱۰۰ میلیون دلاری را با سیستم موشکی متحرک ATACMS اهدایی ایالات متحده منهدم کرده است، چنین ادعایی تا حدودی قابل تشکیک به نظر می رسد. طبیعتاً از آنجایی که نیروی هوایی ایالات متحده (USAF) چندین دهه است که از هواپیماهای پنهانکاری مانند F-117، F-22 و B-2 استفاده می کند، روسیه به طور پیوسته برای یافتن ابزاری به منظور مقابله با تکنولوژی پنهانکاری غربی ها تلاش کرده است. با این حال، در نهایت این سوال مطرح می شود – آیا سیستم راداری Nebo-M کار می کند یا نه؟

ترکیب و عملکرد رادار Nebo-M

آرایه رادار در Nebo-M از فرکانس های ترکیبی باندهای متعدد در طیف فرکانس رادیویی (RF) برای اصلاح دقت تشخیص و طیف گسترده ای از اهداف استفاده می کند. به ادعای وبسایت ResearchGate، «این رادار سه رادار سه بعدی شامل Nebo-SVU باند وی اچ اف، Protivnik G باند L و Gamma-S1 باند S/X را کنار هم قرار می دهد». هر ماژول داده های خود را را به یک مرکز پردازش متمرکز می فرستد، که یافته ها را در قالب یک تصویر ردیابی یکپارچه ادغام می کند. این سیستم با استفاده از سیگنال رادار پوشش چند فرکانسی، نقاط کور ناشی از استفاده از تنها یک باند کاهش می دهد.

سیستم Nebo-M یک دستگاه با تحرک بالاست که از چندین کامیون با قابلیت تحرک در زمین های ناهموار تشکیل شده است. آنها با هم، به عنوان یک کاروان در زمین های ناهموار و خشن حرکت می کنند تا به پست تعیین شده رسیده، سیستم های اشتراکی خود را راه اندازی کرده و در ناهموارترین و بدترین عوارض زمین به یکدیگر متصل شوند. در فضای نبرد فناوری پنهانکاری جنگنده های نسل پنجم، داشتن یک سیستم با تحرک بالا و با تکنولوژی پیشرفته از نظر دفاع استراتژیک و پاسخگویی تاکتیکی بسیار ارزشمند است. این سیستم ظاهراً در برابر فریب و پارازیت بسیار مقاوم است و به لطف سیستم های چند باندی خود قادر به شناسایی اهداف با ردپای راداری اندک است.

ابزارهای تاکتیکی در مناطق درگیری

Nebo-M در مناطقی مستقر شده است که تهدیدات موشکی و هوایی مستلزم شناسایی دقیق و بی نقص است. این رادار برای ردیابی جت های جنگنده، موشک های کروز و وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین (پهپادها ) استفاده شده است. وبسایت War Zone مدعی است که این رادار در شرق اوکراین مورد حمله مستقیم قرار گرفته، در حالی که قابلیت های دوربرد ارتش روسیه هدف بوده است. نیروهای اوکراینی برای مقابله با سامانه‌های شناسایی راداری که روسیه به کار می‌گیرد، به موشک‌های دوربرد یا پهپادهای هدایت‌شونده دقیق متکی هستند. استقرار Nebo-M در مناطق جنگی اوکراین پرسش‌هایی بسیاری را مطرح کرده است، در شرایطی که بسیاری از تحلیلگران دفاعی به آسیب‌پذیری آن در برابر موشک‌های ضد تشعشعی اشاره کرده اند که از طریق جستجوی منتشر کنندگان سیگنال های راداری، به سمت هدف خود می روند. درگیری در اوکراین یک تست واقعی همراه با آتش است که ممکن است نحوه طراحی و استقرار نسل بعدی رادارهای شناسایی زودهنگام و هدف گیری در میدان نبرد را مشخص کند.

در حالی که روسیه ممکن است ادعای توانمندی و انعطاف پذیری زیادی برای این سیستم در میدان نبرد داشته باشد، این واقعیت وجود دارد که یک موشک ATACMS که چند دهه از عمر آن می گذرد، در دست اپراتورهای اوکراینی حداقل یکی از آنها را از بین برده است. نیروهای مسلح اوکراین پس از ادعای انهدام یک سیستم Nero-M، چنین گزارش دادند:

«ستاد کل ارتش اوکراین به این جمع بندی رسیده است: انهدام رادار Nebo-M یک “کریدور هوایی” مطلوب برای استفاده موثر از موشک های کروز Storm Shadow و SCALP-EG ایجاد می کند. عملیات رزمی نیروهای دفاعی علیه اهداف مهم دشمن ادامه دارد.»

توسعه و فناوری سیستم راداری Nero-M

Nebo-M به عنوان یک سیستم ماژولار توسعه یافته است که می تواند در طول عمر خود تکامل یابد و با فناوری در حال تغییر میدان نبرد سازگار شود. این رویه منعکس کننده هدف روسیه برای مقابله با تهدیدات هوایی نوظهور است که چالش‌های شناسایی قابل توجهی را برای لیست رادارهای متعارف موجود این کشور ایجاد می‌کند. Sandboxx مدعی است که ارزش واقعی در رویکرد فرکانس لایه ای این سیستم نهفته است، که باندهای پایین تر و بالاتر را برای دستیابی به شناسایی بهتر هدف ترکیب می کند.

در زیر لیستی از مشخصات تخمینی Nebo-M بر اساس اطلاعات وبسایت Deagel.com، یک منبع نظامی شخص ثالث، آمده است:

• برد شناسایی (اهداف بالستیک): ۱۸۰۰ کیلومتر
• برد شناسایی (اهداف آیرودینامیکی): ۶۰۰ کیلومتر
• باندهای فرکانس: VHF، باند L، باند S/X
• پوشش آزیموت: ۳۶۰ درجه
• پوشش صعود: ۷۰ درجه
• پوشش ارتفاع: ۱۲۰ کیلومتر
• منبع تغذیه: دیزل ژنراتور داخلی
• تعداد خدمه: ۴ نفر

بهبودهای دوره‌ای نرم‌افزاری به چالش های جدید ناشی تکنولوژی های هوایی نوظهور پاسخ خواهد داد و Nebo-M را کارآمد نگه می‌دارد. طراحی ماژولار نیز امکان تعویض عناصر آسیب دیده یا قدیمی را فراهم می کند و عمر عملیاتی آن را در محیط های مختلف افزایش می دهد.

تجزیه و تحلیل اطلاعات در دسترس عموم نشان می‌دهد که Nebo-M می‌تواند داده‌هایی را در مورد اهداف در فواصل بیشتر از آرایه‌های رادار معمولی جمع‌آوری کند، که نشان‌دهنده قابلیت هشدار اولیه قوی آن است. Nebo-M ظاهراً در شبکه های دفاع هوایی ملی ادغام شده است و سایت های دوردست را به یک شبکه یکپارچه پیوند می دهد. ساطع کننده های چند باندی این سیستم کلید هزینه قابل توجه آن هستند، زیرا در برابر بسیاری از اشکال پارازیت و جمینگ، سیستم را قابل انعطاف و سازگاری کرده و احتمال شناسایی را در برابر اهداف با سطح مقطع راداری پایین افزایش می دهند. سیستم‌های کنترل و هدف‌گیری دیجیتال، قطعیت و برد تشخیص آن را بیشتر تقویت می‌کنند و هدف آن فراتر رفتن از محدودیت‌های سیستم‌های قدیمی‌تر و معمولی است.

فوربس خاطرنشان می کند که تعداد محدودی از این واحدهای راداری در مناطق درگیری فعال منهدم شده اند که نشان می دهد که هیچ سیستمی مصون از خطا نیست. در حالی که توانایی رادار برای ردیابی هواپیماهای پنهانکار، وضعیت دفاعی روسیه را تقویت می کند، حملات متمرکز آسیب‌پذیری‌های این سیستم را آشکار کرده است. استقرار آن در مناطق درگیری فعال بر پیچیدگی پدافند هوایی تأکید دارد. همانطور که محیط امنیتی جهانی تغییر می کند، سیستم هایی مانند Nebo-M نیز احتمالاً در پاسخ به این تهدیدات سازگار می شوند. برنامه ریزان نظامی در سراسر جهان نتایج این درگیری ها را برای کمک تصمیمات سرمایه گذاری راداری خود زیر نظر خواهند داشت.

LTAMDS؛ آزمایش موفقیت آمیز رادار دفاع موشکی آینده ایالات متحده توسط شرکت ریتون