فاطمه چاپاری در روزنامه وقایع استان (اراک) نوشت: «مدیریت شهری اراک در ایام یخبندان به شدت تحت تأثیر استفاده از نمک و شن برای یخ زدایی معابر قرار دارد. این روش‌ها ارزان و متداول هستند، اما اثرات منفی زیادی بر سلامت شهروندان و زیرساخت‌ها دارند، استفاده از نمک می‌تواند به خاک، گیاهان و زیرساخت‌های شهری آسیب برساند. همچنین، نمک می‌تواند با افزایش آلودگی هوا بر روی سلامت انسان‌ها موثر باشد. در نتیجه شاید به نظر این شیوه در کوتاه مدت برای مدیریت شهری ارزان تمام شود در بلند مدت بسیار گرانبار خواهد بود.

برخی از شرکت‌ها محصولات جدیدی با ترکیبات مختلف برای یخ زدایی ارائه داده اند که اثرات زیست محیطی کمتری دارند و بسیاری از شهرداری ها در شهرهایی چون تبریز، ساوه و… این محصولات را جایگزین استفاده از نمک کرده اند. اما شهرداری اراک امسال از همان شیوه سنتی نمک پاشی استفاده می کرد که هر چند مورد انتقاد برخی شهروندان قرار گرفت اما اغلب شهروندان از توزیع کیسه های نمک برای استفاده در کوچه ها و معابر فرعی استقبال کردند در این زمینه آموزش شهروندان در رابطه با اثرات نمک پاشی و تشویق به ضرورت کاهش سرعت در روزهای یخبندان از اهمیت بالایی برخوردار است.

چرا که گاهی فشار ناآگاهانه شهروندان برای یخ زدایی به هر روش و صورت ممکن می‌تواند بر تصمیم‌گیری‌های شهرداری تأثیر بگذارد اما چنانچه شهرداری با برنامه ریزی و اولویت بندی دقیق ضمن استفاده از شیوه های پایدارتر در یخ زدایی نسبت به فرهنگ سازی در خصوص کاهش سرعت در مواقع برفی و… اقدام کند و در طول سال نیز مواردی چون استانداردسازی عرض جدوال، در نظر گرفتن تدابیری برای جلوگیری از آب گرفتگی و همچنین ساماندهی و افزایش کیفیت حمل و نقل عمومی در نظر گرفته شود، می توان یخبندان ها را با روش‌های سازگارتری با محیط زیست و بدون گلایمندی شهروندان مدیریت کرد.

یک کارشناس محیط زیست در این زمینه به تجربه کانادا در این امر با وجود بارش های سنگین اشاره کرده و می گوید: در این کشور از چندین روش همسو و هماهنگ برای مدیریت یخبندان ها استفاده می شود و با در اولویت قرار دادن اقدامات فرهنگی و آموزشی به نظارت بر استفاده از تجهیزات و مواد مناسب در یخ زدایی و کاهش سرعت تردد خودروها در روزهای یخبندان هم پرداخته می شود.

سیاوش آقاخانی در گفت و گو با وقایع استان، به استفاده از نمک و شن به عنوان راهکارهای ارزان برای مقابله با یخ زدگی اشاره می‌کند. در این راستا، تأکید می‌شود که استفاده از این مواد می‌تواند آسیب‌های جدی به سلامت شهروندان، زیرساخت‌های شهری و محیط زیست وارد کند.

این کارشناس محیط زیستی اولویت بندی، آموزش و اطلاع‌رسانی عمومی درباره روش‌های مناسب یخ زدایی و استفاده از وسایل نقلیه مناسب در شرایط یخبندان را راهکار صحیح مدیریت این موضوع می داند.

او می گوید: یکی از ارزان‌ترین و عمده‌ترین شیوه ها در حوزه مقابله با یخبندان‌ها و یخ زدایی سطح معابر شهری استفاده از ترکیب نمک‌ و شن است که متاسفانه بدون هیچ ضابطه مشخصی انجام می شود و شهروندان در بسیاری از موارد بدون توجه به آثار نامناسب این موضوع به دنبال این مطالبه از شهرداری هستند که در هر شرایطی یخ زدایی اتفاق بیفتد.

این کارشناس محیط زیست اظهار می کند: اما در کشورهایی چون کانادا که با داشتن هوای بسیار سرد و بارش های سنگین تجارب موفقی در مدیریت یخبندان دارند، از چندین روش همسو و هماهنگ برای این کار استفاده می شود و با در اولویت قرار دادن اقدامات فرهنگی و آموزشی به نظارت بر استفاده از تجهیزات و مواد مناسب در یخ زدایی و کاهش سرعت تردد خودروها در روزهای یخبندان پرداخته خواهد شد.

به گفته آقاخانی در چنین کشورهایی برای استفاده از لاستیک های یخ شکن سوبسید هایی داده می شود و در مقابل پلیس نیز در جاده ها بر این امر نظارت دارد اما در کشور ما تنها بر استفاده از زنجیر چرخ تاکید می شود که در شرایط خاص می توان از آن استفاده کرد چرا که به تاسیسات خودرو و سطح جاده ها آسیب خواهد رساند.

او می گوید: نمک های مختلف فرمول های متفاوتی دارند و هر کدام می توانند آسیب‌های متفاوتی به خاک، گیاهان و زیرساخت‌های شهری وارد کنند. از همین رو لازم است شهرداری با برنامه‌ریزی دقیق و اولویت‌بندی معابر برای استفاده از مواد یخ زدایی به نوع این مواد و چگونگی نحوه پاشش برای استفاده حداقلی نظارت بیشتری داشته باشد.

این کارشناس محیط زیست همچنین بر لزوم آگاه‌سازی شهروندان درباره تأثیرات منفی این مواد بر سلامت و محیط زیست تاکید می کند.

آقاخانی در ادامه به این نکته اشاره می‌کند که برخی پرندگان با تغذیه از این دانه های نمکی ممکن است از بین بروند و این موضوع باعث ایجاد اخلال در میزان آفات و آسیب های فضای سبز خواهد شد.

این کارشناس محیط زیست توضیح می دهد: نمک پاشی‌های شهری باعث ضعف فیزیولوژیک درختان، به ویژه در بلوارها، می‌شود و آنها را در معرض بیماری‌ها و آفات قرار می‌دهد. این امر نیاز به سم‌پاشی مجدد توسط شهرداری را افزایش می‌دهد.

آقاخانی در نهایت، به ضرورت توجه به اثرات بلندمدت استفاده از نمک و نیاز به برنامه‌ریزی و آموزش در این زمینه اشاره و تأکید می‌کند که باید به جای روش‌های کوتاه‌مدت، به راهکارهای پایدار و مؤثر توجه شود.

مرضیه خسروی مدیر بازرگانی یکی از شرکت های تولیدکننده ضدیخ جاده ای بدون نمک در گفت و گو با خبرنگار وقایع استان ضمن اشاره به فعالیت شرکت های مختلفی در این زمینه، می گوید: ما ضد یخ جاده‌ای با نام جهانی CMA (کلسیم منیزیم استات) را به عنوان جایگزینی برای نمک جاده معرفی کرده ایم این ماده دارای مزایای زیادی نسبت به نمک است، از جمله عدم تخریب آسفالت و سازه‌های شهری، بتن، سنگ فرش و حتی پل های فلزی است به طوری که میزان خوردگی CMA حتی کمتر از آب آشامیدنی است و باعث تشدید خاک نمی‌شود.

او می افزاید: همچنین تاثیری بر محیط زیست ندارد و باعث شوری آب های زیرزمینی نخواهد شد، این محصول در هنگام بارش برف و یخ زدگی، به دلیل داشتن پتاسیم و کلسیم، می‌تواند به عنوان کود گیاهی نیز عمل کند، پاشش CMA بر روی سطوح جاده‌ای باعث می شود حداقل تا مدت ۲۰ ساعت برف روی جاده باقی نماند.

به گفته او استفاده از این محصول در شهرداری یزد به مدت دو سال متوالی و همچنین در آزادراه‌های تهران-شمال و اصفهان-شیراز انجام شده است. همچنین، حرم مطهر رضوی و برخی شهرداری‌ها مانند ساوه و رشت، ملایر و… نیز از این ماده استفاده کرده اند.»

انتهای پیام