جوان آنلاین: اکثر عبادات، علاوه بر آثار الهی و تنظیم روابط بنده با خالق، خود دارای ابعاد و نتایج فرهنگی و اجتماعی است که همراه خود اصلاح و تقویت رفتارهای فردی و اجتماعی را به همنوعان و افراد جامعه هدیه میدهند. از نگاه رفتارشناسی، فردی و اجتماعی، عبادات دارای تواناییهای ایجاد تعادل فکری و رشد معنوی بوده و هدف غایی و نهایی آنها تنظیم روابط انسانی و اجتماعی است. نمیتوان عبادتی را نشان داد که هدف آن در راستای انتقال صفات عالی الهی به انسان نباشد. در مورد عبادات مقرر در دین مبین اسلام، علاوه بر هدایت بشر به سوی هدف، بدل شدن به عبد صالح و تربیت وی به تجسم نیکیها و صحت نگاهها به همنوعان، قرار دادن وی در مسیر تبدیل شدن به «خلیفه الله» و پرواز در افقهای برتر از فرشتگان است. تا آنجا که «رسد آدمی به جایی که بجز خدا نبیند.»
و، اما راههای تبدیل آدم خاکی به خدایگونه شدن؟ ابتدا ریختن پرهای پرواز به فضاهای غیرحق و فاصله گرفتن از تیررس شیاطین زمینی و آسمانی. دوم، این مدرسه الهی شبیه شدن به انصار الله و عضویت در جرگه حزبالله است؛ دور شدن از آنچه رنگ و بوی تعلق به شیطان و صفات شیطانی دهد. سومین مرحله، عبارت است از گسستن زنجیرههای خور و خواب و شهوت که آدم را به خاک میکوبد و بر زمین نگه میدارد. با یاری بندگی خالصانه خداوند است که نوع بشر قادر به صعود تا قله رفیع بندگان خاص میگردد.
تا چند روز دیگر ماه خدا وارد میشود، ماهی که نفس کشیدن در آن عبادت به حساب میآید. این روایت ممکن است برای برخی منتقدان سؤال برانگیز باشد، چگونه تنفس که یک واکنش طبیعی بدن است، میتواند عبادت به حساب آید؟ اما اگر از چشمان یک باورمند موحد و معتقد به این عبارت بنگریم، به سادگی آن را میپذیرند و نه تنها آن را درک میکنند، بلکه میتوانند در رابطه با این موضوع ساعتها حرف زده و از حقیقت این نگاه دفاع کنند، چراکه در نظر یک مؤمن، هر لحظهای که در ماه رمضان صرف میشود، نه تنها گامهای عبادت است، بلکه هر حرکتی، از تنفس تا افعال دیگر، در جهت تقرب به خدا و در مسیر بندگی قرار دارد.
عبادات، نه تنها بر زندگی فردی و افکار عبادتکنندگان تأثیر میگذارند، بلکه میتوانند بر روابط اجتماعی و تعاملات با همنوعان و همجنسها نیز آثار شگرف و ماندگاری بر جای بگذارند. از همین رو، ماه رمضان به عنوان ماه عبادت و تزکیه نفس، فرصتهای بینظیری برای بهبود و تحکیم روابط انسانی به شمار میآید. این ماه نه تنها فرصتی برای خودسازی فردی است، بلکه به نوعی فضا را برای تعاملات انسانی مبتنی بر مهربانی، همدلی و احترام متقابل فراهم میآورد. ماه رمضان مبارک است، چراکه انسان را به تفکر و تأمل وادار میکند؛ همان تفکری که در آن، هر ساعت از روز برابر با ۷۰ ساعت عبادت قرار میگیرد. این تفکر، نه تنها در زمینههای مذهبی، بلکه در همه ابعاد زندگی و خلقت به انسان نگاه جدیدی میدهد. تفکر در رموز خلقت، در اسرار رشد و تکامل انسانی و در یافتن نشانههایی از حکمت الهی در هر گوشهای از جهان پیرامون ما. در این ماه، فرصتی فراهم میشود تا انسان از روزمرگیهای دنیوی رها شود و به معنای عمیقتری از زندگی و وجود خود پی ببرد. این تفکر باید در راستای ساختن فرد و جامعهای بهتر باشد، نه در جهت افکاری که به ویرانگری خانوادهها و روابط اجتماعی منجر شوند. شعبان، ماه پیش از رمضان، به نوعی به عنوان کلاس آمادگی برای ورود به این ماه مبارک قرار داده شده است. در این ماه، انسانها آماده میشوند تا برای ماه رمضان که ماه صیام و عبادت است، جسم و روح خود را از هر نوع آلودگی پاک کنند. چه خوب است که در ماه شعبان مؤمنان و مسلمانان را به آمادهباش بندگی فرا بخوانیم تا با ورود به ماه رمضان از تمام ظرفیتهای این ماه بهرهبرداری کنیم و به تعالی فردی و اجتماعی خود دست یابیم.
جامعهشناس و رفتارشناس
رمضان پلی برای بهبود ارتباط فرد با خالق و مخلوق است
اکثر عبادات، علاوه بر آثار الهی و تنظیم روابط بنده با خالق، خود دارای ابعاد و نتایج فرهنگی و اجتماعی است که همراه خود اصلاح و تقویت رفتارهای فردی و اجتماعی را به همنوعان و افراد جامعه هدیه میدهند
صاحبخبر -
∎