به گزارش خبرگزاری ایمنا، در سپهر تحولات جهانی، ایران و روسیه دیگر دو قدرت مستقل نیستند که صرفاً در برابر فشارهای غرب مقاومت کنند، بلکه شرکایی راهبردی‌اند که در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا و متحدانش، جبهه‌ای مستحکم ساخته‌اند. روزگاری که آمریکا می‌توانست با تحریم و تهدید، سیاست‌های خود را به دیگران تحمیل کند، گذشته است. اکنون تهران و مسکو، دو ستون مقاومت در برابر یکجانبه‌گرایی آمریکایی، در مسیر همگرایی بیشتر گام برمی‌دارند.
سفر لاوروف به تهران، حلقه‌ای دیگر از زنجیره همکاری‌های عمیق ایران و روسیه است؛ همکاری‌هایی که نه تنها بر مبنای منافع مشترک، بلکه بر اساس درک متقابل از تهدیدات مشترک شکل گرفته است. آمریکا که روزی ایران را منزوی می‌پنداشت، اکنون ناچار است پیام‌های خود را از طریق واسطه‌ها به تهران برساند، چرا که دیگر نه تحریم‌هایش کارساز است و نه تهدیدهایش هراسی می‌آفریند. در این میان، روسیه نیز که سال‌ها طعم خیانت و عهدشکنی‌های غرب را چشیده، دیگر به خوبی می‌داند که بازی در زمین آمریکا، چیزی جز فریب و زیان در پی ندارد.
مناسبات تهران و مسکو دیگر محدود به تعاملات دیپلماتیک نیست، بلکه به پیوندی استراتژیک تبدیل شده که غرب از آن هراس دارد. آمریکا که از مهار ایران در منطقه ناتوان مانده و در برابر اراده روسیه در اوکراین نیز به بن‌بست خورده، حالا می‌کوشد با فریبکاری و میانجی‌تراشی، روزنه‌ای برای نفوذ در این اتحاد مستحکم بیابد. اما روسیه و ایران، هر دو از ماهیت این بازی آگاهند. اگر آمریکا تصور می‌کند که می‌تواند از مسکو به‌عنوان پلی برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، سخت در اشتباه است؛ چرا که دو کشور نه مهره‌های شطرنج واشنگتن، بلکه معماران نظمی جدید در عرصه بین‌المللی‌اند.
آنچه روشن است، این است که دوران سلطه‌جویی آمریکا به پایان خود نزدیک شده و جهان، نظمی تازه را تجربه می‌کند؛ نظمی که در آن، تهران و مسکو نه تنها مقاومان که پیشگامان آن هستند. هر گامی که ایران و روسیه به سوی همکاری بیشتر برمی‌دارند، تیری است بر قلب سیاست‌های فرسوده و شکست‌خورده واشنگتن. این اتحاد، نه یک ائتلاف مقطعی، بلکه راهبردی برای ساختن آینده‌ای بدون سلطه‌گری آمریکا و شرکای مستکبر اوست.
بیان مواضع ایران و روسیه در نشست خبری مشترک
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در نشست خبری مشترک با لاوروف، بر عدم امکان مذاکره مستقیم با آمریکا تا زمان ادامه فشار حداکثری تأکید کرد. وی گفت: «ما گفت‌وگوهای سازنده و مفصلی داشتیم و همه موضوع‌های مختلف را بررسی کردیم؛ درباره همکاری‌های دوجانبه و اقتصادی که به‌سرعت پیش می‌رود، رایزنی کردیم.» عراقچی همچنین افزود: «ما درباره فلسطین بحث‌های مفصلی داشتیم و طبیعی است جنایت‌های رژیم صهیونیستی را محکوم کردیم.»
لاوروف نیز بر ظرفیت دیپلماسی برای حل مسائل هسته‌ای ایران تأکید کرد و از موضع متعادل ایران در مورد اوکراین قدردانی نمود. وی افزود: «ما با طرف ایرانی هماهنگ هستیم و در مبادلات تجاری خود با تهران تحرک زیادی داریم. ما برای کاهش اثرهای منفی تحریم‌ها بر اقتصادمان تلاش می‌کنیم و در سطح عالی گفت‌وگوی سیاسی با ایران داریم.»
برخی تحلیلگران معتقدند که لاوروف ممکن است حامل پیامی از سوی واشنگتن باشد، با این حال تهران بر عدم مذاکره تحت فشار تأکید دارد، همانگونه که عراقچی تاکید کرد که «ایران تحت فشار و تهدید مذاکره نمی‌کند» البته احتمال دیگر این است که لاوروف به تهران آمده تا پیش از مذاکرات احتمالی پوتین و ترامپ، از مواضع تهران مطلع شود تا در مذاکرات سطح بالا با آمریکا بتواند آن را مورد بحث قرار دهد.
ایران وجه‌المذاکره بین روسیه و آمریکا است
مهدی خورسند در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در این رابطه اظهار کرد: سفر لاوروف به تهران، که پس از سفر امیر قطر به تهران و مذاکرات ریاض در مورد اوکراین انجام شد، نشان می‌دهد که ایران به عنوان «وجه‌المذاکره» بین روسیه و آمریکا قرار گرفته است اما «وجه المعامله» آنها نیست. به بیانی دیگر به نظر می‌رسد که لاوروف حامل پیامی از آمریکا برای جمهوری اسلامی ایران بوده است.
وی افزود: امیر قطر تقریباً در همین زمینه به ایران سفر کرد و پس از تبادل پیام‌هایی که انجام داد، احتمالاً ادامه این فرآیند حالا بر عهده آقای لاوروف است. با این حال، یک تفاوت اساسی بین سفر امیر قطر و سفر آقای لاوروف وجود دارد. روسیه و آمریکا هر دو مخالف هسته‌ای شدن ایران به قصد ساخت بمب هسته‌ای هستند و معتقدند که برجام بهترین راه برای کنترل توانمندی هسته‌ای ایران است، اما آمریکایی‌ها پایبندی خود به برجام را نشان نداده‌اند.
کارشناس مسائل چین و اوراسیا یادآور شد: بیان آقای عراقچی مبنی بر عدم آمادگی فعلی برای مذاکره با آمریکا نشان می‌دهد که حتی با وجود موضع روسیه مبنی بر امکان ادامه مذاکرات در چارچوب برجام، آمریکایی‌ها به دلیل خروج ترامپ از این توافق نتوانسته‌اند اعتماد لازم را ایجاد کنند. در نتیجه، آنها تلاش می‌کنند با استفاده از فشار، تهدید، یا ارسال پیام‌ها و میانجی‌ها، حداقل یک موفقیت سیاسی در روابط با جمهوری اسلامی ایران به دست آورند.
احتمال میانجیگری روس‌ها در مذاکرات
وی ادامه داد: در سال‌های اخیر، روسیه و جمهوری اسلامی ایران نقاط اشتراک زیادی به ویژه در حوزه‌های نظامی و تسلیحات متعارف یافته‌اند. همچنین امضای سند همکاری بلندمدت ۲۰ ساله بین دو کشور نشان می‌دهد که شاید آمریکا قصد داشته باشد که روسیه را به عنوان میانجی در مذاکرات بین آمریکا و ایران به کار گیرد و این همکاری‌ها را محور مذاکرات قرار دهد.
خورسند با بیان اینکه روس‌ها ممکن است حامل پیام آمریکا باشند، اما هنوز زود است که در مورد سطح، میزان و کنش این پیام قضاوت کنیم، ابراز کرد: در مذاکرات اخیر، ایران دغدغه‌های خود را در مورد ماهیت بریکس مطرح کرده است چراکه در ماه‌های اخیر، مواضع سستی از سوی روسیه در مورد پول بریکس مشاهده شده، اما لاوروف تأکید کرده که روسیه به توسعه بریکس ادامه می‌دهد. بر این اساس، به نظر می‌رسد که روس‌ها وارد تله آمریکایی‌ها در این رابطه نشده‌اند و در برابر پیشنهادات آمریکا نسبت به جنگ اوکراین به صورت منطقی عمل می‌کنند.
وی تاکید کرد: به اعتقاد من، روس‌ها قصد ندارند که تمام پل‌هایی را که در یک دهه گذشته در نظام بین‌المللی برای خود ساخته‌اند، به سادگی با یک چراغ سبز از سوی آمریکا از بین ببرند. این پل‌ها به آنها کمک می‌کند تا در دوران پساگذار از نظم بین‌المللی کنونی جایگاه رفیعی در معادلات بین‌المللی داشته باشند و بنابراین به نظر می‌رسد که روس‌ها به این موضوع با منطق برخورد خواهند کرد.
اختلافات بین روسیه و آمریکا همچنان باقی است
کارشناس مسائل چین و اوراسیا اذعان کرد: لاوروف در سخنرانی اخیر خود اعلام کرد که آتش‌بس و مذاکرات یک‌جانبه از سوی روسیه پذیرفتنی نیست. لاوروف گفت که پیشنهادات آمریکا تا زمانی که توسط اوکراین پذیرفته نشود، جنبه عملی نخواهد داشت. همچنین، روس‌ها هنوز فاصله زیادی با آتش‌بس یا مذاکرات صلح با اوکراین دارند و آمریکایی‌ها نیز ممکن است در تلاش‌های اولیه خود با موانعی روبرو شده باشند. این مواضع نشان‌دهنده این است که هنوز اختلافات بین روسیه و آمریکا وجود دارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: علاوه بر آنچه که گفته شد، در سفر لاوروف به تهران، موضوعاتی مانند مناسبات دوجانبه و اجرایی شدن اسناد همکاری مطرح شده است. با این حال، به نظر می‌رسد که مذاکرات حول مسائل امنیتی در غرب آسیا، به ویژه پس از تحولات اخیر در سوریه، و همچنین پیشنهادات و پیام‌های احتمالی آمریکایی‌ها متمرکز شده است.
صریح با لاوروف؛ ایران تحت فشار، به مذاکره نمی‌نشیند
به گزارش ایمنا، سفر سرگئی لاوروف به تهران در زمانی حساس و پیچیده انجام می‌شود؛ زمانی که ایران با صراحت اعلام کرده است که مذاکره زیر سایه تهدید و فشار، همچون درختی بی‌ثمر خواهد بود. در دل دیپلماسی پیچیده این روزها، تهران به وضوح می‌گوید: به میز مذاکره نمی‌رود مگر اینکه در آن، اصول عزت و استقلال نقش‌آفرینی کنند. این پیام نه تنها به واشنگتن، که به همه جهان است؛ ایران در برابر فشارهای بی‌امان، از دیپلماسی خود کوتاه نخواهد آمد.
در پایان، این سفر و پیام‌های نهفته در آن، به وضوح نشان می‌دهد که ایران دیگر به تله تهدید و تحریم‌ها نخواهد افتاد. دیپلماسی ایران، برخلاف روزهای برجامی، از موضع قدرت و اقتدار سخن می‌گوید؛ چرا که تهران به خوبی می‌داند در دنیای جدید، قدرت‌های بزرگ با فشار و تهدید نمی‌توانند اراده ملت‌ها را تغییر دهند. ایران همچنان مسیر خود را با اصول و عزت طی خواهد کرد و در این راه، هیچ قدرتی نمی‌تواند آن را از مسیرش منحرف کند.