آیتیمن- حسین افشین به وضعیت و چالشهای شرکتهای دانشبنیان در سال ۱۴۰۲ پرداخت و اعلام کرد: در این سال، شرکتهای دانشبنیان موفق به کسب درآمدی معادل ۱۵۰۰ همت شدند که از این میزان، ۳۰۰ همت سهم محصولات دانشبنیان بود. همچنین، این شرکتها حدود دو میلیارد دلار صادرات داشتهاند که از این مقدار، حدود ۵۰۰ میلیون دلار به صادرات محصولات دانشبنیان مربوط میشود.
افشین همچنین به چالشهای موجود اشاره کرد و افزود: باید قبول کنیم که برخی از فعالیتهای ما نیاز به تقویت زیرساختها دارد. اشتباه کوتاهمدت ما این بود که پس از این که شرکتهای دانشبنیان فعال شدند، تمرکز خود را روی انجام کارهای بزرگ با این شرکتها گذاشتیم.
وی تأکید کرد: این نظریه درستی است، اما اگر چشمه و ریشه این شرکتها خشک شود، آنها مانند آب راکد باقی خواهند ماند و نمیتوانند به رشد و پیشرفت ادامه دهند.
معاون علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور، در ادامه سخنان خود از قانون «جهش تولید دانشبنیان» به عنوان یکی از موثرترین قوانین این حوزه و با تاکید بر اهمیت اجرای کامل این قانون افزود: دغدغه اصلی من این است که در فرآیند تصویب قوانین بودجهای، هیچ مادهای وضع نشود که به بخشهایی از این قانون کلیدی و تأثیرگذار آسیب برساند.
افشین افزود: متاسفانه تاکنون کمتر از ۱۰ درصد از این قانون به اجرا درآمده، اما متعهد هستیم با پیگیری مستمر، این میزان را به بیش از ۸۰ درصد ارتقا دهیم و بدین ترتیب، زیرساختهای کشور را به صورت بنیادین تقویت کنیم.
افشین، با اشاره به اهمیت استفاده از اعتبار مالیاتی در حمایت از فعالیتهای تحقیق و توسعه، بیان کرد: در بسیاری از کشورهای جهان، از اعتبار مالیاتی به عنوان ابزاری برای تشویق سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه استفاده میکردند؛ در ایران به دلیل فقدان قانون مناسب، این امکان فراهم نبود. اکنون براساس مواد ۱۱ و ۱۳ قانون جهش تولید دانشبنیان، شرکتها میتوانند هزینه مالیات خود را در راستای سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه وارد کنند.
افشین، با تأکید بر تعهد خود به حمایت از شرکتهای دانشبنیان، اذعان کرد: من در بالاترین نقطه خواهم ایستاد و جلوی تمام موانع موجود بر سر راه شرکتهای دانشبنیان را میگیرم؛ هدف من ایجاد معاونتی سبکبال و پویا، بدون هیچگونه بروکراسی است که مشکلات افراد و شرکتها بهطور مویرگی پیگیری شود.
وی در ادامه با اشاره به اهمیت حفظ فضای رقابتی برای شرکتهای خصوصی گفت: اجازه نخواهم داد که شرکتهای دولتی در عرصههایی که شرکتهای خصوصی و دانشبنیان عملکرد خوبی دارند، وارد شوند. برای این منظور، در معاونت علمی شورای راهبری برای شرکتهای دانشبنیان به صورت هدفمند برگزار میکنیم که مانع از ورود بیرویه شرکتهای دولتی به بازارهایی میشود که شرکتهای دانشبنیان پوشش دادهاند.
معاون علمی و فناوری رئیسجمهور تصریح کرد: با بروز بحرانها، واردات بلافاصله مجاز میشود تا کمبودها جبران شود، اما این امر میتواند به شرکتهای دانشبنیان با بنیه مالی ضعیف آسیب برساند و آنها را به خطر بیندازد.
معاون علمی و فناوری، با اشاره به نقش این معاونت در زمینه هوش مصنوعی و برنامههای آینده، بیان کرد: در قانون برنامه هفتم، معاونت علمی به عنوان متولی حوزه هوش مصنوعی شناخته شده است؛ نیروی انسانی، زیرساخت، سکوی پیشرفت هوش مصنوعی و داده، چهار حوزه کلیدی برای پیشرفت در این زمینه محسوب میشوند.
افشین از اقدامات انجام شده در راستای تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه هوش مصنوعی خبر داد و گفت: پس از تدوین سرفصل دروس آموزشی دانشگاهی از آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۳، ۳۰ استاد را در این حوزه تأیید کردیم و از مهرماه تدریس در دانشگاهها شروع شده است.
وی افزود: کلاسها بهطور کامل ضبط میشود و تا پایان دیماه محتواهای آموزشی فارسی برای هوش مصنوعی در دسترس قرار خواهد گرفت.
وی در ادامه به حمایت بنیاد ملی علم از حدود ۵۰ طرح پژوهشی در زمینه هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: بنیاد علم از تمام پایاننامههای دکتری حمایت میکند اما در شش حوزه فناورانه این حمایتها یک و نیم برابر بیشتر است.
افشین همچنین از راهاندازی مجهزترین سیستم پردازشی GPU کشور تا اردیبهشت ۱۴۰۴ خبر داد و تأکید کرد: این سیستم در خدمت بخش خصوصی و دانشگاهها قرار خواهد گرفت. مقدمات این کار در ۱۰۰ روز اخیر انجام شده است.
معاون علمی و فناوری رییسجمهور همچنین از انعقاد قرارداد با یکی از دانشگاههای کشور برای ایجاد سکوی ملی هوش مصنوعی خبر داد و گفت: با این قرار داد، پژوهشهایی در این زمینه در حال انجام است. نسخه آزمایشی این سکو در اسفند ۱۴۰۳ عرضه میشود و نسخه نهایی در شهریور ۱۴۰۴ آماده بهرهبرداری خواهد بود.
∎
افشین همچنین به چالشهای موجود اشاره کرد و افزود: باید قبول کنیم که برخی از فعالیتهای ما نیاز به تقویت زیرساختها دارد. اشتباه کوتاهمدت ما این بود که پس از این که شرکتهای دانشبنیان فعال شدند، تمرکز خود را روی انجام کارهای بزرگ با این شرکتها گذاشتیم.
وی تأکید کرد: این نظریه درستی است، اما اگر چشمه و ریشه این شرکتها خشک شود، آنها مانند آب راکد باقی خواهند ماند و نمیتوانند به رشد و پیشرفت ادامه دهند.
معاون علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور، در ادامه سخنان خود از قانون «جهش تولید دانشبنیان» به عنوان یکی از موثرترین قوانین این حوزه و با تاکید بر اهمیت اجرای کامل این قانون افزود: دغدغه اصلی من این است که در فرآیند تصویب قوانین بودجهای، هیچ مادهای وضع نشود که به بخشهایی از این قانون کلیدی و تأثیرگذار آسیب برساند.
افشین افزود: متاسفانه تاکنون کمتر از ۱۰ درصد از این قانون به اجرا درآمده، اما متعهد هستیم با پیگیری مستمر، این میزان را به بیش از ۸۰ درصد ارتقا دهیم و بدین ترتیب، زیرساختهای کشور را به صورت بنیادین تقویت کنیم.
افشین، با اشاره به اهمیت استفاده از اعتبار مالیاتی در حمایت از فعالیتهای تحقیق و توسعه، بیان کرد: در بسیاری از کشورهای جهان، از اعتبار مالیاتی به عنوان ابزاری برای تشویق سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه استفاده میکردند؛ در ایران به دلیل فقدان قانون مناسب، این امکان فراهم نبود. اکنون براساس مواد ۱۱ و ۱۳ قانون جهش تولید دانشبنیان، شرکتها میتوانند هزینه مالیات خود را در راستای سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه وارد کنند.
افشین، با تأکید بر تعهد خود به حمایت از شرکتهای دانشبنیان، اذعان کرد: من در بالاترین نقطه خواهم ایستاد و جلوی تمام موانع موجود بر سر راه شرکتهای دانشبنیان را میگیرم؛ هدف من ایجاد معاونتی سبکبال و پویا، بدون هیچگونه بروکراسی است که مشکلات افراد و شرکتها بهطور مویرگی پیگیری شود.
وی در ادامه با اشاره به اهمیت حفظ فضای رقابتی برای شرکتهای خصوصی گفت: اجازه نخواهم داد که شرکتهای دولتی در عرصههایی که شرکتهای خصوصی و دانشبنیان عملکرد خوبی دارند، وارد شوند. برای این منظور، در معاونت علمی شورای راهبری برای شرکتهای دانشبنیان به صورت هدفمند برگزار میکنیم که مانع از ورود بیرویه شرکتهای دولتی به بازارهایی میشود که شرکتهای دانشبنیان پوشش دادهاند.
معاون علمی و فناوری رئیسجمهور تصریح کرد: با بروز بحرانها، واردات بلافاصله مجاز میشود تا کمبودها جبران شود، اما این امر میتواند به شرکتهای دانشبنیان با بنیه مالی ضعیف آسیب برساند و آنها را به خطر بیندازد.
معاون علمی و فناوری، با اشاره به نقش این معاونت در زمینه هوش مصنوعی و برنامههای آینده، بیان کرد: در قانون برنامه هفتم، معاونت علمی به عنوان متولی حوزه هوش مصنوعی شناخته شده است؛ نیروی انسانی، زیرساخت، سکوی پیشرفت هوش مصنوعی و داده، چهار حوزه کلیدی برای پیشرفت در این زمینه محسوب میشوند.
افشین از اقدامات انجام شده در راستای تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه هوش مصنوعی خبر داد و گفت: پس از تدوین سرفصل دروس آموزشی دانشگاهی از آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۳، ۳۰ استاد را در این حوزه تأیید کردیم و از مهرماه تدریس در دانشگاهها شروع شده است.
وی افزود: کلاسها بهطور کامل ضبط میشود و تا پایان دیماه محتواهای آموزشی فارسی برای هوش مصنوعی در دسترس قرار خواهد گرفت.
وی در ادامه به حمایت بنیاد ملی علم از حدود ۵۰ طرح پژوهشی در زمینه هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: بنیاد علم از تمام پایاننامههای دکتری حمایت میکند اما در شش حوزه فناورانه این حمایتها یک و نیم برابر بیشتر است.
افشین همچنین از راهاندازی مجهزترین سیستم پردازشی GPU کشور تا اردیبهشت ۱۴۰۴ خبر داد و تأکید کرد: این سیستم در خدمت بخش خصوصی و دانشگاهها قرار خواهد گرفت. مقدمات این کار در ۱۰۰ روز اخیر انجام شده است.
معاون علمی و فناوری رییسجمهور همچنین از انعقاد قرارداد با یکی از دانشگاههای کشور برای ایجاد سکوی ملی هوش مصنوعی خبر داد و گفت: با این قرار داد، پژوهشهایی در این زمینه در حال انجام است. نسخه آزمایشی این سکو در اسفند ۱۴۰۳ عرضه میشود و نسخه نهایی در شهریور ۱۴۰۴ آماده بهرهبرداری خواهد بود.