به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در حالی که دوره ابتدایی بهترین زمان برای شکل دهی به عادات و رفتارهای پایدار در کودکان است، نبود برنامه‌های آموزشی مناسب در زمینه مسائل محیط زیستی و تفکیک زباله موجب شده که دانش آموزان نه تنها از اهمیت جداسازی زباله‌های تر و خشک بی‌اطلاع بمانند، بلکه فرصت‌های لازم برای آموزش عملی در این خصوص را نیز از دست بدهند.
نهادهایی مانند آموزش و پرورش ، شهرداری ها و سازمان محیط زیست که می‌توانند نقش کلیدی در ترویج این فرهنگ ایفا کنند، تا کنون اقدامات قابل توجهی در این زمینه انجام نداده‌اند. مدارس نه تنها از امکانات اولیه مانند سطل‌های تفکیک زباله محروم هستند؛ بلکه برنامه‌های آموزشی نیز غالباً به چند صفحه مختصر در کتب درسی محدود شده است. در این میان، شهرداری ها و سازمان محیط زیست نیز با وجود توانایی‌هایی مانند ارائه نمایش‌ها، برنامه‌های آموزشی و کارگاه‌های عملی، کمتر به این مسئولیت مهم توجه نشان داده اند.
نبود هماهنگی میان دستگاه های مربوطه و عدم توجه به اهمیت آموزش‌های زیست‌محیطی در مدارس، موجب شده که دانش‌آموزان ایرانی نسبت به همسالان خود در کشورهای دیگر در این زمینه آگاهی و مهارت کمتری داشته باشند. اگر برنامه‌های مؤثری برای آموزش تفکیک زباله از طریق بازی، انیمیشن و فعالیت‌های خلاقانه در مدارس اجرا شود، می توان امیدوار بود که نسل آینده نه تنها به حفظ محیط زیست متعهدتر باشد، بلکه در سطح جهانی نیز به الگویی موفق تبدیل شود.
بهترین زمان برای تاثیرگذاری روی افراد دوره ابتدایی است
زهرا رضایی کمال، موسس مدرسه دخترانه مهران پویان و فعال حوزه آموزش، در گفت‌وگو با رکنا اظهار کرد: «همه ما می‌دانیم که بهترین زمان برای تاثیرگذاری بر روی افراد، دوره ابتدایی است؛ چراکه این مقطع بهترین فرصت برای یاددهی و یادگیری محسوب می‌شود. با این حال، متأسفانه در این زمینه ضعف جدی داریم.»
چهارچوب مشخصی برای آموزش تفکیک زباله در مدارس وجود ندارد
او همچنین افزود: «هیچ چهارچوب مشخصی برای آموزش وجود ندارد و مشخص نیست کدام نهادها می توانند مدیران مدارس و آموزگاران را همراهی کنند تا کارهای فرهنگی در نسل کودکان ابتدایی نهادینه شود. برای مثال، در موضوعاتی مانند جداسازی زباله‌های تر و خشک و حفاظت از محیط زیست، ممکن است در برخی از پایه‌های ابتدایی اشاره‌های کوتاهی در کتب درسی وجود داشته باشد، اما نمی‌توان گفت که به این مسائل به طور جدی پرداخته شده است.»
وی ادامه داد: «به عنوان کسی که سال‌ها مدیر مدارس دولتی و غیردولتی مدیر بوده‌ام، با اطمینان می‌گویم که چنین آموزش هایی در هیچ نوع مدرسه‌ای به درستی وجود ندارد. این در حالی است که نهادهایی مانند شهرداری‌ها، سازمان محیط زیست و صداوسیما می‌توانند به راحتی فرصت‌هایی برای آموزش کودکان در این زمینه فراهم کنند. حتی با ساده‌ترین اقدامات، مانند ترویج جداسازی زباله‌های تر و خشک.»
مدارس غیردولتی از داشتن سطل زباله تر و خشک محروم هستند
رضایی کمال با اشاره به مشکلات اجرایی افزود: «ما حتی از داشتن سطل‌های مخصوص زباله تر و خشک در مدارس غیردولتی محروم هستیم. در حالی که انتظار داریم شهرداری‌ها بگویند که این امکانات را در مدارس داشته باشید، ما باید برای ساده‌ترین چیزها التماس کنیم. مثلا برای اجرای نمایش‌ها یا برنامه‌هایی درباره تفکیک زباله باید درخواست‌های مکرر ارسال کنیم.»
برای انجام یک کار فرهنگی کوچک در مدرسه به انواع مختلف نامه نگاری نیاز است!
او با تاکید بر اهمیت همراهی سازمان‌ها در آموزش‌های فرهنگی خاطرنشان کرد: «برای مثال، اگر بخواهیم آتش‌نشانی به مدارس بیاید و آموزش‌هایی ارائه دهد، نیاز به نامه‌نگاری‌های بسیار داریم. مشخص نیست کدام دستگاه باید این مسیر را تسهیل کند، اما امیدوارم برای کودکان ابتدایی راه‌حلی بیابند و فرهنگ‌سازی در این سنین آغاز شود. اگر این اقدامات انجام شود، در آینده شاهد پیشرفت‌های بزرگی خواهیم بود.»
در پایان، رضایی کمال اظهار امیدواری کرد: «وقتی کودکان ما آموزش‌های لازم را ببینند، دیگر حسرت نخواهیم خورد که چرا در کشور خودمان از زباله‌های خشک به درستی استفاده نمی‌کنیم، در حالی که در کشورهای دیگر برای این کار حتی پاداش مالی دریافت می‌کنند. باید آموزش‌هایی مانند تفکیک زباله را از طریق نمایش، بازی، انیمیشن و فعالیت‌های جذاب وارد مدارس کنیم، چراکه این روش‌ها بسیار مؤثر خواهند بود.»