به گزارش همشهری آنلاین، دولت وعده داده در بودجه ۱۴۰۴ مطالبات برزمین‌مانده حوزه بهداشت و درمان را پرداخت کند. این در حالی است که نظام سلامت طی سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی از جمله متمرکز بودن مراکز درمانی و متخصصان در چند استان، فرسودگی تجهیزات پزشکی و حتی کمبود برخی اقلام دارویی و... مواجه بوده و انتظار این است که برنامه‌ریزی برای رفع این مشکلات جدی‌تر از گذشته صورت بگیرد که یکی از مهم‌ترین این برنامه‌ریزی‌ها تخصیص منابع در بودجه ۱۴۰۴ است.
نکته‌ای که حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم آن تایید می‌کند و به همشهری می‌گوید: از هر دو سو؛ کادر درمان و مردم با نارضایتی مواجهیم. پزشکان در شرایط مختلف مثل مهاجرت یا تغییر شغل از حوزه درمان خارج می‌شوند و رضایتمندی مردم را در حوزه بهداشت و درمان را نداریم. به همین دلیل تلاش می‌شود که در بودجه ۱۴۰۴ برای چند تحول اساسی در حوزه سلامت چند تحول رقم بخورد.
موجودی تجهیزات خوب است اما...
به گفته رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس قرار شده که یک درصد مالیات بر ارزش افزوده حوزه سلامت و ۱۰درصد قانون هدفمندی یارانه‌ها به این حوزه اختصاص پیدا کند. همچنین ۸۰ هزار میلیارد به این حوزه تخصیص داده می‌شود. با تامین این منابع اتفاقات خوبی برای حوزه سلامت رخ خواهد داد.
او در پاسخ به این که اکنون فرسودگی تجهیزات پزشکی به یکی از مهم‌ترین پاشنه آشیل‌های این حوزه بدل شده و زمان استفاده از خدمات را طولانی کرده است، بیان می‌کند: درباره تجهیزات سرمایه‌ای، میزان موجودی که ایران دارد شاید از برخی کشورهای اروپایی مثل انگلیس هم بیشتر باشد. اما یکی از دلایلی که باعث شده استفاده از این دستگاه‌ها و خدمات زمانبر شود این است که بخشی از پزشکان سی‌تی‌اسکن یا موارد غیرضروری و تکراری تجویز می‌کنند که به راحتی می‌تواند تجویز نشود. در کشورهای اروپایی اگر پزشکی سی‌تی‌اسکن بنویسد و نتیجه با تشخیص او مغایر نباشد، باید از جیب خود هزینه را پرداخت کند. ما هم در این باره قوانینی داریم اما اجرا نمی‌شوند. برای اینکه قانون اجرا شود باید نظارت جدی داشته باشیم.
دولت‌ها منابع مالی حوزه سلامت را نمی‌دهند!
شهریاری با اشاره به این که در هیچ یک از دولت‌ها منابع مالی پیش‌بینی‌شده در حوزه سلامت اختصاص پیدا نمی‌کند، ادامه می‌دهد: دولت‌ها تقریبا هیچ‌یک سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری که تمهید منابع مالی پایدار برای حوزه سلامت بوده را اجرایی نکردند. این منابع را در قانون هدفمندی یارانه‌های تصویب کردیم اما تاکنون دولت‌ها این یک درصد مالیات بر ارزش افزوده را به حوزه سلامت اختصاص نداده‌اند.
به تاکید او اگر این پولی که قانون هم آن را الزام کرده به دولت‌ها بدهند مطالبه‌ای نداریم و می‌توانیم تمام مشکلات را برطرف کنیم. حتی طرح پزشک خانواده اجرا و نظارت می‌شود. به همین دلیل رفع چالش‌ها و مشکلات منوط به تامین مالی است.
طرح پزشک خانواده سال آینده اجرایی می‌شود؟
شهریاری یکی از راهکارهای کاهش هزینه‌های حوزه سلامت را اجرای دقیق و درست طرح پزشک خانواده عنوان می‌کند و می‌گوید: مردم امروز عادت دارند که برای کوچک‌ترین بیماری به فوق تخصص می‌روند. اما طرح پزشک خانواده شما را موظف می‌کند که در صورت بیماری به یک پزشک خاص مراجعه کنید. در این طرح در صورت بیماری ابتدا باید به پزشک خانواده (پزشک عمومی) مراجعه کنید. اگر تشخیص داد و ضرورت داشت، بیمار به متخصص ارجاع می‌شود.
او تاکید می‌کند: حتی در کشورهای مثل کانادا و استرالیا که مشابه این طرح اجرا شده اینگونه است که شما اگر بخواهید عمل جراحی انجام دهید باید در نوبت قرار بگیرید. اما در ایران مریض وقتی وارد اورژانس شود ممکن است کل اورژانس را بهم بریزد.
به گفته این مسئول، منابع مالی محدود است و باید براساس آن تصمیم گرفته و برنامه‌ریزی شود. البته سرانه تخت بیمارستانی در تمام کشور به یک میزان نیست. استانی داریم که سرانه آن ۲.۵ است و بعضی استان‌ها مثل سیستان و بلوچستان ۰.۷است که به یک به ازای هزار نفر هم نمی‌رسد. از سوی دیگر متخصصین و فوق‌تخصص‌های ما نیز در چند شهر متمرکز هستند. دلیلش هم این است که به این حوزه در کل کشور با یک دید، نگاه نمی‌شود.
مهاجرت ۱۰ هزار نفر در سه سال گذشته
یکی از پاشنه آشیل‌های حوزه سلامت، هشدار نسبت به کمبودهای آتی درباره پزشکان طی سال‌های آتی است. رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم این موضوع را تایید می‌کند و با ارائه آماری از وضعیت نامطلوب آن‌ها خبر می‌دهد.
به گفته شهریاری، کادر پزشکی جامعه نخبگانی محسوب می‌شود. آن‌ها انتظار دارند که درآمدهایشان اینگونه نباشد. تعرفه متخصص در کشور ما ۴ تا ۵ دلار است اما مثلا در عراق متخصص ۱۰۰ دلار در نظر گرفته‌اند. البته اینجا ما نمی‌توانیم چنین مبالغی را پرداخت کنیم چون نه مردم و نه بیمه‌ها توان پرداخت آن را ندارند. به همین دلیل طی دو سه سال اخیر بیش از ۱۰ هزار نفر از جامعه پزشکی از کشور خارج شدند. وقتی می‌گویم جامعه پزشکی منظور تمام اجزای آن از متخصصان گرفته تا تکنسین اتاق عمل و رشته‌های دیگری همچون ژنتیک و... ما نتوانستیم رضایتمندی عادلانه‌ای به وجود بیاوریم چون منابع مالی دولت هم محدود بوده است.
این مسئول تاکید می‌کند: گاهی تفکرات ما نیز سوسیالیستی است. مثلا می‌گویند همه مردم باید همه‌چیزشان مثل هم باشد. اگر بتوان چنین شرایطی را به وجود آورد عالی است اما وقتی ما منابع مالی نداریم نمی‌شود. ما نتوانستیم جامعه را به رفاه برسانیم. اما حالا که زورمان نمی‌رسد همه را بیاوریم نزدیک فقر کنیم؟ این قابل قبول نیست. باید منابع مالی محدود خود را برای قشر آسیب‌پذیر و افرادی که امکان مالی ندارند متمرکز و حداکثر امکانات و خدمات خوب را فراهم کنیم.
او ادامه می‌دهد: باید بخش دولتی را در حدی بالا ببریم که افراد کم‌درآمد و مستضعف همان خدماتی را دریافت کنند که افراد در بیمارستان‌های خصوصی دریافت می‌کنند. افرادی هم که پول دارند بروند از بخش خصوصی استفاده کنند. بخش دولتی خوب باید برای افراد و اقشار پایین فراهم شود.