محبوبه ولی
درست در روزهایی که گزارشها حاکی از امتناع سربازان اسرائیلی از ادامه جنگ در غزه منتشر میشد و درست چند روز مانده به برگزاری دادگاه نخست وزیر اسرائیل، از سوریه یک بسته هدیه برای بنیامین نتانیاهو رسید!
اسد سقوط کرد، ارتش سوریه از هم پاشید، نتانیاهو قطعنامه 31 مه 1974 بر سر امنیت منطقه حائل میان سوریه و اسرائیل را باطل اعلام کرد و تنها 12 ساعت پس از سرنگونی حکومت بشار اسد در دمشق، نیروهای اسرائیلی وارد خاک سوریه شدند تا «مثل کفتارها، بدون جنگ یک طعمه حاضر و آماده را تصاحب کنند.»
از همان ساعات ابتدایی، هرتصی هالووی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل اعلام کرد که «از امشب، جبهه سوریه نیز به جبهههای نبرد اسرائیل اضافه شده است» و رسانههای اسرائیلی خبر عبور تانکهای اسرائیلی از دیوار مرزی در بلندیهای جولان را مخابره کردند.
تنها طی سه روز، اسرائیل بیش از 300 حمله هوایی به سوریه انجام داده است. دیدهبان حقوق بشر سوریه اعلام کرده که توانسته 310 حمله انجام شده توسط هواپیماهای جنگی اسرائیل را مستند کند.
هدف اصلی حملات نابودی کامل زیربناهای نظامی سوریه بوده است. در پی حملات مکرر به پایگاه هوایی در شمال سویدا و تیپ 90 در نزدیکی نوار مرزی و سامانههای پدافند هوایی، بخش قابل توجهی از نیرو و تسلیحات نظامی سوریه از بین رفتهاند.
تصاویر ارسالی از سوریه، میگهای 90 ارتش این کشور را نشان میدهد که پس از حملات اسرائیل به طور کلی منهدم شدهاند.
انبارهای موشک و کارخانههای توسعه و تولید در فرودگاه المزه از دیگر اهداف حملات هوایی اسرائیل بودهاند. جنگندههای اسرائیلی به غیر از فرودگاه المزه، دوشنبهشب فرودگاه قامشلی سوریه را نیز نابود کردهاند.
اسد سقوط کرد، ارتش سوریه از هم پاشید و تنها 12 ساعت پس از سرنگونی حکومت بشار اسد در دمشق، نیروهای اسرائیلی وارد خاک سوریه شدند تا «مثل کفتارها، بدون جنگ یک طعمه حاضر و آماده را تصاحب کنند»
نه تنها نیروی هوایی سوریه، بلکه نیروی دریایی آن نیز مورد حملات اسرائیل است. گزارشها حاکی از این است که در حمله دوشنبهشب اسرائیل به بندر لاذقیه، همه کشتیها به کلی از بین رفتهاند.
برخی گزارشها حتی از انتشار مواد شیمیایی در نتیجه بمباران اسرائیل در دمشق خبر میدهند.
رادیو ارتش اسرائیل دیروز به نقل از منابع ارشد امنیتی اعلام کرد که اسرائیل با بزرگترین عملیات هوایی که در تاریخ خود انجام داده، تواناییهای ارتش سوریه، از جمله هواپیماها، کشتیهای جنگی و تاسیسات استراتژیک را منهدم کرده تا از رسیدن مخالفان به آن جلوگیری کند.
اسرائیل در 20 کیلومتری دمشق
مسئله اما صرفا نابودی تسلیحات نظامی و ممانعت از رسیدن آنها به دست مخالفان نیست؛ بلکه همزمان با این حملات هوایی، نیروی زمینی اسرائیل در حال گسترش پیشروی در خاک سوریه و اشغال آن است. رسانههای اسرائیلی خبر دادهاند که از زمان آغاز حملات ارتش علیه سوریه پس از سقوط دمشق، این حملات لحظهای متوقف نشده و 9 روستا در ریف جنوبی دمشق به تصرف اسرائیل درآمده است.
رویترز دیروز گزارش داد که ارتش اسرائیل به شهر قطنا در فاصله 10 کیلومتری شرق منطقه غیرنظامیشده در بلندیهای جولان اشغالی در خاک سوریه رسیدهاند. با این پیشروی، تا لحظه نگارش این گزارش، نظامیان اسرائیلی به 20 کیلومتری دمشق رسیدهاند.
شبکه المنار لبنان دیروز با تایید این اخبار، گزارش داد که صدای مستمر انفجارها در پایگاههای نظامی این کشور در مناطق مختلف ریف دمشق به گوش میرسد.
این سرعت از پیشروی در خاک سوریه بدون اینکه هیچ مانعی بر سر راه ارتش اسرائیل باشد، برای نتانیاهو یک پیروزی بیدردسر است. او دیروز در جریان دادگاه پروندههای فساد مالی و رشوهاش نیز از این پیروزی استفاده کرد و با اشاره به سقوط حکومت اسد، گفته چند ماه پیش خود مبنی بر تغییر چهره خاورمیانه را یادآوری کرد.
چیشتر نیز گفته بود «حکومت اسد در نتیجه ضرباتی که به ایران و حزبالله وارد کردیم، سقوط کرد.»
اسرائیل با حملات بیامان در حال نابودی تمامی زیربناهای نظامی سوریه است و موضع آمریکا نسبت به آن، همان است که درباره حملات اسرائیل به غزه و لبنان بود و دست اسرائیل را برای تبدیل سوریه به همسایهای ضعیفتر از آنچه بود، بدون هیچگونه توان نظامی باز گذاشته است
این بار هم کسی مانع نتانیاهو نخواهد شد
خبرهای دیگر حاکی از این است که نظامیان آمریکایی و اسرائیلی وارد تاسیسات نظامی سوریه در ارتفاعات القلمون شدهاند. بدین ترتیب، موضع آمریکا در تجاوز اسرائیل به خاک سوریه نیز همان است که درباره حملات اسرائیل به غزه و لبنان بود و دست اسرائیل را برای تبدیل سوریه به همسایهای ضعیفتر از آنچه بود، بدون هیچگونه توان نظامی باز گذاشته است.
وزارت دفاع آمریکا در توجیه این اقدام مدعی شده که «ما در تلاش هستیم تا اطمینان حاصل کنیم که سلاحهای شیمیایی در سوریه به دست هیچ طرفی که ممکن است از آن علیه غیرنظامیان یا نیروهای ما یا شرکای ما استفاده کند، نیفتد.»
ترکیه و قطر که متهم هستند به پیشتیبانی نیروهای تحریر الشام، هیچ اقدام عملی در خصوص تجاوزات اسرائیل به خاک سوریه، نکردهاند. صرفا آن را محکوم کردهاند. اتحادیه عرب نیز آن را محکوم کرده و نماینده سازمان ملل در سوریه نیز تاکید کرده که تحرکات و حملات هوایی اسرائیل در سوریه باید متوقف شود.
از سوریه خبر رسیده که تحریرالشام به دنبال ایجاد ارتباط با شورای امنیت سازمان ملل جهت پیگیری نقض گسترده حاکمیت سوریه از سوی اسرائیل است. اما با مرور وقایع پس از 7 اکتبر، بعید به نظر میرسد که پیگیری احتمالی از سوی سازمان ملل یا هر نهاد دیگری بتواند مانع اسرائیل شود.
گذشته از این اخبار، نگرانیهایی نیز درباره همکاریهای احتمالی تحریر الشام در پشت پرده با اسرائیل وجود دارد. گفتوگویی از مردخای کیدار، افسر بازنشسته موساد منتشر شده که در آن میگوید من با افراد برجسته و ارشد تحریر الشام در ارتباط هستم؛ آنها دوستان خوبی برای اسرائیل هستند. او با بیان اینکه اسرائیل برای این نیروها راه حل به حساب میآید و نه یک مشکل، اضافه کرده که تحریر الشام قصد دارد سفارت اسرائیل را در دمشق و بیروت باز کند و همچنین سفارت سوریه را در اورشلیم بیتالمقدس افتتاح کند!
برخی منابع خبری نیز طی روزهای اخیر از ارتباطگیری مستقیم اسرائیل با گروه تحریر الشام خبر دادهاند. این احتمال وجود دارد که چنین اخباری بازی روانی اسرائیل باشند اما از سوی دیگر فضا به قدری غبارآلود و مبهم است که نمیتوان در این باره اطمینان داشت.
اواخر ماه گذشته منابع اسرائیلی اعلام کرده بودند که این رژیم در حال بررسی حمله به عراق است. در صورت وقوع چنین حملهای، در واقع اسرائیل خود را به پشت مرزهای ایران خواهد رساند. این در حالی است که نفوذ ایران در سوریه به عنوان یکی از کشورهای هممرز با اسرائیل قطع شده است
پیشروی به سوی مرزهای ایران؟
در این شرایط ایران که عملا از سوریه خارج و قدرت عمل آن محدود شده، خواستار واکنش فوری شورای امنیت شده است.
اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه دیروز ضمن آنکه تجاوز مکرر اسرائیل به زیرساختهای سوریه طی سه روز گذشته را محکوم کرد، گفت اقدام اسرائیل در تعرض نظامی به خاک سوریه در شرایطی که مردم سوریه مواجه با تحولات ناشی از تغییر نظام هستند، نقض آشکار منشور سازمان
ملل است.
ایران درخواست از شورای امنیت را را مطرح میکند که با سقوط دولت اسد، ارتباطش با سوریه قطع شده و نفوذ گذشته در دمشق برای رویارویی با اسرائیل را ندارد.
احمد نادری، عضو هیأت رئیسه مجلس دیروز با اشاره به جلسه غیرعلنی نمایندگان مجلس با سردار حسین سلامی، فرمانده سپاه گفت در جلسه مذکور این موضوع مطرح شده که تا لحظه آخر یعنی قبل از سقوط دولت بشار اسد مستشاران نظامی و نیروهای ما در سوریه حضور داشتند. اکنون هیچ نیرویی از ایران در سوریه حضور
ندارد.
این وضعیت به همراه پیشرویهای اسرائیل در سوریه برای ایران تهدیدآمیز است. صحبت از حمله آمریکا و اسرائیل به عراق است. محسن رضایی، فرمانده اسبق سپاه و عضو مجمع تشخیص دیروز در همایش صنعت هوایی و هوانوردی گفته «جنایات آمریکا و اسرائیل از غزه شروع شد و وارد لبنان و سوریه شدند و قصد دارند طی ماههای آینده به عراق حمله کنند.»
به گفته او در شمال سوریه یک اردوگاه آمریکایی وجود دارد که 11 هزار داعشی با خانوادههای خود در چهار سال گذشته آموزش داده شدهاند و احتمال دارد در ماههای آینده اینها به موصل یا تکریت عراق حمله کنند.
اواخر ماه گذشته نیز منابع اسرائیلی اعلام کرده بودند که این رژیم در حال بررسی حمله به عراق است. در صورت وقوع چنین حملهای و ورود نیروهای اسرائیلی به عراق، در واقع اسرائیل خود را به پشت مرزهای ایران خواهد رساند. این در حالی است که نفوذ ایران در سوریه به عنوان یکی از کشورهای هممرز با اسرائیل قطع شده است.